بهترین فیلم های ژاپنی | از راشومون تا کوایدان
ژاپن صاحب بخش درخشانی از سینمای جهان است، به طوری که میتوان قسمتی از تاریخ سینما را در فیلمهای این کشور جستوجو کرد. این سرزمین که یکی از قدیمیترین و بزرگترین صاحبان سینماست، در خود کارگردانان مولفی را پرورش داده که غرب برایشان سر تعظیم فرو میآورد. کوروساوا، میزوگوچی، اوزو، ایمومورا فیلمسازانی بودند که با دوربین خود نوشتند و شاهکارهایی عظیم خلق کردند. فیلمهایی که در فهرست بهترین آثار دنیا قرار دارند و حتی الهامبخش کارگردانان نابغهای مثل گدار، تروفو و سینماگران آمریکایی بودند.
در سال ۱۸۹۹ اولین فیلم سینمایی ژاپن ساخته شد اما دههی ۵۰ دوران اوج سینمای ژاپن بود، راشامون صنعت فیلم این کشور را به جهانیان معرفی کرد و ورود سینمای ژاپن به صحنه جهانی را رقم زد. در اواخر همین دهه بود که فیلمسازان بزرگی همچون ناگیسا اوشیما، شوهی ایمامورا، هیروشی تشیگاهارا جنبش موج نوی ژاپن را شروع کردند و در پی شکستن قواعد سینمای پیشین برآمدند.
هنر و سینمای ژاپن مانند بسیاری از کشورهای دیگر تحت تاثیر فرهنگ، تاریخ، خانواده، آداب و رسوم، جنگ جهانی، رکود اقتصادی، تبعیضات طبقاتی و غیره قرار دارد و آثار فاخر این سینما تماما به تبعیت از این مسائل بنیادی میپردازد. این سینما همیشه نگاه خاصی به فرهنگ فولکلوریک و مناسبتهای شرقی خود داشته و از واقعگرایی تبعیت میکرده است. فیلمهای ژاپن عموما به دو دسته تعلق دارند، آثاری که بیشتر به بررسی خانواده، زندگی آدمها، طبقات مختلف جامعه و مشکلاتشان میپردازد و مضامین فلسفی و روانشناسانه را موردبحث قرار میدهد و دیگری فیلمهایی که به گونهی سامورایی تعلقخاطر دارند و بازهم سرشار از مفاهیم بنیادی هستند. حال ما در این مقاله به بررسی برخی از بهترین آثار کلاسیک، موج نو و معاصر سینمای ژاپن پرداختهایم.
فیلم های ژاپنی این فهرست براساس نظریهی هئیت تحریریه زومجی انتخاب و رتبهبندی شدهاند.
۳۵- فیلم Hara- Kiri: Death Of A Samurai
فیلم هاراگیری: مرگ یک سامورایی
- کارگردان: تاکاشی میکه
- بازیگران: کوجی یاکوشو
- سال انتشار: ۲۰۱۱
- امتیاز:میانگین امتیازات Hara- Kiri: Death Of A Samurai در IMDB: ۷/۳
یک سامورایی بهخاطر اوضاع بد زندگیاش به خانهی یکی از اربابان میرود تا که مراسم سنتی خودکشی ساموراییان را انجام دهد. اما شرایط در آنجا به شیوهی دیگری رقم میخورد.
Hara- Kiri: Death Of A Samurai یک فیلم سهبعدی درام است که بهعنوان یک بازسازی از فیلم هاراگیری ماساکی کوبایاشی در سال ۱۹۶۲ شناخته میشود. این فیلم اولین فیلم سهبعدی نمایش داده شده در جشنواره کن بود که از آن بهعنوان یک اثر عمیق و تکمیلکنندهی وحشت هاراگیری کوبایاشی یاد شد. Hara- Kiri: Death Of A Samurai، ادای احترامی از طرف میکه به ژانر سامورایی است که داستانی شگفتانگیز از سختی و انتقام را روایت میکند. میکه داستاناش را با یکسری فلشبکهای استادانه و جذاب پیش میبرد و با حرکات آهستهی دوربین به میزوگوچی ادای احترام میکند.
فیلم تجربهای تماشایی و لذتبخش از دیدن چشماندازهای عمیق و وضوح رنگی اشیا را به مخاطب میدهد و تماشاگر میتواند آن ترس، ناراحتی و وحشت اعمال خشونتآمیز را با حسی زنده درک کند. خیلی از منتقدان این اثر را همپای هاراگیری کوبایاشی نمیدانند و معتقدند که با وجود بهرهگیری از تجهیزات مدرن و بازسازیهای پرخرج، درام این فیلم جایگزین جذابی برای فیلم فاخری که در سال ۱۹۶۲ ساخته شد، نمیتواند باشد.
۳۴- فیلم The Taste Of Tea
فیلم طعم چای
- کارگردان: کاتسوهیتو ایشی
- بازیگران: مایا بانو
- سال انتشار: ۲۰۰۴
- میانگین امتیازات The Taste Of Tea در IMDB: ۷/۶
فیلم داستان خانواده هارونو را دنبال میکند که در یک دهکده با یکسری خصوصیات عجیب و غریب زندگی میکنند. پدر خانواده یک هیپنوتیزمگر است و دختر کوچکتر هم همزادش را میبیند.
The Taste Of Tea، یکی از بهترین فیلمهای معاصر ژاپن است که منتقدان از آن بهعنوان یک فیلم شایستهی ژاپنی یاد میکنند. این فیلم برندهی جوایز معتبر بسیاری در ژاپن و اروپا شد و در جشنوارهی کن نیز توجه منتقدان را به خود جلب کرد. طعم چای فیلمی جذاب با تصاویری فوقالعاده است که به یک خانوادهی غیرمتعارف ژاپنی میپردازد. این فیلم داستانی ساده و ظریف دارد و در عمق خود شخصیتهایش را حلاجی و در مسیری جذاب آنها را بهنمایش درمیآورد. درواقع فیلم روی شخصیتها و داستانهایشان بنا شده تا اینکه در تدارک طرح پیچیدهای باشد. فیلم روایتی فانتزی با لحنی کمدی دارد که گاهی با المانهایی ابزورد درهم آمیخته میشود و داستانی جذاب را رقم میزند. رئالیسم جادویی با بازیگران فوقالعادهاش به بار مینشیند و فیلم بخشی از روند فضاسازیاش را مدیون این ترکیب فوقالعاده خواهد بود. طعم چای اثری است که گاها مخاطب خاص خود را میطلبد؛ چراکه استعارهها و طرحهای عجیب و غریب آن شاید برای همه قابل درک و لذتبخش نباشد.
۳۳- فیلم Tokyo Sonata
فیلم سوناتا توکیو
- کارگردان: کیوشی کوروساوا
- بازیگران: کاگاوا
- سال انتشار: ۲۰۰۸
- میانگین امتیازات Tokyo Sonata در IMDB: ۷/۵
پدر یک خانواده که در یک شرکت کار میکند، پس از یکسری سیاستهای کاری شغلاش را از دست میدهد. او این موضوع را از خانوادهاش پنهان میکند. این اتفاق در حالی است که خانوادهاش اوضاع خوبی ندارد.
Tokyo Sonata، درامی ژاپنی است که برندهی جایزه بهترین فیلم و فیلمنامه در سومین دوره جوایز فیلم آسیایی شد و در سال ۲۰۰۸ نامزدی جوایز سینمای آسیا و اقیانوسیه را برای بهترین کارگردانی و فیلمنامه دریافت کرد. فیلم کیوشی کوروساوا داستانی کم حرف اما جذاب را روایت میکند. کیوشی در این فیلم با استفاده از قاببندیهای جذاباش کاری میکند که تماشاگر خودش را در میان آشفتگی خانوادهی قصهی سوناتای توکیو ببیند.
این فیلم درباره مشکلات مردم توکیو و خانوادهها است و سعی دارد تا به مسائل و موضوعات واقعی بپردازد. فیلم با پسزمینه و زیرمتنی از رکود اقتصادی ژاپن پیش میرود، مردمی که شغلشان را از دست دادهاند یا در صفهای مراکز کار و پناهگاههای بیخانمانها هستند. Tokyo Sonata، داستانی است که دوخطیاش از یک بحران میآید، بحرانی که قرار است یک خانواده را به کام خود بکشاند و قصهای دردآور را تعریف کند. این فیلم که در آن کیوشی کوروساوا به یاسوجیرو اوزو ادای احترام میکند، پس از پرداختن به مضامین و ایدههای خانوادگی، سنت، اقتصاد، مدرنیسم، نهایتا به مفهوم هویت میرسد.
۳۲- فیلم The Hidden Blade
فیلم تیغه پنهان
- کارگردان: یوجی یامادا
- بازیگران: ماساتوشی ناگاسه
- سال انتشار: ۲۰۰۴
- امتیاز:میانگین امتیازات The Hidden Bladeدر IMDB: ۷/۷
داستان فیلم در قرن نوزدهم اتفاق میافتد، مونزو که یک سامورایی است تصمیم میگیرد تا شمشیرش را رها کند و به کشاورزی و خانوادهاش رو بیاورد.
