بررسی بازی Celeste

در بین بازی‌های ویدیویی، دو جور بازی اعصاب‌خردکن داریم؛ اول بازی‌هایی که آنقدر بد هستند که حتی تحمل یک ساعت از آن‌ها هم سخت و خسته‌کننده می‌شود و دسته دوم، بازی‌هایی که به دلیل درجه سختی بالا، حسابی توانایی‌ها و اعصاب بازیکنان را به چالش می‌کشند. بازی Celeste که چندی پیش برای پلی استیشن 4، ایکس باکس وان، کامپیوتر و نینتندو سوییچ منتشر شد، در دسته دوم قرار می‌گیرد. اما خبر خوب در مورد آن این است که بازی با وجود درجه سختی بالا و با اینکه حسابی توانایی‌های مخاطبش را به چالش می‌کشد، تجربه‌ای ارائه می‌دهد که بدون هیچ اغراقی می‌توانم بگویم که مدت‌های خیلی زیادی بود که در یک بازی پلتفرمر مشابه آن را ندیده بودم. Celeste از هر نظر، یک اثر بی‌نقص و عالی است و یکی از همان بازی‌هایی است که شاید هر چند سال یک بار یک نمونه از آن‌ها را مشاهده کنیم.

Celeste یک بازی پلتفرمر است؛ بازی‌ای که داستان شخصیتی به نام مدلین را که در تلاش برای صعود به کوه سلست است، به تصویر می‌کشد. در ابتدای بازی، اطلاعات خیلی زیادی از این شخصیت به مخاطب داده نمی‌شود و می‌توان گفت Celeste هم از آن دست بازی‌هایی است که صرفا مخاطبش را بدون مقدمه‌چینی زیاد وارد دل ماجرا می‌کند و در ادامه، از طریق یک داستانگویی عالی و شخصیت‌پردازی قوی، ماجرا را برایش شرح می‌دهد. در واقع از یک بازی پلتفرمر، بیش‌تر از هر چیزی انتظار یک گیم‌پلی مناسب را داریم که Celeste، از این منظر هم واقعا عالی است و در ادامه بیش‌تر به جزییات این بخش بازی خواهیم پرداخت. اما آنچه که باعث شده Celeste چیزی فراتر از بازی‌های پلتفرمر رایج و حتی خیلی خوب داشته باشد، توجهی است که سازندگانش نه فقط به گیم‌پلی، که به تمام بخش‌های بازی از داستان و شخصیت‌پردازی گرفته تا گرافیک و صدا داشته‌اند و همین هم Celeste را به اثری بی‌نقص تبدیل کرده است.

در این بین سازندگان با به تصویر کشیدن درست مشکلات مدلین که در طول بازی به مرور از طریق صحبت‌های او با خودش یا با یک سری شخصیت‌های دیگر از آن‌ها مطلع می‌شویم، کاری کرده‌اند که بتوانیم با این شخصیت همذات‌پنداری خاصی داشته باشیم و یک پیوند عمیق را بین خودمان و مدلین حس کنیم. این مساله در نهایت به یک شخصیت‌پردازی قوی برای این کاراکتر منجر شده است که یکی از نقاط قوت اصلی بازی به شمار می‌رود. البته شخصیت‌پردازی قوی بازی، فقط به مدلین خلاصه نشده و در طول تجربه تقریبا ۷-۸ ساعته بازی، با کاراکتر‌های دیگری از یک مرد تنها که عاشق عکاسی بوده و به دنبال جمع کردن فالور‌های بیش‌تر است گرفته تا یک مسئول هتل عجیب و غریب آشنا می‌شوید که هرکدام، پیش‌زمینه داستانی و همچنین خصوصیات مرموز و عجیبی دارند. از طرف دیگر، علاوه بر شخصیت پردازی خوب کاراکتر‌ها، خود داستان بازی هم حرف‌های زیادی برای گفتن دارد و در طول تجربه بازی، سوالات بسیار زیادی مثل اینکه در نهایت سفر مدلین به کجا ختم خواهد شد یا موارد دیگر در ذهن‌تان شکل می‌گیرند. همچنین آنقدر در حین بالا رفتن از این کوه اتفاقات عجیب و غریبی را مشاهده خواهید کرد که در نهایت، به حرف‌های همان پیرزن عجیب ابتدای بازی خواهید رسید که می‌گفت در کوه سلست، چیز‌هایی را خواهید دید که نمی‌خواهید و اتفاقاتی را تجربه خواهید کرد که باور کردن‌شان سخت خواهد بود.

