بررسی وضعیت شرکت بلیزارد؛ از مشکلات و جداییها تا امید به آینده
حدود یک ماه قبل خبری منتشر شد که شاید در نگاه اول شوکه کننده به نظر میرسید، ولی از طرفی برای افرادی که پیگیر اخبار مرتبط با شرکت بلیزارد انترتینمنت (Blizzard Entertainment) هستند، خیلی هم عجیب نبود؛ جف کپلن، یکی از اعضای کلیدی بلیزارد که نقشی اساسی در تولید بازیهای دنیای وارکرفت (World of Warcraft) و اورواچ (Overwatch) داشته، بعد از ۱۹ سال همکاری با این شرکت از آن جدا شد.
این جدایی با پیامهای احساسی زیادی از طرف دوستداران کپلن و اعضای بلیزارد همراه شد، مثل صحبتهایی که آرون کِلِر، کارگردان بازی Overwatch 2 و جایگزین کپلن در گفتوگو با IGN مطرح کرد: «او خداحافظی خیلی صمیمانهای با اعضای تیم داشت و از این گفت که چقدر به تلاشهای آنها در راه تولید بازی افتخار میکند و چه اعتمادی به این تیم دارد؛ تیمی که خیلی از ما فکر میکنیم جزو بهترینهای صنعت بازی محسوب میشود. شنیدن این صحبتها از زبان کسی که میدانید با شما تعارف ندارد و همیشه حقیقت را میگوید، لحظاتی واقعاً احساساتی برای تیم ایجاد کرد.»
ولی ماجرای این روزهای بلیزارد انترتینمنت در این حد هم شاعرانه نیست و حقایق پشت پرده شرکت خبر از اتفاقات دیگری میدهد؛ ماجراهایی که خبرنگار سایت IGN به سراغ آنها رفته و پروندهای برای بلیزارد تدارک دیده که دنبال کردن آن خالی از لطف نیست. پس با زومجی همراه باشید تا سری بزنیم به داستان این سالهای بلیزارد.
ماجراهای اخیر بلیزارد از سال ۲۰۱۸ شروع شد و هنوز هم ادامه دارد. کافی است در این مدت اخبار پیرامون بلیزارد را دنبال کرده باشید تا در جریان خروج اعضای مطرح آن قرار گرفته باشید؛ موضوعی که سران بلیزارد آن را اتفاقی طبیعی در صنعت بازی میدانند و از این میگویند که خروج اعضای قدیمی شرکت که بیش از ۱۰ سال با آن بودهاند، حتی نسبت به قبل کمتر هم شده است. ولی جدا شدن تعدادی از اعضای مطرح و با سابقه بلیزارد در این مدت باعث شده طرفداران نسبت به این قضیه حساس شوند و نگرانیهای زیادی نسبت به آینده شرکت شکل بگیرد.
یکی از اعضای بلیزارد که از IGN خواسته نامش مطرح نشود، در این مورد میگوید: «جف کپلن آخرین فردی بود که اعضای استودیو انتظار جدایی او را داشتند و باتوجهبه سابقه زیادی که در اینجا داشت، کمتر کسی چنین حدسی میزد. اکنون با رفتن کپلن، نمیدانم دیگر چه فرد بزرگ دیگری در استودیو باقی مانده که جدایی او بتواند در این حد سروصدا به پا کند و واقعاً کسی را با این خصوصیات در بلیزارد نمیشناسم.»
جداییهای اخیر بلیزارد دلایل مختلفی دارد. بعضی از اعضای شرکت با اینکه همچنان به تاریخچه بلیزارد و فرهنگ حاکم بر آن علاقه داشتهاند، به خاطر تداوم کار روی یک بازی خاص برای بیش از یک دهه خسته شدهاند و به فکر جدایی افتادهاند و دوست دارند در شرکتی جدید به سراغ پروژههای رؤیایی و دلخواه خود بروند. بعضی از آنها هم احساس میکنند بلیزارد در ۳،۴ سال اخیر دچار افت زیادی شده و مسائلی مثل جدایی اعضای کلیدی، کاهش بودجه بازیها و عرضه نشدن آثار بزرگ باعث شده آنها به فکر کار در شرکتهای دیگری بیافتند.
چنین اتفاقاتی باعث شده بلیزارد با شرایط خاصی مواجه شود که هنوز نتایج آن روی آینده این شرکت دوستداشتنی معلوم نیست و باید دید آنها چه زمانی به دوران اوج خود برمیگردند.
موفقیت Overwatch؛ اتفاقی خوشآیند ولی زودگذر
حدود پنج سال قبل بود که بلیزارد بازی اورواچ را منتشر کرد؛ اثری که بعد از ماجراهای ناگوار پروژه تایتان (Project Titan) و توقف تولید این بازی، حکم بازگشت شکوهمندانهای را برای بلیزارد با یک IP جدید داشت. آرون کلر که هم روی پروژه تایتان و هم اورواچ کار کرده بود، با خنده از احساس رستگاری آن روزهای اعضای تیم بعد از عرضه اورواچ میگوید: «تولید و انتشار این بازی باعث شد احساس شکست بعد از تعطیلی پروژه تایتان را از یاد ببریم. عرضه بازیای که مردم عاشق آن شوند، همیشه حس و حال فوقالعادهای به همراه دارد و وقتی در نظر بگیریم که این قضیه بعد از سرخوردگی اعضای تیم بابت کنسل شدن پروژه تایتان اتفاق افتاده بود، لذت آن بیشتر هم میشد.»
بلیزارد بهشدت نیاز به موفقیت اورواچ داشت تا یک بار دیگر بازگشت خود را به دوران تولید IPهای جدید و موفق جشن بگیرد؛ مخصوصاً وقتی در نظر بگیریم که بازیهای آن سالهای استودیو از استارکرفت 2 (StarCraft 2) و دیابلو 3 (Diablo 3) تا Heroes of the Storm، هرکدام بهنوعی درگیر حواشی مخصوص خود شده بودند و بازی اورواچ میتوانست پاسخ خوبی به منتقدان بلیزارد باشد.
بهگفته یکی از اعضای بلیزارد، آن روزها از جهاتی یک رنسانس برای این شرکت محسوب میشد. از طرفی اورواچ به رکورددار بازیهای بلیزارد از نظر سرعت رسیدن به ۲۵ میلیون مخاطب تبدیل شده بود و از طرف دیگر بازی هارت استون (Hearthstone) توانسته بود تحولی بزرگ در بازیهای کارتی ایجاد کرده و به صدرنشین این سبک بازیها تبدیل شود.
اواسط دهه ۲۰۱۰ از جهاتی یک دوران رنسانس برای بلیزارد بود و موفقیت بازیهای Overwatch و Hearthstone باعث شد این شرکت بعد از مدتها با آثاری جدید پذیرای دوستداران خود باشد
همچنین بلیزارد در آن دوران اعلام کرد که تعداد تیمهای داخلی این شرکت از ۶ عدد به ۱۳ عدد رسیده و بخشی از آنها هم در حال کار کردن روی ایدههای جدید و تجربیات متفاوت هستند. در سال ۲۰۱۷ نیز مقدمات شروع لیگ اورواچ کلید خورد و اولین فصل آن در سال ۲۰۱۸ آغاز شد. شرایط تیمهای بلیزارد خیلی خوب بود و بهگفته یکی از منابع، از نظر مالی نیز هیچ مشکل و کمبودی نداشتند.
بلیزارد از گذشته بهعنوان شرکتی مطرح بوده که با آثار بزرگ خود، تعریف جدیدی از سبکهای مختلف را ارائه میدهد. از اولین نسخه وارکرفت (Warcraft: Orcs and Humans) و دیابلو، تا استارکرفت و دنیای وارکرفت، هرکدام توانسته بودند در زمان خود غوغا به پا کنند و موفقیت این بازیها هم باعث شد فرهنگ خاصی پیرامون این شرکت شکل بگیرد که سبب باقی ماندن اعضای آن برای سالها و حتی دههها درون شرکت شده بود.