The Hidden Blade، که دومین قسمت از سهگانهی سامورایی یوجی یامادا است براساس تلفیقی از دو رمان شوهی فوجیساوا نوشته شده و به دورانی میپردازد که ژاپن در حال تغییراتی در ساختارهای حاکم، فرهنگ و طبقاتی خود بوده است. سامورایی تیغه پنهان شبیه به آثار سنتی اینگونهی ژاپنی نیست و یک اثر سامورایی متفاوت است که رشد شخصیتی جذاب و درامی قابل اعتنا را در خود جای داده و نمایشی از فرهنگ سامورایی و ساختار سیاسی و اجتماعی ژاپن را به حرکت درمیآورد. این درام تاریخی مضامین عشق، افتخار، احترام، مرگ ناگزیر و نظام اجتماعی قرن نوزدهم را بررسی میکند و نهایتا به یک درام انسانی میرسد.
فیلمبرداری فوقالعاده، موسیقی جذاب، بازیهای گیرا بههمراه قصهای اثرگذار، این فیلم را برای تماشاگر دلچسب خواهد کرد.The Hidden Blade پس از اکران توسط منتقدان تمجید شد و از آن بهعنوان اثری یاد کردند که همانند آثار جان فورد احساسات و روانشناسی را در مقیاسی حماسی به حرکت درمیآورد. این فیلم به انتخاب مجله امپایر در فهرست بهترین فیلمهای قرن بیست و یکم قرار دارد و از آن بهعنوان یکی از بهترین آثار سامورایی غیرکوروساوایی یاد شده است.
۳۱-فیلم Battle Royale
فیلم بتل رویال
- کارگردان: کینجی فوکاساکو
- بازیگران: تاتسویا فوجیوارا
- سال انتشار: ۲۰۰۰
- میانگین امتیازات Battle Royale در IMDB: ۷/۶
گروهی از دانشآموزان کلاس نهم دبیرستان براساس قوانین مجبور شدهاند در مسابقه بتل رویال شرکت کنند. آنها به یک جزیره فرستاده میشوند و بازی سختی را شروع میکنند.
Battle Royale تریلری اکشن است که براساس کتابی پرفروش بههمین نام و نوشتهی کوشون تاکامی ساخته شده است. بتل رویال یکی از جنجالیترین و چالشبرانگیزترین فیلمهایی است که تاکنون در پرده سینما بهنمایش درآمده. این فیلم بسیار خشن است اما لحنی طنز و بسیار تفکربرانگیز دارد. Battle Royale فیلمی است تاریک و آخرالزمانی که تفسیری تکاندهنده از فاشیست، جنبه تاریک بشریت و جامعه بهنمایش درمیآورد و جامعهی ژاپن را به نقد میکشد. این فیلم به مدت شش هفته پس از اکران اولیه، پردرآمدترین فیلم ژاپنی زبان بود و در ۲۲ کشور بهنمایش درآمد.
بتل رویال بسیار مورد تحسین قرار گرفت و بهعنوان یکی از بهترین فیلمهای دهه ۲۰۰۰ معرفی شد. برای ساخت این فیلم حدود ۷ هزار نفر تست دادند و نفرات نهایی انتخاب شده به مدت چندین ماه تحت تمرینات جسمانی قرار گرفتند. بتل رویال در زمان اکران با سانسور و فشارهای سیاسی همراه شد اما دولت ژاپن نتوانست جلوی محبوبیت فیلم را بگیرد. Battle Royale اثری بهشدت تأثیرگذار در سینما بود و کارگردانان بزرگی مثل تارانتینو از آن بهعنوان اثری چشمگیر یاد کردند. این نمایش که در فرهنگ عامه جهانی بسیار سروصدا کرد، فیلمهای بسیاری از جمله ملت ترور (۲۰۱۸)، شکار (۲۰۲۰)، اسکوئید گیم (۲۰۲۱)، تئوری کشتن (۲۰۰۸) و غیره تحت تاثیر این فیلم ساخته شدند.
۳۰-فیلم Fireworks
فیلم آتش بازی
- کارگردان: تاکشی کیتانو
- بازیگران: کیشی موتو
- سال انتشار: ۱۹۷۷
- میانگین امتیازات Fireworks در IMDB: ۷/۷
یوشیتاکا یک کارآگاه پلیس است که پس از یکسری اتفاقات تراژیک حین مأموریت مجبور به بازنشستگی میشود. او برای اینکه بتواند از پس مشکلاتش بربیاید، وارد باند خلافکاران میشود.
آتش بازی یک دارم جنایی است که در اولین نمایش خود در پنجاه و چهارمین دوره جشنواره بینالمللی فیلم ونیز برنده شیر طلایی شد و تاکشی کیتانو بهخاطر همین جایزه شهرتی بینالمللی کسب کرد. این فیلم اگرچه موفقیتی تجاری برای کیتانو همراه نداشت اما جوایز متعدد بسیاری را بهدست آورد و نامش در کتاب ۱۰۰۱ فیلمی که باید قبل از مرگ دید قرار گرفت. جو و پسزمینهی اگزیستانسیالیستی این فیلم کمک میکند تا که Hana- bi اثری متفاوت دربارهی یاکوزا و گانگسترها باشد. این فیلم که با نام Hana- bi نیز شناخته میشود، یکی از آثار تأثیرگذار سینمای ژاپن است که داستانی تسخیرکننده دارد و با فضای غمانگیز خود، خشونت را بهطرز عجیبی پیش میبرد.
کیتانو در این فیلم بدترین و وحشیانهترین خشونت را با ظریفترین و لطیفترین احساسات انسانی ترکیب کرده و با جلوههای تصویری جذابی که بهوجود آورده، قصهای گیرا را نمایش میدهد. فیلمبرداری فوقالعاده، موسیقی متن جذاب، بازیهای عالی و لحن تأثیرگذار اثر عناصر دیگری هستند که فیلم را تبدیل به یکی از نقاط قوت کارنامهی این کارگردان کردهاند.
۲۹-فیلم Confessions
فیلم اعترافات
- کارگردان: تتسویا ناکاشیما
- بازیگران: تاکاکو ماتسو
- سال انتشار: ۲۰۱۰
- میانگین امتیازات Confessions در IMDB: ۷/۷
موریگوچی معلم یک مدرسه است، وقتی که جسد دخترش در استخر مدرسه پیدا میشود، تصمیم میگیرد که بهدنبال مجازات عاملین این اتفاق برود و انتقام مرگ فرزندش را بگیرد.
Confessions، یک تریلر روانشناختی است که براساس رمانی پرفروش و رازآلود از کانائه میناتو ساخته شده است. اعترافات یک نمایش تراژیک و بسیار تاریک از انتقام است و به شیوهای کاملا تکاندهنده به مخاطب نزدیک میشود و مضامینی مثل آسیبپذیری، قلدری، ارزش زندگی، نوجوانان و بزهکاری را پوشش میدهد. همه چیز در این فیلم شگفتانگیز است، از لحن خاص نمایش گرفته تا سبک بصری و روایی، همهوهمه مخاطب را به دل یک داستان عمیق و اثرگذار میکشاند. این فیلم یک موفقیت تجاری بزرگ در باکس آفیس بود و برای ۴ هفته متوالی عنوان پرفروشترین فیلم را داشت، تا جائیکه Confessions، بهعنوان هفتمین فیلم پرفروش سال ۲۰۱۰ معرفی شد.
Confessions با واکنشهای مثبت در سطح جهان همراه بود و منتقدان نوع اقتباس، سبک کارگردانی و بازیها را ستودند. این فیلم برندهی جوایز متعددی شد و در سیوچهارمین دوره جوایز فیلم آکادمی ژاپن جایزهی بهترین فیلمنامه و کارگردانی را برد و در سیامین دوره جوایز فیلم هنگکنگ نیز جایزه فیلم بهترین فیلم آسیایی را بهدست آورد.
۲۸-فیلم Dolls
فیلم عروسک ها
فیلم از سه داستان مجزا تشکیل شده است و داستان سه زوج بسیار متفاوت را دنبال میکند. مصائب آنها با زوجی از نمایشنامه تئاتر عروسکی قرن هفدهمی پیوند زده میشود.
Dolls، یک فیلم هنری خاص است که پس از اکران مورد توجه منتقدان قرار گرفت. تاکشی کیتانو در این فیلم از سینمای خشونتآمیز خود بهطرز عجیبی فاصله میگیرد و شاعرانهترین و درونگرایانهترین اثر خود را بهنمایش درمیآورد. او در اینجا سه داستان دربارهی عشق ، پشیمانی و فداکاری را ازطریق آمیزهای از فرهنگ قدیمی ژاپنی و فیلمسازی معاصر برایمان تعریف میکند. عروسکها به آرامی مخاطب را به دنیای درونی شخصیتها میبرد و با ریتمی آهسته آنچه که تماشاگر میخواهد را به او میدهد.
فیلم پر از نماد و استعاره است و جلوههای بصری آن با ترکیببندیهای خیرهکنندهای از رنگ که هر نما را تبدیل به یک عکس دلنواز میکنند، تجربهای جذاب برای دیدن یک فیلم تراژیک و عمیق را رقم میزنند. فیلمبرداری فوقالعاده و روان، لباسهای جذاب، دکوپاژها و میزانسنهای قابلتوجه المانهای فراموشنشدنی فیلماند که در روایت این داستان غنایی و فداکاریهای غمانگیز خودنمایی میکنند. فیلم مراقبهای آرام از تعهد و وجدان و عواقب انتخاب است.
