سه رویکردی که می‌تواند باعث شود گوگل پلی پس به یک سرویس جذاب تبدیل شود
در دنیای تکنولوژی از قدیم ثابت شده است که اگر کیفیت یک محصول را انحصاری کنید، افرادی بیشتری خواهان آن خواهد شد. البته که در موفقیت یک پلتفرم عوامل دیگری هم دخیل هستند، اما پیشنهاد بازی‌های اغواکننده‌ای که نتوان آن‌ها را جایی دیگر پیدا کرد، همیشه برای مخاطبان جذاب بوده‌است. اپل آرکید سرویس اشتراکی گیمینگ اپل است که بدون شک تاکنون یکی از جذاب‌ترین و اثرگذارترین لانچ‌های تاریخ صنعت بازی‌های ویدیویی را پیش روی مخاطبان قرار داده است. این سرویس بیش از ۱۰۰ بازی منحصربه‌فرد در خود جای داده است که کاربران می‌توانند آن‌ها را روی دستگاه‌های آیفون، آیپد، مک و اپل‌تی‌وی تجربه کنند. بازی‌هایی که بسیاری از آن‌ها را خود شرکت اپل حمایت مالی کرده و در روند ساخت برخی از آن‌ها هم دخیل بوده است. فهرست بازی‌ها شامل آثار پرمیومی است که بازی‌های به‌اصلاح Freemium (بازی‌های رایگان دارای پرداخت درون‌برنامه‌ای یا تبلیغات) را می‌تواند به‌کل از دور خارج کند. درواقع بسیاری از بازی‌های پیشنهادی، آثار باکیفیت چشمگیر و مستقلی هستند که قبل از این تنها روی پلتفرم پی‌سی و کنسول‌ها یافت می‌شدند. هر کسی با یک دستگاه اپل امروزی (به‌غیر از اپل واچ) قادر است تا به بازی‌های رو‌به‌رشد مستقل و دست‌چین شده این سرویس دسترسی پیدا کند و از محتویات آن لذت ببرد. بااین‌حال همان‌طور که می‌دانید شرکت گوگل هم بیکار ننشسته و با معرفی سرویس گوگل پلی پس رسما برای رقابت با اپل اعلام آمادگی کرده است.
بسیاری از کاربران احتمالا تاکنون بازی‌های پلی پس را پیش از این در سرویس‌های مختلف با قیمت اندک خریداری و تجربه کرده‌اند
مطمئنا برای افرادی‌که از دستگاه‌های اپل استفاده نمی‌کنند، شنیدن خبر معرفی سرویس اشتراکی گوگل آن‌هم تنها یک هفته پس از انتشار اپل آرکید بسیار مسرت‌بخش بود. بدون شک تعداد کاربران اندروید بسیار بیشتر از دارندگان آیفون است و گوگل هم به‌هیچ‌وجه دوست نداشته تا این حجم انبوه مخاطبان را نادیده بگیرد و از این شیوه کسب درآمد جدید عقب بماند. ما در زومجی در مقاله‌ای سعی کردیم به‌صورت اجمالی سرویس اپل آرکید را در مقابل سرویس گوگل پلی پس قرار دهیم و تفاوت‌ها و تشابه‌های آن‌ها را بررسی کنیم. با بهبود روز افزون گوشی‌های آیفون و اندرویدی در سال‌های اخیر، رقابت دو شرکت اپل و گوگل در زمینه بازی‌های ویدیویی بسیار بالا گرفته است و شاهد آثار بسیار باکیفیتی بوده‌ایم. از همین رو بازی‌هایی که اپل در سرویس خود ارائه داده است، غالبا از کیفیت و گرافیک قابل قبولی برخوردار هستند. از سویی دیگر متأسفانه گوگل پلی پس کمی از نظر خدمات سرویس در رده پایین‌تری نسبت به