کریس متزن، یکی از اعضای قدیمی بلیزارد در مستند کوتاهی که سال ۲۰۱۶ در مورد بازی اورواچ تولید شده بود، چنین میگفت: «شاید این سؤال را بپرسید که ما در بلیزارد چه کار میکنیم؟ آیا مشغول کار روی تولید محصولاتی برای فروش هستیم؟ بله، شاید این بخشی از ماجرا باشد ولی از طرف دیگر ما هنرمندان، مهندسان، نویسندگان و شاعرانی هستیم که همگی کنار هم به فعالیت میپردازیم و آثاری را ارائه میدهیم که هریک بهتنهایی از پسِ تولید آنها برنمیآییم و تنها با کار تیمی است که موفق به انجام آن میشویم. این همواره داستان بلیزارد بوده و همیشه با این تفکر به پیش میرویم که مثلاً پنج سال بعدیِ زندگی خود را کنار یکدیگر صرف انجام چه کاری خواهیم کرد.»
جف کپلن (راست) و کریس متزن
از گذشته حسی از سربلندی و افتخار بین اعضای بلیزارد وجود داشته که باعث شکلگیری فرهنگ خاصی درون استودیو شده و ثبات بالای بلیزارد و باقی ماندن اعضای قدیمی در آن نیز در نتیجهی همین حال و هوای مخصوص بوده و اعضای جدیدتر هم پیش از پیوستن به شرکت، از طرفداران بازیهای آن بودهاند. مثلاً ایان هزیکاستز، کارگردان فعلی دنیای وارکرفت پیش از ملحق شدن به بلیزارد رهبر یکی از گیلدهای این بازی بوده و بهعنوان مدیر یکی از سایتهای هواداری آن، روابط نزدیکی با اعضای بلیزارد داشته است.
او در این مورد میگوید: «پیوستن به بلیزارد و عبور از دروازههای ورودی این شرکت مثل رسیدن به یک رؤیا بود؛ رؤیایی که به من اجازه داد سرگرمی خود را به یک شغل واقعی ارتقا دهم.» همچنین وایِت چنگ، کارگردان بازی Diablo Immortal از همان دوران کودکی عاشق بازیهای بلیزارد مثل The Lost Vikings بوده و بعدها برای پیوستن به این شرکت، در عرض ۶ سال چهار بار تقاضای استخدام داد و درنهایت جذب بلیزارد شد.
با وجود سختیهای تولید بازی، کار در بلیزارد میتواند فعالیتی لذتبخش و جذاب محسوب شود. برای مثال سران بلیزارد برای مهمانیهای مخصوص خود در تعطیلات کریسمس، پارک تفریحی دیزنی در کالیفرنیا را اجاره میکنند تا اعضای شرکت یک غروب خاطرهانگیز را در آنجا پشت سر بگذارند. با قدم زدن درون محوطه استودیو هم میتوان انواع و اقسام مجسمهها و سازههای متنوع را براساس شخصیتهای بلیزارد مشاهده کرد که با شمشیرها و سپرهای خود، یادآور تلاشهای اعضای شرکت در راه خلق بازیهایی بزرگ هستند و حس خوبی به کارمندان میدهند. اتمسفر کاری بلیزارد هم جذابیتهای خاص خود را دارد و اعضای شرکت هرچند باید سخت کار کنند و چالشهای زیادی را پشت سر بگذارند، ولی این زحمات برای رسیدن به نتایج درخشان ارزشش را دارد.
اما اتفاقات سالهای اخیر باعث شده خیلی چیزها دستخوش تغییر شوند و کار به جداییها بکشد. بخشی از ماجرا از سال ۲۰۱۸ شروع شد؛ زمانیکه بلیزارد سرگرم کار روی دو بازی اورواچ 2 و دیابلو 4 بود، ولی هنوز آمادگی لازم برای معرفی رسمی آنها را نداشت و از طرف دیگر هم تیمهای ایدهپرداز و خلاق شرکت، به نتیجه خاصی برای پروژههای نوآورانه نرسیده بودند.
مراسم بلیزکان ۲۰۱۸ باعث شد حواشی پیرامون بلیزارد از قبل هم پررنگتر شود؛ جایی که از یک طرف ریمستر بازی وارکرفت 3 با نام Warcraft 3: Reforged معرفی شد و این تصور را به وجود آورد که بلیزارد میخواهد وقت خود را صرف کار روی بازیهای قدیمی بهجای تولیدات جدید کند. و از طرف دیگر هم از بازی Diablo Immortal بهعنوان یک بازی موبایل رونمایی شد تا خیلی از طرفداران دیابلو از خود بپرسند که آیا با یک شوخی طرف هستند؟
وایت چنگ با یادآوری اتفاقات بلیزکان ۲۰۱۸ میگوید: «در آن زمان فکر میکردیم بهترین کار این است که مراسم را با معرفی بازی Diablo Immortal شروع کنیم. تصور ما این بود که هیچ استودیویی نمیتواند بازیهای موبایل را با کیفیت ما بسازد و برای همین فکر میکردیم معرفی این نسخه از دیابلو برای طرفداران آن جذاب خواهد بود؛ مخصوصاً با درنظرگرفتن اینکه مدتها از انتشار نسخه قبلی میگذشت و در سال ۲۰۱۸ هنوز بازیهای دیابلو 4 و ریمستر دیابلو 2 (Diablo 2: Resurrected) هم معرفی نشده بودند.»
معرفی بازی Diablo Immortal با واکنشهای منفی طرفداران همراه بود و اوضاع دقیقاً برخلاف انتظارات Blizzard پیش رفت
معرفی Diablo Immortal به دو دلیل با خشم دوستداران این مجموعه همراه شد. از طرفی آنها ترجیح میدادند زودتر دیابلو 4 را ببینند، نه یک بازی موبایل فرعی. و از طرف دیگر سازنده اصلی بازی هم نت ایز (NetEase) معرفی شد؛ شرکتی چینی که قرار بود زیر نظر بلیزارد به تولید این اثر بپردازد. به همین دلیل درون تشکیلات خود بلیزارد هم از این بازی نه بهعنوان یک بازی کاملاً بلیزاردی، بلکه یک محصول خارج از استودیو یاد میشود؛ موضوعی که البته چنگ بهعنوان کارگردان بازی با آن مخالف است و از این میگوید که او و تیمش قصد دارند اثری فراتر از استانداردهای موبایلی ارائه دهند، ولی حواشی پیرامون بازی مشکلات زیادی را برای آنها ایجاد کرده است.
بهگفته چنگ: «ما روش مناسبی را برای معرفی بازی و صحبت در مورد آن انتخاب نکردیم و همین قضیه روی واکنش مخاطبان تأثیر منفی گذاشت. این همواره وظیفه ما است که پروژههای خود را به بهترین شکل ممکن معرفی کنیم و دراینمیان طرفداران تقصیری نداشتند که حس خوبی از بازی نگرفتند. ولی مثلاً برای معرفی Diablo 2: Resurrected بهتر عمل کردیم و توانستیم آن را به شکل مناسبتری معرفی کنیم.»
البته در ابتدا قرار بود Diablo 2: Resurrected در ماه ژوئن ۲۰۲۰ عرضه شود، ولی برنامههای بلیزارد تغییر کرد و بعد از حواشی پیرامون Warcraft 3: Reforged تصمیم گرفته شد که بیشتر روی ریمستر دیابلو 2 کار شود. و استودیو Vicarious Visions که در تولید بازی با بلیزارد همکاری میکند هم چند ماه قبل به بخشی از این شرکت تبدیل شد.
