معرفی مستند Apollo 11 | نخستین گام

مستند Apollo 11 به‌بررسی مأموریت آپولو ۱۱ در سال ۱۹۶۹ می‌پردازد و رویدادهای منتهی به‌پرتاب فضاپیما و بازگشت ایمن فضانوردان به‌اتمسفر زمین را به‌تصویر می‌کشد. تاد داگلاس میلر برای کنارهم قرار دادن رویدادها، تنها از فیلم‌های آرشیوی، از جمله فیلم ۷۰ میلی‌متری پخش‌نشده‌ای بهره برد.

مستند Apollo 11 را باید مستندی بدون روایت یا مصاحبه خواند و این مستند روایت داستانی یا غیرداستانی، مصاحبه با شخص خاص یا دیگر ویژگی‌های مستندهای توصیفی را ندارد و درعوض، بر مطالب تاریخی معتبر متکی است.

از ویژگی‌های برجسته ساختهٔ تاد داگلاس میلر می‌توان به‌برجسته‌سازی و تأکید روی راکت Saturn V اشاره کرد و همچنین خدمهٔ آپولو (باز آلدرین، نیل آرمسترانگ و مایکل کالینز) و مهندسان این عملیات وسیع که در زمین مستقر بودند و تلاش‌های بی‌اندازهٔ افرادی که پشت صحنه بودند را به‌نمایش می‌گذارد. جالب است بدانید در زمان ساخت این مستند، یک فیلم پخش‌نشده از عملیات کشف شد و تیم سازنده با همکاری ناسا و سازمان ملی آرشیو ایالات متحده آمریکا این فیلم ۷۰ میلی‌متری از مراحل مختلف مأموریت را کشف و پخش کردند. این فیلم شامل صحنه‌هایی از مراحل آماده‌سازی پرتاب راکت، پرتاب راکت Saturn V، تلاش‌های بازیابی اطلاعات و فعالیت‌های پس از پرواز روی ناو USS Hornet است؛ یواس‌اس هورنت (سی‌وی-۱۲)، ناو معروف آمریکایی است که در سال ۱۹۴۳ ساخته شد و حال ارتش ایالات متحده آمریکا این ناو را به‌موزهٔ نظامی تبدیل کرده است.

مستند Apollo 11 با تحسین منتقدان و تماشاچیان همراه شد و جوایز مهمی نیز به‌دست آورد. مستند «آپولو ۱۱» برای اولین مرتبه در جشنواره فیلم ساندنس در ماه ژانویه سال ۲۰۱۹ به‌نمایش درآمد و با اکران در برخی سینماها، فروش بسیار خوب ۱۵ میلیون دلاری داشت. این فیلم مستند در جشنواره جوایز مستند منتخب منتقدان (Critics’ Choice Documentary Awards) در چندین بخش نامزد دریافت جایزه شد، از جمله بهترین فیلم مستند و درنهایت پنج جایزه از این جشنواره معتبر دنیای مستندسازی دریافت کرد.

تاد داگلاس میلر، کارگردان مستند Apollo 11، برای ساخت این مستند رویکرد سینمای مستقیم و زبان سرراست را در پیش گرفت و به‌فیلم‌های گرفته‌شده اصلی و خام اجازه داد که داستان را بدون هیچ‌گونه توضیح اضافی بیان کنند. وی در این راه از انیمیشن‌های گرافیکی نیز بهره برد و بخش‌هایی از فضاپیمای آپولو را بدین‌صورت به‌تصویر کشید و سکانس‌های بیوگرافی فضانوردان بی‌کلمه و کلامی زندگی فضانوردان را به‌صورتی خلاصه به‌تصویر می‌کشد. این مستند نگاهی الهام‌بخش به‌یکی از مهم‌ترین دستاوردهای بشر، یعنی فرود موفقیت‌آمیز و پرحاشیه فضاپیمای آپولو ۱۱ و البته ماه‌نوردی دو فضانورد از سه فضانورد بر ماه را به‌مخاطب ارائه می‌کند.

