اگر آثار اقتباسی را فاکتور بگیریم، صنعت ویدیو گیم و سینما بارها الهامبخش دیگری بودهاند و تولد بعضی بازیهای ویدیویی را میتوان کاملا مدیون سینما دانست. حتی سازندگان خیلی وقتها برای ادای احترام به فیلمهایی که از آنها الهام گرفتهاند، اشارههای ریز و درشتی در دنیای بازی قرار دادهاند که اگر از آن دسته افراد ریزبین باشید احتمالا متوجه برخی از آنها شدهاید. با این وجود گاهی اوقات این اشارهها و شباهتها از دید مخاطب دور میماند و چه بسا بعدها حسابی شما را شوکه کند. لطفا ابتدا ویدیو زیر را برای بازیهایی که از فیلمها الهام گرفتهاند تماشا کنید تا بعد هم سراغ مقاله برویم:
بازی بایوشاک – فیلم فرار لوگان
تا حالا شده است فیلمی که در دوران کودکی تماشا کردهاید تا سالها در ذهنتان باقی بماند و حتی در آینده به نحوی الهامبخش شما باشد؟ این اتفاقی است که برای کن لوین، سازنده بایوشاک رخ داده است. او بارها از علاقهاش به فیلم علمی تخیلی لوگانز ران (فرار لوگان) محصول سال ۱۹۷۶ صحبت کرده است و حتی آن را عامل تعیین مسیر شغلیاش میداند. این فیلم خود اقتباسی از رمانی به همین نام اثر سال ۱۹۶۷ است.
لوین زمانیکه تنها ده سال داشت فیلم فرار لوگان را تماشا کرد و برای اولینبار با یک فضای استبدادی و حکومتی تمامیتخواه روبهرو شد. این موضوع بهشدت روی او تأثیرگذار بود به طوری که بعدها در ساخت بایوشاک و سیستم شاک ۲ از آن الهام گرفت. درکنار لوگانز ران، فیلمهای دیگری همچون Atlas Shrugged، X-Men، شاینینگ، فایت کلاب و 12 Monkeys به شیوههای مختلف در ساخت بایوشاک تأثیرگذار بودهاند.
شاید جالب باشد بدانید کن لوین حتی زمانی روی فیلمنامهی بازسازی لوگانز ران کار کرده است. برادران وارنر از سال ۲۰۰۰ برنامه داشت که این فیلم کلاسیک را احیا کند و افرادی همچون Alex Garland (فیلمنامهنویس ۲۸ روز بعد و Dredd)، Will Beall (فیلمنامهنویس Gangster Squad) و Christopher McQuarrie (فیلمنامهنویس Christopher McQuarri، Edge of Tomorrow و Mission: Impossible – Rogue Nation) برای مدتی روی فیلمنامهی کار کردند. حتی زمانی قرار بود رایان گاسلینگ در این فیلم به ایفای نقش بپردازد اما پس از مدتی از آن کنارهگیر کرد. سرنوشت این ریمیک هنوز در هالهای از الهام است و بهعنوان پروژهای که برای دو دهه به جایی نرسیده است، تغییر شرایط بعید به نظر میرسد.
مجموعه مورتال کامبت - فیلمهای ژان کلود ون دام
اولین بازی مورتال کامبت در سال ۱۹۹۲ شد؛ زمانیکه بازی استریت فایتر ۲ دنیای بازیهای فایتینگ را تصرف کرده بود. پس استودیوی سازندهی مورتال کامبت، میدوی گیمز، باید چیز جدیدی به نمایش میگذاشت تا اسمش سر زبانها بیفتد و در سایکی رقیب خود به فراموشی سپرده نشود. تیم سازنده سعی داشت که بازیشان وجه شباهتی با استریت فایتر کپکام نداشته باشد.
یکی از این ایدهها استفاده از بازیگر معروف فیلمهای رزمی بود؛ ژان کلود ون دام. درواقع سازندهها میخواستند بازی، اقتباسی از فیلم Universal Soldier با هنرنمایی این بازیگر باشد. از فیلمهای شناختهشدهی ون دام میتوان به بلاداسپرت، کیک بوکسر و تیم دو نفره اشاره کرد. تیم سازنده مورتال کامبت حتی حاضر بودند اسم بازیشان را ون دام بگذارند.
با اینکه ون دام درخواست میدوی گیمز را به دلایلی رد کرد، اما باز هم سازندگان برای ادای احترام به او یکی از شخصیتهای معروف بازی، جانی کیج را براساس او طراحی کردند. همچنین یکی از معروفترین حرکتهای رزمی ون دام در بلاداسپرت درون بازی مورد استفاده قرار گرفته است.
