اگر جزو هواداران انیمه باشید، حتما نام دفتر مرگ (Death Note) را شنیده و درنتیجه با شخصیت لایت یاگامی هم آشنایی کامل دارید. یاگامی بهترین و جالب توجهترین شخصیت این انیمه سریالی است که طرفداران بسیاری دارد. دفتر مرگ مجموعه مانگایی اثر «تسوگومی اوبا» بهعنوان نویسنده و «تاکهشی اوباتا» در مقام طراح است که در ادامه شاهد ساخت انیمه و چندین اقتباس سینمایی از آن بودیم.
لایت یاگامی، قهرمان اصلی انیمه سریالی دفتر مرگ است. او پس از کشف اتفاقی دفتر مرگ، تصمیم گرفت از آن بهعنوان راهی برای پاکسازی تبهکاران استفاده کند. تلاش او برای مجازات افراد تبهکار که با کشتن هرکدام از آنها به سرانجام میرسید، در ژاپن بهعنوان اثر کیرا شناخته شد. اما لایت یاگامی چگونه انسانی است؟ چه اهدافی داشت و برای رسیدن به آنها حاضر بود تا کجا پیش برود؟ در ادامه کمی بیشتر با این شخصیت معروف دنیای انیمه آشنا خواهیم شد.
لایت مرد جوانی است با موهای قهوهای روشن و چشمانی به همین رنگ، در مجموع او خوش تیپ و برازنده است. او به همراه خانوادهاش در ژاپن زندگی میکند. پدرش سویچیرو یکی از اعضای گروه ضربت است. او به همراه والدینش سویچیرو و ساچیکو و همینطور خواهر کوچکترش سایو زندگی میکند. در ابتدای سریال او دانش آموز کلاس دوازدهمی در آکادمی خصوصی دایکوکو است. او بعدا تحصیلات خود را در کالج «تو اوه» ادامه میدهد.
لایت بهعنوان یک نابغهی سختکوش و با استعداد شناخته میشود. پسری بسیار فهیم که در حل مسئله مهارت بالایی از خود نشان میدهد. او برنامه ریز ماهری است و در شکل دادن و ترسیم کردن سناریوهای مختلف عملکرد خوبی دارد. از طرف دیگر لایت در میان هم سن و سالهای خود هم شخصیتی محبوب است، ضمن آنکه اعضای خانوادهاش هم او را مورد تحسین و ستایش قرار میدهند. بااینوجود این همه استعداد و بالطبع این همه تشویق و تحسین، باعث ایجاد سطح بالایی از غرور در وجود این مرد جوان شده است. امری که به محض دستیابی او به دفترچه مرگ به عینه قابل مشاهده بوده و حتی جرقه اولیه اقدامات بعدی او از همینجا نشأت میگیرد.
لایت یاگامی همچون پدرش سویچیرو حسی از قوی از عدالتخواهی دارد. بااینوجود زمانیکه به خاطر دراختیار داشتن دفتر مرگ آلوده به حس قدرت طلبی میشود، این حس عدالتخواهی هم تاحدی مخدوش شده و رنگ میبازد. او با این باور که جهان مکان فاسدی است، از دفتر مرگ برای تحمیل اراده خود در جهت نابود کردن افراد شرور و بالطبع، شرارت از جهان استفاده میکند.
هدف او ایجاد دنیایی جدید است که عاری از هرگونه پلیدی و بیعدالتی باشد. جایی که تنها افراد صادق و مهربان اجازه حضور در آن را داشته باشند. به این ترتیب در چشماندازی که او برای خود متصور است، لایت یاگامی چیزی در حد و اندازه خدای این جهان جدید است. لایت برای رسیدن به این جاه طلبی خود، ذرهای تزلزل از خود نشان نمیدهد و همین مسئله مقدمات سقوط او را فراهم میکند. دراین بین و باوجود آگاهی از اعمالش (قتل افراد شرور و تبهکار)، لایت همچنان عملکرد خود را فداکاری بزرگ در جهت کمک به بهبود جهان میداند.
