معرفی مستند راز مرلین مونرو: نوارهای ناشنیده

فیلم مستند The Mystery of Marilyn Monroe: The Unheard Tapes (راز مرلین مونرو: نوارهای ناشنیده)، مستندی محصول سال ۲۰۲۲ است و از سرویس استریم نتفلیکس پخش شد. این فیلم مستند به‌زندگی و البته مرگ بسیار جنجالی بازیگر و خوانندهٔ محبوب و مشهور عصر طلایی هالیوود، مرلین مونرو می‌پردازد که در سال ۱۹۶۲ و در سن ۳۶ سالگی درگذشت. این فیلم براساس کتاب «الهه»، اثری از آنتونی سامرز ساخته شده است که نویسنده با صدها نفر که مونرو را می‌شناختند یا اطلاعاتی در مورد مرگ او داشتند، مصاحبه کرده بود. آرشیو صوتی عظیمی که رازهای بسیاری را فاش کرده و داستان زندگی حرفه‌ای، روابط شخصی، احوالات روحی و جسمی مرلین مونرو و درگیری وی با برادران کندی را بیان می‌کند.

این فیلم همچنین به‌بررسی تئوری‌های توطئه و جنجال‌های پیرامون مرگ این ستارهٔ تکرارنشدنی تاریخ سینما می‌پردازد که در آن دوران توسط مقامات به‌عنوان خودکشی احتمالی اعلام شد. مستند The Mystery of Marilyn Monroe: The Unheard Tapes نقدهای متفاوتی از سوی منتقدان و تماشاگران دریافت کرده است، بسیاری از منتقدان تحقیقات جامعی که برای ساخت این مستند شد را ستودند، اما از سویی از هیجانات مصنوعی و حدس و گمان‌های گاه بی‌سند آن نیز انتقاد کردند. گفتنی است این فیلم مستند نامزد دریافت جایزهٔ بفتا برای بهترین فیلم مستند شد.

اما کوپر، فیلمساز و تهیه‌کننده آثار مستند است و مالک شرکت Empress Films که بسیاری این شرکت فیلمسازی را با روایات متفاوت و داستان‌های واقعی که مستندوار برای تماشاچی به‌تصویر می‌کشد، می‌شناسند. اما کوپر کارگردانی و مدیریت اجرایی چندین مستند را در کارنامه دارد، مستندهایی چون Epstein’s Shadow: Ghislaine Maxwell (سایهٔ اپستاین: گیلین مکسول)، مستند The Disappearance of Madeleine McCann (ناپدید شدن مادلین مک‌کن) و البته همین مستند جنجالی The Mystery of Marilyn Monroe: The Unheard Tapes که نام وی را بیش‌ازپیش سر زبان‌ها انداخت. گفتنی است شرکت فیلمسازی/مستندسازی کوپر در شهرهای لس آنجلس، لندن و منچستر دفاتر نمایندگی دارد.

اما کوپر در سال ۱۹۷۸ در شهر لندن انگلیس متولد شد. وی در دانشگاه وست مینستر و در رشتهٔ فیلم و تلویزیون تحصیل کرد و در سال ۲۰۰۰ فارغ‌التحصیل شد. او کار خود را به‌عنوان کارگردان و تهیه‌کننده در شبکه BBC آغاز کرد و با همکاری لوئیس تروکس مستندهایی چون مانند A Place for Paedophiles (مکانی برای پدوفیلی‌ها)، مستند Miami Mega-Jail (زندان بزرگ میامی) و مستند America’s Most Hated Family (منفورترین خانوادهٔ آمریکایی) را ساخت و تولید کرد. وی سپس به‌عنوان سردبیر بخش مستند، به Channel 4 پیوست، جایی که وی ساخت و تهیه‌کنندگی برنامه‌های بسیار موفق و خلاقانه غیرداستانی چون The Fried Chicken Shop (فروشگاه مرغ سرخ‌شده)، Teens (نوجوانان) و The Murder Workers (کارگران قتل) را به‌رزومه‌ خود اضافه کرد. در سال ۲۰۱۶ او به‌عنوان رئیس جشنواره Pulse Films انتخاب شد و در همان سال فیلم‌ها و سریال‌های غیرداستانی بسیار جذابی را ساخت که بسیار مورد توجه قرار گرفتند و در جشنواره‌های معتبری چون جشنواره فیلم Sundance و جشنواره فیلم Toronto به‌نمایش درآمدند و جوایزی را نیز کسب کردند و درواقع حضور در این جشنواره‌ها بود که سرمایه‌گذارانی چون نتفلیکس و البته تهیه‌کنندگانی از دو کشور انگلیس و ایالات متحده آمریکا را به‌خرید و پخش جهانی آثار اما کوپر علاقمند ساخت.

