نویسنده: فرشید معتمد
// دوشنبه, ۱۴ فروردین ۱۴۰۲ ساعت ۱۸:۵۹

بهترین مانیتورهای گیمینگ در رده های قیمتی مختلف

بهترین مانیتورهای مخصوص بازی برای پی‌سی و کنسول‌ها کدام هستند و چه ویژگی‌هایی را در برمی‌گیرند؟

مانیتورهای مخصوص بازی در سال‌های اخیر پیشرفت‌های بسیاری را در زمینه‌ی کیفیت و امکانات اختصاصیِ کارآمد در بازی‌ها به‌دست آورده‌اند. این نمایشگرها هم‌اکنون هم با تمرکز بر اتصال به کنسول‌ها و هم برای استفاده با پی‌سی‌ها طراحی و تولید می‌شوند و برخلاف گذشته تنها به رایانه‌های شخصی محدود نیستند. امروزه نمایشگرهای بازی عموما خصوصیاتی مثل تجربه‌ی تصویری عالی با نرخ نوسازی تصویر (refresh rate) بالا و تأخیر ورودی (input lag) پایین را به‌عنوان ابتدایی‌ترین قابلیت‌های مورد نیاز برای بازی‌های رایانه‌ای رعایت می‌کنند و آزمودن میزان حصول به این شرایط، در رتبه‌بندی و دادن امتیاز به این محصولات تاثیر فراوانی دارد.

پیشرفت فناوری باعث شده که نمایشگرهای جدید با نرخ نوسازی بسیار بالاتر از ۶۰ هرتز‌ رایج در نمایشگرهای سنتی عرضه شوند و علاوه‌بر افزایش سرعت نمایش تصاویر و حرکت روانتر در صحنه‌های سریع، از ایجاد اثر ghosting یا همان دنباله‌ی محو اشیای متحرک در پنل‌های LCD و OLED تا حد زیادی اجتناب شود که در مجموع به طبیعی‌تر شدن نمایش صحنه‌ها منجر شده است. همچنین استفاده از نرخ نوسازی تصویر بالا و تأخیر پایین در نمایش تصاویر در بازی‌های رقابتی آنلاین، عاملی تعیین‌کننده برای واکنش سریع‌تر نسبت به رخدادها و افزایش دقت گیمر در تصمیم‌گیری محسوب می‌شود. بازی‌های سبک مبارزه‌ای و شوتر در این زمینه بسیار تاثیرپذیرتر از بازی‌های نقش‌آفرینی و استراتژیک هستند و سرعت عمل در آن‌ها می‌تواند به معنای پیروزی یا شکست در انتهای رقابت باشد.

یک کامپیوتر مخصوص بازی به همراه دو مانیتور گیمینگ و کیبورد و ماوس RGB رنگی

ازجمله فناوری‌های جدید بهبود نمایشِ تصاویر می‌توان از G-Sync انویدیا و FreeSync AMD نام برد که هر دو برای رفع پارگی تصاویر ساخته شده‌اند. همچنین سرعت بازسازی تصاویر در مدل‌های گیمینگ به ۱۴۴، ۲۴۰ و ۳۶۰ هرتز (نرخ نوسازی تصاویر در ثانیه) هم بالغ می‌شوند. انواع مختلف پنل‌ها از جمله پنل‌های TN ،IPS و VA و جدیدا هم OLED و Mini LED وجود دارند که هر کدام مزایا و معایبی دارند و برای طیف مشخصی از کاربران مناسب هستند. ازاین‌رو مثلا گیمرهای شاغل در ورزش‌های الکترونیک باید کمترین تأخیر در نمایشگر را مدنظر داشته باشند، اما اگر به بازی‌های شوتر و اول شخصِ مبارزه‌ای علاقه داشته باشید، یک نمایشگرِ سریع با تأخیر ورودی ناچیز و کمترین اثر محوشدگی و دنباله‌ی اشیای متحرک و ترجیحا با قابلیت HDR برای شما اولویت بالاتری خواهد داشت.

بهترین مانیتورهای گیمینگ- فروردین ماه ۱۴۰۲

مانیتور S22A330NHN سامسونگ

مانیتور سامسونگ مدل LS22A330NH-M

سایز صفحه و نسبت تصویر

۲۲ اینچ - ۱۶:۹

رزولوشن تصویر

Full HD | 1920 x1080

نوع پنل

VA - تخت

نرخ نوسازی تصویر

۶۰ هرتز

زمان پاسخ‌گویی

۶ میلی ثانیه

پورت اتصال

VGA(D-Sub) - HDMI

امکانات دیگر

پوشش مات ضد انعکاس نور

قیمت

پنج میلیون و ۸۵۰ هزار تومان

مانیتور ارزان‌قیمت سامسونگ برخلافِ دیگر مانیتورهای این رده بودجه‌ای که از پنل TN در محصول خود استفاده کرده‌اند، از پنل VA با طیف رنگی بهتر و زاویه دید بالاتر در محصول خود استفاده کرده و در عین حال سرعت پاسخ‌گویی قابل قبولی برای نمایش حرکات سریع در بازی‌ها از خود نشان داده است. اگر کمترین بودجه‌ی ممکن را برای کنسول یا کیس گیمینگِ خود در نظر گرفته‌اید، این مانیتور می‌تواند یک انتخاب مناسب برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها باشد.

