۸ نسل با بازی‌های ویدیویی؛ نگاهی به میراث طلایی هنر هشتم

اکنون بازی‌های ویدیویی صرفا یک سرگرمی نیستند، بلکه به لحاظ تاثیرگذاری روی مخاطب از هر وسیله‌ی دیگری قوی‌تر عمل می‌کنند و این موضوع باعث شده تا هر روز به اهمیت آنها اضافه شود. اگرچه هنر هشتم هنوز یک پدیده‌ی جوان محسوب می‌شود ولی نسبت به سایر هنرها پیشرفت بسیار سریعی را تجربه کرده است. زمانی بود که بازی‌ها روی دستگاه‌های ساده و ابتدایی اجرا می‌شدند و انجام آنها با محدودیت‌های فراوانی همراه بود، اما حالا کنسول‌های بازی با استفاده از جدیدترین تکنولوژی‌ها ساخته می‌شوند و امکانات زیادی را در اختیار بازیکن‌ها می‌گذارند. این کنسول‌ها نسل به نسل پیشرفته‌تر شده‌اند و ویژگی‌های تازه‌ای را معرفی کرده‌اند. بازی‌های جدید پر از جزییات بصری هستند و گرافیک واقع‌گرایانه‌ای را ارائه می‌دهند؛ گیم‌پلی این بازی‌ها به مراتب پیچیده‌تر از قبل است و حتی بازیکن‌ها می‌توانند با حرکات بدن خود آنها را کنترل کنند. بدون تردید همه‌ی این ویژگی‌های خوب به لطف وجود کنسول‌های قدرتمند امروزی مهیا شده‌اند. با این روند پیشرفت، اصلا دور از ذهن نیست که در آینده‌، یک کنسول بازی شرایطی را فراهم نمایند تا بازیکن‌ها بتوانند شخصیت‌های دنیای مجازی را با ذهن‌شان و بدون کوچک‌ترین حرکت فیزیکی هدایت کنند.

البته کنسول‌های بازی یک شبه به چنین کیفیت و قدرتی دست نیافته‌اند. هشت نسل از عمر کنسول‌ها می‌گذرد و این اسباب‌بازی‌های دوست‌داشتنی بیش از ۴۰ سال است که مهمان خانه‌های ما هستند. شاید بد نباشد حالا که کنسول‌ها به بخش جدایی‌ناپذیری از صنعت بازی تبدیل شده‌اند نگاهی به گذشته‌ی آنها و مسیر طولانی که برای رسیدن به جایگاه کنونی‌شان طی کرده‌اند داشته باشیم. در اینفوگرافیک زیر شما می‌توانید مهم‌ترین کنسول‌هایی را که طی هشت نسل از بازی‌های ویدیویی عرضه شده‌اند مشاهده کنید و یک مقایسه‌ی ساده از کیفیت گرافیکی بازی‌های هر نسل داشته باشید. در ادامه‌ی این مقاله نسل‌های مختلف کنسول‌های بازی را به صورت جداگانه به شما معرفی می‌کنیم. با اینکه تعداد کنسول‌هایی که تا به امروز عرضه شده‌اند بسیار زیاد است، اما سعی کرده‌ایم که هیچ کدام‌شان را از قلم نیندازیم. در مورد کنسول‌های مهم‌ یا «طلایی» هر نسل توضیحات بیشتری ارائه شده است و حتی ۸ بازی برتر آنها را نیز انتخاب کرده‌ایم. با ما همراه باشید.