بااستفاده از دفتر مرگ، شخصیت لایت یاگامی به تدریج دستخوش تغییر و تحول شده و رفته رفته طبیعتی سرد و بیرحم از خود نشان میدهد. او برای رسیدن به هدفش از هر وسیلهای استفاده میکند. دراین بین اگرچه گاهی اقدامات او اعضای خانوادهاش را هم در معرض تهدید و خطر قرار میدهد، اما لایت سعی میکند با نشان دادن عشق و علاقه واقعی خود به آنها، تاحدی این جنبه را نادیده بگیرد. این امر بهویژه زمانیکه خواهرش سایو ربوده شده و از او برای باجگیری از خانواده استفاده میشود، قابل مشاهده است. در سریال میبینیم که لایت یاگامی گویی چیزی از عذاب وجدان نمیداند.
درجه غرور و بیرحمی لایت متفاوت است. در مانگا، فیلم و انیمه، شخصیت لایت در قالب کیرا، به ندرت از خود تردیدی نشان داده و در اجرای تصمیمات خود ثابت قدم است. بااینحال در قسمت پایانی انیمه و زمانیکه از نیر شکست خورده و شرایط بحرانی دارد، با اندوه تصور میکند که اگر دفترچه مرگ را پیدا نمیکرد، زندگیش چگونه بود.
البته غرور و بیرحمی او در اقتباس نتفلیکس چندان به تصویر کشیده نشده است و بهنوعی بیاهمیت تلقی میشود، همچنین اعتماد به نفس این شخصیت در این آثار هم تاحدی کمتر است. او در زمان قتل مأموران FBI نشانههایی از تردید از خود نشان داده و حتی گاهی اوقات میل دارد همه چیز را به حال خود رها کند. بااینحال لایت پیوسته بهعنوان فردی ایدهآل گرا به تصویر کشیده شده است، کسی که حاضر است برای دفاع از ایدهاش یعنی بسط عدالت و پاکسازی جهان از وجود شر، دست به هر اقدام افراطی بزند.
اما بد نیست از جنبههای دیگری هم به این شخصیت بپردازیم و چند نکته جالب در مورد او را مرور کنیم.
تاریخ تولد و سن لایت یاگامی در زمان مرگ
لایت یاگامی در ۲۸ فوریه سال ۱۹۸۶ متولد شد. اوبا خالق نمایش از همان ابتدا پیشبینی میکرد که او به شخصیتی درخشان تبدیل خواهد شد. از طرف دیگر در پایان مجموعه دفتر مرگ، لایت ۲۳ ساله بود. درنتیجه میتوان چنین نتیجه گرفت که او در همین سن کشته شد.
لایت هرگز عاشق نشد
لایت شاید برای هدف خود دست به قتل میزد، اما نمیتوان این حقیقت را انکار کرد که رسیدن به هدف همیشه برایش بیشترین ارزش و اهمیت را داشت. بههمین خاطر او برای رسیدن به آرمانهای خودخواهانهاش، فداکاریهای بزرگی انجام داد که شاید یکی از آنها همین باشد که او هرگز فرصت چشیدن طعم عشق را پیدا نکرد. میسا آمانه هیچگاه برای لایت چیزی بیش از یک سلاح نبود و او از میسا هم برای رسیدن به اهدافش بهره برد.
لایت، شخصیتی دور از دسترس
حتی پیش از آنکه دفتر مرگ بهدست لایت برسد، او با بسیاری از نوجوانان هم سن و سال خود تفاوت داشت. بیشتر روزها را بهتنهایی در اتاقش سپری کرده و مشغول درس خواندن برای آزمون ورودی بود. او محبوب دختران بود، اما ترجیح میداد وقت خود را برای فعالیتهای اجتماعی غیرضروری هدر ندهد.
عمدهترین دلیل این اخلاق و رفتار خاص لایت یاگامی این بود که اصولا دیدگاه و نگاهش به زندگی با دیگران تفاوت چشمگیری داشت. او بهنوعی فردی ایدهآل گرا بود و همین باور و سبک زندگی او را از دید دیگران، فردی دور از دسترس کرده بود.
چهره دوگانه
این مسئله قابل بحث است که آیا اصولا تلاش لایت برای پاکسازی جهان از شر کار درستی بود یا خیر، اما درنهایت باید این نکته را پذیرفت که در آغاز او همه این کارها را با نیت خوبی انجام میداد.