دوباره به کمی قبل برگردیم. بلیزارد بعد از ماجراهای بلیزکان ۲۰۱۸ تصمیم گرفت در رویداد سال بعد خود با ارائه نمایشی بزرگ به رفع نگرانی طرفداران خود بپردازد. آنها در بلیزکان ۲۰۱۹ به سراغ معرفی بازیهای دیابلو 4 و اورواچ 2 رفتند و تلاش کردند تا طرفداران قدیمی خود را یک بار دیگر نسبت به آینده شرکت امیدوار کنند؛ هرچند خیلی زود مشخص شد که این دو بازی هنوز راه زیادی تا انتشار در پیش دارند و در بهترین حالت هم تا پیش از سال ۲۰۲۲ آماده نمیشوند، یعنی سه سال بعد از معرفی. حتی فردی مثل اندرو ارکویتز، عضو ارشد گروه خدمات مالی جفریز معتقد است که شاید عرضه اورواچ 2 تا سال ۲۰۲۳ هم طول بکشد و با پنج سالگی لیگ اورواچ همزمان شود.
البته با تمام اینها، اوضاع بلیزارد خیلی هم بد نیست و برای مثال آنها چند ماه قبل با عرضه World of Warcraft: Shadowlands به موفقیت بالایی رسیدند و طبق گزارش مالی اخیر شرکت با وجود کاهش دو میلیون نفری تعداد بازیکنهای ماهانه، درآمد آن ۷٪ افزایش پیدا کرده است.
ارکویتز عقیده دارد: «بلیزارد این روزها پروسهای بلندمدت را برای تغییرات داخلی خود دنبال میکند که شامل جابهجاییهای مدیریتی و تغییراتی در نحوه کار روی IPهای شرکت میشود. فکر میکنم در حال نزدیک شدن به آخرین مراحل این تغییرات هستیم و سال آینده شاهد رونمایی از بلیزاردی متحولشده خواهیم بود. بنابراین خیلی هم عجیب نیست که در این دوران تغییر و تحول، تعداد مخاطبان بازیهای بلیزارد کمتر شوند و این قضیه خیلی هم نگرانکننده نیست.»
بااینحال، بعضی از اعضای بلیزارد نظر متفاوتی دارند و عدم انتشار بازیهای بزرگ در این مدت باعث شده آنها نگرانیهایی نسبت به سود شرکت و پاداش و مزایای خود داشته باشند که هر سال طی دو جلسه، نسبت به نحوه کار اعضا به آنها پرداخت میشود. بهگفته یکی از این افراد: «اوضاع به شکلی شده که سران بلیزارد هر سال میگویند: (خب همانطور که میدانید، امسال در دوران رکود به سر میبریم و بازیای را منتشر نکردهایم، ولی شاید سال بعد اوضاع بهتری داشته باشیم.) البته رسیدن به این نقطه خیلی هم عجیب نبود و در همان سال ۲۰۱۸ میدانستیم که مدتها تا انتشار بازی بزرگ بعدی بلیزارد زمان باقی مانده است.»
آرون کلر فاصله زیاد بین انتشار بازیهای بلیزارد را قبول دارد و میگوید: «میدانم که انتظار هواداران بلیزارد برای تجربه بازیهای جدید سخت شده و این برای ما خیلی اهمیت دارد که اورواچ 2 را در سریعترین زمانیکه امکانش وجود داشته باشد منتشر کنیم، ولی باید این را هم در نظر گرفت که بلیزارد همواره سعی میکند آثار خود را به بهترین شکل ممکن آماده کرده و در بهترین حالت روانه بازار کند؛ موضوعی که مخاطبان بازیهای ما هم با آن آشنایی دارند و میدانند که پروسه تولید بازیهای بلیزارد شاید طولانی باشد، ولی اعضای شرکت تمام تلاش خود را برای ارائه بهترین کیفیت ممکن به خرج میدهند. هرچند در این راه فشار زیادی بر دوش سازندگان بازیای مثل اورواچ 2 قرار دارد، ولی آنها با تمام توان به فکر عرضه اثری کامل هستند که بتواند مخاطبان قبلی بازی را درکنار افراد جدید جذب خود کند.»
پیش از این به پروژههایی متفاوت اشاره کردیم که قرار بود توسط تیمهایی از بلیزارد ساخته شوند؛ آثاری که یکی از اهداف تولید آنها، پُر کردن فاصله زیاد بین انتشار بازیهای دیگر بود. این پروژهها که بین اعضای تیم از آنها بهعنوان جعبه سیاه (Black Box) یاد میشود، از ابتدا بهعنوان محصولاتی کوچک و تجربی با ایدههای تازه در نظر گرفته شده بودند که بعدها بتوانند به بازیهایی بزرگ و کامل تبدیل شوند. به نظر میرسد تا امروز حداقل دو عدد از این پروژهها کنسل شدهاند که یکی از آنها بازی شوتر اول شخصی در دنیای استارکرفت بوده و دیگری هم یک بازی موبایلی که حالتی تجربیتر داشته است.
یکی از پروژههای متوقف شده Blizzard در سالهای اخیر، شوتر اول شخص StarCraft بوده که سازندگانش حساب ویژهای روی آن باز کرده بودند
بهگفته منابعی که با IGN در ارتباط بودهاند، سازندگان پروژه شوتر اول شخص استارکرفت از توقف تولید آن خیلی غافلگیر شدند و انتظار چنین چیزی را نداشتند. یکی از این افراد، داستین برودر بود؛ از طراحان و کارگردانهای قدیمی بلیزارد که روی این پروژه کار میکرد و پس از به بنبست رسیدن آن، از بلیزارد جدا شد و استودیو مون شات گیمز (Moonshot Games) را تأسیس کرد تا با سرمایهگذاری شرکت دریم هیون (Dreamhaven) به تولید بازی بپردازد؛ شرکتی که خود آن هم توسط مایک مورهایم راهاندازی شده؛ یکی از بنیانگذاران بلیزارد که چند سال قبل از این شرکت جدا شد و اکنون در دریم هیون درکنار تعدادی دیگر از اعضای قدیمی بلیزارد به فعالیت میپردازد.
نباید از این نکته غافل شد که بلیزارد تنها شرکتی نیست که بین بازیهای بزرگش، چند سال وقفه میافتد و خیلی دیگر از شرکتهای صنعت بازی نیز با چنین موضوعی دستوپنجه نرم میکنند؛ اتفاقی که درکنار سختیهای تولید بازیهای عظیم، در طول یک سال گذشته با همهگیری ویروس کرونا بدتر هم شد و فشار بیشتری را به این صنعت وارد کرد. ولی نکتهای که در مورد بلیزارد نباید از یاد برد، ارتباط آنها با اکتیویژن است.
بلیزارد و اکتیویژن در سال ۲۰۰۸ به یکدیگر ملحق شده و هلدینگ اکتیویژن بلیزارد را شکل دادند که این روزها سه بخش اصلی دارد و بخش مربوطبه بلیزارد، کمترین درآمد را از آنِ خود کرده است. یعنی حتی با وجود موفقیت عظیم بازیهایی مثل هارت استون و اورواچ، بلیزارد همچنان نتوانسته جایگزینی برای بازی غولپیکر خود یعنی دنیای وارکرفت تدارک ببیند و بازیهای بزرگ بعدی آنها هم فاصله زیادی تا انتشار دارند و همین قضیه باعث شده که فشار روی این شرکت بیشتر از قبل شود.
