رونمایی AMD از اولین خانواده کارت گرافیک مبتنی بر پردازنده Navi

AMD بخش اصلی سخنرانی نمایشگاه کامپیوتکس ۲۰۱۹ را به نسل سوم پردازنده‌های رایزن و معماری Zen 2 در آن‌ها اختصاص داد. درکنار این پردازنده‌‌ها، اشاره‌ای هم به معماری جدید پردازنده‌های گرافیکی این شرکت یعنی Navi و محصولات مبتنی بر آن شد. البته جزئیات زیادی از محصول آتی شرکت منتشر نشد، اما کلیاتی را در مراسم AMD شاهد بودیم که اطلاعات اولیه پیرامون کارت‌های گرافیک جدید این شرکت را ارائه می‌کند. شایان ذکر است محصولات معرفی‌شده به‌زودی به بازار عرضه خواهند شد.

اولین کارت‌های گرافیک که از معماری Navi استفاده می‌کنند، به‌نام Radeon RX 5700 به بازار عرضه خواهند شد. تاریخ عرضه‌ی این کارت‌ها ماه ژوئیه اعلام شد. معماری جدید، ۲۵ درصد بهبود عملکرد را در هر هسته به‌همراه خواهد داشت. به‌علاوه، بازدهی مصرف انرژی نیز با استفاده از فناوری جدید بهبود ۵۰ درصدی پیدا می‌کند. این میزان بهبود، نسبت به نسل کنونی معماری AMD یعنی Vega خواهد بود.

خانواده‌ی جدید محصولات AMD، علاوه‌بر به‌کارگیری معماری Navi برای اولین‌بار، اولین محصولاتی خواهند بود که از حافظه‌ی GDDR6 بهره می‌برند. درنهایت جزئیات بیشتری از خانواده‌ی جدید محصولات AMD منتشر نشد و شرکت تنها به مقایسه‌ی کارت‌های جدید با محصول انویدیا یعنی GeForce RTX 2070 پرداخته شد. مقایسه با اجرای بازی Strange Brigade صورت گرفت که به‌نوعی بازی محبوب AMD محسوب می‌شود.

با وجود اینکه AMD برخلاف پردازنده‌های رایزن، اطلاعات زیادی از پردازنده‌های گرافیکی منتشر نکرد، می‌توان باتوجه‌به همین داده‌های اولیه، اطلاعاتی بهتر از ساختار معماری جدید شرکت به‌دست آورد. AMD در سال ۲۰۱۶ آخرین اطلاعات را از معماری جدید پردازنده‌ی گرافیکی خود منتشر کرده بود و تنها ادعا شد که معماری جدید، پشتیبانی بهتری از نسل بعدی حافظه خواهد داشت.

AMD در طراحی معماری دو حوزه‌ی اصلی را مدنظر قرار داد. آن‌ها فرایند تأثیرگذارتر در ارتباط بین پردازنده‌ای (IPC) و همچنین بازدهی بالاتر در پهنای باند حافظه را به‌عنوان اهداف اولیه در نظر گرفتند. در بخشی که شرکت به‌نام معماری Radeon DNA می‌شناسد، ادعا شد که واحدهای پردازش برای بهبود بازدهی دوباره طراحی شده‌‌اند. به‌علاوه درکنار همه‌ی بهبودها، ابعاد محصولات تغییر خاصی نکرد و در هر CU (هسته‌ی معماری پردازنده‌ی گرافیکی) از ۶۴ پردازنده‌‌ی جریانی استفاده خواهد شد. استفاده از DNA برای معماری پردازنده‌ها می‌تواند فرایندی به‌صورت برندسازی برای جایگزینی نام قبلی معماری یعنی GCN باشد. شاید هم آن‌ها واقعا معماری را در سطوح جزئی‌تر تغییر داده‌اند و باید از همین نام برای طراحی‌های جدید استفاده می‌کردند.

در نتیجه‌ی بهبودهایی که طراحی ایجاد شد، هر هسته‌ی مبتنی بر معماری Navi، عملکردی ۲۵ درصد بهتر از هسته با معماری Vega خواهد داشت. داده‌های AMD براساس آزمایش‌های داخلی شرکت ارائه می‌شود. در این آزمایش‌ها حدود ۳۰ بازی با رزولوشن ۲۱۶۰*۳۸۴۰ و بالاترین تنظیمات گرافیکی آزمایش شدند. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که AMD به موفقیتی مهم در IPC پردازنده‌های گرافیکی دست پیدا کرده است که در چند سال گذشته بی‌سابقه بود.

متمرکز کردن جریان‌های گرافیکی یکی دیگر از بخش‌های طراحی معماری در AMD بود که در سخنرانی نمایشگاه کامپیوتکس به آن اشاره شد. چنین فرایندی به‌منظور بهبود IPC و همچنین بالابردن سرعت فرکانس پردازنده انجام شد. نتایج آزمایش‌های شرکت نشان می‌دهد که این روند توانست عملکرد کارت‌های Radeon VII را بهبود بدهد و به ۱۷۵۰ مگاهرتز برساند.