اپل آرکید قرار می‌گیرد. برخلاف سرویس متمرکز بر بازی اپل، پلی پس درکنار بازی، نرم‌افزارهای مختلفی را هم در خود جای داده است. انتشار سرویس پلی پس همراه‌با کتاب‌خانه‌ای شامل بیش از ۳۵۰ محصول مختلف همانند Stardew Valley ،Reigns و AccuWeather بود که هیچ‌کدام از آن‌ها در انحصار سیستم‌عامل اندروید نیستند و هر سه آن‌ها را می‌توان در فروشگاه اپ‌استور نیز پیدا کرد. از آن بدتر بخشی از بازی‌ها و نرم‌افزارهایی که در این سرویس قرار داده شده‌اند، همین الان هم در فروشگاه‌های پلی استور و اپ‌استور به‌صورت رایگان و بدون هیچ‌گونه تبلیغات و پرداخت درون‌برنامه‌ای قابل دانلود است. نتیجه رویکرد گوگل به سرویسی تبدیل شده است که با قیمت سالانه ۶۰ دلاری خود، از نظر محتوا نسبت به رقیب دیرینه خود از ارزش مالی به‌مراتب کمتری برخوردار است. شاید خود گوگل هم این موضوع را متوجه شده باشد، چرا که آن‌ها اعلام کرده بودند افرادی که تا ۱۰ اکتبر (۱۸ مهرماه) در این سرویس عضو شوند، کافی است برای یک سال مبلغ ۲۴ دلار پرداخت کنند. آن‌ها این زمان را حالا تا ۱۶ اکتبر (۲۴ مهرماه) تمدید کرده‌اند و هیچ بعید هم نیست باز هم این زمان تمدید شود. بااین‌حال حتی در ازای مبلغ ماهانه ۲۴ دلار هم شاید سرویس پلی پس به‌عنوان یک سرویس بازی دسته اول، محتوای کمی برای ارائه دادن در اختیار داشته باشد. درحال حاضر شما بازی‌های بزرگی همانند Bridge Constructor Portal ،Game Dev Tycoon ،Terraria ،Thimbleweed Park و بسیار بازی پورت شده باکیفیت دیگر را می‌توانید در این سرویس پیدا کنید، اما به احتمال زیاد بسیاری از گیمرها این بازی‌ها را قبلا تجربه کرده‌اند یا حداقل برخی از آن‌ها را با تخفیف بسیار مناسب در سرویس‌های استیم، Twitch Prime ،Xbox Game Pass یا سرویس‌های مشابه تجربه کرده‌اند.
در نقطه مقابل گوگل پلی پس اپل آرکید را داریم که با بازی‌های جدیدی همانند Shantae and the Seven Sirens ،Overland ،Sayonara Wild Hearts ،Oceanhorn 2: Knights of the Lost Realm و غیره پا به میدان گذاشته است. بازی‌هایی که هرکدام از آن‌ها می‌توانند تجربه‌ای وصف‌نشدنی را برای بازیکنان رقم بزنند. جدا از کتاب‌خانه‌ای که تعداد محتوای آن بیش از سه برابر بازی‌های اپل آرکید است، گوگل پلی پس نمی‌تواند تنها به این امیدوار باشد که تنها با ارائه بازی‌ها و نرم‌افزارهایی که پیش از این مردم فرصت خرید آن‌ها را داشته‌اند، با سرویس اپل به رقابت بپردازد. با تمامی این اوصاف، هنوز برای اینکه بخواهیم گوگل پلی پس را شکست‌خورده بنامیم، زود است و شرکت گوگل می‌تواند با اتخاذ رویکردهای مختلف، این سرویس را برای گیمرها جذاب کند. در ادامه سه مورد از این رویکرد‌ها را با یکدیگر مرور می‌کنیم.