در مجموع، سازندگان بازی Celeste به لطف شخصیت‌پردازی قوی کاراکتر‌ها و مخصوصا مدلین، استفاده از نماد‌های مختلف و حتی مسائل روان‌شناسانه و در نهایت روایت یک داستان مرموز که باعث می‌شود مخاطب تا پایان بازی با شوق آن را دنبال کند، کاری کرده‌اند که Celeste از حیث روایت و داستان، در سطح بسیار بالایی قرار بگیرد و تاثیرگذاری خوبی روی مخاطبش داشته باشد. اما آنچه که در یک بازی پلتفرمر از هر المان دیگری مهم‌تر و تاثیرگذار است، گیم‌پلی بازی محسوب می‌شود. باور کنید با اینکه Celeste داستانی عالی روایت می‌کند، اگر بازی از حیث گیم‌پلی مشکل داشت، باز هم نمی‌توانستیم آن را اثر موفقی بنامیم اما واقعیت امر این است که Celeste، نه فقط گیم‌پلی فوق‌العاده‌ای دارد، که از حیث برخی موارد مثل طراحی مراحل، می‌تواند یک کلاس درس برای سایر بازی‌سازان باشد! شاید این حرف کمی اغراق‌آمیز به نظر برسد، اما کافی است فقط یکی دو ساعت پای تجربه این بازی بنشینید تا به درست بودم حرفم ایمان بیاورید.

Celeste از حیث گیم‌پلی، یک بازی پلتفرمر استاندارد است؛ به این صورت که شما با استفاده از فقط چند مکانیسم شامل پرش، گرفتن دیوار‌ها و همچنین Dash که با سرعت زیادی کاراکتر را پرت می‌کند، باید سعی کنید از محیط‌های مختلف بازی که در واقع همان راه رسیدن به قله کوه سلست هستند عبور کنید و در این بین، مراقب تله‌ها هم باشید و سقوط نکنید. اما سازندگان با استفاده از همین چند مکانیسم ساده، چنان گیم‌پلی سرگرم‌کننده و فراموش‌نشدنی خلق کرده‌اند که امکان ندارد حتی به میزان خیلی کمی به بازی‌های پلتفرمر علاقه داشته باشید و از Celeste خوش‌تان نیاید.

البته یک دلیل بسیار مهم در Celeste وجود دارد که باعث می‌شود با وجود شکست‌های متوالی به تجربه بازی ادامه بدهیم و آن هم منطقی بودن درجه سختی این اثر است. به این صورت که در حین تجربه بازی و حتی اگر در یک محیط ۱۰ بار هم شکست بخورید، هرگز این حس به‌تان دست پیدا نمی‌کند که بازی، قصدش آزار دادن شما است یا سازندگان بازی یک سری افراد عقده‌ای هستند که از شکست خوردن شما لذت می‌برند. بلکه در بازی، بیش‌تر این حس به سراغ‌تان می‌آید که سازندگان، یک سری قوانین کاملا اصولی و منطقی برای بازی‌شان خلق کرده‌اند و تا زمانی که بتوانید آن‌ها را رعایت کنید، بدون هیچ مشکلی مسیرتان را ادامه خواهید داد. حتی این عنصر بازی هم شبیه به کوه‌نوردی است و مثلا اگر در حین صعود به کوه پای‌تان سُر بخورد یا دچار هر مشکلی شوید، ایراد از کوه نیست و ایراد از ما است که یا دقت کافی نداشته‌ایم یا اینکه به حد کافی آماده نبوده‌ایم.

اما حتی اگر تمامی این ویژگی‌های مثبت Celeste را هم کنار بگذاریم، نمی‌توان طراحی مراحل بی‌نظیر آن را تحسین نکرد. در واقع Celeste به شکلی است که پس از عبور از هر محیط و مرحله آن، ذهن خلاق سازندگانش را تحسین خواهد کرد و این سوال برای‌تان پیش خواهد آمد که چطور طراحان مراحل بازی موفق شده‌اند تا این حد عالی و بی‌نقص محیط‌های آن را خلق کرده و چالش‌های مختلف را در آن‌ها قرار بدهند. البته این قضیه خیلی هم تعجب‌برانگیز نیست چرا که طراحان مراحل بازی Celeste، مهارت بالای خودشان در خلق محیط‌هایی با ایده ناب را پیش از این با طراحی یک سری از بهترین مراحل بازی Super Mario Maker نشان داده بوده‌اند و در حال در یک بازی مخصوص به خودشان، توانسته‌اند کاری کنند که بدون هیچ اغراقی، هر محیط از بازی از منظر گیم‌پلی، حس و حال خاص خودش را داشته و چالش‌های جدیدی پیش روی مخاطب قرار بدهد. اصلا همین عامل هم باعث شده تا دل کندن از Celeste و بلند شدن از پای بازی، کار بسیار سختی شود.