مانیتور سامسونگ C24F390

مانیتور سامسونگ مدل C24F390

سایز صفحه و نسبت تصویر

۲۴ اینچ - ۱۶:۹

رزولوشن تصویر

Full HD | 1920 x1080

نوع پنل

VA - خمیده

نرخ نوسازی تصویر

۶۰ هرتز

زمان پاسخ‌گویی

۴ میلی ثانیه

پورت اتصال

VGA(D-Sub) - HDMI

امکانات دیگر

AMD FreeSync - پوشش مات ضد انعکاس نور

قیمت

شش میلیون و ۲۸۰ هزار تومان

اگر کار با پنل خمیده برای تجربه‌ و گیراییِ عمیق‌ترِ بازی‌ها برای شما قابل قبول باشد، مانیتور C24F390 از سامسونگ نیز دقیقا همین کار را برای شما انجام خواهد داد. قیمت و رزولوشن پایین این محصول وقتی درکنار قابلیت Free Sync قرار بگیرد، سطح تجربه‌ی مناسبتری را نسبت به مانیتورهای قدیمی‌تر که قابلیت نمایش نرخ فریم‌های متغیر را ندارند به کاربر هدیه می‌دهد. از سوی دیگر گیمر هم با فعال کردن قابلیت VRR در کنسول یا پی‌سی گیمینگ خود می‌تواند حتی در نرخ فریم‌های پایین‌تر از ۶۰ نیز تصاویر کم‌نقص‌تر و بدون اثر بریدگی در بازی را به نمایش بگذارد.

مانیتور LF27T350FH-M سامسونگ

مانیتور سامسونگ مدل LF27T350FH-M

سایز صفحه و نسبت تصویر

۲۷ اینچ - ۱۶:۹

رزولوشن تصویر

Full HD | 1920 x1080

نوع پنل

IPS - تخت

نرخ نوسازی تصویر

۷۵ هرتز

زمان پاسخ‌گویی

۵ میلی ثانیه

پورت اتصال

VGA(D-Sub) - HDMI

امکانات دیگر

AMD FreeSync - پوشش مات ضد انعکاس نور

قیمت

هفت میلیون و ۵۰۰ هزار تومان

مانیتورهای ۲۷ اینچی با رزولوشن 1080p چگالی پیکسلی پایینی دارند که استفاده از آن‌ها را درکنار کامپیوترهای شخصی و در فاصله‌ی کم کمی ناخوشایند می‌کند. اما برای متصل کردن به کنسول و نشستن در فاصله‌ی چند متری مشکلی ایجاد نمی‌کنند و انتخاب رده بودجه‌ای مناسبی برای کنسول‌ها، مخصوصا مدل‌های نسبتا ضعیفتر هستند.

مانیتور گیمینگ 27GQ50F-B ال جی

مانیتور گیمینگ ال‌جی مدل 27GQ50F-B

سایز صفحه و نسبت تصویر

۲۷ اینچ - ۱۶:۹

رزولوشن تصویر

Full HD | 1920 x1080

نوع پنل

VA - تخت

نرخ نوسازی تصویر

۱۶۵ هرتز

زمان پاسخ‌گویی

۵ میلی ثانیه

پورت اتصال

VGA(D-Sub) - HDMI - Display Port

امکانات دیگر

FreeSync Premium - پوشش مات ضد انعکاس نور

قیمت

دوازده میلیون و ۳۹۰ هزار تومان

اولین مانیتور گیمینگ باقابلیت اختصاصی گیمرها در بین مدل‌های منتخب همین مدل 27GQ50F-B از شرکت ال‌جی است که باوجودِ رزولوشن پایین دربرابر ابعاد بزرگ خود، نرخ نوسازی تصویر ۱۶۵ هرتزی دارد که پنجره‌‌ی جدیدی را برای نمایش روانتر بازی‌ها می‌گشاید. نرخ فریم بالا درکنار سرعت بالای نمایشگر می‌تواند علاوه‌بر کاهش تأخیر در نمایش فریم، سرعت عمل گیمر در بازی‌های رقابتی را نیز بالقوه افزایش دهد.

مانیتور گیمینگ MSI G272CQP

مانیتور گیمینگ ام اس آی مدل G272CQP

سایز صفحه و نسبت تصویر

۲۷ اینچ - ۱۶:۹

رزولوشن تصویر

WQHD | 2560 x1440

نوع پنل

VA - منحنی

نرخ نوسازی تصویر

۱۷۰ هرتز

زمان پاسخ‌گویی

۱ میلی ثانیه

پورت اتصال

2xHDMI - Display Port

امکانات دیگر

FreeSync Premium - پوشش مات ضد انعکاس نور - HDR Ready

قیمت

دوازده میلیون و ۵۰۰ هزار تومان

دقت نمایش تصویر 1440p برای پنلی در ابعاد ۲۷ اینچی چگالی تصویریِ مناسبتری را برای استفاده در فاصله‌ی کوتاه برای کاربر به ارمغان می‌آورد. تاییدیه Adaptive Sync و نمایش تصاویر با نرخ فریم متغیر درکنار HDR هم از دیگر ویژگی‌های این محصول MSI است که از آزمون‌های متفاوت سربلند بیرون آمده و سرعت بالا و تأخیر پایینی دارد.

