انیمه FLCL؛ درهم شکسته شدن تمامی چارچوب‌ها

• عنوان اصلی: FLCL
• اسم فارسی: فولی کولی
• براساس رمانی از Youji Enokido (نویسنده)، Hiroyuki Imaishi و Kazuya Tsurumaki (طراح) و مانگایی از Hajime Ueda (طراح)
• ژانر: اکشن، علمی-تخیلی، کمدی، پارودی، جنون، روانشناختی، مکا
• کارگردان: Kazuya Tsurumaki ،Hiroki Satou
• فیلم‌نامه: Youji Enokido
• محصول: استودیو Gainax
• تعداد قسمت‌ها: ۶ قسمت ۲۵ دقیقه‌ای
• وضعیت: پایان یافته است، ادامه‌‌ی غیر مستقیم داستان در دو فیلم سینمایی به نام‌های FLCL Progressive و FLCL Alternative
• پخش: ۲۶ آوریل ۲۰۰۰ تا ۱۶ مارچ ۲۰۰۱
• رده‌ی سنی: PG - 13

نائوتا ناندابا یک دانش آموز معمولی کلاس ششمی است که در شهری آرام و کسالت بار روزگار خود را به همراه پدر و پدر بزرگش می‌گذراند. بعد از اینکه تاسوکو، برادر نائوتا، کشور را به قصد بیسبال بازی کردن در تیمی آمریکایی ترک می‌کند، او تصمیم می‌گیرد از هرچه برادرش از خود به جا گذاشته نگه‌داری کند؛ از این یادگاری‌ها می‌توان به تخت خواب به هم‌ریخته‌ی تاسوکو، چوب بیسبال قدیمی وی و دوست صمیمیش مامیمی سامجیما، که درست از زمان رفتن تاسوکو روزی از نائوتو جدا نمی‌شود، اشاره کرد. نائوتا اما از آینده و زنجیره اتفاقاتی که زندگی ساده‌ی او و اطرافیانش را برای همیشه تغییر می‌دهد بی خبر است. همه چیز در این شهر کوچک با ورود هاروکو هاروهارا به لرزه درمی‌آید؛ او دختری عجیب و پر سروصدا با موهای صورتی رنگ است که همیشه یک گیتار باس را با خود حمل می‌کند و یک اسکوتر مدل Vespa می‌راند. اولین برخورد نائوتا و هاروکو به تصادفی برمی‌گردد که بعد از آن شاخی عجیب روی کله‌ی نائوتا سبز می‌کند. نائوتا حالا نگران از اینکه چطور این رخ داد عجیب را از دیگران پنهان کند و به زندگی عادی خود برگردد به تکاپو افتاده است. همه چیز وقتی بیش‌ازپیش از کنترل خارج می‌شود که او درمی‌یابد هاروکو قرار است مدتی را به سکونت در خانه‌ی ایشان بگذراند. این اتفاقات به طرز غیر قابل پیش‌بینی و عجیبی پای نائوتا را به میانه‌ی نبردی می‌کشاند که تغیین کننده‌ی سرنوشت زمین یا حتی کل کیهان است.

FLCL در نگاه اول بیش از حد پیچیده و گیج کننده به نظر می‌آید. بزرگ‌ترین نقطه‌ی قوت و ضعف این انیمه، این مسئله است که هیچ چیز درمورد آن قابل توصیف و دسته‌بندی نیست؛ می‌توان گفت این اثر در قالب ژانرها نمی‌گنجند، به یک سبک طراحی بصری خاص پایبند نیست و تجربه‌ای در داستان سرایی را برای بیننده رقم می‌زند که کاملا برای ایشان تازگی دارد. مدیوم انیمیشن به آزادی بی حد و مرز در بیان و تصویرسازی شهرت دارد و FLCL از این پتانسیل تا بالاترین حد استفاده می‌کند؛ این نکته نه باتوجه‌به سال ساخت این انیمه بلکه حتی بعد از بیست سال بعد از آن نیز درمورد FLCL صدق می‌کند. حاصل این عملکرد شگفت انگیز اثری بی مانند است که در گذر زمان تازگی و طراوت خود را حفظ کرده و توانسته است که ضمن کسب جوایز بین‌المللی مختلف، نام خود را به‌عنوان اثری جاودانه در تاریخچه‌ی صنعت انیمیشن ژاپن ثبت کند. با تمام این اوصاف اما FLCL اثری نیست که بخواهید به افرادی که آشنایی چندانی با دنیای عجیب و گسترده‌ی انیمه‌ها ندارند، معرفی کنید. سرکشی بیش از حد این انیمه از استانداردها و آنچه به دیدنش عادت داریم گاها به جنون می‌زند و همین مسئله این ساخته‌ی استودیو Gainax را به تجربه‌ای بی مانند تبدیل می‌کند که چیزی کم از یک قطار شهربازی ندارد؛ FLCL هم ترسناک است و هم نیست، هم کمدی است و هم نیست و هم یک تراژدی تمام عیار است و هم نیست.

