تاریخچه کمپانی نینتندو - قسمت دوم
با عرضه کنسول Nintendo 64، نینتندو رسما وارد پنجمین نسل از کنسولهای بازی شد. یک سال قبل از عرضه این کنسول نیز، کنسول پلیاستیشن به طور رسمی کار خود را آغاز کرده بود. کنسول Nintendo 64 دارای قابلیتهای بسیار خوبی بود. گرافیک و سخت افزار بسیار خوب، کنترلر جالبی که در آن زمان نگاهها را به سمت خود جلب کرد و بازیهای Super Mario 64 و Zelda 64 جزو آثاری بودند که خریداران نمیتوانستند از آنها دست بکشند. اما یکی از مشکلات بدی که بر سر راه نینتندو قرار گرفت، تصمیم بسیار اشتباه آنها برای عدم پشتیبانی از درایو سیدی و استفاده دوباره از کارتریج بود. نینتندو فکر میکرد که سال ۱۹۹۶ را میتواند به سال کارتریجها نام گذاری کند، اما ظرفیت کم کارتریجها بلای جان نینتندو شد. بزرگترین ضربهای که به خاطر چنین تصمیمی به نینتندو وارد شد، پایان انحصاری بودن سری فوقالعاده محبوب Final Fantasy بود. به دلیل ظرفیت بسیار کم کارتریجها، استودیو اسکوئر (در آن زمان هنوز اسکوئر انیکس نشده بود!) همکاری خود را با نینتندو قطع کرد و سری Final Fantasy به سری بازیهای انحصاری کنسول سونی تبدیل شدند؛ کنسولی که به طور کامل از فرمت سیدی پشتیبانی میکرد. البته این تنها کمپانی نبود که نینتندو را رها کرد و بسیاری دیگر مسیر خود را به سمت دنیای پلیاستیشن تغییر دادند.
اما این بخش خیلی جالب است. در سال ۱۹۹۶ اتفاقی بسیار عظیمتر رخ داد که سر و صدای آن حتی امروزه در سال ۲۰۱۶ و در فضاهای مجازی غوغا کرده است. در آن سال شخصی به نام ساتوشی تاجیری «Satoshi Tajiri» که یک گیمر بسیار حریص و مشتاق بود، به همراه دوست خود کِن سوگیموری مجله چاپی مربوط به بازیهای ویدیویی را منتشر میکردند. اما مطلب نویسی در مورد بازیها و انتشار آنها در قالب یک مجله برای آنها ارضا کننده نبود. در نتیجه تصمیم گرفتند تا اولین بازی خود را خلق کنند. پس از تلاش فراوان آنها اولین بازی خود را به نام Quinty که در آمریکا به نام Mendel Palace شناخته میشد طراحی و عرضه کردند. این بازی به شکل عجیبی موفق ظاهر شد و نگاه بسیاری به سمت این دو سازنده متمرکز شد. ساتوشی تصمیم گرفت برای خلق بازی جدید خود با نینتندو ملاقات کند و پیشنهاد ساخت اثری جدید را به این کمپانی بدهد. ایده جدید آنها به قدری خوب بود که به شدت سودآور ظاهر شد، سودی که حتی امروزه باعث شده سهام نینتندو برای مدتی کوتاه در بالاترین بخش صنعت گیم قرار بگیرد. این ایده پس از شکل گیری کامل به نام Pokemon شناخته شد! نسخه اول این بازی به نام Pokemon Red and Green به موفق بسیار بزرگ و عظیمی دست یافت و باعث شد تا نینتندو نیز به موفقیت عظیمی دست پیدا کند؛ چه در گذشته و چه در سال ۲۰۱۶!