مرلین مونرو، بازیگر، مدل و خوانندهٔ مشهور آمریکایی بود که در دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ به‌نماد زیبایی و زرق‌وبرق و البته معصومیت در آمریکا تبدیل شد. او با نام نورما جین مورتنسون در سال ۱۹۲۶ در لس آنجلس کالیفرنیا متولد شد. او دوران کودکی سختی را پشت سر گذاشت، زیرا هویت پدرش مشخص نبود و مادرش از نظر روانی ناپایدار بود. سال‌های کودکی وی در یتیم‌خانه‌ها و پرورشگاه‌ها گذشت. او برای اولین‌بار در سن ۱۶ سالگی با جیمز دوگرتی ازدواج کرد (تصویر بالا مربوط به‌ازدواج وی با آرتور میلر است). او کار خود را به‌عنوان مدل در سال ۱۹۴۵ آغاز کرد و موهای خود را به‌رنگ بلوند درآورد و نام خود را با الهام از مرلین میلر، بازیگر و نام خانوادگی مادرش به مرلین مونرو تغییر داد. او در سال ۱۹۴۶ با شرکت فاکس قرن بیستم قراردادی امضاء کرد و در چندین نقش کوچک در فیلم‌هایی مانند The Asphalt Jungle (جنگل آسفالت) و فیلم معروف All About Eve (همه‌چیز دربارهٔ ایو) ظاهر شد.

مرلین مونرو در اوایل دهه ۱۹۵۰ و زمانی‌که در کمدی‌هایی مانند Gentlemen Prefer Blondes (آقایان بلوندها را ترجیح می‌دهند)، فیلم How to Marry a Millionaire (چگونه با یک میلیونر ازدواج کنیم) و فیلم The Seven Year Itch (خارش هفت‌ساله) بازی کرد و به‌شهرت رسید. مرلین مونرو برای دومین بار در سال ۱۹۵۴ با جو دی‌ماجیو، بازیکن بیسبال ازدواج کرد، اما آن‌ها پس از ۹ ماه طلاق گرفتند و این جدایی تبدیل به‌حسرت ابدی جو دی‌ماجیو شد. مرلین مونرو شرکت سینمایی خود را با عنوان «مرلین مونرو پروداکشنز» تشکیل داد و زیر نظر لی استراسبرگ در اکتورز استودیو، یادگیری بازیگری متد را آغاز کرد. بعداً در همان سال، شرکت فاکس قرارداد جدیدی را به‌او پیشنهاد داد که به مرلین اجازهٔ بیشتری برای نظارت روی پروژه‌هایش و همچنین حقوق بیشتری می‌داد و در درام‌هایی مانند Bus Stop (ایستگاه اتوبوس) و فیلم The Prince and the Showgirl (شاهزاده و دختر نمایشی) بازی کرد. او برای سومین بار در سال ۱۹۵۶ با آرتور میلر نمایشنامه‌نویس ازدواج کرد، اما آن‌ها در سال ۱۹۶۱ طلاق گرفتند. او برای بازی در فیلم Some Like It Hot (بعضی‌ها داغش را دوست دارند) به‌کارگردانی بیلی وایلدر، تحسین منتقدان را به‌دست آورد.