۲۷- فیلم The Mourning Forest
فیلم جنگل سوگوار
- کارگردان: نایومی کاواسه
- بازیگران: ماچیکو اونو
- سال انتشار: ۲۰۰۷
- امتیاز:میانگین امتیازات The Mourning Forest در IMDB: ۶/۷
ماچیکو در یک خانهی سالمندان کار میکند او که در غم از دست دادن فرزندش در غم و اندوه است، مسئولیت شیگکی یکی از ساکنان آسایشگاه را که همسرش را ۳۳ سال پیش از دست داده برعهده میگیرد.
The Mourning Forest، درامی جذاب و تأثیرگذار است که در اولین نمایش خود در جشنواره کن با تحسین منتقدان روبهرو شد و توانست برندهی جایزه بزرگ فیلم کن شود. فیلم تماشاگر را با روایت بصری جذابی همراه میکند، فیمبرداریهای خیرهکننده، زیبایی مزارع، مناظر جنگلی همهوهمه دست بهدست هم میدهند تا که دنیایی تماشایی را رقم بزنند. این فیلم پرترهای عمیق از رستگاری، اندوه و از دست دادن است، داستانی ساده که در عمق جنبهی روانشناختی و نمادگرایی شخصیتها، قصهای برگرفته از فرهنگ ژاپن و بودا را پیش میبرد.
فیلم به کهنالگوی طبیعت ادای احترام میکند و با ایدههایی از یونگ شخصیتهایش را به رفتار طبیعت میتند. The Mourning Forest، دیدگاهی رئالیستی و ناتورالیستی دارد و گاهی بهدلیل ریتم کنداش میتواند برای تماشاگر بیحوصله قدری ناراحت کننده باشد. جنگل سوگوار در ظاهر سادهاش با باطنی تودرتو حرکت میکند و مخاطب برای فهماش نیازمند دانستن چیزهایی از دانش بودایی خواهد بود. The Mourning Forest یک فیلم هنری است، اثری که برای فهمیدنش باید آرامآرام با او همراه شوید.
۲۶-فیلم The Life Of Oharu
فیلم زندگی اوهارو
- کارگردان: کنجی میزوگوچی
- بازیگران: کینویو تاناکا
- سال انتشار: ۱۹۵۲
- میانگین امتیازات The Life Of Oharu در IMDB: ۸/۱
داستان از زبان زن مسنی بهنام اوهارو روایت میشود. او که داستان زندگی خودش را تعریف میکند، در گذشته بهدنبال تجربهی یک عشق ناکام توسط پدرش فروخته شده و زندگیاش وارد تلاطمهای بیشماری میشود.
The Life Of Oharu، ملودرامی ژاپنی است که میزوگوچی آن را براساس رمان قرن هفدهمی زندگی یک زن و نوشتهی سایکاکو ساخته است. این فیلم یکی از آثار قابلتوجه در کارنامهی این کارگردان است که همانند دیگر فیلمهای او در پی روایت داستانی دلخراش خواهد بود. لحن فیلم بسیار ملایم و شاعرانه است و بازی کینویو تاناکا نبض فیلم را در دست میگیرد و تماشای هر فریم از فیلم را خوشایند میکند. میزوگوچی در این فیلم با پیامی فمنیستی قصهاش را تعریف میکند و نقدی بر آداب احمقانهی اجتماعی، استثمار اقتصادی زنان در جامعه مردسالار، ژاپن فئودالی و باری که زنان در طول اعصار باید تحمل کنند، دارد.
زندگی اوهارو شاید فیلم آسانی برای تماشا نباشد، چراکه میزوگوچی با وسواس خاصی ظلم روا داشته بر زنان را بهتصویر میکشد. این فیلم اثری شخصی برای این کارگردان است که در آن میتوان غمی شخصی و صمیمیتی عجیب را در سبک داستانگوییاش حس کرد، چراکه پدر میزوگوچی در کودکی خواهرش را فروخته بود. The Life Of Oharu، نمایشی است زنانه که مجله امپایر و راجر ایبرت از آن بهعنوان یکی از برترین فیلمهای تاریخ سینما یاد کردند.
۲۵-فیلم Like Father, Like Son
فیلم پسر کو ندارد نشان از پدر
- کارگردان: هیروکازو کورئیدا
- بازیگران: ماساهارو فوکویاما
- سال انتشار: ۲۰۱۳
- امتیاز:میانگین امتیازات Like Father, Like Son در IMDB: ۷/۸
دو خانواده پس از شش سال متوجه میشوند که فرزندانشان در بیمارستان عوض شده و بچههایی را بزرگ کردهاند که از نظر بیولوژیک متعلق به آنها نیستند. حال این آدمها باید تصمیم بگیرند که چگونه با این قضیه برخورد کنند.
Like Father, Like Son، اولینبار در جشنوارهی کن برای رقابت بر سر نخل طلا بهنمایش درآمد، جائیکه فیلم نامزد جایزه شد و تماشاگران با تشویق ایستادهی ده دقیقهایشان از فیلم استقبال کردند. اثر جایزهی هئیت داوران را از آن خود کرد و کورئیدا و فوکویاما در مراسم کن به گریه افتادند. همین جائزه واکنشهای قابل توجهی را در ژاپن برانگیخت و با نقدهای مثبت منتقدان جهانی و داخلی روبهرو شد. Like Father, Like Son برای چند هفتهی متوالی جایگاه اول فهرست فروش باکس آفیس را حفظ کرد و درآمد فوقالعادهاش یک دستاورد غیرمعمول برای یک فیلم هنری بود.
پس از موفقیتی که Like Father, Like Son در جشنوارهی کن بهدست آورد استیون اسپیلبرگ حق بازسازی فیلم را ازطریق استودیو DreamWorks گرفت. این فیلم یک درام خانوادگی و عمیق است که از عناصری آشنا در سینمای تجاری و هنری ژاپن استفاده میکند تا داستانی تاملبرانگیز دربارهی خانواده، ژنتیک و تربیت را پیش ببرد. کورئیدا در این نمایش میراث یاسوجیرو را بهتصویر کشیده و اثری آرام و اثرگذار از زندگیهای خانوادگی را تحویلمان میدهد.
۲۴-فیلم Shoplifters
فیلم دزدان فروشگاه
- کارگردان: هیروکازو کورئیدا
- بازیگران: لیلی فرانک
- سال انتشار: ۲۰۱۸
- امتیاز:میانگین امتیازات Shoplifters در IMDB: ۷/۹
اوسامو که بههمراه خانوادهاش در فقر زندگی میکند، برای تهیه مایحتاج زندگیشان مجبور است از فروشگاهی دزدی کند. او دختربچهای را پیدا میکند و به خانهی خودش میبرد.
Shoplifters، برای اولینبار در جشنواره کن بهنمایش درآمد، جائی که برندهی نخل طلا شد و تحسین جهانی منتقدان را با خود همراه کرد. این فیلم همچنین در دوره جوایز اسکار و گلدن گلوب نامزد جایزهی بهترین فیلم خارجی زبان شد. دزدان فروشگاه در ژاپن یک موفقیت تجاری مهم بود که توانست مخاطبان بسیاری را بهسوی خود جلب کند. کورئیدا نگارش فیلمنامهی این فیلم را با الهام از داستانهای فقر، دزدی از فروشگاههای ژاپن و یتیمخانهها شروع کرد و با استفاده از ایدهی چه چیزی باعث تشکیل خانواده میشود؟ پیرنگ را به اتمام رساند.
این کارگردان از دزدان فروشگاه بهعنوان فیلمی آگاهانه در باب مسائل خانوادگی و معضلات اجتماعی یاد کرد و ازعان داشت که با این فیلم میخواسته اعتراض خود را نسبت به رکود اقتصادی ژاپن بهتصویر بکشد. دزدان فروشگاه فیلمی نئورئالیستی است که قصهی تلخ خانوادهای را تعریف میکند که میخواهند فقط درکنار هم باشند و زنده بمانند. گاردین Shoplifters، را در فهرست بهترین فیلمهای قرن بیست و یکم قرار داد و بهعنوان یکی از بهترین فیلمهای سال ۲۰۱۸ نیز شناخته شد.
۲۳-فیلم Drive My Car
فیلم ماشینم را بران
- کارگردان: ریوسوکی هاماگوچی
- بازیگران: هیده توشی نیشیجیما
- سال انتشار: ۲۰۲۱
- امتیاز:میانگین امتیازات Drive My Car در IMDB: ۷/۶
یوسوکی یک نویسندهی شناخته شده است که همسرش را از دست میدهد. او دو سال بعد با یک شرکت تولید کنندهی تئاتر در هیروشیما قرارداد میبندد و شرکت برای او یک رانندهی زن میفرستد و روابطی بینشان شکل میگیرد.
Drive My Car، فیلمی درام است که براساس داستانی کوتاه بههمین نام از مجموعهی مردان بدون زنان هاروکی موراکی ساخته شده است. ماشینم را بران، اولین نمایش جهانی خود را در جشنوارهی کن داشت، جائیکه برای نخل طلا رقابت کرد و برندهی سه جایزه از جمله بهترین فیلمنامه شد. این فیلم مورد تحسین گستردهی منتقدان قرار گرفت و بسیاری فیلم را یکی از بهترین آثار سال ۲۰۲۱ اعلام کردند. Drive My Car، همچنین در هفتاد و نهمین دوره جوایز گلدن گلوب برندهی بهترین فیلم خارجی زبان شد و اولین فیلم غیرانگلیسی زبانی بود که جایزهی بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان را از هر سه گروه اصلی منتقدان ایالات متحده دریافت کرد.