اگر موفقیتهای بینظیر سونی همراه با کنسول پلیاستیشن 1 را در نظر نگیریم، کنسول Nintendo 64 نیز با وجود استفاده از کارتریجهای منسوخ شده، کنسولی بسیار موفق در ژاپن و آمریکا بود. در سال ۱۹۹۷ که کنسول جدید نینتندو به سمت استرالیا رفته بود و فروش خیره کنندهای را در آن جا پشت سر میگذاشت، گانپی، مرد افسانهای نینتندو در یک حادثه اتومبیل جان خود را از دست داد. در این سال اتفاق بسیار جالب دیگری نیز رخ داد و نینتندو ابزاری به نام Rumble Pak را برای کنترلر Nintendo 64 ارایه داد. Rumble Pak یکی از بزرگترین نوآوریهای تاریخ کنترلرها به شمار میرود. این محصول که به کنترلر Nintendo 64 متصل میشد، قابلیت ویبره را به آن اضافه میکرد. این قابلیت حس و تجربهای تازه را به بازیکنان القا میکرد. بسیاری از بازیهای مهم نینتندو برای پشتیبانی از این قابلیت دوباره بازسازی شدند. در ۲۳ ماه آگوست همان سال یکی از بزرگترین بازیهای تیراندازی اول شخص به نام Golden Eye 007 منتشر شد. این بازی که به دست استودیو ریر ساخته شد و نینتندو وظیفه انتشار آن را بر عهده داشت، به یکی از محبوبترین بازیهای نسل تبدیل شد و پر فروشترین بازی کنسول نینتندو 64 در آن سال لقب گرفت. ۱۹۹۸ سال مهمی برای نینتندو محسوب میشد؛ چرا که آنها باید کنسول دستی Game Boy Color را که یک کنسول دستی با صفحه نمایش کاملا رنگی بود عرضه میکردند و همچنین زمان انتشار بازیهای فوقالعاده محبوب The Legend of Zelda: Ocarina of Time و Pokemon هم در آمریکا و اروپا فرا رسیده بود.
در ماه مارس سال ۱۹۹۹، نینتندو یکی از محبوبترین بازیهای تاریخ کنسول نینتندو ۶۴ را عرضه کرد: Super Smash Bros. این بازی که با کارگردانی ماساهیرو ساکورایی به سرانجام رسید، بیست نفر از محبوبترین کارکترهای دنیای نینتندو از جمله ماریو، دانکی کونگ، لینک، ساموس، پیکاچو و بسیاری دیگر را در برابر هم قرار میداد. این بازی مبارزهای تفاوت زیادی با بازیهای سبک مبارزهای دیگر داشت، ساده بود و لذت بخش. طبق انتظارات همه، این بازی توانست میلیونها نسخه بفروشد و به عنوان پرفروشترین بازی ماه در آمریکا معرفی شود. البته هرچقدر که بازیهای Metroid Prime ،Pokemon، Super Smash Bros Zelda و Mario خوب کار کردند، اما کنسول پلیاستیشن سونی بازیهای عظیم و متحول کننده خود را داشت؛ Final Fantasy VII ،Gran Turismo ،Metal Gear Solid و بسیاری دیگر که باعث شدند کنسول سونی به جایگاه غیرقابل دسترسی برسد. در ماه اکتبر سال ۱۹۹۹ نیز نینتندو با کمپانی پاناسونیک برای ساخت کنسولهای نینتندو ۶۴ درون ماشینهای پیشرفته به توافق رسید. همچنین در ۱۰ نوامبر همان سال اولین فیلم سری Pokemon روی پردههای سینما رفت و این نام حتی در سینما نیز موفق بود.