مأموریت آپولو ۱۱ دارای اهمیت تاریخی بسیار زیادی است، زیرا به‌چندین نقطه عطف قابل‌توجه در تاریخ بشریت دست یافت که خلاصه به‌آن‌ها اشاره می‌کنیم.

اولین فرود انسان بر ماه:

در ۲۰ ژوئیه ۱۹۶۹، نیل آرمسترانگ و باز آلدرین، اولین انسان‌هایی بودند که پا روی سطح مردهٔ ماه گذاشتند. کلمات تاریخی و نمادین آرمسترانگ فراموش‌نشدنی هستند: «این یک گام کوچک برای [یک] انسان، یک جهش عظیم برای نوع بشر است» و از وی به‌عنوان شاهدی بر اکتشافی باورنکردنی برای نسل بشر و موفقیت انسان در فضایی خارج از سیارهٔ زمین یاد می‌شود.

زمینه‌ساز مسابقه‌ای فضایی و جنگ سرد:

برنامه آپولو ۱۱ بخش مهمی از مسابقهٔ فضایی بین ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی در طول جنگ سرد بود. فرود موفقیت‌آمیز آپولو ۱۱ نشان‌دهندهٔ مهارت و تعهد فناوری آمریکا به‌اکتشاف فضایی و در دوران جنگ سرد، این به‌معنای رقابتی جدید بین دو ابرقدرت فضایی بود.

کاوش علمی:

آپولو ۱۱ داده‌های علمی ارزشمندی ازجمله نمونه‌های سنگی، عکس‌ها و اندازه‌گیری‌های لرزه‌ای از سطح ماه را جمع آوری کرد. این یافته‌های ارزشمند به‌درک انسان از بسترشناسی ماه، تاریخچهٔ آن و در مقیاس گسترده‌تر، منظومهٔ شمسی کمک کرد.

الهام و اتحاد جهانی:

این مأموریت مردم را در سراسر جهان مجذوب اتحادی انسانی کرد و از مرزهای ملی آمریکا فراتر رفت و نماد کنجکاوی، شجاعت و روحیهٔ اکتشافی انسان شد.

پیشرفت‌های تکنولوژیکی:

آپولو ۱۱ مرزهای مهندسی و فناوری را جابه‌جا کرد. نوآوری‌های توسعه‌یافته و به‌کار برده شده برای این مأموریت، مانند ساخت راکت Saturn V، ماژول قمری و لباس‌های فضایی، تأثیرات ماندگاری بر علم و صنعت داشتند و زمینه‌ساز عملیات‌های عادی‌شدهٔ امروزی شدند.

میراث و الهام:

موفقیت آپولو ۱۱ الهام‌بخش نسلی از دانشمندان، مهندسان و رؤیاپردازان شد و این چراغ روشنی است از آنچه بشریت می‌تواند در صورت اتحاد برای رسیدن به‌هدفی مشترک به‌دست آورد. به‌طور‌خلاصه، فرود آپولو ۱۱ بر ماه یک لحظه خاص و محوری در تاریخ بود که اولین قدم‌های بشریت را فراتر از زمین نشان داد و اثری پاک‌نشدنی در تخیل جمعی ما گذاشت. مأموریت آپولو ۱۱ که در سال ۱۹۶۹ انجام شد، یک دستاورد بزرگ بود که برای همیشه نگاه انسان به‌آسمان و رسیدن به‌آسمان را تغییر کرد.

کمی از هزینه‌های این عملیات بگوییم که هزینه‌های مستقیم تخمینی مأموریت آپولو ۱۱ تقریباً ۲۵.۴ میلیارد دلار بود که این مبلغ معادل بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار در زمان حال خواهد بود.

