بررسی بازی Psychonauts 2

زمانی‌که بازی Psychonauts در سال ۲۰۰۵ منتشر شد، نتوانست آنطور که باید از حیث تجاری تجربه موفقی برای سازندگانش باشد. بااین‌حال بازی از همان زمان هم تحسین منتقدین را در پی داشت و به مرور زمان، تبدیل به یکی از آن آثار ارزشمند صنعت ویدیو گیم شد که تاثیرش را روی بازی‌های مختلف دیگری هم گذاشت. حال پس از گذشت بیش از ۱۵ سال، بازی Psychonauts 2 توسط تیم شیفر و تیمش در استودیو دابل فاین ساخته شده که وقایعش پس از اتفاقات نسخه اول و همینطور نسخه واقعیت مجازی بازی آغاز می‌شوند. لطفا ابتدا بررسی ویدیویی Psychonauts 2 را تماشا کنید تا بعد هم بیشتر در مورد آن صحبت کنیم:

تماشا در یوتیوب

همان‌طور که اشاره کردیم، داستان بازی پس از اتفاقات نسخه اول و قسمت واقعیت مجازی سایکوناتس آغاز می‌شود. در ابتدا شاهد هستیم که مراسمی در حال برگزاری است و در جریان آن، دکتر لوباتو به‌عنوان کارمند نمونه سال انتخاب می‌شود؛ بااین‌حال این انتخاب صرفا بهانه‌ای است تا چند نفر از سایکونات‌ها، از جمله Razputine بتوانند وارد ذهن لوباتو شوند تا شاید جوابی برای برخی سوالات‌شان، از جمله اینکه چه کسانی لوباتو را اجیر کرده‌اند تا ایده دزدیدن ترومن را اجرا کند، پیدا کنند.

اما خب قضیه به همین سادگی پیش نمی‌رود و در جریان این مأموریت، Raz و سایر متوجه می‌شوند که قضیه به‌مراتب پیچیده‌تر است و پشتِ پرده، تهدید‌های بسیار جدی‌تری در کمین هستند. داستان Psychonauts 2 به این شکل آغاز می‌شود و سایکونات‌ها پس از آشنا شدن با آنتاگونیست اصلی بازی، به این مشکوک می‌شوند که در بین خودشان هم یک نفوذی حضور دارد و Raz برای پی بردن به این قضیه و همینطور سایر مشکلاتی که با آن مواجه هستند، باید وارد ذهن افراد مختلفی شود و جوابی برای سؤال‌هایشان پیدا کند.

داستان کلی Psychonauts 2، ترکیبی عالی از نویسندگی هنرمندانه، شخصیت‌پردازی بسیار عالی، طنز خاص کار‌های تیم شیفر و در راس همه این‌ها، برخوردی بسیار ایده‌آل با بحث مشکلات روحی و روانی انسان‌ها است که همین مسئله هم روایت و قصه آن را از تجربه‌ای سطحی و ساخته‌شده صرفا برای سرگرمی، فراتر می‌برد. در جریان ورود به ذهن افراد مختلف، بازی ما را با انواع و اقسام مشکلات روحی و روانی مواجه می‌کند؛ موضوعی بسیار حساس و پیچیده که کوچک‌ترین لغزشی در مورد آن، می‌تواند منجر به برداشت‌های مختلف و حتی ایجاد حاشیه برای سازندگان و بازی شود. این قضیه وقتی جالب‌تر می‌شود که بدانیم عنصر طنز هم نقش مهمی در بازی دارد و خب کنار هم گذاشتن طنز و مسئله مشکلات روحی و روانی، شاید ترکیب واقعا خطرناکی به‌نظر برسد!

