چگونه پروژه بزرگ اپل در سینما شکست خورد؟

از زمان راه‌اندازی سرویس اپل تی وی پلاس در سال ۲۰۱۹، اپل بارها وعده داد که قرار است سیاستی متفاوت در مورد فیلم‌ها داشته باشد. درواقع آن‌ها در آن زمان اعلام کردند که نمی‌خواهند مثل نتفلیکس صرفا تمرکز خود را روی پخش فیلم‌ها روی سرویس استریم خود کنند و در عوض فیلم‌ها می‌توانند اکرانی سینمایی را داشته باشند. چنین وعده‌ای برای بسیاری از فیلمسازان و صاحبان سینماها جذاب بود، اما در ادامه اپل مجبور شد تا برای تحقق وعده خود با دیگر شرکت‌های ناشر فیلم همکاری کند.

با اینکه اپل توانست با کارگردان‌های بزرگی مثل مارتین اسکورسیزی تا ریدلی اسکات همکاری کند و همچنین با فیلم CODA به جایزه اسکار بهترین فیلم سال دست یافت، اما آن‌ها نیاز داشتند تا پروژه‌های گران قیمت خود را به سالن‌های سینما بیاورند تا بتوانند هزینه ساخت آن را بازگردانند. بااین‌حال و پس از چند اکران ناموفق ظاهرا اپل تصمیم گرفته است تا پروژه رویایی خود را کنار بگذارد یا حداقل تغییری بزرگ در آن ایجاد کند. در این مقاله قرار است به دلیل تغییر سیاست اخیر اپل بپردازیم و ببینیم چرا این غول بزرگ تکنولوژی نتوانست جایگاهی در سینما دست و پا کند.

اپل از ابتدا به طرفداران سینما وعده داد که برخلاف نتفلیکس آن‌ها قرار است فیلم‌های خود را به سالن‌های سینما بیاورند و اکران گسترده‌ای برای آن‌ها داشته باشند. اپل با خرید فیلم CODA تا حد زیادی خوش شانس بود و یجورایی شانس در خانه آن‌ها را زد. آن‌ها با خرید حق پخش فیلم به جایزه اسکار رسیدند که مسیر پر پیچ و خمی را که نتفلیکس هنوز به آن نرسیده است یک شبه به آن رسیدند. همه‌چیز خوب به‌نظر می‌رسید و آن‌ها سپس به سراغ پارامونت رفتند تا با همکاری یکدیگر فیلم Killers of the Flower Moon به کارگردانی مارتین اسکورسیزی را تولید و اکران کنند که پیش از آن نتفلیکس به علت هزینه‌های احتمالی بسیار بالا پیشنهاد پارامونت را رد کرده بود.

دلیلی که نتفلیکس هرگز فیلم‌های خود را به شکل گسترده اکران نمی‌کند این است که آن‌ها قرار نیست شرایط این شرکت‌ها را قبول کنند و از طرفی شرکت‌هایی مثل دیزنی یا برادران وارنر یا یونیورسال همیشه سهم بزرگی از سالن‌های سینما را به‌خاطر قراردادی که دارند، به‌دست می‌آورند. پس اپل اگر می‌خواست به چنین جایگاهی دست پیدا کند نیاز داشت تا مذاکرات گسترده‌ای را انجام دهد و حق امتیاز دیگر شرکت‌ها را به‌دست بیاورد. اما آن‌ها ایده خوبی داشتند و آن هم همکاری با دیگر شرکت‌ها مثل پارامونت و سونی پیکچرز بوده است.

اپل در همان زمان حق تولید فیلم ناپلئون به کارگردانی ریدلی اسکات را خریداری کرد و برای اکران آن با سونی پیکچرز به توافق رسید. درنهایت فیلم Killers of the Flower Moon که با بودجه‌ای در حدود ۲۰۰ تا ۲۱۵ میلیون دلار تولید شده بود، تنها ۱۵۷ میلیون دلار و فیلم Napoleon که با بودجه‌ای در حدود ۱۳۰ تا ۲۰۰ میلیون دلار تولید شده بود ۲۲۱.۴ میلیون دلار در گیشه جهانی فروش کردند. این اعداد صرفا براساس بودجه تولید فیلم‌ها است و مشخصا هر دو فیلم نتوانسته‌اند هزینه ساخت خود را بازگردانند و مشکل زمانی بدتر می‌شود که اپل باید سود فروش فیلم را با سونی و پارامونت تقسیم می‌کرد.

درنهایت هم این دو فیلم نتوانستند طبق انتظار در فصل جوایز ظاهر شوند و بخش فیلمسازی اپل تحت فشار زیادی قرار گرفت. اما اپل مشخصا نیم‌نگاهی به آثار تجاری‌تر خود داشت و امیدوار بود تا این آثار بتوانند عملکرد ضعیف فیلم Killers of the Flower Moon و فیلم Napoleon را در گیشه جبران کنند. بااین‌حال برنامه طبق چیزی که آن‌ها انتظار داشتند پیش نرفت و این تازه شروع مشکلات بزرگ‌تر اپل بوده است. فیلم Argylle اولین فیلم اپل در سال ۲۰۲۴ محسوب می‌شد که برای اکران آن با یونیورسال همکاری کرد. این فیلم کمدی اکشن با بودجه ۲۰۰ میلیون دلاری تولید شده بود و درکنار حضور متیو وان روی صندلی کارگردانی، شاهد نام‌هایی مثل هنری کویل تا برایس دالاس هاوارد و سم راکول در تیم بازیگران بودیم.