مانیتور گیمینگ G5 Odyssey LC27G55

مانیتور گیمینگ سامسونگ G5 Odyssey C27G55TQ

سایز صفحه و نسبت تصویر

۲۷ اینچ - ۱۶:۹

رزولوشن تصویر

WQHD | 2560 x1440

نوع پنل

VA - منحنی

نرخ نوسازی تصویر

۱۴۴ هرتز

زمان پاسخ‌گویی

۱ میلی ثانیه

پورت اتصال

2xHDMI - Display Port

امکانات دیگر

FreeSync Premium - پوشش مات ضد انعکاس نور -HDR 10

قیمت

هفده میلیون و ۵۰۰ هزار تومان

سری معروف Odyssey با هدف ارتقای استاندارد مانیتورهای مخصوص بازی به بازار عرضه شد و G5 Odyssey نیز از این قاعده مستثنی نیست. سامسونگ با قابلیت نمایش رزولوشن 2K و تأخیر پایین پنل‌های تولید خود می‌تواند تجربه‌ی بصری بالایی را درکنار قابلیت HDR در مالتی مدیا و بازی فرآهم کند.

مانیتور بنکیو EX2710R

مانیتور گیمینگ بنکیو MOBIUZ EX2710R

سایز صفحه و نسبت تصویر

۲۷ اینچ - ۱۶:۹

رزولوشن تصویر

WQHD | 2560 x1440

نوع پنل

VA - منحنی

نرخ نوسازی تصویر

۱۶۵ هرتز

زمان پاسخ‌گویی

۱ میلی ثانیه

پورت اتصال

2xHDMI - Display Port - USB

امکانات دیگر

FreeSync Premium Pro - پوشش مات ضد انعکاس نور - VESA DisplayHDR 400

قیمت

نوزده میلیون و ۸۰۰ هزار تومان

یکی دیگر از مدل‌های تایید شده با دقت 2K و سرعت نوسازی تصویر ۱۶۵ هرتزی که تاییدیه‌ی رسمی VESA برای نمایش تصاویر HDR را نیز کسب کرده است.

مانیتور گیمینگ ایسوس TUF GAMING VG27AQ1A

مانیتور گیمینگ ایسوس TUF GAMING VG27AQ1A

سایز صفحه و نسبت تصویر

۲۷ اینچ - ۱۶:۹

رزولوشن تصویر

WQHD | 2560 x1440

نوع پنل

IPS - تخت

نرخ نوسازی تصویر

۱۷۰ هرتز

زمان پاسخ‌گویی

۱ میلی ثانیه

پورت اتصال

2xHDMI - Display Port

امکانات دیگر

FreeSync Premium Pro - G-SYNC Compatible - Extreme Low Motion Blur - پوشش مات ضد انعکاس نور - HDR10 - بلندگو استریو

قیمت

بیست و چهار میلیون و ۸۰۰ تومان

مانیتور شناخته شده و پرفروش ایسوس از سری TUF که درکنار قابلیت‌های رده بالای گیمینگ، قیمت مناسبی هم نسبت به امکاناتش دارد و از هر دو تیم سبز و آبی برای اتصال به جدیدترین کارت‌های گرافیکی هر دو شرکت تاییدیه کسب کرده است. علاوه‌بر این، قابلیت ELMB برای گنجاندن فریم‌های سیاه در بین فریم‌های اصلی دریافت شده از کارت گرافیک را هم دارد که به وضوح و رفه محوشدگی در حرکات سریع کمک می‌کند.

مانیتور گیمینگ کولر مستر gm34-cw

مانیتور گیمینگ کولرمستر GM34-CW

سایز صفحه و نسبت تصویر

۳۴ اینچ - ۲۱:۹

رزولوشن تصویر

UWQHD | 3440x1440

نوع پنل

VA Quantom Dot - منحنی

نرخ نوسازی تصویر

۱۴۴ هرتز

زمان پاسخ‌گویی

۱ میلی ثانیه

پورت اتصال

2xHDMI - 2xDisplay Port

امکانات دیگر

FreeSync Premium - پوشش مات ضد انعکاس نور -VESA DisplayHDR 400 - بلندگو استریو

قیمت

بیست و نه میلیون و ۵۰۰ تومان

مانیتورهای فوق عریض هم اخیرا طرفداران خود را در بین گیمرها و حتی تولیدکنندگان محتوا پیدا کرده‌اند و این محصول شرکت کولرمستر نیز برای پوشش دادن به همین تقاضا به بازار عرضه شده است. تعداد پیکسل‌های این نمایشگر بیشتر از مانیتورهای 2K و کمتر از مانیتورهای 4K است و بنابراین انتخاب کارت گرافیک متناسب برای استفاده از این مانیتور را هم ساده‌تر از مانیتورهای 4K می‌کند. توجه داشته باشید که رزولوشن‌های غیر استاندارد در کنسول‌های بازی رسما پشتیبانی نمی‌شوند و بنابراین برای آن‌ها مناسب نیستند.