بااین‌حال واقعیت این است که Psychonauts 2، به بهترین شکل ممکن از این چالش سرافراز بیرون آمده و ضمن پرداخت به چنین مسائلی، توانسته هم طنز ماجرا و هم سرگرم‌کنندگی کلی قصه را حفظ کند و داستانی عالی در اختیار مخاطبش بگذارد؛ موضوعی که راستش را بخواهید، به همان بحث نویسندگی هنرمندانه بازی برمی‌گردد و اینجا تجربه بالای تیم شیفر به‌عنوان نویسنده داستان، کاملا خودش را نشان می‌دهد. درکنار این موضوع، Psychonauts 2 شخصیت‌هایی با پرداخت عالی دارد؛ از خود سایکونات‌ها گرفته تا سایر افرادی که در طول بازی با آن‌ها روبه‌رو می‌شوید و هرکدام هویت منحصربه‌فرد خودشان را دارند و همین هم تعامل با آن‌ها را لذت‌بخش می‌کند.

به همین روال هم کلیت اتفاقات بازی به‌شکلی است که تا پایان آن، مخاطب را با موارد غیرقابل پیش‌بینی و چالش‌های جدید، شگفت‌زده می‌کنند. با اینکه Psychonauts 2 به‌نسبت نسخه اصلی استفاده بیش‌تری از میان پرده‌ها برای روایت داستان می‌کند، اما یک جنبه خاص از آن بازی را هم کماکان حفظ کرده و هنوز هم شاهد هم‌بستگی و پیوند محکمی بین داستان و گیم‌پلی در بازی هستیم؛ به این معنی که این دو، از هم جدا نیستند و اینگونه نیست که بازی فقط با میان پرده‌ها داستان بگوید و بعد کلا روایت را کنار بگذارد؛ بلکه در همان دقایقی که شما با کنترل شخصیت اصلی مشغول پشت سر گذاشتن موانع یا مبارزه با دشمنان هستید هم روایت بازی در جریان است و ازطریق کارهای مختلف، مثل متصل کردن افکار افراد به هم، داستان تعریف می‌کند.

تمامی این‌ها وقتی درکنار هم قرار می‌گیرند، Psychonauts 2 را از نظر داستانی به یک بازی بی‌نقص تبدیل می‌کنند که هم مفاهیم ارزشمند و مهمی دارد و هم اینکه قصه‌ای کاملا سرگرم‌کننده و جذاب تعریف می‌کند که دنبال کردنش تا لحظه آخر، برای مخاطب لذت‌بخش و پر از شگفتی است.

Psychonauts 2، یک بازی پلتفرمر سه‌بعدی با عناصر اکشن است و از این نظر هم استودیو دابل فاین در یک کلا گل کاشته و بدون اغراق، یکی از سرگرم‌کننده‌ترین و مفرح‌ترین بازی‌های سال ۲۰۲۱ را ساخته است؛ بازی که می‌توان آن روحِ ناب ویدیو گیم را در دقایقش لمس کرد و به‌معنی واقعی کلمه با آن سرگرم شد. عوامل زیادی دست به‌دست هم داده‌اند تا Psychonauts 2 به چنین سطحی از کیفیت در گیم‌پلی برسد ولی در این بین قطعا یکی از مهم‌ترین موارد، بحث طراحی مرحله و تنوع آن‌ها است.

به بیان دیگر، در طول تجربه تقریبا ۱۵ ساعته Psychonauts 2، خیلی کم پیش می‌آید که حس کنید بخشی از بازی تکراری یا حوصله‌سربر است. ساخته استودیو دابل فاین، در ماموریتی شما را سوار بر یک توپ بولینگ می‌کند تا در فضایی پر پیچ و خم با آن حرکت و حتی یک سری معمای محیطی را حل کنید. در مرحله‌ای دیگر، درگیر یک مسابقه آشپزی می‌شویم که باید مواد اولیه را درست انتخاب کنیم و با پشت سر گذاشتن موانع مختلف آن‌ها را به ابزار‌های موردنظر برسانیم تا مثلا بپزند یا تکه تکه شوند و سپس با ترکیب‌شان در اختیار داور‌ها قرار دهیم؛ تمام این‌ها هم در قالب مرحله‌ای رخ می‌دهند که مکانیک‌های پلتفرمر بسیار جذابی دارد و دقت و سرعت‌عمل بازیکن را به‌خوبی به‌چالش می‌کشد. مراحل جذاب دیگری مثل شرکت در یک مسابقه سرعتی یا حتی پشت سر گذاشتن موانع در فضایی دوبعدی هم فقط تعداد انگشت‌شماری از تنوع کارهایی هستند که بازی مخاطب را درگیرشان می‌کند.