اما نتیجه کار یک افتضاح به تمام معنا بود. فیلم در نزد منتقدان به‌شدت کوبیده شد و در گیشه با شکست تجاری بزرگی مواجه شد. فیلم Argylle تنها ۹۶.۲ میلیون دلار در گیشه جهانی فروش کرد که عملا یک شکست بزرگ بوده است. البته بسیاری یونیورسال را هم مقصر می‌دانند که عملا تبلیغ خاصی برای فیلم نکرد و بسیاری حتی از وجود فیلم خبر نداشتند. اگرچه بند قرارداد اپل با این شرکت‌ها فاش نمی‌شود، اما به‌نظر می‌رسد برخلاف رابطه خوب اپل با پارامونت و سونی، یونیورسال چندان علاقه‌ای به‌خاطر سود کمی که به دست می‌آورد برای تبلیغ فیلم‌های اپل نداشت و نتیجه هم این عملکرد ضعیف بوده است.

به‌نظر می‌رسد که حتی دیگر شرکت‌های سینمایی هم مثل گذشته علاقه‌ای به سرمایه‌گذاری در فیلم‌های اپل نداشتند. پس از دو شکست بزرگ اپل در سال ۲۰۲۴ حالا نوبت به فیلم Wolfs با بازی برد پیت و جرج کلونی رسیده است که یکی دیگر از فیلم‌های گران‌قیمت و ۲۰۰ میلیون دلاری این شرکت است و بسیاری اعتقاد داشتند این فیلم ممکن است بتواند عملکرد بهتری را در گیشه داشته باشد، اما اپل این‌بار تصمیم به تغییر برنامه خود گرفت. بااین‌حال دلیل این تصمیم چه چیزی بوده است؟

شکست‌های پیاپی اپل در گیشه باعث شد تا این شرکت به بررسی دوباره سیاست‌های اکران سینمامیی خود داشته باشد. این برنامه در اصل زمانی آغاز شد که اشتراک سرویس اپل تی‌وی‌ پلاس چندان زیاد نیست و همچنین بسیاری از کاربران سرویس درواقع بدون پرداخت هزینه‌ای و با خرید یک گوشی آیفون یا آیپد یا دیگر محصولات اپل به اشتراک این سرویس دست پیدا کرده‌اند. بدین ترتیب سود فعلی این سرویس استریم چندان چشمگیر به‌نظر نمی‌رسد که اپل بخواهد به‌تنهایی به آن تکیه کند.

اما در مقابل اکران سینمایی هم نتوانسته است هزینه‌ها را جبران کند و حتی بسیاری پس از تماشا فیلم دیگر علاقه‌ای به تماشا آن روی اپل تی‌وی پلاس ندارند. بدین ترتیب اپل تصمیم گرفت تا از استراتژی فعلی خود یک عقب نشینی کند و به سمتی سیاستی مشابه نتفلیکس برود. بدین ترتیب فیلم Wolfs تنها اکرانی کوتاه برخلاف برنامه اولیه تجربه خواهد کرد و سپس از اپل تی‌وی پلاس پخش خواهد شد. این یک تغییر بزرگ در مقایسه با سیاست فعلی اپل است و با اینکه این فیلم کمدی نقدهای مثبت‌تری نسبت به آثار اخیر اپل دریافت کرده است، اما سرنوشت متفاوتی را تجربه می‌کند.

البته گروهی اعتقاد دارند که اپل از این طریق ممکن است سیاست مشابه نتفلیکس در مورد فیلم‌ها را آزمایش کند و سپس یک تصمیم کلی بگیرد. اما اپل امید زیادی به فیلم Wolfs با بازی برد پیت و جرج کلونی دارد؛ چرا که آن‌ها پس از اعلام این خبر و تغییر بزرگ برنامه اکران فیلم اعلام کردند که فیلم Wolfs 2 نیز در دست ساخت است و این موضوع برای گروهی یک غافلگیری بزرگ بوده است. درواقع این سوال مطرح می‌شود که اپل چقدر به موفقیت فیلم اعتماد دارد و اینکه این موضوع در مورد آثار قبلی هم صدق می‌کرد یا نه.

همچنین طبق شایعات بودجه ساخت فیلم Wolfs حدود ۲۰۰ میلیون دلار بوده است که همین موضوع صحبت‌ها در مورد بازگشت هزینه‌ها را مطرح می‌کند. همچنین فیلم برخلاف آثار اخیر اپل تبلیغات بهتر و گسترده‌تری داشت و این موضوع کمی باعث تعجب سینماروها هم شده است. فیلم تا حد زیادی با مجموعه یازده یار اوشن مقایسه می‌شد و بسیاری آن را دنباله معنوی این مجموعه می‌دانند. بدین ترتیب این موضوع می‌توانست خود به یک گزینه جذاب برای تبلیغات فیلم تبدیل شود.