مانیتور گیمینگ 4K ال جی 27GP95R-B

مانیتور گیمینگ ال‌جی 27GP95R-B

سایز صفحه و نسبت تصویر

۲۷ اینچ - ۱۶:۹

رزولوشن تصویر

UHD | 3840x2160 | 4K

نوع پنل

Nano IPS - تخت

نرخ نوسازی تصویر

۱۴۴ هرتز

زمان پاسخ‌گویی

۱ میلی ثانیه

پورت اتصال

2xHDMI - Display Port

امکانات دیگر

FreeSync Premium - G-SYNC Compatible - پوشش مات ضد انعکاس نور - VESA DisplayHDR 600

قیمت

پنجاه و شش میلیون تومان

اولین محصول 4K در فهرست پیشنهادی زومجی که با امکانات حرفه‌ای و سرعت پاسخ‌گویی بسیار بالا می‌تواند هم برای پی‌سی‌های قدرتمند و هم کنسول‌های نسل جدید مثل PS5 و Xbox S/X مناسب باشد. ویژگی خاص این پنل Nano IPS با کیفیت تصویری بسیار بالای ساخت LG هم به‌دلیل روشنایی بالا، توان نمایش تصاویر HDR در حد استاندارد DisplayHDR 600 است.

مانیتور گیمینگ ROG Swift PG32UQ

مانیتور گیمینگ ایسوس ROG Swift PG32UQ

سایز صفحه و نسبت تصویر

۳۲ اینچ - ۱۶:۹

رزولوشن تصویر

UHD | 3840x2160 | 4K

نوع پنل

IPS - تخت

نرخ نوسازی تصویر

۱۴۴ هرتز

زمان پاسخ‌گویی

۱ میلی ثانیه

پورت اتصال

2xHDMI - Display Port - 2xUSB

امکانات دیگر

FreeSync Premium Pro - G-SYNC Compatible - پوشش مات ضد انعکاس نور - HDR 10 - اسپیکر استریو

قیمت

شصت و سه میلیون و ۹۳۰ هزار تومان

از معروف‌ترین و البته لوکس‌ترین مدل‌های اخیر ایسوس که با بهترین پنل IPS و بیشترین قابلیت‌های مورد نیاز گیمرها تجهیز شده و برای استفاده با قویترین پی‌سی‌ها و کنسول‌های گیمینگ بهترین انتخاب رده حرفه‌ای محسوب می‌شود.

مانیتور گیمینگ دل Alienware AW3423DWF

مانیتور گیمینگ دل Alienware AW3423DWF

سایز صفحه و نسبت تصویر

۳۴ اینچ - ۲۱:۹

رزولوشن تصویر

UWQHD | 3840x1440

نوع پنل

QD-OLED - منحنی

نرخ نوسازی تصویر

۱۴۴ هرتز

زمان پاسخ‌گویی

۰.۱ میلی ثانیه

پورت اتصال

HDMI - 2xDisplay Port - 4xUSB

امکانات دیگر

FreeSync Premium Pro - پوشش نیمه مات ضد انعکاس نور - Display HDR 400 True Black

قیمت

نود و شش میلیون و ۸۰۰ هزار تومان

تنها محصول منتخب ما که با پنلی عالی، با فناوری QD-OLED سامسونگ به بازار عرضه شده و بررسی‌های بسیار مثبتی را نیز به‌دنبال داشته است. تأخیر پنل‌های OLED ذاتا بسیار کمتر از انواع دیگر است و بنابراین واضح‌ترین تصاویر را در نمایش‌های سریع به ارمغان می‌آورند. قابلیت نمایش رنگ سیاه خالص در بسیاری از صحنه‌های تاریک و سایه‌ها تجربه‌ای کاملا متفاوت و بسیار جذاب است که با فناوری OLED محقق شده است.. این محصول به‌دلیل استفاده از چیدمان پیکسلی غیر از RGB که در نمایشگرها متداول نیست، برای استفاده در برنامه‌های واژه‌پرداز و صفحات وب هنوز چندان مناسب نیست و بیشتر برای گیمرها هدفگذاری شده است.

انواع پنل‌ های نمایشگر

پنل‌های IPS بهترین و متوازن‌ترین فناوری موجود از نظر کیفیت تصویر ، دقت نمایش رنگ‌ها و زاویه‌ی دید هستند

نمایشگرهای رایج امروزی از نوع LCD (مخفف liquid-crystal displays یا نمایشگرهای کریستال مایع)، یک نمایشگر با صفحه‌ی تخت هستند که از کریستال‌های مایع و تعدادی فیلترهای پلاریزه تشکیل شده‌اند. کریستال‌های مایع مستقیما نوری تابش نمی‌کنند و از نور پس‌زمینه برای تابش نور و نمایش تصاویر در رنگ‌های مختلف کمک می‌گیرند. در LCD-های قدیمی از لامپ فلورسنت برای تولید نور پس‌زمینه استفاده می‌شد، اما مدت مدیدی است که استفاده از دیودهای نوری یا LED-ها برای تولید نور، جایگزین لامپ‌های فلورسنت شده که هم مصرف کمتری دارند و هم کنتراست بالاتری تولید می‌کنند. به LCD-هایی که از LED برای نور پس‌زمینه استفاده می‌کنند هم به اختصار LED گفته می‌شود که برخی به اشتباه تصور می‌کنند جایگزین LCD شده است، درحالی‌که فقط بخش تولید روشناییِ آن تغییر کرده است. QLED هم فناوری جدید شرکت سامسونگ براساس همان LCD-ها است که برای نور پس زمینه از نانوذراتی به نام Quantom Dot استفاده می‌کند که در نمایش رنگ‌ها و سایه‌ها بهتر عمل می‌کند.

