ماجراهای تن تن و میلو؛ ستاره اسرارآمیز

ستاره اسرارآمیز، اولین کتاب از مجموعه ماجراهای تن‌تن است که از ابتدا به صورت رنگی کشیده شد و در آن ۶۲ صفحه بودن داستان‌های تن‌تن نیز رعایت شد. ستاره اسرارآمیز، به دلیل وجود شخصیت منفی‌اش، تبدیل به یکی از جنجالی‌ترین کتاب‌های مجموعه تن‌تن شد. در این داستان، ما اول از همه می‌فهمیم که تن‌تن به ستاره‌شناسی علاقه دارد زیرا در هنگام قدم زدن در کنار میلو، متوجه می‌شود یک ستاره جدید در کنار دب اکبر اضافه است. تن‌تن با رصدخانه تماس می‌گیرد و متوجه می‌شود شهاب‌ سنگ بزرگی در حال اصابت به زمین است. با اینکه شهاب سنگ از کنار زمین عبور می‌کند، تکه‌ای از آن در اقیانوس منجمد شمالی سقوط می‌کند. تن‌تن به همراه دوستانش و پروفسور فوستل (که در رصد خانه کار می‌کند) به سمت محل سقوط شهاب‌ سنگ می‌روند. پروفسور فوستل، فلز جدیدی را در این شهاب‌سنگ کشف می‌کند و نام فوستیلیت را برای آن انتخاب می‌کند. در همین حین، یک کشتی دیگر حاوی سرمایه‌گذاران سودجو، برای رسیدن به این شهاب سنگ حرکت می‌کند و این اکتشاف علمی، تبدیل به یک رقابت می‌شود.

باز هم ما در این کتاب، شاهد فریم‌هایی هستیم که در آن توهمات دیده می‌شود با این حال این توهمات بسیار با دقت‌تر و با ظرافت بیشتری کار شده‌اند. علاوه بر این، فضاهای رویاگونه و رازآلود در تعدادی از فریم‌های ستاره اسرارآمیز وجود دارد. یکی دیگر از نکات جالب ستاره اسرارآمیز، این است که به دلیل اینکه کتاب با فرمت جدید کتاب‌های تن‌تن چاپ شد (۶۲ صفحه تمام رنگی)، عکس روی جلد آن در نسخه‌های اولیه و نسخه‌ای که در سال ۵۴ دوباره چاپ شد، تفاوتی نداشت.

در کتاب ستاره‌ اسرارآمیز، با آپارتمان تن‌تن نیز آشنا می‌شویم. یک آپارتمان ساده و کوچک که توسط زلزله، تمام اجزای آن بهم ریخته است. همچین در ستاره‌ اسرارآمیز، ما برای اولین بار یک دانشمند را در مجموعه کتاب‌های تن‌تن می‌بینیم. پروفسور فوستل، اولین دانشمندی است که در کتاب‌های تن‌تن حضور پیدا می کند. رصدخانه‌ای هم که در کتاب ستاره اسرارآمیز وجود دارد، از نمونه واقعی‌ای در بلژیک الهام گرفته شده است. حتی داخل این رصدخانه، شباهت‌هایی به منبع الهام خود نیز دارد.

در این کتاب و ماجراجویی، ما برای دومین بار کاپیتان هادوک را می‌بینیم. همانطوری که پیش از این نیز گفتیم، یکی از خصایص بد هادوک، اعتیاد او به مشروبات الکلی بود که در این کتاب، بارها همین خصیصه بد هادوک، باعث به وجود آمدن صحنه‌های بسیار بامزه‌ای در کتاب شده است.