مارتین اسکورسیزی به علم اینکه فیلم‌های او قرار است اکران سینمایی داشته باشند به همکاری با اپل قرار است ادامه دهد، اما سیاست جدید شرکت می‌تواند روی این قرارداد تاثیر بگذارد. مشخصا کمتر کسی حاضر است هزینه سرسام‌آورر فیلم‌های اسکورسیزی را بپردازد، اما حتی خود اسکورسیزی اخیرا به‌دنبال کاهش هزینه تولید فیلم‌های خود است و این می‌تواند باعث شود تا او گزینه‌های بیشتری به‌جای اپل برای فیلم خود پیدا کند. نکته اینجا است که اپل با سیاستی متفاوت به سمت فیلمسازان مختلف رفته است، اما اکنون سیاستی کاملا متفاوت دارد.

درواقع زمانی‌که نتفلیکس به سراغ یک فیلمساز می‌رود، سیاست و دیدگاه مشخصی دارد و بدین ترتیب آن‌ها به‌طور کامل با برنامه پخش فیلم کنار می‌آیند؛ چرا که قرار نیست یک شبه چیزی تغییر کند. اما در اینجا اپل ممکن است با داشتن سیاستی مبهم و نامشخص باعث شود بسیاری از همکاری با آن‌ها امتناع کنند. مشخصا این تغییر قرار نیست باعث شود کسی با اپل کار نکند، اما می‌تواند باعث شود گروهی به اپل بی‌اعتماد شوند؛ چرا که اپل در ابتدا وعده و قول متفاوتی داده بود و اکنون این وعده را می‌خواهد تغییر دهد.

مشکل دیگر اپل بودجه سنگین فیلم‌های این شرکت است که این موضوع باعث شده است بسیاری از این پروژه‌ها بدون اینکه منطقی پشت بودجه بالای آن باشد، با هزینه سرسام‌آوری ساخته و پخش شوند. اپل در حال حاضر کنترل زیادی روی هزینه ساخت فیلم‌های خود ندارد و ازطرفی نتوانسته است با کمک اکران سینمایی باعث بازگشت هزینه‌ها شود. همچنین شرایط برای فیلم Blitz به کارگردانی استیو مک‌کوئین هم به اکران کوتاه و سپس پخش از اپل تی‌وی پلاس خلاصه شده است.

صد البته که چنین فیلمی اثری تجاری نیست و نباید هم انتظار اکرانی گسترده داشت، اما سوال اصلی این است که سیاست اپل در آینده دقیقا به چه سمتی خواهد رفت؟ فیلمی مثل Blitz قرار نیست باعث مشکلات بازگشت هزینه یا مسائل دیگر شود. به‌طور مثال فیلم The Family Plan توانست بیشتر مورد توجه قرار بگیرد که به شکل اختصاصی از سرویس استریم اپل پخش شد و درواقع فیلمی است که به راحتی می‌تواند در یک سرویس استریم بدرخشد و مورد توجه قرار بگیرد. مشکل آثاری مثل فیلم Flora and Son نیستند، درواقع مشکل آثار پر هزینه‌ای هستند که اپل نیاز دارد تا هزینه ساخت آن‌ها را کاهش دهد یا اینکه تنها روی پروژه‌های مطمئن چنین هزینه سنگینی انجام دهد.

فیلم The Family Plan پر بیننده‌ترین فیلم تماشا شده روی اپل تی‌وی پلاس است و می‌تواند الگویی برای آینده کاری آن باشد. مشخصا اپل تلاش می‌کند تا به جایگاه نتفلیکس یا آمازون برسد، اما آن‌ها می‌خواهند با میانبر به چنین جایگاهی برسند. البته آمازون با خرید MGM دقیقا چنین کاری را انجام داد و حالا می‌تواند بدون نگرانی فیلم‌های خود را اکران کند و می‌توان به جرات گفت که آمازون برای رسیدن به سالن‌های سینما یک میان‌بر مناسب را پیدا کرده است که اپل حتی به آن هم شاید فکر نمی‌کرد.

به‌نظر می‌رسد که اپل فعلا در نظر دارد تا فیلم‌های آینده خود به‌جز فیلم F1 را به شکل اختصای از اپل تی‌وی پلاس پخش کند که از جمله آن می‌توان فیلم The Gorge، فیلم Mayday و فیلم Fountain of Youth اشاره کرد که اپل امید زیادی دارد تا آن‌ها باعث جذب مخاطبان بیشتری به اپل تی‌وی پلاس شوند. در هر حال اپل در پروژه اولیه خود شکست خورده است و حالا باید دید تغییرات کنونی چه تاثیری روی آینده این استودیو و سرویس استریم آن خواهد گذاشت.