پنل‌های مدرن‌تر و جدیدترِ OLED برخلاف LCD-ها، از دیودهای نوری ساخته می‌شوند که داتا نور تولید می‌کنند و نیاز به نور پس‌زمینه ندارند. پنل‌های OLED (مخفف organic light-emitting diode) هنوز هم به خاطر قیمت بسیار بالا و دشوار بودن تولید در ابعاد بزرگ برای استفاده در نمایشگرهای پی‌سی رایج نشده‌اند و در اینجا موضوع بحثِ ما نیستند. اما LCD-ها از انواع مختلفی ساخته می‌شوند که در ادامه به شرح آن‌ها خواهیم پرداخت.

پنل TN

پنل‌های TN (مخفف Twisted Nematic) دیرزمانی است که در نمایشگرها استفاده می‌شوند، بیشترین میزان تولید و کمترین قیمت تمام شده‌ی ساخت را دارند و در عین حال بزرگ‌ترین مزیتشانT کمترین زمان پاسخ‌گویی (response time) در بینِ انواع موجود است. اما در سوی دیگر هم نقطه ضعف این پنل، زاویه‌ی دیدِ محدود و کنتراست کمتر نسبت به انواع دیگر است. پنل‌های TN فقط می‌توانند ۶ بیت را برای هر رنگ در طیف رنگی تولید کنند (طیف رنگی کامل برای ۱۶.۷ میلیون رنگ متشکل از ۳ رنگ آبی، قرمز و سبز با داده‌های ۸ بیتی است که در مجموع ۲۴ بیت داده‌ را تشکیل می‌دهند) و از تکنیکی با نام dithering برای شبیه‌سازی رنگ‌های دیگر استفاده می‌کنند. اما کیفیت پنل‌های TN در سال‌های اخیر بسیار بهبود یافته است و مدل‌های رده بالای آن کیفیت قابل پذیرشی را در بسیاری از کارکردها به نمایش می‌گذارند.

پنل VA

پنل‌های VA (مخففی از Vertical Alignment) قادر به نمایش طیف‌های رنگی با کیفیت بالاتری نسبت به پنل‌های TN هستند و زاویه‌ی دید بهتری نسبت به آن‌ها دارند. با وجودِ این برتری‌ها، سرعت پاسخ‌گویی آن‌ها در کل نسبت به پنل‌های TN و حتی IPS پایین‌تر است. کنتراست این مدل‌ها معمولا بالاتر از متوسط پنل‌های دیگر است و رنگ سیاه و صحنه‌های تاریک را با کیفیتِ واقعی‌تری نشان می‌دهند. پنل‌های VA قادر به تولید رنگ‌های ۸ بیتی هستند و انواعی از آن‌ها را می‌توان MVA ،S-PVA و البته AMVA (مخففی از Advanced MVA) نام برد.

پنل IPS

شاید بتوان پنل‌های IPS (مخففی از In Plane Switching) را بهترین و متوازن‌ترین فناوری موجود از حیث کیفیت تصویر و دقتِ نمایش رنگ‌ها و زاویه‌ی دید خطاب کرد. ازاین‌رو برای طراحی، کارهای گرافیکی و تولید محتوای رسانه‌ای مقبولیت و اولویت بیشتری دارند. سرعت پاسخ‌گویی این پنل‌ها از انواع VA بیشتر، ولی از TN کمتر است. همچنین این پنل‌ها هم ۸ بیتی هستند و طیفِ کامل رنگی را پشتیبانی می‌کنند. گونه‌های S-IPS و H-IPS از زیرمجموعه‌های این فناوری هستند و پنل‌های PLS سامسونگ نیز در اصل با فناوری IPS تولید می‌شوند. PLS زاویه‌‌ی دید بهتر و روشنایی بیشتری را ارائه می‌کند. حتی پنل AHVA هم که توسط سازنده‌ی معروف پنل به نام AUO ابداع شد، برخلاف تصورِ برخی نوعی پنل IPS است و نه VA.

کیفیت نمایش رنگ در ابعاد پیکسل پنل های TN - IPS و VA از زوایای مختلف

کیفیت نمایش رنگ در ابعاد پیکسلی در پنل‌های IPS ،TN و VA از بالا به ترتیب از رو‌به‌رو، بالا، پایین و کناره‌ها

نرخ نوسازی تصویر (Refresh rate)

نرخ نوسازی تصویر یا Refresh rate، به تعداد به‌روزرسانی‌ها یا ترسیم‌های تصویرِ نمایشگر در یک ثانیه گفته می‌شود و مبنای آن هم واحد محاسبه‌ی فرکانس یعنی هرتز است. یک پنل ۶۰ هرتزی تا ۶۰ دفعه در ثانیه، تصویر دریافتی از کارت گرافیکی را بازسازی می‌کند.

سرعت نمایش صحنه‌ای از یک بازی تیراندازی در فرکانس‌های مختلف روی نمایشگر و تفاوت آنها

البته نباید Refresh rate را با Frame rate یا نرخ فریم که برای سرعت پردازش خروجی کارت گرافیکی استفاده می‌شود اشتباه گرفت، چرا که نرخ نوسازی تصویر می‌تواند تکرار دوباره‌ی یک فریم را دربربگیرد، اما فریم ریت به تعداد تکرار کل یک فریم را با داده‌های جدید برای نمایش در مانیتور اشاره می‌کند.