خروج از بلیزارد و حرکت به سمت استودیوهای مستقل
تنها مدت کوتاهی پس از انتشار موفقیتآمیز بازی اورواچ بود که کریس متزن، عضو با سابقه بلیزارد از این شرکت جدا شد. او از اوایل دهه ۱۹۹۰ همراه بلیزارد بود و درکنار کار روی بازی وارکرفت 2، طراح ارشد بازی استارکرفت نیز محسوب میشد و همینطور یکی از بزرگترین نقشها را در تولید بازی وارکرفت 3 داشت.
متزن چند ماه پس از جدایی از بلیزارد، به این قضیه اشاره کرد که خداحافظی با این شرکت واقعاً کار سختی بوده ولی او در این مدت فشار زیادی را تحمل میکرده است: «در طول این سالها واقعاً تحت فشار شدیدی بودم و انتظارات از من در پروژههای مختلف خیلی زیاد بود. بنابراین نیاز به یک تغییر بزرگ در زندگی خودم داشتم و میخواستم کمی از این فشار سنگین خلاص شوم و استراحت کنم.»
خستگی بر اثر فشار کاری بیش از حد در دنیای تکنولوژی موضوعی رایج محسوب میشود، مخصوصاً در صنعت بازی که کرانچ و اضافهکاری بهحدی زیاد شده که خیلی از استودیوها بدون آن به جایی نمیرسند. این قضیه در بلیزارد هم به چشم میخورد و وقتی در نظر بگیریم که اعضای این شرکت گاهی اوقات برای یک دهه یا حتی بیشتر روی یک بازی خاص کار میکنند، خستگی و دلزده شدن آنها از این کار هم قابل پیشبینی است.
چنگ هم پیش از شروع کار روی Diablo Immortal چنین حسی پیدا کرده و ۱۰ سال حضور در تیم تولید بازی دیابلو 3، باعث خستگی بیش از حد او شده بود: «دلم برای کار کردن روی یک پروژه کوچکتر تنگ شده بود و هرچند میدانستم که Diablo Immortal هم برای همیشه کوچک باقی نمیماند، ولی دوست داشتم در لحظه تولد پروژه و سالهای اول تولید آن همراه یک تیم جمع و جور روی بازی کار کنم. البته این روزها دیگر تیم کوچکی نداریم، ولی هنوز حال و هوای پروژه با آثار عظیم بلیزارد متفاوت است و به این تغییر وضعیت بعد از ۱۰ سال فعالیت در تیمهای بزرگ بلیزارد نیاز داشتم.»
از طرف دیگر با اینکه متزن از بلیزارد جدا شده، ولی بعد از آن نیز ارتباط خود را با این شرکت حفظ کرده و برای مثال صداپیشگی شخصیت Thrall را در بازی World of Warcraft: Battle for Azeroth برعهده داشت. او در سال ۲۰۱۸ شرکت Warchief Gaming را تأسیس کرد؛ استودیویی که به تولید بازیهای رومیزی نقشآفرینی میپردازد و اولین پروژه آنها با نام Auroboros: Coils of the Serpent توانست در عرض ۱۱ دقیقه به بودجه دلخواه خود در کیک استارتر دست پیدا کرده و در مجموع هم بیش از یک میلیون دلار کمک مردمی را از آنِ خود کند. ولی متزن به خواستهی IGN برای صحبت در مورد شرایط کار در بلیزارد پاسخی نداده و به نظر میرسد او دوست ندارد به انتقاد از استودیوی قدیمی و محبوب خود بپردازد.
بعد از خروج متزن از بلیزارد، خیلیهای دیگر هم به دلایل مختلف از این شرکت جدا شدند؛ چه آنهایی که به خاطر خستگی بیش از حد بلیزارد را ترک کردند و چه افرادی که آینده خوبی را برای این شرکت تصور نمیکردند و آن را در مسیری اشتباه میدیدند. تعداد زیادی از این افراد هم بعد از خروج از بلیزارد، به سراغ کار در استودیوهای مستقل رفتهاند.
در طول چند سال گذشته، حداقل پنج استودیوی مستقل توسط اعضای سابق بلیزارد تأسیس شدهاند. استودیو سکند دینر (Second Dinner) در سال ۲۰۱۸ توسط بن برود، طراح ارشد بازی هارت استون تأسیس شد. استودیو فراست جاینت (Frost Giant) به کمک دو تن از سازندگان استارکرفت 2 راهاندازی شد و این روزها روی یک بازی استراتژی همزمان کار میکند. مت اسکمبری، عضو سابق بلیزارد و اپیک گیمز هم استودیو لایت فورج گیمز (Lightforge Games) را به راه انداخت. سیکرت دور (Secret Door) نیز استودیوی دیگری بود که توسط کریس سیگتی، الن دبیری و اریک دادز تأسیس شده که همگی از اعضای مهم بلیزارد بودهاند. و البته استودیو مون شات که پیش از این به آن اشاره شد.
وضعیت جداییها از بلیزارد به شکلی شده که یکی از اعضای شرکت میگوید: «هر روز در حال دریافت ایمیل خداحافظی از یکی از اعضای شرکت هستم و اوضاع جوری شده که کارمندان بلیزارد پشت سر هم در حال خارج شدن از آن هستند. خیلی از دوستان من در این مدت شرکت را ترک کردهاند و هر چند وقت یک بار هم شاهد پایان کار یکی از تیمها هستیم.»
البته سران بلیزارد این موضوع را به این شکل قبول ندارند و از این میگویند که تیمهای داخلی شرکت بزرگتر از آن هستند که خروج افرادی مثل بن برود یا جف کپلن به آنها آسیب بزنند ولی منابعی که با IGN در ارتباط بودهاند، نظری خلاف این دارند و از تأثیر عظیم این جداییها روی ثبات تیمها میگویند.
اما حتی خود سران بلیزارد هم با اینکه تمام انتقادات را در این زمینه قبول ندارند، نمیتوانند منکر تأثیرگذاری بالای اعضای جدا شده از شرکت باشند. مثل آرون کلر که از جف کپلن بهعنوان مرشد و استاد بزرگ خود یاد میکند و او را دوستی صمیمی میداند که حدود ۱۴ سال همراه یکدیگر بودهاند: «خیلی چیزها در زمینه طراحی بازی، مدیریت پروژه و ارتباط با اعضای تیم از کپلن یاد گرفتم. او فردی بود که نه فقط به تیم زیردست خود، بلکه به سایر تیمهای بلیزارد هم کمک میکرد و راهنمای آنها بود. واقعاً نمیتوانم ازطریق جملاتی ساده قدردان زحمات او باشم و از دست دادن چنین همکاری برای من بهشدت دردناک بوده است.»
شرکت Dreamhaven روی پروژههای دو عدد از استودیوهای مستقل تأسیس شده توسط اعضای سابق Blizzard سرمایهگذاری میکند
با وجود جدایی خیلی از اعضای بلیزارد، اکثر آنها هنوز عشق و علاقه زیادی به شرکت قبلی خود دارند و به همین دلیل راضی به صحبت کردن در مورد پشت پردههای جدایی و اتفاقات سالهای اخیر نیستند و نمیخواهند آسیبی به روابط خود با همتیمیهای سابق برسانند.