ماشینم را بران در نود و چهارمین دوره جوایز اسکار نامزد چهار جایزه اسکار از جمله بهترین فیلم و بهترین کارگردانی بود و توانست جایزهی بهترین فیلم خارجی زبان را ببرد. Drive My Car، فیلمی پیچیده و عمیق دربارهی عشق و سوگ است، اثری ملودرام که در چندین سطح، تصویری عمیق از خود ارائه میدهد و شخصیتهای جاودانهاش، قصهای دراماتیک را به بار میآورند.
۲۲-فیلم Departures
فیلم عزیمت ها
- کارگردان: یوجیرو تاکیتا
- بازیگران: ماساهیرو موتوکی
- سال انتشار: ۲۰۰۸
- میانگین امتیازات Departures در IMDB: ۸
دایگو نوازندهی ویولنسلی است که بهتازگی بیکار شده و مجبور است با همسرش به زادگاه خود بازگردد. او برای اینکه از نو زندگی خود را شروع کند، تبدیل به یک متخصص تشییع جنازه میشود.
Departures، درامی است که با برداشتی آزاد از رمان تابوتساز نوشتهی شینمون آئوکی ساخته شده است. این فیلم در اولین نمایش خود در سیودومین جشنواره فیلم مونترال کانادا برندهی جایزه بزرگ این رویداد شد و در هشتادویکمین دوره جوایز اسکار جایزهی بهترین فیلم خارجی زبان را بهدست آورد؛ و تبدیل به اولین فیلم ژاپنی شد که به این افتخار رسیده است. رفتنها ملودرامی با خط داستانی مرگ و زندگی است که یک کمدی بسیار سبک و جذاب را همراه خود دارد و داستانی تکاندهنده از یک تابو را بهتصویر میکشد. این فیلم نقدهای عموما مثبتی را دریافت کرد و منتقدان بازیها و کارگردانی را ستودند اما عدهای نیز از احساسات آشکار آن انتقاد کردند.
گاردین انسانیت آشکار شده بعد از مرگ و پیوندهای خانوادگی و چگونگی روبهرو شدن بازماندگان با این اتفاق را در فیلم ستود و از ژاپن بهعنوان کشوری نام برد که نمایش مرگ و زندگی در سینمایش همیشه الهامبخش و تأثیرگذار بوده است. بعد از نمایش جهانی Departures، ژاپن بهعنوان یک جاذبهی توریستی برای تشریفات تشییع برای دیگر کشورها جذاب شد.
۲۱-فیلم ژاپنی عاشقانه Empire Of Passion
فیلم امپراطور هوس
- کارگردان: ناگیسا اوشیما
- بازیگران: تاتسویا فوجی
- سال انتشار: ۱۹۷۸
- میانگین امتیازات Empire Of Passion در IMDB: ۷
سکی برای اینکه بتواند از دست شوهرش خلاص شود، بههمراه مرد دیگری تصمیم به قتل همسرش میگیرد و جسد را داخل چاه میاندازد. بعد از مدتی که از این اتفاق میگذرد، مردم شک میکنند و روح مرد برمیگردد.
Empire Of Passion، یک داستان عاشقانهی سورئال و فراطبیعی است که ناگیسا اوشیما آن را براساس رمانی از ناکامورا ساخت. این فیلم در سیویکمین دوره جشنوارهی کن ۱۹۷۸ برای ناگیسا اوشیما جایزهی بهترین کارگردانی را همراه داشت، جائیکه تحسین منتقدان را همراه خود کرد و در اروپا به شهرت رسید. Empire Of Passion، اثری جسورانه و بحثبرانگیز است که بهخاطر بیپرواییاش مدتی در ژاپن توقیف شد و اجازهی نمایش پیدا نکرد. این فیلم از نظر بصری بسیار خیرهکننده است و فیلمبرداری استادانهای را همراه خود دارد.
استفاده از سایهها برای تاثیرگذاری داستان قتل، صحنههای جنگل اسرارآمیز، جادههای روستایی پوشیده از مه، همهوهمه فضاسازی فوقالعادهای را برای فیلم ترتیب دادهاند. امپراطوری هوس یک فیلم اروتیک از داستان ارواح است که زوایای روانشناختی اثرگذاری را با خود بهنمایش درآورده است. فیلم بر ماهیت عشق، تمایلات جنسی بیمحابا و چگونگی فرار از دنیای بیرونی تمرکز میکند و از ابتدا احساسات زودگذر شخصیتهایش را محکوم به فنا میبیند. Empire Of Passion، دومین فیلم مشترک اوشیما با شرکتی فرانسوی است، فیلمی که بسیار جلوتر از زمان خودش بود و در ژاپن آن زمان به جایگاهی که مناسباش بود نرسید.
۲۰- فیلم Death By Hanging
فیلم مرگ با طناب دار
- کارگردان: ناگیسا اوشیما
- بازیگران: کی ساتو
- سال انتشار: ۱۹۶۸
- میانگین امتیازات Death By Hanging در IMDB: ۷/۵
مردی به جرم قتل قرار است اعدام شود اما بعد از حلقآویز شدن نمیمیرد و زنده میماند. حالا مجازاتکنندگان در پی این هستند که او را برای اعدام دوباره آماده کنند.
Death By Hanging، یک طنز سیاه از ناگیسا اوشیما کارگردان موج نویی ژاپن است. ناگیسا اوشیما در این فیلم با مضامین سیاسی و اجتماعی به شیوهای مستقیمتر و عمیقتر برخورد میکند. این کارگردان چپ در این فیلم به نقد چندین موضوع از جمله مجازات اعدام، ناسیونالیسم، نژادپرستی، خشونت علیه زنان، سیستم قضایی، رفتار با جنایتکاران جنگی و روابط بین کره و ژاپن پس از جنگ جهانی دوم میپردازد. اوشیما این فیلم را با الهام از یک حادثهی واقعی ساخته که در آن یک جوان کرهای به خاطر تعرض به دو دانشآموز ژاپنی محکوم به اعدام میشود.
فیلم سیاه و سفید و به سبک یک مستند واقعی آغاز میشود و اوشیما در ابتدا از طرفداران مجازات اعدام میپرسد که چرا طرفدار چنین مجازاتی هستند و آیا نمیخواهند که دیدگاه خود را تغییر دهند؟ و اینکه آیا اعدام برای اصلاح جامعهی ژاپن خوب عمل میکند؟ Death By Hanging یک فیلم منحصر بفرد است که هم از نظر زمینه و ارائه و هم بهعنوان تجسمی از جهانبینی تند اوشیما دربارهی جامعه و کارگردانانی مثل اوزو و یاسوجیرو خیلی جالب و تأثیرگذار عمل کرده است.
۱۹-فیلم Ran
فیلم آشوب
- کارگردان: آکیرو کوروساوا
- بازیگران: تاتسویا ناکادای
- سال انتشار: ۱۹۸۵
- امتیاز:میانگین امتیازات Ran در IMDB: ۸/۲
در ژاپن قرون وسطی هیدتوری یک پادشاه سالخورده تصمیم میگیرد که امپراطوری خود را به سه پسرش واگذارد کند. اما طمع قدرت باعث میشود که سه فرزند او نتوانند با یکدیگر کنار بیایند.
Ran، فیلمی حماسی است که کوروساوا آن را براساس نمایشنامهی شاه لیر شکسپیر ساخت. این فیلم یکی از بهترین اقباسهایی است که تاکنون از آثار شکسپیر شده است. کوروساوا در طول دوران حرفهایاش سه بار از شکسپیر اقتباس کرد اما آشوب بهعنوان بهترین دستاورد او در میان این اقتباسها شناخته میشود. این فیلم که به اعتقاد منتقدان آخرین شاهکار حماسی کوروساوا است مانند بسیاری از کارهای او در دهههای ۷۰ و ۸۰ یک تولید مشترک و بینالمللی با فرانسه شناخته میشود که بهعنوان پرهزینهترین فیلم او نیز به حساب میآید.
کوروساوا با روایت داستانی حیرتانگیز، شخصیتهای کاملا باورپذیر و صحنههای جنگ واقعی بدون جلوههای کامپیوتری، فیلمی را خلق کرده که تماشاگر به معنای واقعی حس یک اثر حماسی را میتواند بچشد. آشوب برای اولینبار در جشنواره فیلم توکیو بهنمایش درآمد و بهخاطر تصاویر قدرتمند و استفاده از رنگ مورد استقبال قرار گرفت. آشوب در دوره جوایز اسکار نامزد چهار جایزه بود که امی وادا برای بهترین طراحی صحنه و لباس جایزهی اسکار را برد.
۱۸-فیلم Floating Clouds
فیلم ابرهای شناور
- کارگردان: میکو ناروسه
- بازیگران: هیدکو تاکامینه
- سال انتشار: ۱۹۵۵
- امتیاز:میانگین امتیازات Floating Clouds در IMDB: ۷/۶
خلاصه داستان: یوکیکو در طول جنگ جهانی دوم با یک مهندس متاهل بهنام کنگو ارتباط برقرار میکند. کنگو به یوکیکو قول میدهد تا که از همسرش جدا شود و به او بپیوندد. بعد از جنگ این دو نفر به ژاپن برمیگردند اما کنگو دیگر نمیخواهد که از همسرش جدا شود.