دفتر مرگ در شکلگیری شخصیت لایت بهعنوان کیرا، نقشی اساسی داشت
لایت سعی داشت جهان را به جایی متعادل تبدیل کرده و صلح را به ارمغان بیاورد، درابتدا هم اقدامات او اثربخش بوده و میزان جرم و جنایت به طرزی چشمگیر کاهش پیدا کرد. اما هرچه او بیشتر اسیر قدرت دفتر مرگ میشد، حس اخلاقی و مسئولیت پذیری در قبال اعمالش را از دست میداد. دفتر مرگ همچون یک نفرین زندگی او را در اختیار خود گرفته بود. این مسئله زمانی به وضوح قابل مشاهده است که او بهصورت موقت دفتر را کنار گذاشت. در طول آن مدت او دوباره تبدیل به همان نوجوان دلسوز سابق شده بود، اما با دریافت مجدد دفتر چهره دیگرش را نشان داده و از نو تبدیل به کیرا شد.
لایت به خاطر دفترچه، زندگی خود را ویران کرد
بهگفته اوبا، از زمانیکه لایت دفتر مرگ را پیدا کرد، نابودی زندگیش آغاز شد. شاید اگر او دفتر مرگ را بهدست نمیآورد، فردی عادی با زندگی معمولی بود. دست به قتل نزده و برای رسیدن به اهدافش مرتکب اعمال وحشتناک نمیشد. اساسا او با پیدا کردن دفتر، به بدترین دشمن خود تبدیل شد.
او میتوانست با استفاده از هوش خود به عظمت دست پیدا کند. حتی باتوجهبه تواناییهای خاص و حس عدالت طلبی که در وجودش مشاهده میشد، لایت گزینهای عالی برای خدمت در نیروی پلیس بود. اما پیدا کردن دفتر مرگ همه چیز را به نابودی کشانده و آینده لایت را تباه کرد.
لایت فرد بسیار زیرکی است
لایت بسیار زیرک و باهوش بود و این یکی از دلایل متعددی است که باعث شده است این شخصیت اینگونه محبوب و پرطرفدار شود. بهعنوان نمونه به ماجرای گرفتار شدن لایت به وسیله ال توجه کنید.
دفتر مرگ یک ویژگی جالب توجه دارد و آن این است که اگر دفتر گم شده یا عمدا دور انداخته شود، تمام خاطرات مربوطبه آن هم از ذهن دارنده دفترچه پاک میشود. همچنین به جز فرد استفاده کننده، کس دیگری قادر به مشاهده اطلاعات موجود در آن نیست. لایت از این فرصت بهینه نهایت بهره را برده و از آن برای تبرئه کردن خود و میسا استفاده کرد. این تصمیمی زیرکانه بود که لایت درکمترین زمان ممکن به فکر انجام آن افتاد و این نشان از درایت او دارد.
ال عاقلتر از لایت بود
بارها اشاره کردیم که یکی از ویژگیهای برجسته لایت یاگامی، هوش و ذکاوت او بود. بااینحال نمیتوان این حقیقت را انکار کرد که در مواردی شخصیت ال به مراتب عاقلتر ظاهر شد.
هر دو قهرمان گاهی پیروز میدان بودند و گاهی شکست خوردند. لایت بدون شک باهوش بود اما مواردی هم وجود داشت که از ال یا حتی به خاطر عملکرد خودش شکست خورد. شباهت آنها بهم غیرقابل انکار است، اما باید پذیرفت ال فرد عاقلتری بود.
در ۲۸ ژانویه سال ۲۰۱۰، لایت یاگامی درگذشت. مرگ لایت بهگفته نویسنده سوگومی اوباتا، یکی از سختترین لحظات تصویر شده در کل این مجموعه بود. حامیان این شخصیت حتی پس از مرگش هم همچنان او را میپرستیدند، به طوری که او حداقل در میان طرفداران پروپاقرص خود به همان جایگاهی که آرزویش را داشت، دست پیدا کرد. چراکه او برای آنها همچون یک خدا ظاهر شد.
اما نکته جالب توجه اینجا است که وقتی لایت و ریوک برای اولینبار با هم ملاقات کردند، ریوک به او گفت که احتمالا روزی نام او را در دفتر مرگش خواهد نوشت و چه کسی میتوانست به وقوع پیوستن این پیشگویی را باور کند؟
آخرین برگ از دفتر زندگی لایت یاگامی
چه در مانگا و چه انیمه، شخصیت لایت درنهایت با پایانی غمانگیز روبهرو میشود. باوجود اینکه او در طول زندگی مرتکب اعمالی ناشایست شد، اما ذات و جوهرهی واقعی لایت یاگامی باعث میشود که مخاطبان بهشدت برای او احساس تأسف کنند.