۱. سرمایه‌گذاری روی آثار انحصاری
اپ‌استور مدت زمان زیادی است که برای یک دلیل مشخص به یک خواستگاه مناسب برای بازی کردن تبدیل شده است. با وجود اینکه اپ‌استور مخاطبان کمتری نسبت به پلی‌استور دارد، اما بسیاری از توسعه‌دهندگان برتر موبایل این سرویس را برای ساخت بازی ترجیح می‌دهند. بسیاری از بازی‌های بزرگ موبایل ابتدا روی پلتفرم iOS منتشر می‌شوند و اپل با پرداخت پول به توسعه‌دهندگان برای انحصاری کردن آثار آن‌ها، نقش بسیار مؤثر و هوشمندی را برای محبوبیت پلتفرم خود بازی کرده است. اگر هم فرض را به این بگیریم که تاکنون گوگل هیچ‌گونه قراردادی با توسعه‌دهندگان نبسته باشد، شاید بد نباشد انجام این کار را برای سال دوم سرویس پلی پس درنظر بگیرد. در‌حال‌حاضر پلی پس حتی با قیمتی نصف سرویس اپل آرکید هم تنها کاربران محدودی را هدف قرار داده است. مخاطبان اصلی سرویس پلی پس را می‌توان بین کاربرانی یافت که تاکنون بازی‌های موجود در این سرویس را تجربه نکرده‌اند و حاضر هستند به عضویت سرویسی دربیارند که علاوه‌بر بازی پولی، مجموعه‌ای از نرم‌افزارهای پرمیوم هم در خود جای داده است. همان‌طور که اشاره کردیم، گوگل در اولین قدم برای جدی گرفتن بازی‌های پلتفرم موبایل، باید به سراغ حمایت از توسعه‌دهندگان برود. آیا استودیو Re-Logic قصد دارد یک دنباله برای بازی Terraria بسازد؟ اگر این‌چنین است، گوگل باید همین الان با آن‌ها قرارداد امضا کند. آیا پروژه‌های جدیدی از سازندگان آثاری همچون Hidden Folks ،Lumino City یا Old Man's Journey در دست تولید است؟ اگر این‌طور است گوگل باید هرچه سریع‌تر روی ایده‌های آن‌ها سرمایه‌گذاری کند و با آن‌ها وارد مذاکره شود. در مجموع اگر گوگل واقعا قصد دارد تا نظر کاربرانی را که حاضر هستند برای بازی‌های موبایل پول دهند، جلب کند، باید در آثار منحصربه‌فردی سرمایه‌گذاری کند که مخاطبانش نتوانند آن‌ها را در جایی دیگر پیدا کنند.
۲. قیمت سرویس را بالا نبرد (حداقل فعلا)
گوگل سرویس اشتراکی خود را در تاریخ ۲۳ سپتامبر (یکم مهرماه) برای مخاطبان خود در کشور امریکا منتشر کرد. همان‌طور که پیش‌تر هم اشاره کردیم، آن‌ها ابتدا اعلام کردند افرادی که تا تاریخ ۱۰ اکتبر (۱۸ مهرماه) قصد داشته باشند به عضویت این سرویس دربیایند تنها کافی است ۱.۹۹ دلار در ماه پرداخت کنند. درست است که این شرکت با اتمام مدت زمان پیشنهادی، تاریخ را ۶ روز دیگر تمدید کرد، اما نمی‌توان این مسئله را نادیده گرفت که فاصله زمانی بین انتشار سرویس تا زمان اتمام پیشنهاد ویژه برای کاربرانی که قصد دارند سرویس را به‌شکل کامل تجربه کنند، بسیار کوتاه و اذیت‌کننده است. همان‌طور که می‌دانید از سویی دیگر ما سرویس اپل آرکید را داریم که کاربران تازه وارد آن می‌توانند یک ماه آن را به‌صورت رایگان تجربه کنند. این تصمیم گوگل تنها می‌تواند بدین معنی باشد که آن‌ها می‌خواهند کاربران را بدون آن‌که زمان برای ارزیابی داشته باشند، مجبور کنند برای اینکه تخفیف مناسب آن‌ها را از دست ندهند، هرچه زودتر به عضویت سرویس آن‌ها دربیایند. گوگل به‌جای ایجاد حس غلط ارزشمند بودن سرویس پلی پس، بهتر است که مدت‌زمان پیشنهاد ۲ دلاری خود را تا زمانی‌که مطمئن شود از نظر محتوا می‌تواند با اپل آرکید به رقابت بپردازد، تمدید کند. حتی اگر هم قصد نداشته باشد مدت زمان پیشنهاد خود را تمدید کند، شاید بهتر باشد به کاربران قول دهد که در آینده محتوای اوریجینال و انحصاری برای این سرویس منتشر کند تا کاربران کمی بتوانند به آینده پلی پس امیدوار باشند. واضح است که با شرایط کنونی هر کاربر قدیمی و کارکشته اندروید که این دو سرویس را درکنار یکدیگر قرار دهد، تنها نکات منفی پلی پس را پیش روی خود می‌بیند و به‌راحتی از آن ناامید می‌شود.