این تنوع در طراحی مرحله، باعث شده تا Psychonauts 2 از ابتدا تا انتها مدام در حال سورپرایز کردن مخاطبش باشد و با معرفی مکانیک‌ها و چالش‌های جدید، ذره‌ای حس یکنواختی و تکراری شدن نداشته باشد. موضوعی که مثلا در بازی It Takes Two هم شاهدش بودیم و خب Psychonauts 2 هم به بهترین شکل ممکن در این زمینه کار کرده است. درکنار این ویژگی، بازی همچنین دنیایی مملو از شگفتی‌ها و موارد مخفی هم در اختیارتان می‌گذارد و به خلاقیت مخاطب این فضا را می‌دهد که بسته به کنجکاوی خودش، به گوشه و کنار آن سرک بکشد و موارد مخفی‌اش را کشف کند و حتی به‌جای دنبال کردن مأموریت اصلی، سراغ مأموریت‌های فرعی برود و از این طریق حتی نکات جدیدی از داستان بازی کشف کند که یک مثال دیگر برای مسئله پیوستگی خوب داستان و گیم‌پلی در بازی است.

اما عامل دیگری که تجربه Psychonauts 2 را لذت‌بخش می‌کند، تنوع بسیار خوب قابلیت‌هایی است که Raz در اختیار دارد. از امکان حرکت دادن اشیا با قدرت ذهن گرفته تا آتش زدن آن‌ها و همینطور ویژگی‌های جالب‌تری مثل دیدن جهان اطراف از دید برخی موجودات حاضر در آن و مخصوصا ویژگی که به‌تان اجازه می‌دهد تا افکار افراد را که به شکل ابر‌هایی در ذهن آن‌ها پراکنده هستند، به هم وصل کنید و به نتیجه‌ای منطقی برسانید. این ویژگی، از لذت‌بخش‌ترین کارها در بازی به‌حساب می‌آید و کشف یک ارتباط منطقی بین این افکار و به نتیجه رساندن آن عالی کار شده است. برای مثال، در جایی با یک بازی طرف هستیم که به‌نظر می‌رسد نتیجه نهایی آن از پیش تعیین‌شده است ولی شما می‌توانید با وصل کردن ذهنیت اشخاص در مورد آن به شیوه‌ای دیگر، این نتیجه را تغییر دهید.

قدرت‌های ذهنی مختلف Raz، قابل ارتقا هم هستند و تاثیر ارتقای آن‌ها نه‌تنها به شما در پشت سر گذاشتن چالش‌های پلتفرمینگ بازی کمک می‌کند، بلکه بیشتر از آن، در مبارزات بازی به کارتان می‌آید؛ جنبه‌ای از Psychonauts 2 که اگر جذاب‌تر از چالش‌های پلتفرمری آن نباشد، قطعا ضعیف‌تر هم کار نشده است. Raz در جریان مراحل و مأموریت‌ها، با انواع و اقسام دشمنان و باس‌ها روبه‌رو می‌شود که نحوه نام‌گذاری آن‌ها، مثلا سانسور یا پنیک اتک و ... خیلی خوب آن طنز خاصش را نشان می‌دهد و در نبرد با این دشمنان، همان قابلیت‌های ذهنی تبدیل به ابزار‌های مبارزه می‌شوند. برای مثال می‌توانید سلاح یک دشمن را بگیرید و به سمتش پرتاب کنید یا آن‌ها را آتش بزنید. این وسط مشت‌های Raz هم ابتدایی‌ترین و در برخی موارد بهترین ابزار موجود برای مبارزه هستند.