درصد زیادی از اعضای Blizzard پس از جدایی از این شرکت، به سراغ کار در استودیوهای مستقل رفتهاند که حال و هوایی بسیار متفاوت نسبت به کار در شرکتی غولپیکر مثل Blizzard دارند
شاید تأسیس استودیوهای مستقل توسط اعضای قبلی بلیزارد خیلی هم عجیب نباشد، چرا که صنعت بازی دورانی را سپری میکند که با موج عظیمی از این نوع استودیوهای جمع و جور طرف هستیم و طبق صحبتهای اد فریز، عضو ارشد 1UP Ventures (یکی از شرکتهای حامی استودیوهای مستقل)، در سالهای اخیر شرکتهایی که به سرمایهگذاری در زمینه حمایت از استودیوهای مستقل میپردازند از ۱۰ تا ۲۰ عدد به حدود ۸۰ عدد رسیده است. دو مورد از همین استودیوهای تأسیس شده توسط اعضای قبلی بلیزارد یعنی فراست جاینت و لایت فورج هم جزو استودیوهای تحت حمایت 1UP Ventures هستند. بهگفته فریز، سرمایهگذاری روی استودیوهای کوچک بازیساز چه پیش از شیوع ویروس کرونا و چه همزمان با آن، بیشتر از قبل شده و این بخش از بازار، نسبت به سایر بخشهای صنعت تکنولوژی جذابیتهای بیشتری پیدا کرده است.
فریز به این قضیه اشاره میکند که تیم مورتن، مدیرعامل استودیو فراست جاینت که پیش از این مدیر تولید بازی استارکرفت 2 بوده، از همان روزهایی که بلیزارد تصمیم گرفته بود دیگر محتوایی برای استارکرفت 2 تولید نکند به فکر جدایی از این شرکت و تأسیس استودیوی مستقل خود افتاده بود: «تیم و بعضی دیگر از اعضای کلیدی استارکرفت تصمیم گرفتند بلیزارد را ترک کرده و با تشکیل یک تیم جدید، به تولید اثری بپردازند که دنباله معنوی آن بازی باشد. اگر به ماجرا دقت کنید متوجه میشوید که استودیوی جدید تیم مورتن و همراهان او همان زمانی تأسیس شد که خبر توقف کار روی استارکرفت منتشر شد. بهنوعی شاید بتوان گفت که بلیزارد و تیم مورتن از قبل با یکدیگر به توافقی معنوی رسیده بودند که کار روی استارکرفت 2 متوقف شود و از این پس استودیوی جدید فراست جاینت به تولید آثاری بپردازد که دنبالهروی همان مسیر باشند.»
سران بلیزارد هم قصد انکار این موضوع را ندارند و در بیانیهای گفتهاند: «تیم مورتن از قبل به مدیران بلیزارد خبر داده بود که قصد راهاندازی استودیوی جدید خود را دارد و ما به شکلی مسالمتآمیز به همکاری خود پایان دادیم. برای او و اعضای تیمش آرزوی بهترینها را داریم و درحالیکه خودمان در بلیزارد به آینده استارکرفت فکر میکنیم، بهدنبال تجربه بازی جدید تیم مورتن نیز خواهیم بود.»
کوین دانگ، از طراحان ارشد بلیزارد هم یکی دیگر از اعضای مهم این شرکت بوده که بعد از جدایی به فراست جاینت پیوسته است. او از تفاوتهای کار در یک شرکت عظیم و یک استودیوی مستقل میگوید؛ از جمله اینکه در استودیوی مستقلِ تازه تأسیسِ آنها، خبری از یک تیم اختصاصی برای امور مربوطبه شبکههای اجتماعی نیست و خود دانگ درکنار کارهای طراحی بازی، به این قضیه هم میپردازد: «یکی از خوبیهای کار در استودیوهای کوچک این است که به خاطر تعداد کمتر اعضای آنها، تصمیمات به شکلی راحتتر و سریعتر گرفته میشوند و همه اعضا همیشه در دسترس هستند. یعنی دیگر نیازی به رد و بدل کردن ایمیلهای پشت سر هم نیست که بین ۱۰ نفر در پنج بخش مختلف شرکت دست بهدست شوند و مدتها طول بکشد تا هر تصمیمی به سرانجام برسد.»
بهگفته دانگ، در حال حاضر حدود ۸۰٪ از اعضای فراست جاینت را کارمندان سابق بلیزارد تشکیل میدهند و البته دراینمیان یک چالش بزرگ هم وجود دارد؛ پیدا کردن افراد حرفهای در زمینه تولید بازیهای استراتژی همزمان: «بلیزارد یکی از شرکتهایی است که بیشترین تعداد بازیسازان سبک استراتژی را در آمریکا دارد و بنابراین بعید نیست که در ادامه با جذب افراد بیشتری از این شرکت، درصد بلیزاردیهای فراست جاینت بالاتر هم برود.»
دانگ در ادامه به این نکته اشاره میکند که هرچند باتوجهبه کاهش اعضای تیم تولید استارکرفت 2 در جریان کاهش پشتیبانی از این بازی بوده و به همین دلیل قصد جدایی از بلیزارد را داشته، ولی نمیدانسته که چند روز پس از این جدایی، بلیزارد بهطور رسمی خبر توقف کار روی استارکرفت 2 را اعلام خواهد کرد: «من و تمام اعضای قبلی بلیزارد که از این شرکت جدا شدیم، در این راه مجبور به اتخاذ تصمیمی سخت شده بودیم و اصلاً کار راحتی را در پیش نداشتیم. ولی خوبیِ قضیه این است که اکنون تیمی مخصوص با پروژهای مخصوص را در اختیار داریم که میتوانیم وقت و انرژی خود را صرف آن کنیم.»
او تنها کسی نبوده که به خاطر مشکلات سر راه پروژه خود در بلیزارد از این شرکت جدا شده و خیلیهای دیگر هم به خاطر توقف تولید پروژههای خود یا به پایان رسیدن پشتیبانی از آنها، شرکت را ترک کردند و البته از طرف دیگر هم تمایل داشتند که بعد از مدتها فعالیت در یک شرکت عظیم، وارد محیطی خودمانیتر و کوچکتر شوند.
به قول یکی از اعضای سابق بلیزارد، کارمندان این شرکت معمولاً پس از جدایی از آن عازم کار روی پروژههای بزرگی مثل Assassin's Creed نمیشوند و برعکس، جذب استودیوهای کوچکتر شده و دوست دارند یک بار دیگر فضایی صمیمی با حس و حالی خانوادگی را تجربه کنند؛ حسی که هنوز هم کموبیش در خود بلیزارد وجود دارد، ولی بعضی از اعضای شرکت تمایل دارند که در محیطی کوچکتر با آن همراه شوند.
از طرف دیگر به خاطر تجربه بالای اعضای بلیزارد و سابقه خوبی که داشتهاند، سرمایهگذارها خیلی راحتتر به تأمین مالی استودیوهای مستقل جدید آنها میپردازند و انتظار موفقیت بالایی را از این استودیوهای تازه نفس دارند. بهگفته یکی از اعضای بلیزارد: «پیش از این جذب نیرو از بلیزارد کار خیلی سختی بود، ولی اکنون اوضاع به شکلی شده که خیلیها از این شرکت جدا میشوند و استخدام این استعدادها هم راحتتر شده است؛ موضوعی که نشان از افول بلیزارد و تمایل اعضای آن برای خروج از شرکت و حرکت به سمت استودیوهای جدید دارد.»
فشارها روی بلیزارد بیشتر میشود
همانطور که پیش از این گفتیم، مایک مورهایم بهعنوان یکی از مؤسسان بلیزارد در سال ۲۰۱۸ از این شرکت جدا شد. پس از آن جی الن برک ریاست بلیزارد را برعهده گرفت؛ کسی که در آن زمان کارگردان بازی دنیای وارکرفت محسوب میشد. همچنین ری گرسکو که از سال ۲۰۰۴ همراه بلیزارد بوده نیز با ارتقای مقام، به مسئول ارشد بخش توسعه شرکت تبدیل شد، ولی این سِمَت گرسکو یک سال بیشتر طول نکشید و او هم بعدها از شرکت جدا شد. و درکنار اینها، همانطور که اشاره کردیم اعضای ارشد دیگری مثل کریس متزن، کریس سیگتی و بن برود هم در فاصله سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ بلیزارد را ترک کردند.