مرلین مونرو از افسردگی حاد، اضطراب و متعاقباً مصرف زیاد انواع مواد مخدر رنج می‌برد. او با صنعت هالیوود و رسانه‌ها رابطه‌ای پرتنش داشت و بسیاری از رسانه‌ها سعی در تخریب شخصیت معصوم وی داشتند و برای کسی مهم نبود هالیوود چه بلایی بر سر بلوندی محبوب آورده است. در جراید شایعه شده بود که او با جان اف کندی و رابرت اف کندی که آن زمان دادستان کل کشور بود، رابطه دارد. مرلین مونرو بر اثر مصرف بیش از حد باربیتورات ها در خانه‌اش در لس آنجلس در ۵ اوت ۱۹۶۲ و در سن ۳۶ سالگی درگذشت. مرگ او به‌عنوان خودکشی احتمالی اعلام شد، اما این موضوع همچنان با ابهامات فراوانی روبه‌رو است و این مستند به‌این موضوع نیز می‌پردازد. مونرو یکی از نمادین‌ترین و تأثیرگذارترین چهره‌های فرهنگ آمریکایی است. مونرو در فیلم، کتاب، آهنگ، هنر و مد جاودانه شده است و همواره توسط منابع مختلف هنری به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین ستاره‌های سینما در تمام دوران از وی یاد می‌شود. او با یک ستاره در پیاده‌روی مشاهیر هالیوود، یک تمبر پستی و یک مجسمه مفتخر شده است. فیلم‌های مرلین مونرو بیش از ۲۰۰ میلیون دلار در گیشه فروش داشته‌اند و تصویر و میراث او همچنان میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان مجذوب خود می‌کند.

جالب است بدانید نظریه‌های مختلف و عجیبی در مورد مرگ مرلین مونرو وجود دارد، اما هیچ یک از آن‌ها به‌طور قطعی ثابت نشده‌اند. به‌عنوان مثال برخی اعتقاد دارند او توسط رابرت اف کندی کشته شد تا رابطهٔ مونرو و جان اف کندی پنهان بماند یا به‌خاطر اینکه مرلین مونرو بیش از حد رازهای خانوادهٔ کندی را می‌دانست، کشته شد. نظریهٔ دیگر این است که توسط مأموران سازمان CIA یا گروه‌های مافیایی کشته شده است تا بدین وسیله به‌خانوادهٔ کندی‌ صدمه زده باشند یا از افشای دخالت او در توطئه‌های مختلف جلوگیری کنند. کار به‌جایی رسید که عده‌ای این نظریه را مطرح کردند که نماد زیبایی و معصومیت هالیوود، به‌دلایل نامعلومی و توسط موجودات بیگانه کشته شده است.

پیش‌تر گفتیم مستند The Mystery of Marilyn Monroe: The Unheard Tapes براساس کتاب «الهه» نوشته آنتونی سامرز ساخته شده است که سه سال وقت صرف جمع آوری ۶۵۰ مصاحبهٔ ضبط‌شده برای تحقیقات خود کرد. آنتونی سامرز در جایی گفته است پس از اینکه متوجه شد دادستان ناحیه لس آنجلس در حال بازگشایی پروندهٔ مرگ مرلین مونرو است، شروع به‌تحقیق در مورد وی کرد. زمانی‌که مونرو شروع به‌بازیگری کرد، با مردان قدرتمند متعددی روابط گوناگونی داشت که به‌پیشرفت حرفه یا جهش او کمک کرد.

جین راسل، بازیگر و همکار مونرو در مورد وی می‌گفت که اخلاق کاری بسیار حرفه‌ای داشت، با‌این‌حال، دوران کودکی دردناک و پریشان‌حال وی، در افسردگی دوران کاری و خلق‌وخویی که از نظر اطرافیان وی بسیار تند بود، نقش به‌سزایی داشت. در این فیلم مستند از بازیگران برای همگام‌سازی صدای مصاحبه‌شوندگان و همچنین تصاویر آرشیوی و عکس‌های مونرو و همکارانش استفاده شده است. مستند متفاوت «راز مرلین مونرو: نوارهای ناشنیده» به‌کارگردانی اما کوپر ساخته شده و مدت زمان آن ۱۰۱ دقیقه است و تماشای آن به‌طرفداران نمادِ طلایی دورانِ طلایی هالیوود پیشنهاد می‌شود.