عوامل مؤثر در هزینه:

نوآوری‌های تکنولوژیکی یکی از عوامل هزینه‌بر بود و توسعه فناوری‌های پیشرفته برای سفرهای فضایی نیاز به‌سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی دارد.

نیروی انسانی و آموزش:

آموزش گسترده فضانوردان، مهندسان و پرسنل مأموریت بر افزایش هزینه‌ها بسیار افزود و از طرفی سرمایه‌گذاری در زیرساخت و تأسیسات راه‌اندازی ساختمان‌های اداری و فنی، مراکز کنترل مأموریت و سایر اجزای زیرساختی در افزایش هزینهٔ کلی نقش زیادی داشتند.

میراث و تأثیر:

با وجود هزینه‌های بالا، مأموریت آپولو ۱۱ به‌نقطهٔ عطف تاریخی تبدیل شد، ازجمله موفقیت آن در اولین فرود انسان روی ماه و تأثیر این رخداد فراتر از علم و مهندسی، الهام‌بخش نسل‌های آینده شد و به‌نوعی تقویت روح وحدتِ جمعی جهانی بود.

مقایسه با بودجهٔ فعلی ناسا:

از هزینهٔ کلی آپولو ۱۱ گفتیم که اصلاً کم نبود، اما ارزشش را داشت و راه را برای اکتشافات فضایی آینده هموار کرد. امروزه از آنجایی که ناسا قصد دارد فضانوردان را ازطریق برنامهٔ آرتمیس به‌سطح ماه بازگرداند، به‌دلیل پیشرفت‌های تکنولوژیکی و زیرساخت‌های موجود، هزینه به‌طور قابل‌توجهی پایین‌تر خواهد بود.

مأموریت آپولو ۱۱ که هدف آن رسیدن به‌ماه بود، تقریباً چهار روز و شش ساعت و ۴۵ دقیقه از پرواز تا رسیدن به‌ماه طول کشید. فضانوردان نیل آرمسترانگ، باز آلدرین و مایکل کالینز سفر حماسی خود را آغاز کردند، درحالی‌که کالینز ماژول فرماندهی کلمبیا را هدایت می‌کرد و آرمسترانگ و آلدرین با ماژول قمری ایگل به‌سطح ماه فرود آمدند. فرود موفقیت‌آمیز آن‌ها روی ماه در ساعت ۸:۱۷ بعد از ظهر رخ داد، در تاریخ ۲۰ ژوئیه ۱۹۶۹. بازگشت به‌زمین از ماه در طی مأموریت آپولو ۱۱ تقریباً ۳ روز طول کشید. پس از فرود تاریخی بر ماه، نیل آرمسترانگ، باز آلدرین و مایکل کالینز وارد جو زمین شدند و در ۲۴ ژوئیه ۱۹۶۹ با خیال آسوده از تاریخ‌سازی، در اقیانوس آرام فرود آمدند.

تاد داگلاس میلر، فیلم‌ساز آمریکایی است که به‌خاطر کارگردانی دو فیلم به‌شهرتی جهانی دست یافت و اولی مستند Dinosaur 13 (دایناسور ۱۳) و دومی همین مستند «آپولو ۱۱». میلر اهل کلمبوسِ اوهایو است و سال‌های ابتدایی زندگی خود را در آن‌جا گذراند. در طول دهه ۹۰ میلادی، او در مؤسسه تصاویر متحرک در دیترویتِ میشیگان و همچنین دانشگاه میشیگان شرقی حضور یافت و آموزش دید. به‌عنوان یکی از اعضای آکادمی علوم و هنرهای تصاویر متحرک، میلر سهم قابل توجهی در دنیای فیلم‌سازی و مستندسازی داشته است. آثار تاد داگلاس میلر ترکیبی از مهارت فنی، اهمیت و پرداخت تاریخی و اشتیاق به‌داستان‌گویی به‌روش خاص وی است و این ویژگی‌ها او را به‌چهره‌ای برجسته در دنیای مستند تبدیل کرده است.