کنترلرهای اختصاصی حافظه‌ی AMD در معماری جدید بهبود پیدا کردند. در کنفرانس خبری که پس از سخنرانی دکتر لیزا سو در رویداد AMD نمایشگاه کامپیوتکس برگزار شد، اطلاعاتی از کنترلرهای جدید حافظه در اخیار رسانه‌ها قرار گرفت. کارت‌های سری RX 5700 که به‌زودی به بازار عرضه می‌شوند، از حافظه‌ی GDDR6 بهره خواهند برد که بهبودی جدی در پهنای باند نسبت به حافظه‌‌های GDDR5 Polaris کنونی خواهد بود.

شایان ذکر است کارت‌های جدید مبتنی بر Navi از PCI Express 4.0 پشتیبانی می‌کنند. این دومین بار خواهد بود که شرکت، پردازنده‌های گرافیکی با کاربر PCIe 4.0 عرضه می‌کند؛ قبلا پردازنده‌های Vega 20 چنین قابلیتی داشتند. البته نمونه‌های قبلی تنها در کارت‌ها‌ی مخصوص Radeon Instinct عرضه می‌شدند و محصولات جدید برای اولین‌بار، پشتیبانی را به محصولات مخصوص مصرف‌کننده آوردند.

برای استفاده از قابلیت PCI Express 4.0 نیاز به میزبان با قابلیت پشتیبانی از این ارتباط را خواهید داشت. البته AMD این قطعه را نیز به مشتریان ارائه می‌کند. درباره‌ی بهبود بازدهی عملکرد با استفاده از قابلیت اتصال جدید نمی‌توان اظهارنظر کرد. البته درحال‌حاضر می‌دانیم که محصولات حرفه‌ای AMD و انویدیا با قابلیت اتصالی PCI 3.0 نیز مشکلی در بازی‌های حرفه‌ای ندارند. به‌هرحال باید منتظر باشیم تا بازدهی بهبودهای عملکردی را در نسل اول محصولات مبتنی بر Navi شرکت AMD ببینیم.

بازدهی انرژی یکی از مهم‌‌ترین بخش‌های دیگر بهبود عملکرد در معماری جدید AMD محسوب می‌شود. با ترکیب تغییرات جدید معماری و فرایندهای ۷ نانومتری TSMC،‌ شرکت سازنده ادعای بهبود مصرف انرژی به میزان ۵۰ درصد دارد. بازدهی مصرف انرژی همیشه پاشنه‌ی آشیل AMD دربرابر انویدیا بود و پیشرفت‌های جدید می‌تواند رقابت غول‌های پردازش گرافیکی را جذاب‌تر کند.

ادعاهای AMD مبنی بر بهبود عملکرد انرژی هیچ توصیف کاملی از سوی شرکت به‌همراه نداشت. مشخص نیست که آیا بهبود نسبت به معماری Vega با فرکانس یکسان ادعا می‌شود یا توان طراحی گرمایی مبنای مقایسه بوده است. به‌هرحال روندهای گذشته در محصولات AMD نشان می‌دهد که بهبود مصرف انرژی به فرکانس و نوع پردازنده‌ها بستگی دارد. آن‌ها قبلا در پردازنده‌های پلاریس با معماری وگا، عملکرد پردازنده را در اولویت قرار داده بودند که منجر به افزایش مصرف انرژی شده بود.

AMD در رویداد کامپیوتکس علاوه‌بر پرداختن به معماری پردازنده‌های گرافیکی، اطلاعات زیادی را هم درباره‌ی اولین کارت‌های گرافیک مبتنی بر Navi ارائه کرد. این معماری در خانواده‌ی RX 5000 عرضه خواهد شد. نام‌گذاری جدید نشان می‌دهد که شرکت پس از نام‌هایی همچون Vega و Radeon VII مجددا به نام‌های متشکل از اعداد روی آورده است. انتخاب عدد ۵۰۰۰ برای نام‌گذاری سری جدید نیز به‌مناسبت ۵۰ سالگی شرکت AMD انجام گرفت. به‌علاوه آخرین مرتبه‌ای که عدد ۵ هزار در نام محصولات شرکت استفاده شد، ۱۰ سال پیش و در کارت‌های HD 5000 بود که با استقبال بالایی روبه‌رو شدند. شاید آن‌ها قصد دارند از نام‌گذاری مشابه برای جذب بیشتر مخاطب در نسل جدید استفاده کنند.

اولین محصول خانواده‌ی RX 5000 به‌نام RX 5700 و در ماه ژوئیه عرضه خواهد شد. شرکت سازنده، در رویداد معرفی پردازنده‌ی استفاده‌شده در این کارت‌ها را نیز نمایش داد. باتوجه‌به‌نام‌گذاری‌های قبلی آن‌ها می‌توان پیش‌بینی کرد که پردازنده‌ی جدید به‌نام Navi 10 یا نامی مشابه معرفی شود.

درنهایت با اینکه اطلاعات دقیقی از نرخ عملکردی محصولات جدید منتشر نشد، رویداد کامپیوتکس فرصتی بود تا کارت‌های جدید را با خانواده‌ی رقیب ۵۰۰ دلاری یعنی انویدیا جی‌فورس RTX 2070 مقایسه کرد. باتوجه‌به مقایسه‌ی تبلیغاتی انجام‌ گرفته می‌توان ادعا کرد که محصولات AMD بهبودی ۱۰ درصدی نسبت به کارت‌های متوسط رو به بالای انویدیا دارند. اطلاعات جزئی بیشتر درباره‌ی کارت گرافیک‌های جدید AMD‌در رویداد پیش‌روی E3 منتشر خواهد شد.