داستان این انیمه بی هیچ مقدمه‌ای از وقت گذرانی بی دغدغه و آرام نائوتا با مامیمی، دوست قدیمی برادر بزرگتر او، آغاز می‌شود. چندی نمی‌گذرد که مکالمه‌ی بین نائوتا و مامیمی توسط هاروکو قطع می‌شود؛ هاروکو زن عجیب اسکوتر سواری است که ترسی از زیر کردن پسر بچه‌ای دوازده ساله همچون نائوتا و کوبیدن یک گیتار باس سنگین بر سر او ندارد. درست از همین نقطه از داستان FLCL ذهن بیننده را به بازی می‌گیرد؛ چه چیزی صرفا جنبه‌ی طنز دارد و چه چیزی واقعا در داستان اتفاق می‌افتد؟ دیدن کتک کاری‌های جانانه و باد کردن سر، ریختن دندان‌ها یا موهای سر و سایر آسیب‌های کارتونی نکته‌ای جدید نیست و اغلب به مقاصد طنز آمیز استفاده می‌شود، اما FLCL هرجا که دوست داشته باشد عناصری این چنینی را به پایه‌های پلات و ساب‌ پلات‌های داستانی خود گره می‌زند. همان‌طور که گفته شد این اثر تکیه‌ی زیادی به استعاره دارد و با وجود آنکه کمتر قطعه‌ای در این زنجیر اضافی است و اغلب سکانس‌ها هدفمند و تأثیرگذار هستند، اما تمام صحنه‌های لونی تون وار انیمه قرار نیست اهرم‌هایی داستانی باشند و برخی از آن‌ها تنها یک دهن کجی به واقع گرایی محسوب می‌شوند تا بیشتر و بیشتر FLCL را به آنچه که باید باشد تبدیل کنند.

درست از بعد از تصادف مغز نائوتا جای خود را به دروازه‌ای برای اشیا و شبه موجودات عجیب می‌دهد و این شکل دهنده‌ی پلات اصلی FLCL است. وضعیت جدید و عجیب مغز نائوتا در این انیمه در مرحله‌ی اول بوسیله‌ی جنون بصری و در مرحله‌ی دوم با استفاده از شاخ‌های عجیب و رشد کننده‌ای که روی سرش ظاهر می‌شوند به نمایش درمی‌آید. این تغییرات نائوتا را درست مثل بینندگان انیمه گیج می‌کند و به سؤال می‌اندازد؛ ما در این داستان با پسر بچه‌ای طرفیم که خیلی وقت است در تکاپوست که پا به دنیای بزرگ‌ترها بگذارد، اما حالا تغییرات عظیم و متعدد ظاهری و باطنی زوار زندگی را از دست او خارج کرده و او را به هر سو می‌برند. او چگونه می‌تواند ضمن کنترل پیرامون و رفتارهای عجیب و بعضا غیرمسئولانه‌ی اطرافیان خود، از این شرایط جدید جان سالم بدر ببرد و زندگی خود را دوباره معنا کند؟

به‌لطف پالت رنگ ساده‌ی این انیمه، FLCL به‌راحتی می‌تواند داستان سرایی تصویری خود را، که در همان حالت عادی سطحی بالا و قابل ستایش دارد، را با درهم پیچاندن فضا و اتمسفر چند پله بالاتر ببرد. همین ابر مبالغه‌های تصویری را می‌توان مرز بین FLCL و سایر آثاری که هراسی از تصویر سازی به سبکی که اغلب اوقات با کلماتی همچون عجیب توصیف می‌شود، دانست. به‌طور کلی رنگ‌های چیره بر فضای این اثر زرد و آبی هستند. انیمه با گذر از هر یک از این رنگ‌ها، احساسات و حال و هوایی تازه را بر اثر غالب می‌کند یا با آن‌ها از وضع روحی و روانی شخصیت‌ها می‌گوید؛ رنگ آبی تیره‌ی آسمان گاها می‌تواند معنای تنهایی بدهد، زردی گرم دیوارهای خانه از شادی و سرزندگی می‌گویند، ترکیب این دو رنگ نماد هیجان است و محو شدنشان از تصویر مترادف با هراس خالص.

Dead Leaves

پندی و رترو بی هیچ خاطره‌ای از گذشته در زمین چشم باز می‌کنند. آن‌ها در پی یافتن غذا، پوشاک و وسیله‌ی حمل‌و‌نقل مرتکب چندین جرم مختلف می‌شوند، اما درنهایت به چنگ مامورین قانون می‌افتند و به ندامتگاه بدنامی با عنوان Dead Leaves منتقل می‌شوند. در بند، پندی و رترو متوجه می‌شوند که این ندامتگاه همزمان یک مرکز شبیه‌سازی نیز هست و زندانبانانی شرور و نتایج آزمایش‌های ژنتیکی ایشان در این محل جولان می‌دهند. وقتی که این دو سعی می‌کنند با کمک سایر هم‌بندی‌هایشان از این زندان مخوف فرار کنند، آشوبی بزرگ همه جا را در بر می‌گیرد.