با اینکه همین مسائل و ویژگی‌های مثبت هم برای تبدیل کردن Celeste به تجربه‌ای عالی کافی بودند، اما یکی دیگر از مواردی که باعث تحسین بازی می‌شود اولا توجه سازندگان به همه بازیکنان است. منظورم این است که با وجود منطقی بودن درجه سختی بازی و عملی بودن رد کردن تمام مراحل آن با تکرار و صبر، سازندگان باز هم یک حالت آسان‌تر برای بازی در نظر گرفته‌اند که با کمک‌هایی، باعث می‌شود تا همه بتوانند Celeste را تجربه کرده و حداقل از داستان آن لذت ببرند. بماند که به شخصه پیشنهاد می‌دهم حتی در صورت طولانی شدن بازی، باز هم سراغ این حالت نرفته و سعی کنید خودتان مراحل را رد کند تا آن لذت شیرین پشت سر گذاشتن چالش‌های بازی را از دست ندهید. حتی باور کنید با اینکه بلند شدن از پای بازی سخت است، اما گاهی کمی استراحت دادن به ذهن و انگشتان‌تان می‌تواند کمک شایانی به رد کردن مرحله کند! مساله بعدی هم که Celeste را بیش از پیش ارزشمند‌تر می‌کند، داشتن ارزش تکرار بالا است. در لابه‌لای مراحل بازی، یک سری محیط‌های مخفی وجود دارند که در آن‌ها می‌توانید کاست‌هایی را پیدا کنید که امکان دسترسی به یک شکل جدید از آن مرحله را می‌دهند؛ شکلی که بازی کردن آن به مراتب چندین مرتبه از حالت عادی مرحله سخت‌تر است و این خود، یکی از دلایلی است که مخاطب را به تجربه مجدد بازی ترغیب می‌کند. مساله بعدی، وجود یک سری آیتم‌ها مثل قلب است که شاید در بار اول علاقه‌ای به برداشتن آن‌ها نداشته باشیم اما می‌توانیم برای به چالش کشیدن بیش‌تر خودمان با برداشتن این آیتم‌ها، مجددا پس از تکمیل هر مرحله دوباره سراغ آن برویم که این هم یک دلیل دیگر برای ارزش تکرار بالای بازی است.

درست است که Celeste از گرافیک‌های پیکسلی استفاده کرده و از منظر فنی یک انقلاب گرافیکی نیست، اما حتی از این حیث هم بازی در تمام دقایقش به روان‌ترین شکل ممکن اجرا می‌شود و نقصی ندارد. اما از بعد هنری، Celeste واقعا زیبا است و به بهترین شکل ممکن، اتمسفر خاص و مرموز بازی در قالب جلوه‌های هنری آن نمود پیدا کرده‌اند و محیط‌های بازی از قسمت‌های کوهستانی و برفی گرفته تا مناطق دیگر، همگی با جزییات عالی و کیفیت هنری واقعا بالایی خلق شده‌اند و همه چیز از رنگ‌بندی محیط‌ها گرفته تا سبک طراحی حتی تله‌ها به شکل معرکه‌ای صورت گرفته است. حتی اگر به چهره کاراکتر‌ها در حین صحبت کردن دقت کنید، متوجه خواهید شد که با وجود پیکسلی بودن بازی، سازندگان توانسته‌اند برخی از احساسات را به شکلی عالی در چهره شخصیت‌ها قرار دهند که نشان از دقت بالای آن‌ها به جزییات هرچند ریز بازی است.

در مجموع، Celeste بازی‌ای است که داستان شخصیتی را که برای خودشناسی تصمیم به زدن به دل خطر گرفته روایت می‌کند. Celeste آنقدر از هر نظر عالی است که واقعا ایراد گرفتن از آن، کاری بی‌رحمانه به نظر می‌رسد! چرا که این اثر، هر آنچه را که از یک بازی ویدیویی می‌توان انتظار داشت، در بهترین فرم ممکن به‌تان ارائه کرده و پتانسیل سرگرم کردن مخاطبش برای مدت زمان واقعا طولانی را دارد. از طرف دیگر، به یاد ندارم تا به امروز بازی‌ای توانسته باشد آن حس و حال روحی صعود به یک کوه را به تصویر بکشد و Celeste از این نظر هم اثری یکتا و منحصر‌به‌فرد است. پس حتی اگر ذره‌ای به بازی کردن آثار پلتفرمر علاقه دارید، مطمئن باشید که در حال حاضر و شاید حتی تا مدت زمان طولانی، چیزی بهتر از Celeste گیرتان نخواهد آمد. پس بدون کوچک‌ترین تردیدی، سراغ این ساخته استودیو Matt Makes Games رفته و از آن لذت ببرید.

این بازی روی پلتفرم پی‌سی بررسی شده است.