سال ۲۰۰۱ نینتندو پا به عصر جدیدی از کنسولهای خود گذاشت؛ GameCube. اولین عضو خانواده GameCube را به نوعی کنسول دستی جدید سری Game Boy رقم زد. این کنسول جدید که Game Boy Advance نام داشت، پیشرفتهای زیادی کرده بود. اما مهمترین تغییر بزرگ آن مربوط به طرز در دست گرفتن این کنسول قابل حمل میشد. حمل آن راحتتر بود، دکمهها در دسترستر بود و زوایای دکمهها اجازه میداد بازی کردن بسیار لذتبخشتر شود. سختافزار این کنسول نیز اجازه میداد گرافیک بصری بسیار بهتری نسبت به کنسولهای گذشته نینتندو ارایه دهد. با این تفاسیر کنسول Game Boy Advance توانست تنها در هفته اول عرضه خود به فروش ۶۱۰ هزار واحدی دست پیدا کند و در انتهای اولین ماه عرضه این رقم به ۱.۶ میلیون رسید. در اواخر سال بود که حادثه تاریخی ۱۱ سپتامبر در نیویورک به وقوع پیوست، اما جالب است بدانید که با وجود این تراژدی، کنسول GameCube شروع خوبی در آمریکا داشت. این اولین کنسولی بود که در هنگام عرضه با یک سری از بازیهای Mario همراه نشد و در عوض این برادر ماریو، به نام لویجی بود که در بازی Luigi’s Mansion در کنار برخی از بازیهای دیگر برای GameCube در نظر گرفته شده بود. سپس این کنسول مکعبی شکل نیز همراه با بازی جدید میاموتو به نام Pikmin برای بازار آمریکا عرضه شد. سال ۲۰۰۲ زمان بازنشستگی دو تن از مهمترین رهبران نینتندو بود. هیروشی یامائوچی رییس کل کمپانی نینتندو که جانشین خود را ساتورو ایواتا «Satoru Iwata» تعیین کرد و مینورو آراکاوا، رییس بخش نینتندو آمریکا نیز جانشین خود را تاتسومی کیمیشیما تعیین کرد. در همان سال نیز نینتندو شعبه جدیدی را در میلان ایتالیا تاسیس و همچنین یکی از مورد انتظارترین محصولات خود را به نام WareBird که یک کنترلر وایرلس برای کنسول گیمکیوب محسوب میشد عرضه کرد.
سال ۲۰۰۲ دو اتفاق خوب برای نینتندو رخ داد. آنها در یک معرفی غیر منتظره به طور رسمی اعلام کردند که با همکاری سگا و نامکو، سیستم آرکید جدیدی به نام Triforce را تولید خواهند کرد و هر سه کمپانی بازیهای مختص خود را به صورت مشترک روی این سیستم اجرا خواهند کرد. اما مهمترین اتفاقی که به نفع نینتندو رقم خورد، به یکی از بازیهای بسیار محبوب این کمپانی در گذشته مربوط میشود. در ماه مارس ۲۰۰۲، نینتندو به طور رسمی اعلام کرد که دو کمپانی اسکوئر و انیکس به یک کمپانی واحد تبدیل شدهاند و از حالا به بعد با نام اسکوئر انیکس «Square Enix» خوانده میشوند. در پی این نتیجه، اتفاقی رقم خورد که طرفداران نینتندو بسیار مشتاق آن بودند؛ بازگشت سری Final Fantasy به سمت نینتندو. در نتیجه دو بازی Final Fantasy Crystal Chronicles و Final Fantasy Tactics Advance برای کنسول نینتندو عرضه شدند.
در سال ۲۰۰۳ که که ساتورو ایواتا بر تخت رهبری نینتندو مسلط شد، توانست با ایدههایی جدید، نینتندو را به راهی جدید هدایت کند و موفقیتهای تازهای را برای این کمپانی رقم بزند. اولین اقدام او قرار دادن دستوری مبنی بر ساخت بازیهای بزرگ و جدید برای کنسولهای نینتندو بود. سپس ایده طراحی جدیدی برای کنسول Game Boy Advance به ذهنش رسید؛ ایده قابل تاشو شدن این کنسول دستی. جالب است بدانید که همین طراحی جدید باعث شد خیلیها به سمت این کنسول کشیده شوند و فروش آن دو چندان شد. بازیهای مختلفی نیز مانند Pokemon جدید و WarioWare برای این کنسول جذاب و خوش رنگ و لعاب عرضه شدند.