Tengen Toppa Gurren Lagann

سایمن و کامینا هر دو در دهکده‌ای زیر زمینی، مخفی از دنیای روی سطح، به دنیا آمده و به جوانی پا گذاشته‌اند. کامینا جوانی پر شور و شوق است که می‌خواهد نامی برای خود بهم بزند. در سوی دیگر اما سایمن پسری آرام است که آرزوی خاصی را در زندگی دنبال نمی‌کند. روزی سایمن در حال حفاری زمین به شی عجیبی برمی‌خورد که دست بر قضا کلید راه اندازی سلاحی باستانی و قدرتمند است. سایمن و کامینا اسم این سلاح را «لاگان» می‌گذارند و با استفاده از آن و با کمک یوکو لیتنر، ماجراجویی شجاع که در سطح زمین سفر می‌کند، حمله‌ای غافل گیر کننده به دهکده‌ی خود را دفع می‌کنند.

در نتیجه‌ی این نبرد پیش‌بینی نشده، حالا آسمان به‌صورت واضح از دهکده‌ی زیر زمینی قابل مشاهده است. سایمن و کامینا بعد از دیدن این صحنه تصمیم می‌گیرند همراه‌با یوکو به سفر در سطح زمین بپردازند. این سفر پای ایشان را به میدان نبرد علیه «بیست‌ من»‌ها می‌کشاند؛ موجوداتی جنگ طلب که با استفاده از ربات‌های قدرتمند خود که «گانمن» نام دارد، به کشتار بازماندگان نسل بشر روی زمین می‌پردازند. سه قهرمان داستان درکنار سایر ساکنین زمین شجاعانه به مبارزه علیه بیست من‌ها می‌پردازند، تا اینکه روزی رازی بزرگ درمورد کهکشان افشا می‌شود.

Monogatari Series(Bakemonogatari)

کویومی آراراگی، دانش آموز سال سوم دبیرستان، به کمک اوشینو، مردی عجیب که در ساختمانی متروکه سکنی دارد، از حمله‌ی یک خون آشام جان سالم بدر می‌برد. با وجود اینکه او توانسته از خون آشام شدن شانه خالی و انسانیت خود را حفظ کند، آراراگی قابلیت‌هایی فرابشری از جمله قدرت التیام یا بینایی تقویت شده را در خود احساس می‌کند. با تمام این اوصاف اما آراراگی تلاش می‌کند زندگی معمولی خود به‌عنوان یک دانش آموز را ادامه دهد و در این مسیر سوباسا هانکاوا، دوست و نماینده‌ی کلاس او، نیز به وی کمک می‌کند.

وقتی آراراگی هیتاگی سنجوگاهارا، یکی از بچه‌های کلاس، را در حین افتادن از پله‌ها می‌گیرد، درمی‌یابد که او به طرز عجیبی بی وزن است. با وجود تمام مخالفت‌های سنجوگاهارا، آراگی اصرار می‌ورزد که به او کمک کند و در این راه از اوشینو، که پیش از این یکبار دیگر او را از مخمصه‌ای هولناک نجات داده، درخواست هم‌یاری می‌کند. این سری روایت‌گر ماجراهای آراراگی برای نجات دادن افرادی است که همچون او ناخواسته خصوصیاتی فرابشری پیدا کرده‌اند.

Neon Genesis Evangelion

در سال ۲۰۱۵ زمین در معرض نابودی قرار می‌گیرد. آخرین امید بشریت برای مقاومت در مقابل تهدیدات ناشناخته و هراس انگیزی که در مقابلشان قدم علم کرده به Nerv، گروهی تحت نظر سازمان ملل متحد، و جنگ افزارهای غول پیکر ایشان با نام اوانگلیان است. گندو ایکاری، رئیس این سازمان، در به در دنبال خلبان قابلی است که بتواند به‌طور کامل با اوانگلیان‌ها ارتباط برقرار کرده و پتانسیل واقعی آن‌ها را بیرون بکشد. در خط مقدم این جبهه افرادی همچون میساتو کاتسوراگی، رهبر عملیات‌های تاکتیکی و ریتسوکو آکاگی، دانشمند ارشد سازمان، قرار دارند.

شینجی ایکاری چهارده ساله، پسر گندو، برخلاف میل خود مجبور می‌شود که زندگی روزمره‌ی خود را ترک کرده و وارد سازمان Nerv شود تا در مسیر سرنوشتی متفاوت قدم بگذارد. او حالا وظیفه‌ی کنترل یک اوانگلیان را برعهده دارد و باید برای آینده‌‌ی انسانیت پا به میدان نبرد بگذارد.