سنت الهام گرفتن هرژه از شخصیت‌های واقعی برای ساخت شخصیت‌های غیر واقعی در داستان‌هایش همیشه دیده می‌شد. اما جالب است بدانید که حتی پروفسور تورنسل هم از روی یک دانشمند واقعی ساخته شده است و از همه جالب‌تر اینکه پروفسور تورنسل،‌ حضور نامحسوسی در کتاب ستاره اسرارآمیز دارد. در دهه ۳۰ و ۴۰ میلادی، آگوست پیکارد، در دانشگاه بروسل تدریس می‌کرد و هرژه هر از چند گاهی او را در خیابان می‌دید و بنا به گفته هرژه، پیکارد مصداق بارز یک دانشمند بود. هرژه برای خلق تورنسل، کاملا از پیکارد الهام گرفته بود و اگر در تصویر زیر با دقت نگاه کنید، می‌بینید که نفر اول از سمت راست، پروفسور تورنسل معروف است!

ما باز هم در این کتاب، علاقه هرژه به سینما و پیاده‌سازی یکی از تکنیک‌های سینمایی را در یکی از فریم‌های کتاب می‌بینیم. یکی از فریم‌هایی که خود هرژه نیز به آن علاقه بسیار زیادی دارد، فریمی است که در آن، تکان خوردن شدید کشتی و بد شدن حال مسافرین، به شکل سینمایی و به صورت فریم‌های پشت سر هم نشان داده می‌شود. این فریم، هنر کارگردانی هرژه را به نمایش گذاشته است.

منتقدان در رابطه با داستان ستاره اسرارآمیز، نظرات ضد و نقیضی داشته‌اند. پی‌یر اسولین، در نقد خود از این داستان نوشته که در ستاره اسرارآمیز، توجه هرژه به واقعیت، کمی از بین رفته است. در کتاب، رسیدن شهاب سنگ به زمین، باعث به وجود آمدن گرمای بیش از حدی می‌شد و در نهایت،‌ این شهاب سنگ روی اقیانوس شناور ماند در حالیکه در واقعیت، هرگز چنین موج گرمایی به وجود نمی‌آمد و شهاب‌سنگ به اعماق اقیانوس می‌رفت و یک سونامی را به وجود می‌آورد. وی البته در ادامه نقد خود،‌ نوشته است که دیوانگی به طور کلی در کل داستان ستاره اسرارآمیز وجود داشت و در کل ماجراجویی، یک حس غیرواقعی جریان داشت. دیگر منتقدان نیز نظرات متفاوتی نسبت به این کتاب داشتند. برخی از آنها، هرژه را برای ایجاد یک فضای آخرالزمانی تحسین کردند و بسیاری اعتقاد داشتند فضای آخرالزمانی داستان، به خوبی جو جنگ حاکم در اروپای آن زمان را به تصویر می‌کشد.

در سال ۱۹۵۷، استودیوهای بلویژن، شِشُمین اقتباس خود از مجموعه تن‌تن را به داستان ستاره اسرارآمیز اختصاص داد. این اپیزود توسط ری گووسنز کارگردانی شد و مایکل «گِرِگ» رگنی‌یر، وظیفه نویسندگی آن را بر عهده داشت. وی بعدها تبدیل به سردبیر مجله تن‌تن شد.

در سال ۱۹۹۱، هشتمین قسمت از مجموعه انیمیشن‌های تن‌تن که توسط استودیو فرانسوی الیپس و استودیو فرانسوی نلوانا ساخته شده بود، به این داستان اختصاص داشت. این داستان، به دو قسمت ۲۰ دقیقه‌ای تبدیل شد و بیشتر به دلیل وفاداری به کتاب اصلی از آن یاد می‌شود.

در سال ۲۰۱۰، کتابی توسط چارلز برنز، کارتونیست آمریکایی، با نام X'ed Out چاپ شد که الهامات خیلی زیادی از کتاب‌های ماجراهای تن‌تن داشت. نام شخصیت اصلی این داستان، نیت‌نیت (در انگلیسی Nitnit که برعکس نام Tintin است) بود که در صحنه‌ای، انباری پیدا می‌کند که تخم‌مرغ‌های سفید با لکه‌های قرمز روی آن دیده می‌شود که دقیقا یادآور قارچ‌های داستان ستاره اسرارآمیز بودند. عکس روی کاور کتاب X'ed Out نیز ادای احترامی به عکس روی جلد کتاب ستاره اسرارآمیز هرژه بود.