۳. پلی پس را به دو بخش تقسیم کند
شاید بهتر باشد گوگل به‌جای اینکه همگی این محتویات را در یک‌جا درکنار هم قرار دهد، پلی پس را به دو سرویس اشتراکی مجزا با مخاطبانی مشخص تقسیم کند
گوگل با سرویس پلی پس خود درواقع تلاش می‌کند به اصلاح با یک دست چند هندوانه بردارد. از یک سو این سرویس قصد دارد تا گیمرهای حرفه‌ای را با آثاری همچون Limbo ،This is the Police و Thimbleweed Park مجذوب خود کند، اما از سویی دیگر هم با ارائه نرم‌افزارهایی همانند Daylio ،Moon+ ،Reader Pro و Photo Studio Pro نگاهی به کاربران روزمره اندروید انداخته است. شاید بهتر باشد گوگل به‌جای اینکه همگی این محتویات را در یک‌جا درکنار هم قرار دهد، پلی پس را به دو سرویس اشتراکی مجزا با مخاطبانی مشخص تقسیم کند. این کار نه‌تنها پیغام واضح‌تری را به‌مخاطب می‌رساند، بلکه به گوگل اجازه می‌دهد تا قیمت سرویس‌های مجزا را پایین بیاورد و هرکدام از آن‌ها را برای مخاطبان خاص خود به‌شدت جذاب‌تر کند. درواقع با این‌کار به‌جای آن‌که کاربران معمولی مجبور باشند برای بازی‌هایی که هیچ‌وقت قرار نیست تجربه کنند، پول بدهند، مجموعه‌ای از نرم‌افزارهای پرمیومی دراختیار خواهند داشت که شاید حاضر باشند با آغوش باز ۲ یا ۳ دلار در ماه خرج آن‌ها کنند. درهمین حال، کاربرانی هم که قصد دارند بازی‌های پلی پس را تجربه کنند، مجبور نخواهند بود تا برای برنامه‌هایی که شاید هیچ‌وقت استفاده نکنند، پول بدهند و فقط می‌توانند از بازی‌های اندرویدی این سرویس لذت ببرند. این حرکت می‌تواند از نقطه نظر قیمت‌گذاری سرویس‌های اشتراکی گوگل را وارد رقابت جدیدی با اپل آرکید کند. نمونه بارز سرویس Nintendo Switch Online است که درکنار سرویس‌های ایکس‌باکس لایو و پلی‌استیشن نتورک موفق شده محبوبیت زیادی کسب کند. نینتندو سوییچ آنلاین درواقع نشان می‌دهد که برخی مواقع قیمت پایین به‌تنهایی می‌تواند عامل درخشش یک سرویس باشد.
بااین‌حال با آن‌که شاید گوگل پلی پس از نظر محتوا تاکنون در مقایسه با اپل آرکید ناامیدکننده ظاهر شده است، اما این تازه اولین روزهای آینده بازی‌های موبایل است. اپل آرکید بازی‌های خوبی در سرویس خود قرار داده است و به‌نظر نمی‌رسد گوگل هم تنها به رویکرد حاضر خود بسنده کند. تنها باید منتظر باشیم تا ببینیم در آینده این دو غول صنعت موبایل چه اهدافی را دنبال خواهند کرد.
نظر شما کابران زومجی درباره این مقاله چیست؟ به‌نظرتان گوگل برای اینکه بتواند با اپل آرکید رقابت کند چه ویژگی‌هایی را باید در سرویس خود قرار دهد؟