G-Sync دربرابر FreeSync

در ابتدای مقاله اشاره کردیم که انویدیا و AMD برای رفع مشکل پارگی تصاویر (Screen Tearing) که گاهی اوقات بسیار هم آزاردهنده می‌شود، هر یک فناوری‌های اختصاصی خود را برای رفع این معضل ازطریق ارائه‌ی شیوه‌ای برای اجرای نرخ نوسازی تصویر پویا(Adaptive Refresh rate) توسعه دادند. فناوری G-Sync نیاز به تعبیه‌ی یک تراشه‌ی سخت‌افزاری در داخل نمایشگر دارد، اما FreeSync از قابلیت کارت گرافیک برای همگام‌سازی نرخ فریم و نرخ بازسازی تصویر در مانیتور براساس استاندارد Adaptive Sync استفاده می‌کند و نیاز به سخت‌افزار مجزا در داخل نمایشگر ندارد.

نحوه عملکرد فناوری جی سینک انویدیا در همگام سازی ترسیم فریم‌ها و اسکن تصویر جدید روی پنل نمایشگر

نحوه‌ی عملکرد فناوری G-Sync انویدیا در همگام سازیِ ترسیم فریم‌ها و اسکن تصویر جدید روی پنل نمایشگر

به همین علت مانیتورهای دارای نشانِ G-Sync بسیار گران‌تر از مانیتورهای مشابه با همان پنل و مشخصات اما با فناوری FreeSync به فروش می‌رسند. علاوه‌بر این، سازندگان مانیتور برای آزمایش‌های پیشرفته روی نمایشگر تولید شده و دریافت نشان تایید از انویدیا برای G-Sync، نیاز به پرداخت مبلغ مشخصی دارند، در صورتی که استفاده از فناوری FreeSync برای سازندگان رایگان است. این دو فناوری در عملکرد بسیار شبیه به هم هستند و با همگام سازی "عملیات ترسیم فریم در بافر خروجی کارت گرافیکی" و "عملیات نوسازی تصویر در نمایشگر" که اصطلاحا اسکن گفته می‌شود، باعث حذف بریدگی و اثرِ Tearing در صفحه می‌شوند. حتی از ایجاد وقفه یا Stutter هم که پیامد فعال‌سازی V-Sync در بازی‌ها بود نیز اجتناب خواهد شد و بنابراین دارندگان مانیتورهای G-Sync و FreeSync نباید گزینه‌ی V-Sync را در تنظیماتِ گرافیکی بازی فعال کنند.

گذشته از این، FreeSync نقطه ضعف‌هایی هم دارد که از جمله‌ی آن‌ها بازه‌ی محدودتر نرخِ نوسازی تصویر است که بسته به مدل بین ۳۶ تا ۷۵ هرتز و در مدل‌های پیشرفته‌تر تا ۱۴۴ هرتز است. اگر نرخِ فریم بازی خارج از این محدوده باشد، FreeSync عملیاتی نخواهد بود. خبر خوب این است که انویدیا مدتی پیش اجازه داد که کارت‌های گرافیکی GeForce بتوانند با فناوری استاندارد Adaptive Sync (نوع استاندارد شده‌ی FreeSync) هم کار کنند، به این معنی که تحت استاندارد G-Sync Compatible با نمایشگرهای FreeSync هم سازگار بوده و نرخ نوسازی تصویرِ پویا ارائه کنند.

تصویری از قایق در رودخانه در حالت SDR و HDR

HDR

نمایشگرهای مجهز به قابلیت HDR (مخفف High Dynamic Range) می‌توانند سایه‌روشن‌های باکیفیت‌تر و رنگ‌های عمیق‌تری را نمایش دهند. قابلیتِ نمایش کنتراست بسیار بالاتر، از پیش‌نیازهای پنل HDR است. در نمایشگر HDR صحنه‌های تاریک تاریکتر و صحنه‌های روشن هم روش‌تر از نمایشگر معمولی نشان داده خواهند شد. پیاده‌سازی HDR در بین نمایشگرها و TV-ها یکسان نیست واین فناوری انواع متعددی نظیر Dolby Vision، HDR10 و +HDR10 دارد که دراین‌میان پشتیبانی از HDR10 در میانِ سازندگان مرسوم‌تر است.

G-Sync Ultimate و FreeSync Premium Pro

G-Sync Ultimate درواقع همان فناوریِ G-Sync است که انویدیا حداقل ملزوماتی را برای HDR به آن اضافه کرده است. نمایشگری که این نشان را به‌دست آورد، باید توانایی تولید کنتراستی برابر با 1000-nit را داشته باشد. نمایشگری که تا این حد کنتراست داشته باشد معمولا از نور پس زمینه‌ی کاملِ Full Array Backlighting Local Dimming برخوردار باشد که در ادامه آن را توضیح می‌دهیم. FreeSync Premium Pro هم FreeSync معمولی است که قابلیت HDR و حداقل داشتن پنلی با فرکانس ۱۲۰ هرتز، به ملزومات مورد نیاز آن افزوده شده است. نشانِ FreeSync Premium هم فقط فناوری FreeSync و پنل ۱۲۰ هرتزی را در برمی‌گیرد و فاقد قابلیت HDR است.