اولین نسل از کنسول‌های بازی در سال ۱۹۷۲ میلادی و با مگناوکس ادیسه آغاز شد. این نسل تا سال ۱۹۷۷ ادامه پیدا کرد و قبل از انتشار نخستین کنسول‌هایی که از ریزپردازنده‌ها استفاده می‌کردند به کار خود پایان داد. البته در ژاپن کنسول کالر تی‌وی-گیم باعث شد که نسل اول تا سال ۱۹۸۰ استمرار داشته باشد. کنسول‌های این نسل به دلیل محدودیت‌های سخت‌افزاری که داشتند دارای بازی‌های بسیار ساده‌ای بودند که شخصیت‌ها و محیط در این بازی‌ها با کنار هم قرار گرفتن چند نقطه یا خط شکل می‌گرفتند. این بازی‌ها معمولا سیاه و سفید بودند و یا از تعداد رنگ‌های بسیار کمی استفاده می‌کردند؛ حتی در بعضی از آنها صدا هم وجود نداشت و همه چیز درون یک صفحه‌ی ثابت اتفاق می‌افتاد. کنسول‌های نسل اول از کارتریج‌ها پشتیبانی نمی‌کردند و فقط قادر به اجرای بازی‌هایی بودند که از ابتدا در داخل کنسول وجود داشت.

کنسول‌های نسل اول

آتاری

نینتندو

نسل دوم بازی‌های ویدیویی از سال ۱۹۷۶ و با کنسول چنل اف آغاز شد. این نسل با دوران طلایی بازی‌ های آرکید همراه بود و در آن شاهد پیشرفت و افزایش محبوبیت صنعت بازی در جهان بودیم. با سرمایه‌گذاری شرکت‌های مختلف در این حوزه، کنسول‌های زیادی در نسل دوم منتشر شدند که پیشتاز همه‌ی آنها آتاری 2600 بود. با این حال سایر کنسول‌ها مثل اینتلی‌ویژن، کولکوویژن و مگناوکس ادیسه ۲ هم سهم نسبتا بزرگی از بازار بازی را در اختیار داشتند. در سال ۱۹۸۳ صنعت بازی در امریکای شمالی با رکودی بی‌سابقه مواجه شد و بسیاری از شرکت‌های فعال در این صنعت ورشکست شدند. سرانجام در سال ۱۹۹۲ و با توقف عرضه‌ی آتاری ۲۶۰۰ نسل دوم بازی‌ها نیز به کار خود پایان داد. به خاطر طول عمر بالای کنسول آتاری ۲۶۰۰ (از سال ۱۹۷۷ تا ۱۹۹۲) نسل دوم به عنوان طولانی‌ترین نسل بازی‌های ویدیویی نیز شناخته می‌شود. کنسول‌های نسل دوم برای اولین‌بار از ریزپردازنده‌ها استفاده می‌کردند و به همین دلیل توان پردازشی بالایی (نسبت به قبل) داشتند. در بازی‌هایی که برای این کنسول‌ها عرضه می‌شدند دشمنان دارای هوش مصنوعی بودند و بازیکن‌ها می‌توانستند به صورت تک‌نفره هم بازی کنند. همچنین کیفیت گرافیکی بازی‌های این نسل پیشرفت کرده بود و دیگر فقط با یک صفحه‌ی ثابت و بدون تغییر مواجه نبودیم. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که کنسول‌های نسل دوم معرفی کردند عرضه‌ی بازی‌ها به وسیله‌ی کارتریج‌ها بود؛ یعنی بازی‌ها در قالب یک قطعه‌ی کوچک منتشر می‌شدند که مثل خشاب به کنسول وصل می‌شد و امکان اجرای بازی مورد نظر را فراهم می‌کرد. به این ترتیب محدودیت در تعداد بازی‌هایی که برای یک کنسول عرضه می‌شدند نیز از بین رفت.

کنسول طلایی: آتاری ۲۶۰۰

هشت بازی طلایی کنسول آتاری ۲۶۰۰

Pitfall!