بحث طراحی خوب دشمنان و متنوع بودن آن‌ها، در رابطه با باس‌های بازی هم صدق می‌کند و این مبارزه‌ها، خیلی خوب بازیکن را به‌چالش می‌کشند؛ چرا که باید به بهترین شکل ممکن از قابلیت‌هایی که در اختیار دارید استفاده کنید و به تدریج به باس ضربه بزنید. ترکیب تمام این موارد، منجر به اثری واقعا کامل شده است؛ اثری که از ابتدا تا انتها مدام با ویژگی‌های جدید و طراحی مرحله خلاقانه‌اش شما را شگفت‌زده خواهد کرد و چه جنبه‌های پلتفرمر آن و چه مبارزاتش، چالش‌های شیرینی دارند که خیلی خوب آن حس و حال آثار کلاسیک ویدیو گیم را در ظاهری مدرن و امروزی ارائه می‌دهند. البته که این وسط گاهی زاویه دوربین بازی کمی دردسر‌ساز می‌شود و ممکن است با باگ‌هایی هم طرف شوید، ولی حتی این موارد هم ضربه بدی به کیفیت عالی و سرگرم‌کنندگی Psychonauts 2 نمی‌زنند.

بالاتر بارها از تنوع خوب مراحل بازی صحبت کردیم و واقعیت این است که Psychonauts 2 برای رسیدن به چنین سطحی، فقط هم به تنوع ساختاری بسنده نکرده و از حیث گرافیکی و ظاهری هم این موضوع صادق است؛ به این معنی که مراحل، نه‌تنها ساختار متفاوتی نسبت به هم دارند، بلکه طراحی ظاهری‌شان هم مدام دست‌خوش تغییر می‌شود. در نتیجه وقتی تجربه کلی‌تان را مرور کنید، متوجه خواهید شد که خیلی کم محیطی تکراری در بازی دیده‌اید. دقت به جزییات طراحی بصری هر مرحله واقعا عالی است و گاهی شاهد جهانی نسبتا تاریک در ذهن یکی از شخصیت‌های بازی هستیم که کاملا هم متناسب با همان پرداختن به موضوعاتی چون مشکلات روحی و روانی است و گاهی هم در ماموریتی دیگر، وارد فضایی با رنگ‌های شاد می‌شویم که در گوشه و کنار آن، ادوات موسیقی به چشم می‌خورند.

این ویژگی و درکنار آن کیفیت خوب کلی گرافیک بازی از حیث جزییات بافت‌ها و نحوه طراحی شخصیت‌ها، باعث شده تا Psychonauts 2 از نظر بصری هم حرف‌های زیادی برای گفتن داشته باشد؛ حتی اگر در برخی محیط‌های آن، شاهد افت فریم جزئی هم باشیم. موسیقی و صداگذاری‌ها هم مکمل خوبی برای این جنبه از بازی هستند که باعث شده‌اند در کل تجربه بصری و صوتی خوبی از ساخته جدید استودیو دابل فاین داشته باشیم.

به‌طور کلی، Psychonauts 2 از آن بازی‌هایی است که فارغ از هر سلیقه‌ای، می‌توان به‌معنی واقعی کلمه با آن سرگرم شد. جهان دوست‌داشتنی که تیم شیفر و سایر اعضای دابل فاین خلق کرده‌اند، یک لذت خاص و شیرین از جنس ویدیو گیم ارائه می‌دهد که هم می‌توان از داستانش لذت برد و هم حسابی درگیر روند جالبش شد. به بیان دیگر، Psychonauts 2 همان چیزی است که از یک بازی ویدیویی انتظار می‌رود؛ مفرح، سرگرم‌کننده و پر از جذابیتی که فقط مختص به همین مدیوم است.

بررسی بازی روی کامپیوتر و با استفاده از کنترلر پلی استیشن 4 صورت گرفته است