Floating Clouds، ملودرامی اجتماعی است که ناروسه آن را براساس رمانی بههمین نام و نوشتهی فومیکو هایاشی ساخت. این فیلم پس از اکراناش نقدهای مثبتی را دریافت کرد و اکنون بهعنوان یکی از تحسینشدهترین آثار ناروسه و ژاپن شناخته میشود. ابرهای شناور جوایز متعدد بسیاری را بهدست آورد و ناروسه برندهی جوایز روبان آبی شد. یاسوجیرو این فیلم را یک شاهکار واقعی نامید و منتقدان داخلی از آن بهعنوان دومین فیلم برتر ژاپنی تمام دوران یاد کردند. این فیلم عاشقانهای تأثیرگذار است که ریشه در تجربهی ژاپنیها از فتح، جنگ، شکست و اشغال دارد و واقعیتهای تلخ سالهای اشغال را با قدرت منتقل میکند.
ابرهای شناور فیلمی عمیقا بدبینانه از زندگی، عشق، شادی و امید خواهد بود که با سبک نئورئالیستی و نورپردازیهای با کنتراست بالا و کارگردانی هنری درهم آمیخته شده است. میکو ناروسه در ابرهای شناور ارتباط مستقیمی را بین سرخوردگی کنگو و یوکیو با شرایط اجتماعی و بیروحیهی ژاپن برقرار کرده و بیشترین هدفاش نقد روابط انسانی متاثر از شرایط آن روزگار خواهد بود.
۱۷-فیلم Samurai I: Musashi Miyamoto
فیلم سامورایی اول: موسیشی میاموتو
- کارگردان: هیروشی ایناگاکی
- بازیگران: توشیرو میفونه
- سال انتشار: ۱۹۵۴
- امتیاز:میانگین امتیازات Samurai I: Musashi Miyamoto در IMDB: ۷/۴
تاکزو از اینکه بهعنوان یک کشاورز روزگارش را میگذراند، رضایت آنچنانی ندارد. او آرزو دارد تا با پیوستن به جنگ به یک جنگجوی بزرگ تبدیل شود.
Samurai I: Musashi Miyamoto، اولین قسمت از سهگانهی ماجراهای یک سامورایی بهنام ایناگاکی است که با اقتباس از رمان سامورایی نوشتهی ایجی یوشیکاوا ساخته شده است. پیشینهی تاریخی فیلم به نبرد سکیگاهارا و آغاز حکومت شوگونات توکوگاوا در سال ۱۶۰۰ برمیگردد. این فیلم دومین فیلم پرهزینهی ساخته شده در ژاپن تا آن زمان بوده است، یکی از تولیدات بزرگی که مثل فیلم هفت سامورایی شرکت سازندهاش را به مرز ورشکستی کشاند. دلیل گرانی فیلم ، فیلمبرداری رنگی آن بود که پروسهی تولید را نزدیک به هفت ماه طول داد.
Samurai I: Musashi Miyamoto داستانی ساده با شخصیتهایی فوقالعاده دارد که در پس یک فیلمبرداری ماهرانه بهتصویر درآمدهاند. همانطور که فیلم به سبک ژاپنی آهسته و هدفمند پیش میرود شخصیتها قدرت و رشد خود را نمایش میدهند. Samurai I: Musashi Miyamoto، در سال ۱۹۵۵ جایزهی اسکار افتخاری ویژه را برای بهترین فیلم خارجی زبان دریافت کرد و شرکت سازندهاش توهو را در میان تولیدکنندگان خارجی به موقعیت رساند. دو فیلم بعدی این سهگانه دوئل در معبد ایچیجوجی و دوئل در جزیره گانریو نام دارند که هر دو تایشان مورد تحسین قرار گرفتهاند.
۱۶-فیلم ژاپنی ترسناک Kuroneko
فیلم گربه سیاه
- کارگردان: کان تو شیندو
- بازیگران: کیچیمون ناکامورا
- سال انتشار: ۱۹۶۸
- امتیاز:میانگین امتیازات Kuroneko در IMDB: ۷/۷
دو زن توسط سربازان سامورایی مورد تعرض قرار گرفته و کشته میشوند. بهزودی آنها دوباره بهعنوان ارواحی انتقامجو ظاهر میشوند و ساموراییهای رهگذر را میکشند.
Kuroneko، یک فیلم ترسناک ماوراالطبیعی است که شیندو آن را براساس یک داستان عامیانهی وحشتآور ساخت. گربه سیاه که بهصورت سیاه و سفید فیلمبرداری شده، داستاناش در جریان جنگ داخلی و در ژاپن فئودالی اتفاق میافتد. این فیلم برای رقابت در جشنوارهی کن ۱۹۶۸ بهنمایش درآمد که بهدلیل اعتراضات کارگران و دانشجویان در ماه مه فرانسه، جشنواره لغو شد. Kuroneko، در ژاپن چند جایزهی معتبر را از آن خود کرد و منتقدان آن را فیلمی مبتکرانه و نوآورانه دانستند. این فیلم همانند بسیاری از آثار ژاپنی نقدی بر جنگ و ویرانیها و خرابیهای پس از آن است و ریشهی این داستان وهمآور و شیاطین را در جنگ میداند.
Kuroneko، داستانی از عشق و انتقام است که شیندو با بهرهگیری از عناصر تئاتری و اکسپرسیونیستی سعی بهتصویر کشیدن قصهای را دارد که از ایدههای سرنوشت، کارما و نظریههای فرویدی الهام گرفته و حسی فراموشنشدنی از انتزاع و وهم را تحویل تماشاگر میدهد. فیلم کاملا از لحاظ بصری خیرهکننده و جذاب است، طراحیها، نورپردازیها و فضای کلاستروفوبیک کاملا در جهت خدمت به درام پیش میروند و اثری جذاب را رقم میزنند.
۱۵-فیلم ژاپنی جنگی Fires on The Plain
فیلم آتش در دشت
- کارگردان: کن ایچیکاوا
- بازیگران: اجی فوناکوشی
- سال انتشار: ۱۹۵۹
- امتیاز:میانگین امتیازات Fires On The Plain در IMDB: ۸
تامورا سرباز بیماری است که با همرزمانش دیگر نمیتواند حرکت کند. بههمین دلیل برای درمان، خود را به بیمارستان میرساند اما آنجا نیز او را نمیپذیرند و تامورا با چند سرباز سرگردان و راندهشدهی دیگر همراه میشود.
Fires On The Plain، درامی جنگی است که ایچیکاوا آن را براساس رمان نوبی نوشتهی شوهی اوکا ساخته است. ایچیکاوا دربارهی ساخت این فیلم گفت که زمانی شاهد انهدام بمب اتم بوده و از آن زمان همیشه احساس کرده که باید علیه جنگ و وحشت ناشی از آن صحبت کند. در هنگام تولید این فیلم برخی از بازیگران بهدلیل شرایط غذایی که کارگردان وضع کرده بود از حال میرفتند و استودیو نیز بر سر اینکه فیلم رنگی باشد یا نباشد با ایچیکاوا در حال جنگ و جدل بود. هنگام اکران این فیلم منتقدان از آن بهعنوان یک نمایش ضدجنگ بیهدف یاد کردند و به اثر بهدلیل پرداختن به موضوع تابو آدمخواری و نمایش فضای پرانحطاط و خشونتآمیز نقدهای بسیاری وارد شد، تا جائیکه منتقدان از آتش در دشت بهعنوان فیلمی نام بردند که تماشاگر بدون مریض شدن، نمیتواند تا آخر پای فیلم بنشیند.
با اینحال بعد از گذشت زمان ارزش این فیلم مشخص شد و بسیار مورد توجه منتقدان قرار گرفت. آتش در دشت یک شاهکار دلخراش دربارهی جنون و ناامیدی جنگ است که فضای واقعی جنگ را بهتصویر میکشد. Fires On The Plain در سال ۱۹۶۰ برندهی جوایز روبان آبی برای بهترین کارگردانی و فیلمنامه شد و جایزهی بادبان طلایی فیلم لورکانو را نیز از آن خود کرد.
۱۴-فیلم Late Spring
فیلم اواخر بها
- کارگردان: یاسوجیرو اوزو
- بازیگران: چیشو ریو
- سال انتشار: ۱۹۴۹
- امتیاز:میانگین امتیازات Late Spring در IMDB: ۸/۲
نوریکو دختر جوانی است که با پدرش زندگی میکند. او دوست دارد که پیش پدرش بماند و از او مراقبت کند. این در حالی است که اطرافیان نوریکو را تشویق به ازدواج میکنند.
Late Spring، درامی ژاپنی است که یاسوجیرو آن را براساس رمان کوتاه پدر و دختر نوشتهی کازئو هیروتسو ساخته است. اواخر بهار متعلق به آن نوع از ژانر سینمای ژاپن است که به زندگی عادی روزمره طبقه کارگر و طبقه متوسط دوران مدرن میپردازد. فیلمهایی که تمرکز ویژه بر داستانهای خانوادهها در دوران پس از جنگ ژاپن دارند و گرایش به سمت طرحهای بسیار ساده و استفاده از دوربین ثابت در آنها دیده میشود. اواخر بهار اثری است که تماما از فرهنگ ژاپنی بهره میگیرد و ماهیت آن را بهنمایش درمیآورد. فیلم تصویری از یک خانوادهی ژاپنی پس از جنگ است که یاسوجیرو با لحنی جذاب شکافهای نسلی، سنت، ازدواج و زندگی در طول بازسازی ژاپن را بررسی میکند.