در مانگا او دست به دامن همه متحدانش میشود تا به او کمک کنند، اما درمییابد که هیچ کدام از آنها در اطراف او نیستند. او به خاطر میآورد که چطور وقتی آنها بیشتر از همیشه به او نیاز داشتند آنها را کنار گذاشته بود و به همین خاطر اکنون خودش تنها مانده است. در آخرین لحظات زندگی، لایت یاگامی ترسیده به نظر میرسد، درحالی که مدام در ذهنش این جمله را تکرار میکند: «نمیخواهم بمیرم»
در انیمه لایت با مرگ نسبتا آرامتری مواجه میشود، بااینوجود هنوز هم همه چیز بسیار غمانگیز است. بهخصوص از این نظر که او در آخرین لحظات زندگیش هم به ال فکر میکند.
سرنوشت لایت پس از مرگ
وقتی لایت میمیرد، نه شانس رفتن به بهشت را دارد و نه جایی در جهنم به او اختصاص داده میشود. تسوگومی اوبا از همان ابتدا برنامهریزی کرده بود که چیزی فراتر از مرگ وجود ندارد. بااینحال طبق نظر برخی از طرفداران، سفر لایت پس از مرگ به قلمروی شینیگامی ختم میشود.
در «Death Note Relight 1: Visions of a God»، فیلمی که به مرور وقایع سری انیمه اختصاص دارد، یک شینیگامی از ریوک میپرسد که چه شد او به زمین رفته و دفترچهاش را رها کرده است. به باور طرفداران، شینیگامی بهدلیل ظاهر و همینطور میلی که برای رفتن به دنیای انسانها دارد، درواقع همان لایت است.
لایت در ابتدا به دفتر مرگ اعتماد نداشت
وقتی لایت دفتر را پیدا کرد، اعتقادی به آن نداشت. حتی در ابتدا تصور کرد که این کتاب بیشتر شبیه یک شوخی است و زمانیکه از آن برای نجات جمعی از گروگانها استفاده کرد هم واقعا مطمئن نبود که آیا درست عمل خواهد کرد یا خیر. تنها پس از به نتیجه رسیدن کار بالاخره لایت یاگامی متقاعد شد که دفتر مرگ واقعی است و میتواند از آن برای رسیدن به اهدافش بهره ببرد.
حضور لایت یاگامی در دو انیمه فول متال پانیک و رژه مرگ
اگر از علاقمندان واقعی انیمه دفتر مرگ هستید و فرصت تماشای انیمه «فول متال پانیک» (Full Metal Panic) را هم پیدا کرده باشید، حتما متوجه این نکته شدهاید. در قسمت ششم با عنوان «لبه بهشت»، شخصیتهای متعددی از انیمه دفتر مرگ حضور دارند که لایت هم یکی از آنها است.
از سوی دیگر مدهاوس (Madhouse) استودیو سازنده انیمه دفتر مرگ، روی سریال انیمهای دیگری به نام رژه مرگ هم کار کرده است. حضور لایت در این انیمه بهصورت رسمی تأیید نشده است، بااینوجود بسیاری از طرفداران باور دارند که لایت در این سریال نقشی کوتاه داشته است. مردی دقیقا شبیه به لایت در یکی از قسمتهای انیمه حضور داشت و یکی از شخصیتها باید انتخاب میکرد که بین او و شخص دیگر کدام یک را بکشد.
تعداد کسانی که بهدست لایت یاگامی کشته شدند!
تنها یک گزارش وجود دارد که بهصورت دقیق به تعداد افرادی که به وسیلهی لایت کشته شدهاند اشاره دارد. خود لایت یاگامی این ادعا را مطرح کرده و میگوید در مجموع او ۱۲۴ هزار و ۹۲۵ نفر را به قتل رسانده است. البته این ادعای خود لایت است و ما مطمئن نیستیم که تعداد واقعی چه میزان است.
درپایان امیدوارم از این مرور و همراهی با ما لذت برده باشید. شخصیت لایت یاگامی برای شما چه معنا و مفهومی دارد؟ آیا او و اعمالش را تأیید میکنید یا به نظرتان او برای رسیدن به اهدافش کمی زیاده روی کرد؟ اگر دفتر مرگ بهدست شما میرسید، با آن چه میکردید؟ ما همچنان مشتاقانه در انتظار شنیدن نظرات شما عزیزان هستیم، حتما آنها را با ما درمیان بگذارید. سپاس