نگاهی به تاریخچه فانکو
دیگر کمتر کسی را میتوان پیدا کرد که به بازی، سینما و کمیک بوک علاقه داشته باشد اما اکشن فیگورهای فانکو پاپ! را نشناسد. اکشن فیگورهای کوچک و بامزهای که چند سالی هست بازار را قبضه کردهاند و به دلیل قیمت مناسب و تنوع بسیار بسیار زیادی که در محصولات خود دارند، در هر خانه یک علاقمند به سینما، بازی و کمیک بوک میتوان حداقل یکی از آنها را دید. اما بد نیست بدانید که شرکت فانکو، قدمتی بیست و چند ساله دارد و مدتها است که به ساخت اسباببازیها و وسایل مختلفی که برای به اصطلاح گیکها جذاب است، مشغول است. تصمیم گرفتیم در این مطلب نگاهی به تاریخچه این شرکت امریکایی داشته باشیم. تا هم با تاریخچه آن بیشتر آشنا شویم و هم محصولات متنوع و مختلف این برند را بیشتر بشناسیم.
فانکو، در ابتدا و در سال ۱۹۹۸ توسط مایک بکر، یک کلکسیونر اسباببازی، در شهرستان اسنوهومیش در ایالت واشینگتن تاسیس شد. مایک بکر که خود علاقه به جمع کردن کلکسیون اسباببازی را داشت، در سال ۱۹۹۸ و هنگامی که موفق نشده بود قلکی با طرح بیگبوی (نماد یک رستوران زنجیرهای در ایالات متحده) را پیدا کند، تصمیم گرفت امتیاز این شخصیت را از یکی از شعب این رستوران در ایالت میشیگان خریداری کند و خود آن را بسازد.
فروش این محصول با شکست روبهرو شد و فرنچایز بیگبوی در همین زمان اعلام ورشکستگی کرد. اما فانکو با خریداری لایسنس ساخت عروسکهای بابلهد (عروسکهای که سر آنها حالتی معلق دارد و تکان میخورد) مجموعه آستین پاورز، موفق شد خود را در صنعت اسباببازی سازی نگاه دارد. این بابلهدها در مجموع موفق شدند بیش از ۸۰ هزار واحد بفروش بروند. پس از این موفقیت، فانکو برای بدست آوردن لایسنس شخصیتهای گرینچ (شخصیت ساخته شده توسط دکتر سو)، تونی ببره (شخصیت نشان تجاری فراستیز) و زنبور عسل (شخصیت برند تجاری چریتوز) اقدام کرد و شروع به ساخت عروسکهای با الهام از این شخصیتها کرد.
در سال ۲۰۰۵، بکر، شرکت فانکو را به بریان ماریوتیفروخت. فردی که تا همین الان هم سمت مدیر عاملی فانکو را بر عهده دارد. ماریوتی، دفتر فانکو را به لینوود واقع در ایالت واشنگتن منتقل کرد و تجارت این شرکت را با به دست آوردن لایسنسهای مختلف به طرز چشمگیری گسترش داد. اما شاید بتوان مهمترین سال را در تاریخ این کمپانی، سال ۲۰۱۱ برشمرد. سالی که در آن فانکو تصمیم گرفت فیگورهای پاپ خود را روانه بازار کند. فیگورهایی که همه تقریبا با آنها آشنایی داریم. در سال ۲۰۱۲ اعلام شد که فانکو موفق شده در ۱۴ سال فعالیت خود در حدود ۲۰ میلیون دلار فروش داشته باشد. در سال ۲۰۱۳ و به دلیل بدست آوردن منابع مالی بیشتر، فانکو به شرکت خصوصی فاندامنتال کپیتال فروخته شد. در اواخر سال ۲۰۱۵ نیز شرکت سرمایهگذاری ACON اعلام کرد که فانکو را از فاندامنتال کپیتال خریداری کرده است اما تصمیم گرفته است که در کارمندان و هیئت مدیره تغییری بوجود نیاورد.