Ms. Pac-Man

River Raid

Frogger

Missile Command

E.T. the Extra-Terrestrial

Space Invaders

Adventure

سایر کنسول‌ها

نسل سوم بازی‌های ویدیویی که به دوران بازی‌های ۸ بیتی نیز مشهور است، از سال ۱۹۸۳ و با انتشار دو کنسول ان‌ای‌اسِ نینتندو و اس‌جی ۱۰۰۰ سگا آغاز شد. با آمدن نسل سوم بازی‌های ویدیویی، بحران رکود این صنعت در امریکای شمالی پایان یافت و کنسول‌های خانگی به عنوان پلتفرم اصلی برای بازی کردن مطرح شدند. در این دوره استفاده از پس‌زمینه‌های اسکرولی و انیمیشن‌های دوبعدی برای شخصیت‌ها باعث شد تا شاهد یک جهش بزرگ در بخش گرافیک بازی‌ها باشیم. پرفروش‌ترین کنسول‌های نسل سوم ان‌ای‌اس، مستر سیستم و آتاری ۷۸۰۰ بودند. اگرچه کنسول‌های نسل دوم هم پردازنده‌های ۸ بیتی داشتند، اما دسته‌بندی کنسول‌ها بر حسب تعداد بیت‌های پردازنده‌ی آنها از نسل سوم آغاز شد؛ بر این اساس ان‌ای‌اس یک کنسول ۸ بیتی است و مگادرایو (نسل چهارم) ۱۶ بیتی محسوب می‌شود. در نسل سوم، ان‌ای‌اس در ژاپن و آمریکا و مستر سیستم در اروپا بیش از هر کنسول دیگری طرفدار داشتند. بسیاری از کنسول‌های نسل سوم به جای آنالوگ از کلید‌های چهارجهته (D-Pad) برای دسته‌ها استفاده می‌کردند. در بازی‌های این نسل محیط‌ها و تصاویر پس‌زمینه از کنار هم قرار گرفتن قطعات کوچکی که اصطلاحا به آنها «کاشی» گفته می‌شود ساخته می‌شدند. بازیکن‌ها در داخل این بازی‌ها می‌توانستند به بخش‌های مختلف محیط بروند و دوربین بازی نیز شخصیت اصلی را دنبال می‌کرد. علاوه بر افزایش تعداد رنگ‌های قابل نمایش، کیفیت صدای بازی‌ها هم در کنسول‌های نسل سوم ارتقا پیدا کرده بود.

کنسول طلایی: ان‌ای‌اس

هشت بازی طلایی کنسول ان‌ای‌اس

Super Mario Bros. 3

The Legend of Zelda

Mega Man 2

Metroid

Bionic Commando

Castlevania III: Dracula's Curse

Contra

Metal Gear

کنسول طلایی: مستر سیستم

هشت بازی طلایی کنسول مستر سیستم

Sonic the Hedgehog

Phantasy Star

Prince of Persia

Golden Axe Warrior

Wonder Boy III: The Dragon's Trap

Alex Kidd in Miracle World

Asterix

Land of Illusion Starring Mickey Mouse

سایر کنسول‌ها

مایکروسافت

نسل چهارم بازی‌های ویدیویی که به نسل کنسول‌های ۱۶ بیتی مشهور است از سال ۱۹۸۷ و با انتشار کنسول توربوگراف‌ایکس-۱۶ به وسیله‌ی شرکت ان‌ای‌سی (NEC) آغاز شد. با این حال رقابت اصلی در نسل چهارم بین دو شرکت نینتندو و سگا با کنسول‌های پرطرفدارشان یعنی سوپر نینتندو و مگا درایو جریان داشت. نینتندو با پشتوانه‌ی موفقیت در نسل سوم توانست سهم بزرگی از بازار را در نسل چهارم در اختیار بگیرد. از سوی دیگر سگا هم از ابتدا کار را جدی گرفت و با انتشار مجموعه‌ی Sonic یک رقیب تازه برای Mario و نینتندو معرفی کرد. نسل چهارم هم‌زمان با توقف عرضه‌ی کنسول سوپر نینتندو در آمریکای شمالی و اروپا در سال ۱۹۹۹ به پایان راه رسید. استفاده از ریزپردازنده‌های ۱۶ بیتی در کنسول‌های نسل چهارم باعث شد تا بازی‌های این نسل به لحاظ گرافیکی از کیفیت بهتری نسبت به قبل برخوردار باشند. یکی دیگر از ویژگی‌هایی که در اکثر کنسول‌های این نسل مشاهده می‌شد افزایش تعداد دکمه‌‌ی دسته‌ها (۳ تا ۸ دکمه) بود که این مسئله به ایجاد گیم‌پلی کامل‌تر هم کمک می‌کرد.