این فیلم پس از اکران مورد تحسین منتقدان ژاپنی قرار گرفت و سال بعد فیلم جایزهی معتبر منتقدان را دریافت کرد. Late Spring، بعد از اکران در ایالات متحده نیز با نقدهای مثبت منتقدان غربی مواجه شد و فروش خوبی را در آنجا نیز تجربه کرد. از اواخر بهار بهعنوان کاملترین و بهترین فیلم اوزو یاد میکنند و مؤسسهی فیلم بریتانیا هم از این فیلم درکنار داستان توکیو بهعنوان یکی از بهترین فیلم های ژاپنی در فهرستی نام برد.
۱۳-فیلم The Naked Island
فیلم جزیره برهنه
- کارگردان: کانتو شیندو
- بازیگران: تایجی تونویاما
- سال انتشار: ۱۹۶۰
- امتیاز:میانگین امتیازات The Naked Island در IMDB: ۸/۱
این فیلم خانوادهای را بهتصویر میکشد که تنها ساکنان یک جزیرهی کوچک هستند و با کشاورزی زنده ماندهاند. آنها باید بارها و بارها آب را برای گیاهان خود از جزیرهی همسایه حمل کنند.
The Naked Island، درامی سیاه و سفید و تأثیرگذار است که هیچ استودیوی فیلمسازی حاضر به ساخت این پروژه نشد و توشیندو خودش بودجهی پروژه پنج میلیون ینی را از جیب خود تأمین کرد؛ که درنهایت The Naked Island با فروش خوباش توانست سود خوبی را برای این کارگردان و شرکت مستقل تولید کنندهی فیلم بههمراه بیاورد. این فیلم در دومین دوره جشنواره بینالمللی فیلم مسکو برنده جایزهی بزرگ فیلم شد و نقدهای بسیار مثبتی را بهدست آورد. زبان بصری عنصر اصلی این فیلم است، چراکه جزیرهی برهنه هیچ دیالوگی در خود ندارد و همه چیز با زبان تصویر به ببینده منتقل خواهد شد.
The Naked Island، فیلمی است که میتوان بهواسطهی نماها و کادربندیهایش سینما را درک کرد، اثری که سینمای خالص است و بهوسیلهی دکوپاژها و میزانسنها جهانبینیاش را بدون گفتن دیالوگ انتقال میدهد. جزیره برهنه به وضعیت انسان میپردازد، و یک واقعگرایی خاصی را نسبت به پوچی زندگی بهنمایش درمیآورد. این فیلم سرشار از استعاره خواهد بود، قصهای که با الهام از ایدهی سیزیف به بیان بسیاری از مشکلات آدمی مثل انزوا، مرگ، رنج و زندگی پرداخته و موضوعات مهم و عمیقی را موشکافی میکند. جزیره برهنه به عقیدهی برخی منتقدان اوج جهانبینی توشیندو است و اومانیسم در بالاترین حد خود بهنمایش درمیآید.
۱۲-فیلم Ugetsu
فیلم اوگتسو مونوگاتری
فیلم داستان دو خانواده را روایت میکند، در حالیکه ژاپن درگیر جنگ داخلی است، آنها سعی دارند که در جستوجوی ثروت و منویات خود باشند. بههمین دلیل مردان خانواده برای فروش سفال به بازاری دور میروند و بازگتشان به خاطر چالشهایی به تعویق میافتد.
Ugetsu، درامی سیاه و سفید و فانتزی است که میزوگوچی آن را براساس داستانهای اوئدا آکیناری «خانهای در ضخامت و شهوت مار سفید» ساخته است. این فیلم برندهی جایزه شیر نقرهای جشنواره ونیز شد و منتقدان آن را شاهکار سینمای ژاپن و بهترین فیلم میزوگوچی نامیدند. Ugetsu که بهعنوان قطعهای چشمنواز از دوران طلایی فیلم ژاپن در نظر گرفته میشود.
قصهی فیلم دارای موضوعات لایهمند و بسیار تاثیرگذاری است که به جنگ، طمع، مرز بین واقعیت و دنیای معنوی میپردازد، دنیایی که پر از تراژدی، اخلاقیات و ترکیبی از ماوراالطبیعه و واقعیت است. Ugetsu جز آن دسته از فیلمهایی است که در خارج از کشور خود محبوبیت فراوانی دارند. گاردین این اثر را در فهرست بهترین فیلمهای ساخته شده در تمام دوران قرار داد و امپایر نیز از آن بهعنوان فیلمی جلوتر از زمان خود یاد کرد. در سال ۲۰۰۶ انجمن فیلم آمریکا برای ادای احترام به میزوگوچی این فیلم را به مدت ۶ روز بهنمایش درآورد.
۱۱-فیلم The Ballad Of Narayama
فیلم تصنیف نارایاما
- کارگردان: شوهی ایمامورا
- بازیگران: اوگاتا سومیکو
- سال انتشار: ۱۹۸۳
- میانگین امتیازات The Ballad Of Narayama در IMDB: ۷/۸
در یک روستای کوچک هرکس که به سن ۷۰ سالگی میرسد، باید روستا را ترک کند و برای مردن به بالای کوهی برود. اورین که ۶۹ سال سن دارد و از سلامت کامل نیز برخوردار است باید قبل از ترک روستا یکسری کارها را انجام دهد.
The Ballad Of Narayama، درامی است که ایمامورا آن را براساس رمانی از شیچیرو فوکازا و با الهام از فیلمی بههمین نام و به کارگردانی کیسوکه کینوشیتا ساخته است. فیلم به بررسی یکی از سنتها و آیینهای قدیمی ژاپن میپردازد که در آن افراد مسن را به بالای کوه برده و رها میکردند تا که بمیرند. این فیلم کنکاشی در باب معنای انسانیت و انسان بودن است و ایمامورا شباهتهای قابل درکی را بین غرایز انسان و حیوانات بهتصویر میکشد. فیلم قصهای از زمانی است که در آن گرسنگی عادی بوده و مردم شبیه به حیوانات با یکدیگر رفتار میکردند. دنیای فیلم آنقدر زنده است که شما را جذب خود میکند و فرهنگی از قرون وسطی را بهتصویر میکشد که بهخاطر غذا حاضرند از همه چیزشان بگذرند.
این فیلم اثری ناراحتکننده است اما هرگز تسلیم احساسات نمیشود و همین میتواند برگه برندهای برای نمایش باشد. The Ballad Of Narayama، شبیه یک اثر آخرالزمانی است، داستانی سادیستی از دورانی واقعی و ناامیدکننده. ایمامورا برای این فیلم جایزهی نخل طلای کن را برد.
۱۰-فیلم Harakiri
فیلم هاراکیری
- کارگردان: ماساکی کوبایاشی
- بازیگران: تاتسو هوسویا
- سال انتشار: ۱۹۶۲
- امتیاز:میانگین امتیازات Harakiri در IMDB: ۸/۶
یک سامورایی کهنهکار بهنام هانشیرو برای انجام مراسم خودکشی شرافتمندانه به خانه یک فئودال میرود. او در آنجا میفهمد که پیش از این یک سامورایی دیگر با آیین هاراگیری خودکشی کرده است، اتفاقی که باعث بروز مسائل پرتنشی میشود.
Harakiri، از آثار تحسینشدهی سینمای ژاپن است که منتقدان از آن بهعنوان یکی از بهترین فیلمهای سامورایی ساخته شده نام میبرند. هاراکیری بعد از اکران خود در ژاپن برای نخل طلای کن به رقابت پرداخت و جایزهی ویژه هیئت داوران را برد. Harakiri، داستانی دلخراش از فقر و انتقام در دورهای است که ژاپن توسط طایفه توکوگاوا اداره میشد و هزاران سامورایی با سقوط قبیلهها کار خود را از دست دادند. مجله امپایر فیلم را در بین پنج فیلم برتر ژاپنی تمام دوران قرار داد و از آن بهعنوان اثری یاد کرد که بر همهی آثار سامورایی سایه انداخته است.
از این فیلم بهدلیل نقد انسانگرایانهاش از قوانین سفت و سخت و سلسله مراتب بوشیدو بهعنوان یک شاهکار و اثری متفاوت نسبت به دیگر آثار سامورایی یاد میشود. هاراکیری آشکارا غرور و فساد را در میان طبقهی سامورایی بهتصویر میکشد و به مضامیناش تا پایان وفادار میماند. بیشتر جذابیت فیلم براساس پیچشهای روایی شگفتانگیز است و اثر با فلشبک پیش میرود. این فیلم یک تصویر جذاب و قابل ستایش را براساس تاریخ و فرهنگ ژاپن نشان میدهد که بازیگریهای صمیمانه و فیلمبرداری ماهرانهی خفقانآورش تماشاگر را در فضای خود نگه میدارد.
۹-فیلم ژاپنی معروف Red Beard
فیلم ریش قرمز
- کارگردان: آکیرو کوروساوا
- بازیگران: توشیرو میفونه
- سال انتشار: ۱۹۶۵
- امتیاز:میانگین امتیازات Red Beard در IMDB: ۸/۳
دکتر یاسوموتو به بیمارستانی روستایی فرستاده میشود، جائیکه دکتری بهظاهر خشن بهنام ریش قرمز ریاست آن را برعهده دارد. بیمارستان پر از آدمهای فقیر است و یاسوموتو از شرایطاش راضی نیست.