سال ۲۰۰۴ به عنوان سال تغییر برای نینتندو اعلام شد. تمامی کنسولهای نینتندو از زمان NES تا به آن روز کاهش فروش را سپری کردند. ایواتا نیز نقشهای جدید برای مشکل کاهش فروش محصولات نینتندو اندیشید. او به فکر طراحی و عرضه کنسولی افتاد که اصلا شبیه به هیچ یک از محصولات قبلی نینتندو نبود. در ماه ژانویه سال ۲۰۰۴، زمان ظهور اولین سری کنسولNintendo DS فرا رسید. این کنسول دستی دارای دو صفحه نمایش بود و با قابلیت صفحه لمسی، وسیلهای فوقالعاده جذاب محسوب میشد. هیروشی یامائوچی، مدیر کل سابق نینتندو در آن زمان اعلام کرد که اگر کنسول نینتندو DS شکست بخورد، نینتندو به جهنم خواهد رفت و اگر این کنسول دستی موفق شود، نینتندو وارد بهشت خواهد شد.
در یکی از کنفرانسهای نینتندو، آنها اعلام کردند که ۱۶۰ میلیون واحد از مجموع نسخههای مختلف Game Boy را به فروش رساندهاند. همچنین در کنار ارایه مشخصات کنسول Nintendo DS، نام رمزی کنسول نسل جدید خود با نام انقلاب «Revolution» را معرفی کردند. در آن سال با این که نینتندو قیمت کنسول Game Boy Advance SP را به ۷۹ دلار کاهش داد و اگر چه مردم منتظر عرضه کنسول دستی نینتندو دیاس بودند، اما کاهش قیمت کنسول گیمبوی باعث شد تا بیش از دو میلیون واحد از این وسیله فروخته شود. در ۲۱ نوامبر سال ۲۰۰۴ نیز این کنسول همراه با بازیهای Metroid Prime و Super Mario 64 DS عرضه شد و توانست در اولین ماه عرضه خود به فروش ۱.۲ میلیون واحدی دست پیدا کند. با فروش عالی این کنسول، ایواتا سازندگان نینتندو را به پنج دسته تقسیم و وظیفه ساخت ۵ بازی را به آنها محول کرد.
در مراسم توکیو گیم شو سال ۲۰۰۵، نینتندو تصمیم گرفت از محصولی جدید رونمایی کند؛ چیزی که هیچکس انتظار آن را نداشت. این رونمایی مختص به کنترلر پروژه انقلاب یا همان کنسول نسل جدید نینتندو بود. کنترلری عجیب که مشخص شد یک سنسور حرکتی است. جالب است بدانید که این نمایش بسیار عجیب و شوکه کننده بود. سازندگان نیز در مورد این محصول نظرات مختلفی را ارایه دادند . چهار روز بعد از رونمایی کنترلر این محصول، نینتندو کنسول دستی به نام Game Boy Micro را منتشر کرد و به عنوان یک خداحافظی همیشگی با سری محصولات گیمبوی شناخته شد؛ پایان گیمبوی و آغاز حکمفرمایی سری DS.