جی الن برک (راست) و ایان هزیکاستز
بلیزارد در سال ۲۰۱۸ اعلام کرد که سرعت توسعه بازی Heroes of the Storm را کاهش میدهد؛ بازیای که قرار بود رقیب League of Legends و Dota 2 باشد، ولی بیشتر سازندگان آن به پروژههای دیگر منتقل شدند و مسابقات Heroes of the Dorm و مسابقات جهانی Heroes of the Storm هم به پایان رسید.
بهگفته منابع مرتبط با IGN، در همان دوران بود که بلیزارد کمکم از شرکتی که هیچ مشکلی برای خرج پول ندارد به شرکتی حساس در این زمینه تبدیل میشد؛ موضوعی که جیسون شرایر، خبرنگار مطرح صنعت بازی هم به آن اشاره کرده و از این گفته بود که: «بلیزارد از دورانی که به تیمهای مختلف خود میگفت هیچ نگرانیای بابت هزینهها نداشته باشند و هرچقدر میخواهند خرج کنند، به جایی رسیده که مدام بهدنبال کاهش هزینهها و پایین آوردن بودجه تیمها است؛ اتفاقی که شروع آن تقریباً در زمان خروج مایک مورهایم از شرکت و جایگزینی جی الن برک با او بود.»
بعد از آن هم اوضاع در سال ۲۰۱۹ بهتر نشد و حتی اکتیویژن بلیزارد در آن سال بیش از ۸۰۰ نفر از کارمندان خود را برکنار کرد؛ با این توجیه که تعداد اعضای بعضی از تیمها تناسبی با پروژههای آنها و روند تولید و انتشار بازیها ندارد. خیلی زود نامه خداحافظی جی الن برک با این اعضای خروجی در فضای اینترنت لو رفت و مشخص شد که تعداد زیادی از آنها متعلق به زیرمجموعه ورزشهای الکترونیک (Esports) و بخشهای اجتماعی شرکت بودهاند.
حواشی پیرامون بلیزارد در آن دوران پایانی نداشت و چند ماه بعد نوبت به ماجرای دیگری رسید که طی آن یکی از بازیکنهای حرفهای هارت استون ملقب به Blitzchung که در جریان استریم به حمایت از اعتراضات هنگ کنگ پرداخته بود، توسط بلیزارد با جریمه و قطع دسترسی به مسابقات هارت استون مواجه شد؛ ماجرایی که روزبهروز فشار بیشتری به بلیزارد وارد میکرد و سرانجام آنها را مجبور به معذرتخواهی کرد.
حواشی پیرامون Blizzard در این سالها پایانناپذیر بودهاند؛ از ماجرای اعتراض بازیکن هنگ کنگی Hearthstone تا خشم شدید طرفداران از بازی Warcraft 3: Reforged
بعد هم نوبت به مشکلات تولید Warcraft 3: Reforged رسید که به شکلی شتابزده در سال ۲۰۱۸ معرفی شده بود تا فضای خالی بین انتشار بازیهای بزرگ بلیزارد را پُر کند، ولی تولید آن با دردسرهای زیادی همراه شده بود؛ به شکلی که بلیزارد در آن ایام مجبور شد از سایر تیمهای خود بخواهد به سراغ این پروژه رفته و آن را نجات دهند و حتی اگر شده با تحمل مشکلات فراوان و کرانچهای طاقتفرسا، این ریمستر وارکرفت 3 را به نقطهای برسانند که بتوان آن را وارد بازار کرد. هرچند درنهایت هم بازی با واکنشهایی بهشدت منفی مواجه شد و تیم سازنده آن نیز مدتی بعد به کار خود پایان داد.
بد نیست کمی به عقب برگردیم؛ به سال ۲۰۰۸ که در اتفاقی عجیب، بلیزارد و اکتیویژن با تشکیل یک هلدینگ غولپیکر، با یکدیگر برادر شدند؛ دو شرکتی که کمترین شباهت ممکن را به یکدیگر داشتند و همین قضیه هم باعث شده بود که طرفداران متعصب بلیزارد نگرانیهایی نسبت به آینده شرکت محبوب خود پیدا کنند. این نگرانیها تا همین امروز هم ادامه داشته و در سالهای اخیر پررنگتر نیز شده است.
Blitzchung، بازیکن مطرح Hearthstone
دوستداران بلیزارد و همینطور بعضی از اهالی رسانه به این نتیجه رسیدهاند که اکتیویژن روزبهروز بر فشار خود روی بلیزارد اضافه میکند و عملکرد شرکت را تحت تأثیر خود قرار داده است؛ موضوعی که در میان اعضای خود بلیزارد هم خیلیها به آن باور دارند. البته این شرکت همچنان بخشی از آزادی عمل خاص خود را هم حفظ کرده است. و به نظر میرسد دیواری فرضی پیرامون تیمهای بلیزارد وجود دارد که باعث میشود همچنان فرهنگ خاص حاکم بر این شرکت حفظ شده و آسیب زیادی نبیند. حتی در جریان تعدیل نیروی سال ۲۰۱۹ هم کمتر عضوی از تیمهای تولید بازی بلیزارد از این شرکت جدا شد و اکثر این افراد متعلق به بخشهای دیگر بودند.
شاید همین دیوار فرضی بلیزارد باشد که باعث میشود فردی مثل آرون کلر با این عقیده مخالفت کند که اکتیویژن روی تصمیمات و استراتژیهای بلیزارد تأثیر گذاشته است: «حتی یک بار را هم به یاد نمیآورم که مدیران اکتیویژن نزد ما آمده و درخواست اعمال تغییر در تصمیمات مربوطبه نحوه تولید بازیها را داده باشند. آنها همواره اعتماد و اطمینان زیادی به اعضای بااستعداد بلیزارد داشتهاند و میدانند که بازیسازهای بلیزارد بهترین تصمیمات را برای آثار خود میگیرند و برای همین هم دست اعضای شرکت را در این زمینه باز میگذارند.»
البته این دیوار هرچقدر به نفع تیمهای بازیساز بلیزارد بوده، سود خاصی برای سایر بخشهای شرکت نداشته و حتی باعث شده فشار بیشتری به بخشهای دیگر مثل سرویسهای پشتیبانی وارد شود و آنها آزادی عمل کمتری پیدا کنند.
حوالی سال ۲۰۱۸ بود که پروسه بررسی داخلی بلیزارد (روندی که در اکثر شرکتهای بزرگ وجود دارد و افرادی مأمور نظارت روی بخشهای مختلف شرکت میشوند تا کیفیت آنها را بررسی کنند) دستخوش تغییرات بزرگی شده و برای مثال بخش منابع انسانی آن با اکتیویژن بلیزارد ترکیب شد.
در آن زمان بلیزارد بیانیهای به این شرح منتشر کرد: «ما بهطور دائم در حال جستوجو در مسیر پیدا کردن راههای بهتری برای رسیدن به خواستههای مخاطبان خود هستیم و بهطور همزمان روی بهبود شرایط اعضای خود نیز کار میکنیم. این روزها تمرکز زیادی روی تولید و عرضه بازیها و محتویاتی بیشتر از قبل داریم و با استخدام بیش از ۵۰۰ بازیساز، در حال کار روی پروژههای معرفی شده و معرفی نشده هستیم. در صنعتی که با سرعت در حال تغییر است و حالتی بسیار رقابتی دارد، باید با تمام توان و اتخاذ تصمیمات درست به شکلی جلو برویم که تأثیر این تصمیمات در کیفیت محصولات دیده شود و بتوانیم به بهترین شکل ممکن به خواستههای طرفداران خود پاسخ دهیم.»