در سال ۲۰۱۶، فانکو اعلام کرد که میخواهد دفتر اصلی خود را از اِوِرِت، به جای بزرگتری منتقل کند و یک فروشگاه اختصاصی راهاندازی کند. در اوایل سال ۲۰۱۷ بود که فانکو، شرکت اسباببازیسازی انگلیسی با نام آندرگراوند تویزرا به همراه توزیع کننده اروپاییاش خریداری کرد و در تابستان همان سال، دفتر اصلی جدید و فروشگاهی به وسعت ۱۶۰۰ متر مربع را در مرکز شهر اورت افتتاح کرد. همان سال، فانکو تصمیم گرفت که سهامش را به بازار سهام آمریکا عرضه کند. پاییز سال ۲۰۱۷، این اتفاق رخ داد اما عرضه سهام فانکو در بازار بورس، تبدیل به بدترین عرضه اولیه سهام در قرن بیست و یکم شد. سهام این شرکت با سقوطی ۴۰ درصدی مواجه شد و تنها توانست ۱۲۵ میلیون دلار رشد داشته باشد. پاییز سال ۲۰۱۹، فانکو دومین فروشگاه اختصاصی خود را در هالیوود لوسآنجلس افتتاح کرد. فروشگاهی با وسعت ۳۷۰۰ متر مربع که شامل مجسمههایی با ابعاد واقعی و ستهای فیبمبرداری فیلمها میشد.
تمامی طراحیهای محصولات جدید فانکو، در دفتر اصلی آنها صورت میگیرد. محصولات جدید، با بررسی شبکههای اجتماعی و ثبت بازخورد طرفداران ساخته میشوند. هنگامی که تاییدیه ساخت یک اکشن فیگور به دست آمد، برای ساخت مدلهای اولیه و سپس تولید انبوه، پروژه به دست مجسمهسازان ارشد این شرکت منتقل میشود. تا بحال و در زمان نگارش این مطلب، فانکو ۱۳ هزار و ۶۴۲ محصول مختلف تولید کرده است. از اولین محصولات این شرکت (همان عروسکهای بالهد که با نام وَکی بابلرز شناخته میشدند) گرفته تا فانکو پاپهایی که در دنیا همهگیر شدهاند. نماد اصلی فانکو نیز شخصیتی به اسم فردی فانکو است.
جالب است بدانید که عروسکهای پاپ این شرکت، با الهام از طراحی چیبیژاپن ساخته شده است و نکتهای که باعث محبوبیت بیش از اندازه آنها شده است، شخصیتهای متعددی از فرنچایزهای فوقالعاده محبوب دنیا مانند جنگ ستارگان، دیسی، مارول، دیزنی و هری پاتر است. همانطور که بالاتر نیز اشاره کردیم، این فیگورها برای اولین بار در سال ۲۰۱۱ به بازار عرضه شدند. پیش از آن، فانکو در نمایشگاه اسباببازی نیویورک رونمایی کرده بود و حتی تعدادی از شخصیتهای دیسی این مجموعه را به صورت محدود در کامیککان سندیگو سال ۲۰۱۰ به دست طرفداران رسانده بود. تیشرتها، جاکلیدیها، لیوانها و محصولات متنوع بسیار دیگری نیز توسط فانکو و با استفاده از شخصیتهایی که امتیاز آنها را در اختیار دارد، تولید میشود و همین مساله به محبوبیت و فروش فوقالعاده آنها منتهی شده است.
یکی از زیر مجموعههای سری پاپ فانکو، مجموعهای با نام پاپ! رایدز است.در این زیر مجموعه، عروسکها درون ماشینهای مختلف قرار دارند. همچنین عروسکهای لاین پاپ، دارای سایزهای مختلفی هستند. علاوه بر سایز عادی این عروسکها، فیگورهای پاپ! در سایزهای ۶، ۱۰ و ۱۸ اینچی (۱۵، ۲۵ و ۴۵ سانتیمتری) نیز عرضه میشوند. این عروسکها در سایزهای ۹ اینچی (۲۲ سانتیمتری) نیز عرضه میشدند که دیگر تولید آنها متوقف شده است. زیرمجموعه دیگری از فیگورهای پاپ!، زیر مجموعه پاپ! دیلاکس بود. در این زیر مجموعه، شخصیتهای مختلف عموما با یک وسیله دیگر مانند تخت تاجگذاری، ماشین یا یک موجود دیگر عرضه میشدند. به همه اینها، خط تولید Movie and Comic Moments (لحظات بیادماندنی فیلم و کامیک) را هم اضافه کنید. اکشن فیگورهایی که با در نظر گرفتن صحنههای بیادماندنی فیلمها و کامیکبوکها ساخته شدهاند. این فیگورها، صحنههای جذاب و مهم فیلمها و کامیکها را بازسازی کردهاند.