عصر سری کنسولهای Wii
به لطف سری بازیهای Mario Kart DS و اثر محبوبی به نام Nintendogs، کنسول نینتندو DS به شکل شگرفی به موفقیت دست یافته بود. برای گسترش این موفقیت، نینتندو بازطراحی کنسول نینتندو DS به نام DS Lite را در اوایل سال ۲۰۰۶ عرضه کرد. سبکتر، زیباتر، عمر بیشتر باتری و بسیاری از نکات خوب دیگر در این کنسول جدید گنجانده شده بود. موفقیتهای بسیار بزرگ ایواتا همراه با سری نینتندو DS به معرفی کامل کنسول جدید آنها با نام رمزی انقلاب منتهی شد. این کنسول در انتها Wii نام گرفت و موفقیت آن از هر چیز دیگری عظیمتر بود! در مراسم E3 سال ۲۰۰۵، این کنسول نمایش فوقالعادهای داشت و بازیهای عالی مانند Super Mario Galaxy ،Metroid Prime 3: Corrption و The Legend of Zelda: Twilight Princess در این کنفرانس به نمایش گذاشته شد. در بین تمامی بازیهای عرضه شده برای این کنسول، اثری جدید به نام Wii Sports منتشر شد که موفقیت فوقالعاده عظیمی را به دست آورد. این بازی همراه با کنترلر حرکتی Wii آنقدر جذاب بود که بسیاری از خانوادهها به فکر خرید این کنسول افتادند.
زمان عرضه کنسول Wii تنها دو روز با عرضه کنسول پلیاستیشن تفاوت داشت. کنسول سونی قدرت فنی و گرافیک بصری عالی را به نمایش گذاشت، اما کنسول Wii فاقد چنین قدرتی بود. برای منتقدین در آن روزها مشخص بود که پیروز واقعی بین کنسولهای سونی، نینتندو و مایکروسافت کسی جز سونی نیست. اما همه چیز برعکس شد. با این که سونی قویترین کنسول تاریخ را در آن زمان عرضه کرده بود، اما کنسول Wii با خلاقیت ناب خود توانست به یک دستگاه پول ساز بدون توقف برای نینتندو تبدیل شود و کنسول ایکسباکس 360 با بازی Gears of War بیشتر از سونی به چشم میآمد.
به لطف بازیهای فوقالعاده The Legend of Zelda: Twilight Princess ,Excite Trucks و Wii Sports، کنسول Wii به شکل عجیبی به فروش میرفت. نینتندو با مشاهده موفقیت هر چه بیشتر این بازیها به لطف کنترلر حرکتی کنسول Wii، دست به کار شد و بازیهای بسیار بیشتری برای آن تهیه کرد. یکی از این بازیها Wii Play نام داشت و درست همانند بازی Wii Sport با گرافیک ساده، یک گیمپلی بسیار سرگرم کننده را ارایه میداد. همچنین بازیهای Super Paper Mario ،Pokemon Battle Revolution و بسیاری دیگر از جمله بازیهایی بودند که مردم دسته دسته به خاطر آنها کنسول Wii تهیه میکردند. به همین ترتیب در سال ۲۰۰۷ سهام نینتندو به ارزشی بالغ بر ۵۳.۰۶ میلیادر دلار رسید و سونی را پشت سر گذاشت. بزرگترین بازی آن سال چیزی نبود جز Super Mario Galaxy و توانست در آن سال به بالاترین میانگین نمرات در بین تمامی بازیهای تاریخ دست پیدا کند.
انواع و اقسام سوپر ماریوها و زلداها برای این کنسول عرضه شد و بازیکنان بدون این که از نام آنها خسته شوند آنها را خریداری میکردند. در سال ۲۰۰۸ نیز بازی Mario Kart Wii به همراه ابزار جدیدی به نام Wii Wheel عرضه شد و توانست به پرفروشترین بازی تاریخ سری Mario Kart تبدیل شود. با موفقیتهای عالی شبکه Xbox Live Arcade مایکروسافت، نینتندو نیز در تابستان سال ۲۰۰۸ WiiWare را عرضه کرد و همانند ایکسباکس لایو و پلیاستیشن نتورک به بازیکنان اجازه میداد تا بازیهای جدید و قدیمی را از آن خریداری کنند اما هیچگاه نتوانست به موفقیت دست پیدا کند. در تعطیلات همان سال نیز، نینتندو کنسول جدید Nintendo DSi را عرضه کرد. این محصول سومین بازطراحی کنسول دستی نینتندو DS بود. اما به هر حال، سال ۲۰۰۸ نینتندو از نظر فروش افت کرد و از نگاه مدیران و تحلیلگران، سال ۲۰۰۸ سالی ناامید کننده برای کمپانی نینتندو محسوب میشد. اما سال ۲۰۰۹ همه چیز برعکس شد. بازیهای فوقالعادهای مانند ExciteBots: Trick Racing و Punch-out!! برای دارندگان کنسول Wii عرضه شد و به فروش بیش از ۱۰ میلیون نسخهای دست پیدا کردند. بازیهای دیگری نیز مانند Wii Sport Resort ،New Super Mario Bros ،Wii Fit Plus عرضه شدند و نینتندو به فروش خوب گذشته خود بازگشت.