پیش از این به تعدیل نیروی بلیزارد اشاره کردیم و این بخش ورزشهای الکترونیک شرکت بود که بیشترین آسیب را در این زمینه دید و این قضیه در زمان همهگیری کووید 19 پررنگتر هم شد؛ دورانی که بهدلیل رعایت فاصله اجتماعی، خبری از رویدادهای زنده با حضور جمعیت زیاد درکنار یکدیگر نبوده و همین موضوع تأثیر منفی خود را روی ورزشهای الکترونیک بلیزارد گذاشته است.
یکی از کارمندان این بخش که سال گذشته بلیزارد را ترک کرد، به IGN گفته که او و افراد همردهاش بهطور موقت با بلیزارد کار میکردهاند و این شرکت راضی نمیشده که آنها را بهطور تماموقت استخدام کند و بعدها هم متوجه شدهاند که بخشی از نیروی تعدیلی در آینده نزدیک خواهند بود و بنابراین خود زودتر تصمیم به ترک شرکت گرفتهاند. همین دو ماه قبل هم بلیزارد ۵۰ نفر دیگر از کارمندان بخش ورزشهای الکترونیک خود را کنار گذاشت تا یک بار دیگر مشخص شود که این بخش از بازار بازیهای ویدیویی تا چه حد از ویروس کرونا ضربه خورده است.
دراینمیان هرچند بخشهای اصلی بلیزارد و تیمهای بازیساز آن کمتر درگیر تعدیل نیرو شدهاند، ولی خروج نیرو از بخش ورزشهای الکترونیک و بخشهای اجتماعی و مرتبط با مخاطبان باعث شده اعضای تیمهای بازیساز وظایف جدیدی پیدا کنند. یعنی بعضی از آنها این روزها درکنار تولید بازی، در زمینه راهاندازی رویدادهای مرتبط با آثار بلیزارد یا نوشتن یادداشت در مورد پچ بازیها هم فعالیت میکنند؛ وظایفی که در اصل برعهده آنها نیست، ولی به خاطر کمبود نیرو در آن بخشها چارهای جز این ندارند.
مشکل بزرگ دیگری که بلیزارد در این چند وقت اخیر با آن درگیر بوده، به بخشهای مدیریتی آن برمیگردد و بعضی از افراد حاضر در این بخشها، احساس میکنند که دیگر قدرت سابق را ندارند و اوضاع از دست آنها خارج شده است. در ماه مارس امسال بود که اکتیویژن بلیزارد اعلام کرد که برایان بولاتائو را بهعنوان مدیر ارشد اداری این هلدینگ انتخاب کرده است. بعد از آن هم بابی کوتیک، مدیرعامل اکتیویژن بلیزارد در پیامی برای کارمندان خود به ستایش بولاتائو پرداخته و از تجربه بالای او در دولت و نهادهای نظامی گفته بود؛ تجربهای که باعث خواهد شد او به اکتیویژن بلیزارد در جذب نیروهای حرفهای کمک کند.
ولی در میان اعضای بلیزارد، انتقادات فراوانی نسبت به این استخدام وجود داشته و علت آن هم به سابقه بولاتائو برمیگردد؛ کسی که بین سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱، عضوی از تیم دونالد ترامپ بوده و مدتی را بهعنوان معاون مایک پمپئو سپری کرده بود. همین قضیه هم باعث شد بخشی از کارمندان بلیزارد از این انتخاب شوکه شوند و با ارسال نامهای به جی الن برک، نگرانی خود را بابت این موضوع اعلام کنند.
یکی از جدیدترین ماجراهای Activision Blizzard به استخدام عضو سابق تیم دونالد ترامپ برمیگردد که با اعتراض بخشی از اعضای شرکت همراه شد
حواشی پیرامون این قضیه به جایی رسیده که سران بلیزارد سعی در توجیه آن دارند و در پیامی به IGN گفتهاند: «برایان نیز مانند هر مسئول جدیدی در اکتیویژن بلیزارد، به ملاقات با اعضای شرکت خواهد رفت و به صحبتهای آنها گوش خواهد داد. او تصمیم دارد دیدارهای خود را در این زمینه افزایش دهد و با کارمندان بیشتری از نزدیک گفتوگو داشته باشد و اعتماد زیادی به تمام اعضای اکتیویژن بلیزارد برای رسیدن به موفقیتهای بیشتر دارد.»
ناراحتی اصلی اعضای بلیزارد به اینجا برمیگردد که آنها بهعنوان عضوی از هلدینگ اکتیویژن بلیزارد، نمیتوانند اعتراض خاصی نسبت به انتخاب چنین اعضای بلندپایهای داشته باشند و باید همهچیز را در این زمینه بپذیرند. البته وقتی در نظر بگیریم که بلیزارد به اندازه سایر زیرمجموعههای اکتیویژن بلیزارد درآمدزایی نمیکند، چنین اتفاقاتی هم طبیعی خواهد بود و آنها نقش کمتری در مدیریت هلدینگ خواهند داشت (بلیزارد بعد از اکتیویژن و شرکت کینگ، سازنده بازی Candy Crush Saga، سومین زیرمجموعه درآمدزای اکتیویژن بلیزارد محسوب میشود).
برایان بولاتائو (راست) و بابی کوتیک
بهگفته یکی از اعضای بلیزارد: «واقعیت این است که شرکتهای بزرگ به شکلی کار میکنند که اگر شما برای آنها پول زیادی تولید کنید، به شما اجازه دخالت در بخشهای مدیریتی و فرهنگ حاکم بر شرکت را میدهند. ولی بلیزارد در حال حاضر چنین سرمایهای را برای اکتیویژن بلیزارد تولید نمیکند، درحالیکه بازی Call of Duty این کار را انجام میدهد و بنابراین اکتیویژن نقش بیشتری در شکلگیری سیاستها و فرهنگ حاکم بر این هلدینگ دارد. بنابراین فکر میکنم تا زمانیکه بلیزارد نتواند پول بیشتری تولید کند و به درآمدزایی بالاتری برسد، اوضاع به همین شکل خواهد بود و نقش آنها در سیاستهای کلی هلدینگ کمرنگتر از اکتیویژن است.»
سپری کردن روزهای سخت با امید به آینده
سال ۲۰۲۰ برای اعضای بلیزارد در حالی به پایان رسید که نسبت به قبل امید بیشتری برای آینده داشتند. هرچند بلیزارد بخشی از اعضای تیم تولید اورواچ 2 را مجبور کرده بود که به سراغ کار روی World of Warcraft: Shadowlands بروند تا بازی برای عرضه در زمان موردنظر آماده شود، ولی موفقیت بالای این بسته الحاقی دنیای وارکرفت باعث شد که آنها با خوشبینی بیشتری به فکر ماه مارس ۲۰۲۱ باشند؛ زمانیکه قرار بود پاداش و مزایای اعضای شرکت نسبت به فعالیتهای آن تقسیم شده و همه منتظر پاداشی بیشتر از قبل بودند.
ولی وقتی روز ۵ مارس ۲۰۲۱ (۱۵ اسفند ۱۳۹۹) از راه رسید، بلیزارد اعداد و ارقامی را به اطلاع کارمندان خود رساند که تنها حدود ۵۰٪ انتظارات آنها بود. جی الن برک در نامهای به اعضای بلیزارد، این موضوع را به کاهش درآمدهای شرکت در نیمه دوم سال ۲۰۲۰ ارتباط داد و اظهار امیدواری کرد که در آینده و با از راه رسیدن بازیهای دیابلو 4 و اورواچ 2 و همچنین پروژههای معرفی نشده دیگر، وضعیت خیلی بهتر خواهد شد.