در سال ۲۰۱۸، فانکو اقدام جالبی را انجام داد. آنها برشتوک فانکو را معرفی کردند که در هرکدام از جعبه آنها، یک اکشن فیگور کوچک پاپ! قرار داشت. اولین سری از این محصولات، شامل شخصیتهای فردی کروگر، الویرا: بانوی تاریکی و بیتلجوس بود. در نمایشگاه اسباببازی ۲۰۱۹، فانکو محصول جدیدی را از زیر برند پاپ! معرفی کرد. پاپ! تاون یا شهر پاپ!، ستهایی از فیلمهایی مانند گوستباسترز، اسکوبیدو، باب اسفنجی و کابوس پیش از کریسمس بودند. در این ستها، علاوه بر یک اکشن فیگور پاپ، یکی از ساختمانهای بیاد ماندنی این فیلمها و کارتونها نیز وجود داشتند.
از دیگر محصولات مورد توجه فانکو، میتوان به میستری مینیز اشاره کرد. این محصولات، سازوکاری مانند مینیفیگورهای لگو را دارند و به نوعی ساز و کاری مانند تخممرغ شانسی را دارند. این فیگورها، اندازه بسیار کوچکی دارند و با خریداری یکی از آنها، فقط میتوانید مطمئن باشید که فیگوری از یکی از ستهای خاص را دریافت میکنید اما نمیتوانید تشخیص دهید که کدام فیگور قرار است برای شما شود. به همین دلیل بسیاری از افراد، به جای خرید یک عدد از آنها، اقدام به خریداری چندین میستری مینیز مختلف میکنند. از مجموعههای که در قالب میستری مینز ارائه شدهاند، میتواند به کاپهد، شخصیتهای کلاسیک ترسناک، شخصیتهای بلیزارد، لاکپشتهای نینجا، شخصیتهای اونجرز و قهرمانان انیمه اشاره کرد. همچنین فانکو، عادت دارد که در نمایشگاههای مختلف مانند کامیککان، نمایشگاه جنگ ستارگان، E3 و دیگر نمایشگاههای مورد علاقه گیکها، محصولات اختصاصیای را عرضه کند. محصولاتی که به غیر از آن نمایشگاه، در جای دیگری عرضه نخواهند شد. فانکو، این کار را از سال ۲۰۰۶ و در نمایشگاه کامیککان سندیگو آغاز کرد.
یکی از مهمترین ارکان موفقیت فانکو را باید در بحث بدست آوردن امتیاز فرنچایزهای مختلف جستجو کرد. فانکو در حال حاضر بیش از ۱۱۰۰ امتیاز را از شرکتهای مختلف در اختیار دارد. یکی دیگر از عوامل موفقیت فانکو، تحلیل بازار است. آنها این توانایی را دارند که به سرعت بتوانند میزان محبوبیت یک شخصیت را ردگیری کنند و میدانند چه زمانی به سمت ساخت شخصیت دیگری کوچ کنند. آنها، خود را به عنوان یک شرکت اسبابسازی سازی برای بچهها نمیبینند. بلکه آنها محصولاتی را تولید میکنند که هم برای کودکان و هم برای بزرگسالان جذاب است. از نکات بسیار جالب در رابطه با فانکو، سرعت عمل آنها است. آنها تنها ۲۴ ساعت زمان نیاز دارند تا طرح اولیه یک محصول را به اتمام برسانند و میتوانند تنها در ۷۰ روز، یک محصول را از ایده اولیه، روی قفسههای فروشگاه عرضه کنند. ماریوتی، مدیر عامل فانکو، اعتقاد دارد که داشتن حق امتیازهای بسیار زیاد اصلیترین عامل موفقیت آنها است. ستارههای موسیقی، شخصیتهای ورزشی، سوپرهیروها و شخصیتهای بازیهای ویدیویی، تنها چند نمونه از شخصیتهایی هستند که فانکو امتیاز آنها را در اختیار دارد.
اما فانکو، فقط به تولید اسباببازی راضی نشده است. پاییز سال گذشته، فانکو اعلام کرد که در حال ساخت انیمیشنی بر اساس فیگورهای خود است. این انیمیشن با همکاری گروه انیمیشنسازی وارنر در دست ساخت قرار دارد و اگر ساخته بشود، تبدیل به اولین فیلم اکران شدهای میشود که در آن شاهد شخصیت های مارول و دیسی در کنار هم هستیم. تا به اینجا میدانیم که شخصیتهای واندروومن، هارلی کویین و ددپول قرار است در این انیمیشن حضور داشته باشند. مارک دیندال و تدی نیوتن به عنوان کارگردان در این پروژه حضور دارند.