سال ۲۰۱۱ نیز نینتندو باز هم از خلاقیتهای ناب خود استفاده کرد و کنسول دستی جدیدی به نام Nintendo 3DS را عرضه کرد. این کنسول به قدری جالب بود که توانست با صفحه نمایش خود باز هم جان تازهای به بازیهای بسیار محبوب این کمپانی بدهد و آثاری مانند Mario Kart 7 ،Super Mario 3d ،Star Fox 3D ،The Legend of Zelda 3D و Dead or Alive Dimensions برای این کنسول قابل حمل عرضه شدند. در کنفرانس E3 سال ۲۰۱۱ نیز نینتندو کنسول نسل جدید خود به نام Wii U را معرفی کرد.
اواخر سال ۲۰۱۱ بود که کنسول جدید Wii U با ایدههای تازه عرضه شد و نینتندو زودتر از دیگر کمپانیها نسل هشتم را آغاز کرد. کنترلر این کنسول همراه با صفحه نمایشی عرضه شد تا بازیکنان بتوانند هر جای خانه که هستند به بازی با آن بپردازند. همچنین هنگام اتصال به صفحه نمایشهای خانگی، صفحه نمایش روی کنترلر به ابزاری کمکی مانند نقشه یا هر چیز دیگری تبدیل میشد. بازیهایی مانند New Super Mario Bros U ،Nintendo Land ،Zumbiu و Ninja Gaiden 3: Razor’s Edge در هنگام عرضه برای کنسول Wii U عرضه شد.
اما کنسول Wii U یکی از بدترین اتفاقاتی بود که در تاریخ کنسولهای نینتندو رخ داد. فروش بسیار بد این کنسول و عدم پشتیبانی کمپانیها و استودیوهای خارجی، قدرت بسیار پایینتر نسبت به کنسولهای پلیاستیشن 4 و ایکسباکس وان و خیلی چیزهای دیگر باعث شد تا این کنسول به یک شکست تبدیل شود. نینتندو حتی تلاش کرد با باز گرداندن بازیهای محبوبی مانند Bayonetta 2 نظر مردم را به کنسول خود جلب کند، اما این عملها هرگز کارساز ظاهر نشد و نینتندو حالا به فکر ساخت کنسول جدیدی با اسم رمزی NX است. همچنین در ۱۱ جولای ۲۰۱۵، مدیر کل کمپانی نینتندو یعنی ساتورو ایواتا فوت کرد و تاتسومی کیمیشیما جایگزین او شد. حال باید دید آیا او میتواند همانند ایواتا کنسولهای بینظیری مانند Wii و نینتندو يئ را در کارنامه تاریخ فوقالعاده این کمپانی ثبت کند یا خیر.
نینتندو امروزه با وجود بازی پر سر و صدایی به نام Pokemon Go توانست در مقطعی کوتاه سهام خود را به بالاترین جای ممکن برساند و امروزه بر سر زبانها بیوفتد؛ که البته متوجه شدیم که نینتندو اصلا مالک پوکمون گو نیست! اما آیا نینتندو باز هم به جایگاه با شکوه گذشته خود با عرضه کنسول نینتندو انایکس بازخواهد گشت؟ باید منتظر ماند و دید.
نظرات