در بخشی از این نامه که بهدست IGN هم رسیده، به این قضیه اشاره شده که اگر همهچیز طبق برنامه پیش برود، اعضای بلیزارد میتوانند در سالهای ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ منتظر شرایطی به مراتب بهتر باشند؛ نامهای که یک ماه و نیم قبل از جدایی جف کپلن، کارگردان اورواچ نوشته شده بود.
بلیزارد در پاسخ به انتقادات نسبت به پرداخت پاداشهای اندک هم گفته بود: «ما به سیستمی اعتقاد داریم که پاداشها در آن متناسب با زحمات و کارایی اعضای شرکت است و به این شکل میتوانیم محصولاتی مناسبتر برای مخاطبان خود تدارک ببینیم. بلیزارد هم مثل خیلی از دیگر شرکتها، براساس درآمدهای خود به تقسیم سود و پاداش بین اعضا میپردازد و ما سالها است که به این شکل عمل میکنیم. هرچند در سال گذشته موفقیتهایی در زمینه انتشار آثار خود داشتیم، ولی از طرف دیگر هزینههای زیادی هم برای پروژههای بعدی خود کردیم که در آینده اطلاعاتی از آنها را به مخاطبان خود خواهیم داد و در زمان موردنظر پاداشهای مناسب را به اعضا ارائه میدهیم.»
از طرف دیگر یکی از سخنگوهای بلیزارد هم در صحبت با IGN از این گفته که آنها بهتازگی دست به همسانسازی حقوقِ تقریباً تمام اعضای خود زدهاند تا انصاف در این زمینه رعایت شود؛ موضوعی که برای بلیزارد بیش از ۱۰۰ میلیون دلار هزینه داشته است. ولی یکی از اعضای شرکت که خواسته نامش فاش نشود، به این قضیه اشاره کرده که تقریباً هیچکدام از کارمندان شرکت بهطور دقیق نمیدانند که این همسانسازیها به چه شکلی بوده و هنوز خبر ندارند که دقیقاً چقدر به حقوق و مزایای قبلی آنها اضافه خواهد شد و تنها به آنها گفته شده که مبلغ بیشتری دریافت خواهند کرد.
در مجموع دستمزدها و پاداشهای مالی در این اواخر جزو موضوعات حساس بلیزارد بوده و برای مثال در تعطیلات ۲۰۱۸ اعلام شد که این شرکت دیگر برنامهای برای پاداشهای مخصوص تعطیلات نخواهد داشت و این پاداشها را با دستمزدها ترکیب میکند. همچنین در ماه اوت سال گذشته، گزارشی در بلومبرگ منتشر شد که از نارضایتی بخشی از اعضای بلیزارد بعد از اطلاع پیدا کردن از دستمزد سایر اعضا حکایت داشت و تعداد زیادی از اعضای شرکت اعتراضات خود را از راههای مختلف، مثل کانال اسلک (Slack، نرمافزاری برای روابط تجاری و همکاری تیمی) مطرح کردند.
یکی از اعضای بلیزارد میگوید: «اوضاع به شکلی است که انگار شرکت در حال خونریزی است و پشت سر هم ضربه میخورد و تنها چیزی که میتواند آن را از این وضعیت نجات دهد، انتشار بازیهای دیابلو 4 و اورواچ 2 است. ما هر روز بین خودمان درون شرکت بحث و گفتوگو میکنیم و میگوییم در زمینه برنامهریزیهای بلندمدت واقعاً بد عمل کردیم. وقتی شما از قبل میدانید که بازیهای بزرگی مثل دیابلو 4 و اورواچ 2 چقدر زمان برای تولید نیاز دارند، نباید طوری برنامهریزی کنید که این بازیها در یک بازه زمانی نزدیک به یکدیگر یا حداکثر با یک سال فاصله منتشر شوند. بلیزارد باید بهتر از این برنامهریزی میکرد و متأسفانه امید زیادی هم وجود ندارد که در آینده باز هم این اشتباهات تکرار نشود.»
با وجود واکنشهای منفی به Diablo Immortal، بعضی از تحلیلگران پیشبینی استقبال بالایی از آن مخصوصاً در بازار آسیا را کردهاند
ولی شاید آینده خیلی هم برای بلیزارد تیره و تاریک نباشد. تحلیلگری مثل اندرو ارکویتز نسبت به موفقیت بازی Diablo Immortal خوشبین است و فکر میکند بازیهای دیابلو 4 و اورواچ 2 هم بعد از انتشار میتوانند به بلیزارد برای قدرت گرفتن دوباره کمک کنند. او حتی این احتمال را میدهد که Diablo Immortal بتواند به موفقیتی بیشتر از بازی Call of Duty: Mobile برسد، مخصوصاً در بازار آسیا که بازیهایی مثل دیابلو محبوبیتی بیشتر از شوترها دارند و بلیزارد هم از سالها قبل طرفداران زیادی در این بازار داشته است.
ارکویتز در مورد این دیابلوی Free to Play که امسال عرضه خواهد شد، میگوید: «اکثر بازیهای پرطرفدار موبایلی، محصول شرکتهای آسیایی مثل نتایز و تنسنت (Tencent) هستند. و از آنجایی که دیابلو از سالها قبل IP محبوبی در آسیا بوده، فکر میکنم تولید نسخه موبایلی آن با کمک نتایز که تجربه خوبی در این زمینه دارد، این بازی را به رتبه اول این سبک در آسیا میرساند. مثل همان کاری که بازی پابجی (PlayerUnknown's Battlegrounds) در سبک شوتر کرده بود.»
بلیزارد از پنج سال قبل تا امروز با مشکلات و گرفتاریهای زیادی دستوپنجه نرم کرده، از جدایی اعضای کلیدی تا تغییرات ساختاری درون شرکت؛ شرایطی که شاید بتوان جدایی جف کپلن را اوج آن دانست. هنوز تأثیر کامل این مشکلات روی بلیزارد را بهطور کامل نمیدانیم و مشخص نیست که این شرکت بهعنوان بخشی از هلدینگ اکتیویژن بلیزارد به چه سمت و سویی میرود و آیا این دوران سخت سپری خواهد شد یا ادامه پیدا میکند. ولی هرچه که باشد، آنها هنوز هم بهلطف IPهای قدرتمند خود و شخصیتهایی مثل Tracer، Thrall و Lilith میتوانند به راه خود ادامه دهند و مخاطبان زیادی را جذب آثارشان کنند.
یکی از مجسمههای محوطه شرکت بلیزارد
ایان هزیکاستز به آینده بلیزارد خوشبین است و میگوید: «در حال ورود به روزهایی هیجانانگیز در بلیزارد هستیم. بازیهای بلیزارد به زمان زیادی برای تولید نیاز دارند و آثاری نیستند که بتوان در عرض یک یا دو سال آنها را آماده کرد و طرفداران ما هم با چیزهایی که تا امروز از دیابلو 4 و اورواچ 2 دیدهاند، بهشدت منتظر تجربه آنها هستند. البته ما درکنار این دو بازی، پروژههای دیگری را هم در دست تولید داریم که در آیندهای نهچندان دور آنها را معرفی خواهیم کرد؛ بازیهایی که برای رونمایی از آنها صبر و تحمل ندارم.»
هرچند بلیزارد دوران سختی را سپری میکند و از کمبود بازیهای بزرگ تا جداییهای پشت سر هم باعث شده طرفداران این شرکت محبوب نسبت به آینده آن شک و تردیدهایی داشته باشند، ولی به نظر میرسد آینده بهتری در انتظار خالق بازیهای فراموشنشدنیای چون وارکرفت، دیابلو و استارکرفت خواهد بود؛ آیندهای که اگر با مدیریتی مناسب همراه باشد، شاید بتواند یک بار دیگر بلیزاردِ دوستداشتنی را به روزهای اوج خود برساند.
نظرات