کنسول طلایی: سوپر نینتندو

هشت بازی طلایی کنسول سوپر نینتندو

The Legend of Zelda: A Link to the Past

Super Mario World

Super Metroid

Chrono Trigger

Super Mario Kart

Final Fantasy VI

Mega Man X

Street Fighter II Turbo

کنسول طلایی: سگا جنسیس (مگا درایو)

هشت بازی طلایی کنسول سگا جنسیس (مگا درایو)

Sonic the Hedgehog 2

Gunstar Heroes

Super Street Fighter II

Phantasy Star IV

Streets of Rage II

Castlevania: Bloodlines

Golden Axe

Earthworm Jim

سایر کنسول‌ها

CD-ROM

نسل پنجم کنسول‌های بازی که به دوران ۳۲ بیتی و ۶۴ بیتی و همچنین عصر سه‌بعدی مشهور است، بازه‌ی زمانی بین سال‌های ۱۹۹۳ تا ۲۰۰۶ را شامل می‌شود. مهمترین کنسول‌های خانگی نسل پنجم پلی‌استیشن، نینتندو ۶۴ و سگا ساترن هستند و گیم‌ بوی کالر نیز سرآمد کنسول‌های دستی در این نسل به شمار می‌رود. دو تغییر بسیار مهم و اساسی که در نسل پنجم بازی‌ها اتفاق افتاد جهش از گرافیک دوبعدی به سه‌بعدی و همچنین کنار گذاشته شدن کارتریج‌ها و رواج دیسک‌های نوری بود. نسل پنجم با توقف تولید کنسول پلی‌استیشن در سال ۲۰۰۶ رسما به پایان رسید؛ این در حالی است که حتی نسل هفتم بازی‌ها نیز چند ماه قبل از این تاریخ آغاز شده بود. در نسل پنجم استفاده از دیسک‌های نوری امکان ارائه‌ی محتوا با حجم بالا را فراهم می‌کرد و این امر موجب شد که بازی‌سازها بتوانند کیفیت بازی‌های خود را (به خصوص در بخش گرافیک) افزایش دهند. بیشتر بازی‌های نسل پنجم به صورت سه‌بعدی ساخته می‌شدند و از جلوه‌های بصری پیشرفته‌ای بهره می‌بردند.

کنسول طلایی: پلی‌استیشن

سونی

هشت بازی طلایی کنسول پلی‌استیشن

Castlevania: Symphony of the Night

Metal Gear Solid

Resident Evil

Silent Hill

کنسول طلایی: نینتندو ۶۴

هشت بازی طلایی کنسول نینتندو ۶۴

The Legend of Zelda: Ocarina of Time

Super Mario 64

GoldenEye 007

Perfect Dark

The Legend of Zelda: Majora's Mask

Banjo-Kazooie

Rayman 2: The Great Escape

Donkey Kong 64

کنسول طلایی: سگا ساترن

هشت بازی طلایی کنسول سگا ساترن

Panzer Dragoon Saga

Sega Rally Championship

Nights into Dreams...

Virtua Fighter 2

Saturn Bomberman

Panzer Dragoon II Zwei

Guardian Heroes

Virtua Cop

سایر کنسول‌ها

نسل ششم بازی‌های ویدیویی از سال ۱۹۹۸ و با عرضه‌ی کنسول دریم‌کست از سوی شرکت سگا آغاز شد. علاوه بر این کنسول، پلی‌استیشن 2، گیم‌کیوب و ایکس‌باکس از مهمترین کنسول‌های نسل ششم هستند. جالب است بدانید که در سال ۲۰۰۵ و با انتشار کنسول ایکس‌باکس 360 نسل هفتم بازی‌ها نیز شروع شد، اما نسل ششم تا سال ۲۰۱۳ که سونی خبر توقف تولید پلی‌استیشن 2 را رسما اعلام کرد ادامه داشت. با اینکه از نسل ششم به عنوان دوران کنسول‌های ۱۲۸ بیتی هم یاد می‌کنند، اما از این نسل به بعد، طبقه‌بندی کنسول‌های بازی بر این اساس به تدریج منسوخ شد.