Red Beard، که براساس مجموعه داستان آکاهیگه شینریوتان به نویسندگی شوگوئورو یاماموتو ساخته شده، آخرین فیلمی است که کوروساوا با توشیرو میفونه همکاری داشته است. بعد از این فیلم کوروساوا به این نتیجه رسید که میفونه بهدرستی نقش خود را بازی نکرده و از اینجا بود که شکافی بین کوروساوا و این بازیگر ایجاد شد. ریش قرمز یک موفقیت تجاری بزرگ در باکس آفیس ژاپن بود و فیلم توانست در گلدن گلوب نامزد بهترین فیلم خارجی زبان شود و میفونه نیز چند جایزهی بزرگ را ببرد. با اینحال فیلم در میان منتقدان غربی با واکنشهای متفاوتی همراه بود و عملا از نظر تجاری در خارج از کشور شکست خورد.
این فیلم که آخرین اثر سیاه و سفید کوروساوا محسوب میشود به مضامینی مثل بیعدالتی اجتماعی، اصالت وجود و مفاهیم اومانیستی میپردازد. با اینکه نویسندهی رمان ریش قرمز، از این فیلم بسیار خوشش آمده بود، کوروساوا توضیح داد که برای خلق شخصیتهای این نمایش از جهانبینی داستایوفسکی الهام گرفته و نسبت به منبع اصلی متفاوت عمل کرده است.
۸-فیلم Sansho The Bailiff
فیلم سانشوی مباشر
- کارگردان: کنجی میزوگوچی
- بازیگران: کینویو تاناکا
- سال انتشار: ۱۹۵۴
- میانگین امتیازات Sansho The Bailiff در IMDB: ۸/۴
در ژاپن قرون وسطی، فرماندار تایرو از منطقهی خود بهدلیل مخالفتش با فساد تبعید میشود. همسر و فرزندان او که قصد پیوستن به تایرو را دارند توسط راهزنان به بردگی گرفته میشوند.
Sansho The Bailiff، ملودرامی ژاپنی است که میزوگوچی آن را براساس داستان کوتاهی بههمین نام از موری اوگای ساخت، قصهای که خود یک بازخوانی از داستان عامیانهای هزار ساله در ژاپن بوده است. سانشوی مبارز از نظر منتقدان یکی از بهترین فیلمهای میزوگوچی است که بسیاری از ویژگیهای سینمای این کارگردان مانند بهتصویر کشیدن فقر و نگاه انتقادی به جایگاه زنان در ژاپن معاصر را دارد. زنان در فیلمهای این کارگردان قویترین و شهودیترین شخصیتها هستند که بیشتر از سایر نیز مورد آزار قرار میگیرند، چیزی که در فیلم نیز کاملا مشهود است.
میزوگوچی یک کارگردان تراژیک ساز است، فیلمسازی که فیلمهایش تکاندهنده هستند و عمق ناعدالتیها را بهتصویر میکشند. میزوگوچی برای این فیلم شیر نقرهای بهترین کارگردانی در پانزدهمین جشنوارهی ونیز را برد و منتقدان غربی نقدهای مثبتی را برای فیلم نوشتند. مؤسسه فیلم بریتانیا در سال ۲۰۱۲ این فیلم را در فهرست بهترین آثار ساخته شده در جهان قرار داد و از آن بهعنوان شاهکار میزوگوچی یاد کرد. میزوگوچی یکی از بزرگترین فیلمسازان ژاپن و مولفی است که سینمای خاص خودش را دارد و با فرم مختص به خود نیز شناخته میشود.
۷-فیلم Yojimbo
فیلم یوجیمبو
- کارگردان: آکیرو کوروساوا
- بازیگران: توشیرو میفونه
- سال انتشار: ۱۹۶۱
- میانگین امتیازات Yojimbo در IMDB: ۸.۱
سانجورو سامورایی قدرتمندی است که به شهری خلوت میرسد. او میفهمد که شهر توسط دو گروه خلافکاری که با یکدیگر دشمن هستند، اداره میشود. سانجورو تصمیم میگیرد که از این وضعیت به نفع شهر و خودش استفاده کند.
Yojimbo، یک وسترن سامورایی است که پس از اکران نقدهای بسیار مثبتی را دریافت کرد و در طول سالها بهعنوان یکی از بهتری فیلمهای کوروساوا شناخته شد. کوروساوا بعدها اظهار داشت که این فیلم را براساس فیلم کلاسیک کلید شیشهای (۱۹۴۲) که اقتباسی از رمانی بههمین نام و نوشتهی داشیل همت بوده ساخته است. موسیقی متن Yojimbo، یکی از بهترین موسیقیهای فیلم است که نقدهای بسیار مثبتی را دریافت کرد و منتقدان آن را هیجانانگیز، چندلایه و جذاب خطاب کردند. این فیلم چهارمین فیلم پرفروش ژاپن در سال ۱۹۶۱ بود که در خارج از ژاپن نیز توانست به نتایج خوبی در باکس آفیس دست پیدا کند.
یوجیمبو در سی و چهارمین دوره جوایز اسکار چهار نامزدی را بهدست آورد و توشیرو میفونه نیز در بیست و دومین دوره جوایز ونیز برندهی جایزهی بهترین بازیگر مرد شد. مجله امپایر این اثر را در فهرست بهترین فیلمهای تمام دوران قرار داد و منتقدان اروپایی از فیلم بهعنوان اثری با ترکیب چند ژانر و زیرژانر کمدی، طنز، وسترن، سامورایی و حتی چیزی شبیه به موزیکال یاد کردند. این فیلم یکی دیگر از آثار الهامبخش کوروساوا است که جنگ ستارگان، به خاطر یک مشت دلار، جنگو و غیره تحت تاثیر آن ساخته شدند.
۶-فیلم Kwaidan
فیلم کوایدان
- گارگردان: ماساکی کوبایاشی
- بازیگران: تاتسویا ناکادای
- سال انتشار: ۱۹۶۴
- میانگین امتیازات Kwaidan در IMDB: ۷/۹
این فیلم شامل چهار داستان مجزا با مضمون فراطبیعی و ترسناک است. موی سیاه، زن در برف، هویچی بیگوش، در یک فنجان چای، قصههایی هستند که در فیلم بهنمایش درمیآیند.
Kwaidan، یک فیلم ترسناک و اقتباس شده است که کوبایاشی آن را براساس داستانهایی از مجموعه قصههای عامیانه و فولک ژاپنی که لافکادیو هرن گردآوری کرده ساخته است. این فیلم که از چهار داستان مجزا و غیرمرتبط با یکدیگر تشکیل شده در اولین نمایش خود در جشنواره کن جایزهی ویژه هیئت داوران را برد و در مراسم اسکار ۱۹۶۵ نامزدی جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی زبان را بهدست آورد. Kwaidan، پرخرجترین فیلم ژاپنی ساخته شده تا آن زمان بودی، اثری که پروسهی ساختاش شش سال طول کشید و کوبایاشی بهدلیل تمام شدن هزینههای تولید و پستولید مجبور شد که خانهاش را بفروشد.
فیلم استفادهای جسورانه از رنگ و نور است که با استفاده از ویژگیهای بصری اکسپرسیونیستی و نورپردازیهای رویایی، مخاطب را به جهانی انتزاعی با داستانهای فولک فراطبیعی میبرد. کوایدان حول داستانهای ارواح میچرخد و ترس و وحشتی که کوبایاشی در این فیلم خلق میکند، نسبت به آثار ترس هالییوودی متفاوت است. Kwaidan با اضطرابی درونی و ریتمی آهسته پیش میرود و بهدنبال کشف بخش ترسناک کمتر دیده شده از روان انسان است.
۵-فیلم The Eel
فیلم مار ماهی
- کارگردان: شوهی ایمومورا
- بازیگران: کوجی یاکوشو
- سال انتشار: ۱۹۷۷
- امتیاز:میانگین امتیازات The Eel در IMDB: ۷/۳
تاکورا بهواسطهی خیانتی که دیده همسرش را میکشد و تسلیم پلیس میشود. او بعد از آزادی از زندان آرایشگاهی باز میکند و یک مارماهی را بهعنوان حیوانی خانگی نزد خود نگه میدارد.
Eel درامی ژاپنی است که ایمومورا آن را براساس رمانی بهنام On Parole و نوشتهی آکیرا یوشیمورا ساخته است. شوهی ایمومورا برای این فیلم بهطور مشترک با فیلم طعم گیلاس عباس کیارستمی برندهی نخل طلای کن شد و عنوان تنها کارگردان ژاپنی را به خود اختصاص داد که دو نخل طلا را بهدست آورده است. این فیلم در ابتدا در ژاپن نادیده گرفته شد و مردم توجه چندانی بدان نداشتند اما پس از اقبال فیلم در کن و اروپا مارماهی با استقبال خوبی در ژاپن همراه بود. Eel فیلم پیچیدهای است و گناه، رستگاری و ایمان سه مضمون فراگیر فیلماند که ایمومورا با ظرافت خاصی این مضامین را با درامی دلچسب به حرکت درمیآورد.