وقتی ایدهی ساخت کل بازی به تنها خلق یک شخصیت منجر شد، سازندگان باید دنبال منابع الهام جایگزین میگشتند. بعدها جان توبایاس، یکی از طراحان مورتال کامبت در یکی از مصاحبههای خود گفت که اساطیر چینی و فیلمهای تسوی هارک مخصوصا Zu Warriors و شمشیرباز الهامبخش داستان و شخصیتها بودهاند.
مجموعه آنچارتد و توم ریدر – مجموعه فیلمهای ایندیانا جونز
ایندیا جونز شاید از اولین آثار ژانر ماجراجویی نباشد، اما بدون شک یکی از الهامبخشترینها بوده است. یکی از بازیهای شناختهشدهای که شما را بسیار یاد ایندیانا جونز میاندازد، نسخههای مختلف مجموعه آنچارتد است. ماجراجوییهای نیتن دریک در جستوجوی گنجهای گمشده و عناصر فراطبیعی مختلفی که در طول بازی به آنها برخورد میکنید، شباهت زیادی با ایندیا جونز دارد.
بحث گنج و مکانهای فراموششده در بازیهای ویدیویی شد و لازم است در مورد مجموعه Tomb Raider هم صحبت کنیم. این مجموعه قدیمی عناصر مشابه زیادی با ایندیانا جونز دارد و با اینکه سازندگان از همان ابتدا سعی کردند که با تغییر جنسیت شخصیت اصلی و خلق لارا کرافت از مقایسه شدن بازی با ایندیانا جونز جلوگیری کنند، باز هم نمیتوان منکر شباهت فضای کلی آنها شد. پای مجموعهی Tomb Raider و بهتازگی آنچارتد به سینما هم باز شده است. به طوری که اگر از آن دسته طرفداران آثار ماجراجویی باشید، بدون شک با این زنجیرهی بیپایان الهامات و شباهات روبهرو شدهاید.
مجموعه Payday – فیلم Heat
سازندگان مجموعه Payday در استودیوی اورکیل سافتور در مصاحبهای تایید کردند که از فیلم Heat در ساخت مجموعه الهام زیادی گرفتند. این فیلم تحسینشده با هنرنمایی آلپاچینو و رابرت دنیرو یکی از شناختهشدهترین فیلمهای جنایی است. نقطهی تمایز این اثر از سایر فیلمهای جنایی این است که با روایت خود کاری میکند که مخاطب بیشتر بهجای پلیس، با تبهکار داستان ارتباط برقرار کند. حتی یکی از اچیومنتهای بازی به نام I Do What I Do Best, I Take Scores، نقل قول مستقیم از فیلم است. همچنین همانطور که شاید توجه کرده باشید ایده ماسکهای شخصیتهای بازی از شوالیه تاریکی گرفته شده است. جان سخت و ماتریکس از آثار الهامبخش دیگری بودند که الهامبخش Payday بودهاند.
مجموعه Fallout – مجموعه فیلمهای Mad Max
میتوان گفت مجموعه Fallout بدون مد مکس جورج میلر هیچگاه متولد نمیشد. سازندگان به همین منظور و برای ادای احترام، به طریقی به این مجموعه اشاره کردهاند که از چشم بازیکنان تیزبین پنهان نمانده است. بهعنوان مثال در فالوت ۱ یکی از همراهانتان سگی است که مشخصات صاحبش شباهت زیادی با مکس دارد و شما در صورتی میتوانید با آن ارتباط برقرار کنید که ژاکت چرمی معروف مکس را به تن کنید.
البته این اشارهها به همینجا خلاصه نمیشود. مثلا در قسمتی از بازی Fallout 2 به مکانی به نام Broken Hills میرسید؛ شهری در استرالیا که مکان فیلمبرداری یکی از فیلمهای مد مکس بوده است. یا بازی Fallout New Vegas اچیومنتی به نام You Run Barter Town دارد؛ بارترتون اسم یکی از مکانهای مد مکس است. در مجموع میتوان گفت اگر به تجربهی فالوت بنشینید و از قضا طرفدار فیلمهای مد مکس هم باشید، هر چند وقت یک بار با اشارههای مختلف برخورد خواهید کرد.
مجموعه Metal Gear Solid – فیلم فرار از نیویورک
شباهت Metal Gear Solid به فیلم فرار از نیویورک یکی از آن مواردی است که خیلیها احتمالا متوجه شده باشند و خود کوجیما هم آن را تایید کرده است. حتی اسم شخصیت اصلی بازی، سالید اسنیک، از روی اسنیک پلیسکن در فرار از نیویورک گذاشته شده است.
این شباهت در حدی بود که نزدیک بود کار کوجیما به دادگاه کشیده شود اما جان کارپنتر، کارگردان فرار از نیویورک جلوی عوامل فیلم را گرفته بود و در توجیه این کار گفت: «من سازنده Metal Gear Solid را میشناسم. او آدم خوبی است؛ حداقل با من».
