نقد سریال شهرزاد: قسمت پنجم، فصل سوم

قسمت پنجم فصل سوم سریال شهرزاد دقیقا از همان نقطه آغاز می‌شود که اپیزود هفته قبل به اتمام رسید. پس از آنکه پروین به شکل غیرقابل توجیه و ساده متوجه رابطه پنهانی دامادش می‌شود، او را دنبال کرده و محل سکونت همسر دوم هوشنگ را پیدا می‌کند. همانطور که اشاره شد تنها کار‌کرد این خرده‌داستان پیش بردن داستان در جهت مورد‌انتظار یعنی کنار رفتن فرهاد از سریال است. در واقع سازندگان می‌توانستند این تاثیر داستانی را به شکل دیگری انجام دهند و لازم نبود که یک داستان و درون‌مایه جدید به سریال اضافه شود. در عین پر اشکال بودن این بخش، اما یک نکته مثبت وجود دارد که نباید از آن چشم‌پوشی کرد. پیش از این به دفعات متعدد از این گفتیم که سریال شهرزاد گسترده‌تر از قبل به سمت فمینیسم گرایش پیدا کرده و بار‌ها سکانس‌هایی را به مشاهده نشسته‌ایم که تار و پود آن را آرمان‌های حقوق برابر تشکیل داده است. اکرم، شهرزاد و مهری ستون‌های اصلی این رویکرد سریال هستند که هریک به شکلی آن را به نمایش می‌گذارند. شهرزاد به عنوان زنی که به انقلاب در برابر نا‌ملایمات می‌پردازد، از آینده‌ای می‌گوید که زن‌ها در راس قدرت سیاسی و اجتماعی قرار دارند. در مقابل اکرم و مهری را مشاهده می‌کنیم که از قوانین جامعه مرد‌سالار پیروی می‌کنند و با شرایط کنار آمده‌اند. ورود پروین به خانه مهری و مواخذه او برای رابطه با هوشنگ دقیقا بر‌گرفته از هنجار‌های اجتماعی است. اینکه به جای اعتراض به حمیرا برای تبدیل کردن زندگی مشترکش با هوشنگ به خرابه‌ای که تنها بخش کوچکی از آن سرپا باقی مانده و باز‌خواست از هوشنگ برای خیانت به همسرش و آغاز زندگی مخفیانه، فردی را مقصر می‌داند که شاید بی‌گناه نباشد اما کمتر از دیگران در اتفاقات تاثیر دارد.

از ابتدای آغاز به پخش سریال شهرزاد، به زبان آوردن عقاید و دیدگاه‌های نویسند‌گان و کارگردان از زبان شخصیت‌ها به یکی از ویژگی‌های مهم سریال تبدیل شده است. در فصل دوم این مورد بیش از پیش به چشم می‌آمد. از بین این دست سکانس‌ها می‌توان به انتقاد فرهاد از نظام آموزشی اشاره کرد که در فصل دوم و سوم شاهد آن بودیم. اما تا پیش از قسمت پنجم هیچ‌گاه چنین به صراحت و تندی نسبت به اجتماع و سیاست انتقاد نشده بود. ایجاد ارتباط بین دیالوگ‌های فرهاد با ویژگی‌هایی همچون زیر سوال بردن نحوه مدیریت کلان با شرایط کنونی عملا غیر‌ممکن است و هر مخاطبی می‌تواند متوجه شود که این گفته‌ها تنها به مقطع زمانی سریال خلاصه نمی‌شود و در واقع زمان حال را مورد هدف قرار داده است. درست در زمانی که انتقاد‌ها به اوج خود می‌رسد، سازندگان با هوشمندی اتفاقات داستان را به دیالوگ‌ها تزریق می‌کنند تا سطحی‌ترین برداشت را به روند سریال نسبت دهیم. گفته‌ها ثبات هدف ندارند و مدام در حال تغییر ماهیت هستند. گفته‌های سیاسی به سرعت به اجتماعی تبدیل شده و نهایتا به همان دیالوگ‌های عاشقانه‌ای بدل می‌شوند که تفاوتی با گذشته ندارند.

اگر از تغییر قیافه مضحک صابر بگذریم، به رابطه او با شیرین می‌رسیم که همچنان در حال شکل‌گیری است. صابر چه به صورت کلام و چه در قالب عمل همواره به عشقش نسبت به شیرین اقرار کرده است، اما در مقابل شیرین تنها به رویا‌بینی و پنهان‌ کردن احساس قلبی‌اش بسنده کرده و آن را بروز نداده است. با این حال در اپیزود پنجم این روند متوقف شده و پس از کش و قوس‌های متعدد، شیرین از صابر به عنوان همسر آینده‌اش نام می‌برد. اما این اتفاق چندان بدون هزینه نیست و تنها در صورتی تحقق پیدا می‌کند که قباد کنار برود. مسلما این همه قتل و حذف شخصیت‌ها می‌تواند به تجربه کلی سریال لطمه وارد کند، اما حداقل می‌توان امیدوار بود که به شکل درست و در زمان درست انجام شوند.

پنجمین قسمت از فصل سوم سریال شهرزاد اپیزودی جالب توجه است که اتفاقات مهم و موثری را در خود جای داده است. از بین رفتن اتحاد قباد و نصرت، دریافت نامه از ثریا توسط شاپور، نقشه سروان آپرویز برای ملاقات شیرین و شهرزاد با اکرم، دام‌های پهن شده قباد برای هاشم و فرهاد و به پایان رسیدن زندگی مخفی هوشنگ، اتفاقات مهم این قسمت را تشکیل می‌دهند که برخی از آن‌ها تاثیر بسزایی در ادامه سریال خواهند داشت و تعدادی دیگر حکم پایان‌بندی برای خرده‌داستان‌ها را دارند. با تمام این موارد جدید‌ترین قسمت سریال شهرزاد هم‌سطح با اپیزود قبل نیست، اما به‌واسطه ویژگی‌های مثبت متعددش عملکردی بهتر از سه اپیزود ابتدایی این فصل سریال دارد.

برای تماشای آنلاین سریال شهرزاد به وب‌سایت فیلیمو مراجعه کنید