فیلم جنبههای بسیاری از فرهنگ ژاپنی را ارائه داده و نشان میدهد که این کشور هنوز جامعهای مردسالارانه است و زنان از جایگاه پایینتری برخوردار هستند. مارماهی یک درام انسانی منحصر بهفرد است که با نمایش پیچیدگی شخصیتها و استفاده از نمادها و تصاویر روانشناختی قصهای جالب توجه را رقم میزند بازیهای فوقالعاده، تصاویر بصری حساب شده و فیلمبرداری محکم این نمایش چیزهایی هستند که علاوهبر قصهی فیلم شما را تحت تاثیر قرار خواهند داد.
۴-فیلم Woman In The Dunes
فیلم زن در ریگ روان
- کارگردان: هیروشیتیشگاهارا
- بازیگران: ایجی اوکادا
- سال انتشار: ۱۹۶۴
- امتیاز:میانگین امتیازات Woman In The Dunes در IMDB: ۸/۵
جومپی نیکی که یک حشرهشناس اهل توکیو است برای جمعآوری نمونه به روستایی میرود. او به پیشنهاد روستائیان شب را در آنجا میماند، غافل از اینکه آنها جومپی را گول زدهاند.
Woman In The Dunes، یک درام موج نویی و اقتباسی جذاب است که براساس رمانی بههمین نام و نوشتهی کوبه آبه ساخته شده است. این فیلم در اولین اکران خود در جشنواره کن جایزهی ویژه هئیت داوران را برد و بهعنوان یک فیلم آوانگارد ژاپنی نامزد بهترین فیلم خارجی زبان در جشنواره اسکار شد. نوع فیلمبرداری در Woman In The Dunes کار خارقالعادهای را برای خلق تصاویری فراموشنشدنی از شن و ماسهها انجام میدهد و میتواند آن ذهنیت تنگههراسی کارگردان را بهدرستی به تماشاگر منتقل کند. این فیلم یک تمثیل اگزیستانسیالیستی غمانگیز است که مضامین وجودی و اندیشههای آلبر کامو و پل سارتر را در قصه جاری میکند.
زندگی در این گودال بیمعنا است، راه گریزی نیست و زحمت روزانه هرگز به معنای مبارزه نخواهد بود و همه چیز تداعیگر پوچی و بیمعنا بودن است. زن در ریگ روان استعاره و نسخهای مدرن از افسانهی اساطیری سیزیف است که شخصیت فیلم همانند او محکوم به انجام کاری بیهوده شده است. زن در ریگ روان اثری فوقالعاده لایهمند و پردغدغه خواهد بود که به مسائل عمیقی میپردازد، اثری که گام مهمی برای سینمای ژاپن بهحساب میآید.
۳-فیلم Tokyo Story
فیلم داستان توکیو
- کارگردان: یاسوجیرو اوزو
- بازیگران: چیشو ریو
- سال انتشار: ۱۹۵۳
- امتیاز:میانگین امتیازات Tokyo Story در IMDB: ۸/۲
یک زوج میانسال برای دیدن فرزندانشان به توکیو سفر کنند. اما وقتیکه آنها به آنجا میرسند، متوجه میشوند که فرزندانشان فرصت آنچنانی برای توجه به پدر و مادرشان را ندارند.
Tokyo Story، بهترین فیلم کارنامهی کاری اوزو است که منتقدان از آن بهعنوان شاهکار این کارگردان و یکی از برترین فیلمهای تاریخ سینمای جهان و ژاپن یاد میکنند. اوزو برای ساخت داستان توکیو از فیلم آمریکایی راهی برای فردا (۱۹۳۷) الهام گرفت که در هر دو فیلم مشکلات یک زوج مسن با خانوادهشان بهتصویر کشیده میشود. داستان توکیو اغلب بهعنوان فیلمی تحسین میشود که در عین اجتناب از ملودرام، تاثیرات عاطفی زیادی را بههمراه دارد. داستان توکیو در ژاپن بعد از جنگ اتفاق میافتد، زمانیکه مشکلات بیشتر عاطفی و فرهنگی هستند.
فیلم بنایش را روی از هم پاشیدگی و غربی شدن خانوادهی سنتی ژاپنی پس از جنگ جهانی دوم قرار داده و جدایی فرزندان از والدین را چیز اجتنابناپذیرِ دردناکی میداند. شاید بتوان گفت که این فیلم یک اثر شخصی از اوزو است، چراکه این کارگردان بهشدت به خانوادهی سنتی خود پایبند بود و برای اینکه از مادرش جدا نشود هیچگاه ازدواج نکرده است. این فیلم در سال ۲۰۱۰ در فهرست برترین فیلمهای هنری گاردین قرار گرفت و مجلهی امپایر از این اثر بهعنوان یکی از ۱۰۰ فیلم برتر تمام دوران یاد کرد.
۲-فیلم ژاپنی رزمی Seven Samurai
فیلم هفت سامورایی
- کارگردان: آکیرو کوروساوا
- بازیگران: توشیرو میفونه
- سال انتشار: ۱۹۵۴
- میانگین امتیازات Seven Samurai در IMDB: ۸/۶
اهالی یک روستا که در فصل درو مورد حملهی راهزنان و غارتگران قرار میگیرند، برای محافظت از خودشان هفت سامورایی را استخدام میکنند تا که در مقابل غارتگران از آنها محافظت کنند.
Seven Samurai، در آن زمان پرهزینهترین فیلم ساخته شده در ژاپن به شمار میآمد، فیلمی که در پروسهی تولید با مشکلات بسیاری روبهرو شد و فیلمبرداریاش یک سال طول کشید. هفت سامورایی از زمان اکراناش تاکنون همیشه در فهرست بهترین فیلمهای تاریخ سینما قرار گرفته و مجلهی گاردین و بیبیسی نیز این فیلم را در سال ۲۰۱۸ در فهرست برترین فیلمهای تمام دوران قرار دادند. این فیلم که برندهی جایزهی شیر نقرهای جشنوارهی ونیز شد یکی از آثار درخشان کارنامهی کوروساوا و سینمای ژاپن است که جان استرجز وسترن هفت دلاور را براساس آن ساخت.
Seven Samurai، یک شاهکار اکشن و حماسی است که با شخصیتهای عمیق و لایهمندش تصویرهایی قابل بحث از طبقات اجتماعی را ارائه میدهد. درواقع این فیلم به همان اندازه که رزمی و تاریخی است یک نمایش واقعگرایانه از اجتماع نیز است. هفت سامورایی در زمان خودش یک دستاورد عظیم و فنی بود که فیلمبرداری خیرهکنندهاش بههمراه کارگردانی فوقالعادهی کوروساوا الهامبخش کارگردانان بزرگی شد.
۱- فیلم Rashomon
فیلم راشومون
- کارگردان: آکیرو کوروساوا
- بازیگران: توشیرو میفونه
- سال انتشار: ۱۹۵۰
- امتیاز:میانگین امتیازات Rashomon در IMDB: ۸/۲
Rashomon، یک فیلم جنایی روانشناختی است که براساس دو داستان کوتاه بیشه و راشومون از آکوتاگاوا ساخته شده است. این فیلم در سال ۱۹۵۱ برندهی شیر طلایی در جشنواره ونیز شد و در بیست و چهارمین دوره جوایز اسکار، جایزهی اسکار افتخاری را بهدست آورد. این فیلم توسط منتقدان ژاپنی نقدهای نهچندان مثبتی دریافت کرد اما در اروپا و آمریکا با تحسین فراوانی روبهرو شد. راشومون اولین فیلم ژاپنی بود که مورد استقبال بینالمللی قرار گرفت که هم توجهات بسیاری را به سینمای ژاپن جلب کرد و هم اینکه تبدیل به پُرفروشترین فیلم خارجی در آمریکا شد.
این فیلم در باکس آفیس ژاپن عملکرد خوبی داشت، جائی که یکی از ده فیلم پردرآمد سال شد و توانست کوروساوا را به سینمای جهانی بشناساند. فیلم داستانی بسیار ساده را به شیوهای بسیار پیچیده روایت میکند و چند نسخه از حقیقت را ارائه میدهد. این نمایش بهدلیل تاکید بر ذهنی بودن حقیقت و عدم قطعیت در صحت واقعیات، توسط برخی بهعنوان تمثیلی از شکست ژاپن در جنگ جهانی دوم خوانده شده است و بههمین دلیل نیز رابطهی دولت ژاپن با کوروساوا به تیرگی رفت. Rashomon، یکی از تاثیرگذارترین فیلمهای تاریخ سینماست که حتی بعد از گذشت ۷۰ سال نیز همچنان مورد احترام است.
سوالات متداول
۱- بهترین فیلم های ژاپنی کداماند؟
از میان بهترین فیلم های ژاپنی میتوان به فیلم راشومون، فیلم هفت سامورایی، فیلم داستان توکیو و فیلم کوایدان اشاره کرد. فهرست کامل ۳۵ فیلم برتر ژاپنی را میتوانید در زومجی بخوانید.
۲- بهترین فیلم های ژاپنی اکشن کداماند؟
فیلم تیغهی پنهان ۲۰۰۴، فیلم آشوب ۱۹۸۵، فیلم آتش در دشت ۱۹۵۹ از برترین فیلم های ژاپنی اکشن هستند. فهرست کامل ۳۵ فیلم برتر ژاپنی را میتوانید در زومجی بخوانید.
نظرات