بازی مدال افتخار Allied Assault – فیلم نجات سرباز رایان
برای طرفداران فیلم های جنگی شباهت بازی Medal of Honor: Allied Assault به نجات سرباز رایان پوشیده نیست. جالب است بدانید که خود استیون اسپیلبرگ، کارگردان فیلم نجات سرباز رایان روی دیالوگهای بازی کار کرده است؛ پس عجیب نیست اگر بعضی از جملههای بازی را عینا در بازی ببینید.
بعضی از صحنههای بازی با هدف بازسازی نجات سرباز رایان ساخته شدهاند که از معروفترین آنها میتوان به مرحلهی Omaha Beach اشاره کرد. این مرحلهی به یادماندنی دقیقا سکانس ۲۳ دقیقهای معروف نبرد نرماندی را که در نجات سرباز رایان شاهد بودیم به نمایش میگذارد. همچنین بعضی از شخصیتهای بازی کاملا براساس اعضای فیلم طراحی شدهاند؛ مانند کاپیتان رمزی که دقیقا براساس کاپیتان جان میلر با بازی تام هنکس ساخته شده است.
بازی Doom – مجموعه Aliens و فیلم The Color of Money
حتی یکی از بازیهای شوتر کلاسیک که انقلابی در ژانر خود به پا کرد، از صنعت سینما الهام گرفته است. جان کارمک، از موسسان id Software و برنامهنویس دوم در مورد الهام زیادی که از فیلم علمی تخیلی Alines جیمز کامرون در ساخت بازی گرفته شده، صحبت کرده است. Dungeons & Dragons و Evil Dead II از آثار دیگری بودهاند که در الهامبخش دوم بودهاند.
همچنین جالب است بدانید ایدهی عنوان مجموعه از یکی از صحنههای فیلم Color of Money گرفته شده است؛ زمانیکه تام کروز در جواب شخصی که از او در مورد محتویات کیفی که همراهش دارد میپرسد، جواب میدهد: «Doom».
بازی Red Dead Redemption 2 – فیلم بوچ کسیدی و ساندنس کید
راکستار به اشارههای مختلف به فیلمها در آثار خود معروف است و رد دد ردمپشن ۲ هم از این قاعده مستثنی نیست. یکی از فیلمهای الهامبخش Red Dead Redemption 2، فیلم بوچ کسیدی و ساندنس کید است. قضای این دو اثر شباهت زیادی به هم دارد و مثلا هر دو در اواخر قرن نوزدهم و همزمان با تحول تمدن و از بین رفتن غرب وحشی رخ میدهند. همچنین دو تا از صحنههایی که در رد دد میبینیم کاملا مشابه فیلم رقم میخورند؛ یکی دزدی گروه Van Der Linde از قطار متعلق به Cornwall که باعث میشود که تحت تعقیب پینکرتونها قرار بگیرند و دیگری صحنهی پریدن داچ و آرتور از صخره به درون آب برای فرار از ماموران قانون.
البته بوچ کسیدی و ساندنس کید تنها فیلم وسترنی نیست که در رد دد به آن اشاره شده است. از جمله آثار دیگری که ردپای آنها در اثر وسترن راکستار دیده میشوند میتوان به قتل جسی جیمز بهدست رابرت فورد بزدل، خوب بد زشت، جنگوی زنجیرگسسته، خون به پا خواهد شد و The Wild Bunch اشاره کرد.
بازی GTA: Vice City – فیلم صورت زخمی
الهام گرفتن GTA از یکی از بحثبرانگیزترین فیلمهای تاریخ، شوکهکننده نیست؛ صورت زخمی محصول سال ۱۹۸۳. از اولین شباهتی که میتوان به آن اشاره کرد طراحی وایس سیتی براساس شهری میامی است که وقایع فیلم در آن رخ میدهد. همچنین پیشرفت تامی در دستگاه مافیا ما را تا حد زیادی یاد تونی مانتانا، شخصیت اصلی صورت زخمی با بازی آلپاچینو میاندازد. حتی سازندگان با یک ایستراگ جذاب بهطور مستقیم به فیلم ادای احترام کردهاند. برای پیدا کردن این ایستراگ باید به ساختمان 3C در بلاک ساختمانی Ocean Beach بروید تا با یک اره برقی و لکههای خون مواجه شوید که به مرگ انجل در فیلم اشاره دارد.
این الهامات ریز و درشت تمامی ندارد. مطمئنا شما هم بارها به شباهت یک بازی با فیلم و سریال یا حتی برعکس پی بردهاید. در قسمت نظرات زومجی منتظر تجربههای مشابه شما و ارجاعاتی که هر چند وقت یک بار برخورد کردهاید هستیم.