Full Array Backlighting و Local Dimming

مانیتوری با داشتن آرایه‌ی کاملی از منابع نوری پس‌زمینه (Full Array Backlighting) می‌تواند بهترین کنتراستِ ممکن را با کیفیت بالاتر نمایش دهد. همچنین تکنیکِ Local Dimming هم با خاموش کردن نور پس‌زمینه در مناطقی که قرار است تاریک باشد، به نمایش رنگ‌های تاریک و سایه روشن در واقعیت نزدیک می‌شود و به محدوده‌ای قدم می‌گذارد که نمایشگرهای OLED و پلاسماهای قدیمی در ایجاد آن‌ها خبره بودند. کیفیت Local Dimming بستگی به تعداد مناطقی دارد که نور پس‌زمینه براساس آن تقسیم می‌شود و هرچه تعداد این مناطق بیشتر باشد و ایجاد آن‌ها با صحنه‌های متحرک همگامی دقیق‌تری داشته باشد، تجربه‌ی خلق شده از این تکنیک هم باکیفیت‌تر خواهد بود.

چیدمان لامپ‌های LED برای تولید نور پس زمینه در دو شیوه‌ی Full-array و Edge-lit

چیدمان لامپ‌های LED برای تولید نور پس زمینه در دو شیوه‌ی Full-array و Edge-lit

Edge lighting

در این مدل نور پس‌زمینه، برخلاف روشِ Full Array Backlighting، از دیودهای نوری تنها در لبه‌های صفحه‌ی نمایشگر استفاده می‌شود تا نور تمام LCD تأمین شود. به همین جهت معمولا حاشیه‌ی چنین نمایشگرهایی روشن‌تر از مرکز آن است و به‌دست آوردن uniformity مناسب یا یکنواختی نور پس‌زمینه در آن‌ها بسیار دشوار است.

Flicker free

منظور از Flicker، سوسو زدن و پَرش در تصاویر است که به علت سرعت بالا در تغییر نور پس‌زمینه ایجاد می‌شود. این مشکل در مانیتورهای CRT (مخففی از (cathode ray tube کاملا متداول و شناخته شده بود، اما هنوز هم وجود دارد. برخلاف تصور رایج، مانیتورهای LCD نیز از این مشکل مستثنی نیستند، زیرا برخی از آن‌ها برای کنترل روشنایی از مدولاسیون پالس (PWM) استفاده می‌کنند. با کاستن از تنظیم روشنایی و کم شدنِ نور، سوسو زدن در تصویر قابل‌توجه‌تر می‌شود، زیرا دوره‌ای که نور پس‌زمینه در هر چرخه‌ی PWM فعال است کوتاه می‌شود. این مشکل در مانیتورهای با نور پس‌زمینه‌ی LED بسیار برجسته‌تر است، زیرا نور پس‌زمینه‌ی LED نسبت به تغییرات در جریان، سریع‌تر واکنش نشان می‌دهد.

مقایسه ی تصویر حرکت سریع یک هواپیمای جنگی در مانیتوری با قابلیت Flicker Free در سمت چپ و بدون این قابلیت در سمت راست

مقایسه‌ی تصویر متحرک در مانیتوری با قابلیت Flicker Free در سمت چپ و بدون این قابلیت در سمت راست

نمایشگرهایی که قابلیت Flicker free در آن‌ها تعبیه شده باشد، به‌جای تکنیک PWM برای تولید روشنایی، از تکنیک Direct Current یا DC استفاده می‌کنند که تاثیرِ فوق را هنگامِ نمایش تصاویر ایجاد نمی‌کند و باعث خستگی و آزار چشم نمی‌شود.

Over Drive -Trace Free - AMA

نمایشگرهای LCD به خاطر ماهیت ساخت و نحوه‌ی عملکرد، مستعد تولید دنباله‌ی شبح‌مانند روی اجسام متحرک هستند که اصطلاحا Ghosting نامیده می‌شود. Ghosting معمولاً در اثر سرعت نامتقارن انتقال در پیکسل‌ها ایجاد می‌شود. به این معنی که پیکسل‌های LCD اغلب سریع‌تر یا کامل‌تر به یک رنگ خاص منتقل می‌شوند و دیرتر از یک رنگ خاص برمی‌گردند. این تفاوت سرعتِ تغییر رنگ، باعث ایجاد لبه یا دنباله در اشیای متحرک روی صفحه‌ی LCD می‌شود. تکنیک‌های Over Drive، AMA یا Trace Free اسامی مختلفی هستند که سازندگانِ مختلف روی تکنیک‌های رفع این مشکل گذاشته‌اند و قرار است با آن بتوانند از ایجادِ این شبح روی تصاویر متحرک بکاهند یا آن را کلا از بین ببرند. البته باید دانست که افزایش نرخ نوسازی تصویر در پنل یا استفاده از پنل‌های سریع‌تر ۱۲۰، ۱۴۴ و ۲۴۰ هرتز هم می‌تواند به شیوه‌ای منطقی از تاثیرِ این مشکل بکاهد و هرچه فرکانسِ تصویر بالاتر باشد، اثرِ Ghosting کمتر خواهد شد.