کنسول طلایی: پلی‌استیشن 2

هشت بازی طلایی کنسول پلی‌استیشن 2

Resident Evil 4

Metal Gear Solid 2: Sons of Liberty

Grand Theft Auto: San Andreas

Shadow of the Colossus

God of War II

Metal Gear Solid 3: Snake Eater

Tony Hawk's Pro Skater 3

Devil May Cry

کنسول طلایی: ایکس‌باکس

هشت بازی طلایی کنسول ایکس‌باکس

Halo: Combat Evolved

Halo 2

Tom Clancy's Splinter Cell

Star Wars: Knights of the Old Republic

Forza Motorsport

Ninja Gaiden Black

Fable

Burnout 3: Takedown

کنسول طلایی: گیم‌کیوب

هشت بازی طلایی کنسول گیم‌کیوب

Resident Evil 4

Metroid Prime

The Legend of Zelda: The Wind Waker

The Legend of Zelda: Twilight Princess

Super Smash Bros. Melee

Viewtiful Joe

Eternal Darkness

Super Mario Sunshine

کنسول طلایی: دریم‌کست

هشت بازی طلایی کنسول دریم‌کست

SoulCalibur

Marvel vs. Capcom 2: New Age of Heroes

Resident Evil - Code: Veronica

Skies of Arcadia

Jet Set Radio

Shenmue II

Crazy Taxi

Sonic Adventure 2

سایر کنسول‌ها

نسل هفتم کنسول‌های بازی از سال ۲۰۰۵ و با انتشار کنسول ‌ایکس‌باکس 360 از سوی مایکروسافت آغاز شد. دو کنسول خانگی مهم دیگر در نسل هفتم پلی‌استیشن 3 و وی بودند. عرضه‌ی هر یک از این کنسول‌ها با یک جهش تکنولوژیکی در دنیای بازی‌ها همراه بود؛ برای مثال ‌ایکس‌باکس 360 بازی‌هایی با کیفیت HD را ارائه می‌داد؛ پلی‌استیشن 3 قادر بود تا با استفاده از دیسک‌های بلو-ری فیلم‌های سه‌بعدی و باکیفیت را نمایش دهد؛ کنسول وی هم دارای دسته‌هایی بود که از فناوری حسگر حرکتی بهره می‌بردند و تجربه‌ی متفاوت و جدیدی از بازی کردن را ارائه می‌دادند. البته سونی و مایکروسافت هم با عرضه‌ی حسگرهای حرکتی موو (برای پلی‌استیشن 3) و کینکت (برای ایکس‌باکس 360) تلاش کردند تا در بکارگیری تکنولوژی حسگر حرکتی از نینتندو عقب نمانند. نینتندو دی‌اس و پی‌اس‌پی دو کنسول‌ دستی مهمی بودند که در نسل هفتم عرضه شدند. همچنین در این نسل شاهد انتشار نوع جدیدی از کنسول‌های بازی به نام ریزکنسول‌ها (Microconsole) بودیم. این دستگاه‌ها معمولا مبتنی بر سیستم عامل اندروید هستند و پس از اتصال به تلویزیون می‌توانند بازی‌ها را از طریق دانلود و یا استریم کردن اجرا کنند.