تاثیر تکنیک Overdrive بر کیفیت نمایش یک بشقاب پرنده‌ی متحرک در فرکانس‌های مختلف

تاثیر تکنیک Overdrive بر کیفیت نمایش اشیای متحرک در فرکانس‌های مختلف نمایشگر و درجات مختلف

این تکنیک با افزایش ولتاژ در پیکسل‌ها، به افزایش سرعت تغییر رنگ در آن‌ها و کاستن از محوشدگیِ اجسام در حین حرکت کمک می‌کند. البته اگر این افزایش ولتاژ بیش از میزان لازم باشد هم اصطلاحا باعث inverse ghosting خواهد شد که عکسِ حالت قبلی است و باعث ایجاد لبه در سمت دیگر شی متحرک خواهد شد. بیشتر سازندگان برای این قابلیت در نمایشگرهای خود، قابلیت تنظیم درجه یا میزان اعمال این تکنیک را در نظر گرفته‌اند تا کاربران بسته به فرکانس تصویر، میزانی که بهترین بازده‌ی بصری و تعادل دارد را برای استفاده از Trace Free یا Over Drive در مانیتورهای خود انتخاب کنند.

اگر سنجش سرعت پاسخ‌گویی مانیتور براساس هر پیکسل را با دقت آزمایشگاهی، از اسیلوسکوپ و Photo sensor استفاده می‌شود تا زمان گذار از هر رنگ به رنگ‌های دیگر که از ۰ برای رنگ مشکی تا سفید برای ۲۵۵ اندازه گیری شود. مثلا نتایج به‌دست آمده از آزمایش نمایشگر PG278Q ساخت ایسوس، در فرکانس ۱۴۴ هرتز و تنظیمات Normal برای Over Drive به این شکل است:

نتایج بدست آمده از آزمون تست سرعت پاسخ‌گویی برای هر پیکسل برای رنگ‌های مختلف در حالت خاموش و نرمال

نتایج به‌دست آمده از آزمون تست سرعت پاسخ‌گویی برای هر پیکسل برای رنگ‌های مختلف در حالت خاموش در بالا و نرمال در پایین

همان‌گونه که می‌بینید، بدون استفاده از Over Drive و شتاب‌دهی پیکسل‌ها، تأخیر در تغییر بین برخی رنگ‌ها (مثلا از ۰ به ۱۵۰ که ۱۱ میلی‌ثانیه است) بسیار بالاتر از سرعت پاسخ‌گویی تبلیغ شده برای این نمایشگر یعنی ۱ میلی‌ثانیه است. واضح است که سرعت مدنظر سازنده درواقع بهترین و ایده‌آ‌‌‌ل‌ترین سرعت و با استفاده از تکنیک Over Drive برای بهبودِ نتایج است و میزان Overshoot یا همان اشتباه در شتاب‌دهی و لبه‌دار شدن تصویر هم هنوز در محدوده‌ی مناسب و خیلی خوب است. بر این اساس تکنیک OD استفاده شده در این نمایشگر در فرکانس ۱۴۴ هرتز، موفق به کاهش چشمگیر سرعت پاسخ‌گویی با کمترین اشتباه شده است و میزان شاخص G2G (مخفف Gray to Gray که معیاری برای متوسط سرعت پاسخ‌گویی در پیکسل‌ها محسوب می‌شود) که استفاده از آن در میان سازندگان رایج است، از ۶.۹ میلی‌ثانیه به ۲.۹ میلی‌ثانیه کاهش یافته است.

ULMB

Ultra Low Motion Blur یا به اختصار ULMB توسط انویدیا ابداع شده و به‌طور خاص برای کاهش اثر محوشدگیِ حرکت (Motion Blur) با استفاده از شبیه‌سازی شیوه‌ای که در نمایشگرهایCRT استفاده می‌شد طراحی شده است. ULMB باعث کاهش تاری حرکت می‌شود که در هنگام انجام بازی‌های سریع مانند شوتر تاثیر بسیار قابل توجهی ایجاد می‌کند، اما در عوض از روشنایی تصویر کاسته می‌شود. به این تکنیک strobe backlighting هم گفته می‌شود. این تکنیک ابتدا برای عینک‌های سه‌بعدی اختراع شده بود، اما در نمایشگرهای جدید هم از آن بهره گرفته شد.

نمایش یک بشقاب پرنده سریع روی مانیتور با فرکانس های 60 و 120 هرتز و حالت ULMB

تفاوت نمایش اجسام سریع روی نمایشگر با فرکانس های ۶۰ و ۱۲۰ هرتز و حالت ULMB

شما از چه مانیتورهایی برای کنسول و پی‌سی خود استفاده می‌کنید و سطح رضایتِ شما در کار با آن‌ها چه میزانی است؟ نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.


پرسش‌های متداول

۱-بهترین مانیتورهای گیمینگ بازار کدام‌اند؟

از میان بهترین مانیتورهای گیمینگ موجود در بازار ایران می‌توان به مدل ROG Swift PG32UQ از ایسوس و مانیتور گیمینگ ایسوس TUF GAMING VG27AQ1A اشاره کرد. شما می‌توانید فهرست کامل بهترین ماوس‌های گیمینگ بازار را در زومجی بخوانید.

۲-بهترین مانیتورهای گیمینگ ارزان در ایران کدام‌اند؟

از میان مانیتورهای گیمینگ ارزان‌قیمت در بازار ایران که ارزش کاربری بالایی داشته باشند، می‌توان به مانیتور C24F390 از سامسونگ و مانیتور گیمینگ ال‌جی مدل 27GQ50F-B اشاره کرد.


منبع زومجی
اسپویل
برای نوشتن متن دارای اسپویل، دکمه را بفشارید و متن مورد نظر را بین (* و *) بنویسید
کاراکتر باقی مانده