کنسول طلایی: پلی‌استیشن 3

هشت بازی طلایی کنسول پلی‌استیشن 3

The Last of Us

Metal Gear Solid 4: Guns of the Patriots

Uncharted 2: Among Thieves

Grand Theft Auto V

God of War III

Grand Theft Auto IV

Batman: Arkham City

BioShock

کنسول طلایی: ایکس‌باکس 360

هشت بازی طلایی کنسول ایکس‌باکس ۳۶۰

Gears of War

Halo 3

Red Dead Redemption

Grand Theft Auto V

The Elder Scrolls V: Skyrim

BioShock

Mass Effect 2

Grand Theft Auto IV

کنسول طلایی: Wii

هشت بازی طلایی کنسول وی

Super Mario Galaxy

The Legend of Zelda: Skyward Sword

Super Mario Galaxy 2

The Legend of Zelda: Twilight Princess

Super Smash Bros. Brawl

Metroid Prime: Trilogy

Donkey Kong Country Returns

Xenoblade Chronicles

کنسول طلایی: پی‌اس‌پی

هشت بازی طلایی کنسول پی‌اس‌پی

God of War: Chains of Olympus

Metal Gear Solid: Peace Walker

God of War: Ghost of Sparta

Lumines

Metal Gear Solid: Portable Ops

Grand Theft Auto: Liberty City Stories

LittleBigPlanet

Burnout Legends

کنسول طلایی: نینتندو DS

هشت بازی طلایی کنسول نینتندو DS

Grand Theft Auto: Chinatown Wars

Pokémon Black and White

Pokémon HeartGold and SoulSilver

Chrono Trigger

Mario Kart DS

The Legend of Zelda: Phantom Hourglass

The Legend of Zelda: Spirit Tracks

New Super Mario Bros.

سایر کنسول‌ها

نسل هشتم بازی‌های ویدیویی از سال ۲۰۱۲ و با انتشار کنسول خانگی Wii U آغاز شد؛ کنسول‌های پلی‌استیشن 4 و ایکس‌باکس وان نیز در سال ۲۰۱۳ عرضه شدند. نینتندو 3DS و پی‌اس ویتا هم مهم‌ترین کنسول‌های دستی نسل هشتم هستند. مانند نسل قبلی، در نسل هشتم کنسول‌های بازی نیز رقابت اصلی بین سه شرکت نینتندو، سونی و مایکروسافت جریان دارد، اما کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که با محبوبیت روزافزون گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها، این دستگاه‌ها به یک پلتفرم رایج برای بازی تبدیل شوند. هم‌اکنون سودآوری دو سیستم‌عامل اندروید و iOS در بخش بازی از کنسول‌های دستی پیش افتاده است. علاوه بر این ریزکنسول‌هایی مثل اویا و شیلد که بر مبنای اندروید ساخته شده‌اند و تجربه‌ی جدیدی از بازی را ارائه می‌دهند، هر روز پرمخاطب‌تر می‌شوند.

نکته: در ادامه کنسول‌های طلایی نسل هشتم را معرفی می‌کنیم، اما چون مدت زیادی از آغاز این نسل نمی‌گذرد، از معرفی بازی‌های طلایی کنسول‌ها صرف نظر کرده‌ایم.

کنسول طلایی: پلی‌استیشن 4

کنسول طلایی: ایکس‌باکس وان

کنسول طلایی: Wii U

کنسول طلایی: پی‌اس‌ ویتا

کنسول طلایی: نینتندو 3DS

سایر کنسول‌ها

نسل هشتم‌ بازی‌های ویدیویی هنوز در ابتدای راه قرار دارد. نمی‌دانیم که تا پایان این نسل چند بازی بزرگ منتشر می‌شوند و کدام کنسول‌ها عملکرد بهتری را از خود نشان می‌دهند. حتی ممکن است شاهد ورود تکنولوژی‌های تازه، انتشار کنسول‌های جدید و یا هر اتفاق غیرمنتظره‌‌ی دیگری باشیم. گذشته‌ی طولانی و پرفراز و نشیب هنر هشتم، پیشگویی کردن درباره‌ی آینده‌ی این سرگرمی محبوب را به یکی از دشوارترین کارهای دنیا تبدیل کرده است.

تهیه شده در زومجی