طرفداران بازیهای پازل قدیمی، احتمالا با نام Riven و Myst آشنا هستند. بازی Myst، ساخته استودیو Cyan در سال ۱۹۹۳ روانه بازار شد و آنقدر تجربه موفقی در سبک ادونچر بود که تا زمان عرضه اولین نسخه از سیمز، لقب پرفروشترین بازی کامپیوتر را یدک میکشید. در پی موفقیتهای میست، استودیو سازنده بلافاصله ساخت دنباله آن را کلید زد که در سال ۱۹۹۷ با نام Riven روانه بازار شد. نکته جالب اینکه این اثر هم توانست پرفروشترین بازی آن سال کامپیوتر باشد و البته که از طرف منتقدین هم تا حد زیادی از آن تعریف و تمجید شد.
حال دقیقا مشابه اتفاقی که در سال ۲۰۲۱ برای Myst افتاد، استودیو Cyan اقدام به بازسازی Riven هم کرده است. نسخهای که هم از نظر ظاهری کاملا دستخوش تغییرات چشمگیری شده است و هم تغییراتی در روند بازی داشته است. اما فارغ از مقایسه نسخه فعلی با نسخه اصلی بازی در سال ۱۹۹۷، در این بررسی سعی میکنیم به این سوال جواب بدهیم که آیا Riven سال ۲۰۲۳، بازی ادونچر ارزشمندی است یا خیر.
داستان Riven دقیقا ادامه بازی Myst است و اگر میخواهید روایت و ماجراهای آن را بهتر متوجه شوید، باید حداقل سراغ کسب اطلاعاتی از داستان میست بروید. آتروس اولین شخصیتی است که در Riven ملاقات خواهید کرد؛ این کاراکتر میتواند کتابهایی خلق کند که باعث سفر و رفتن افراد به جهانهای متفاوتی میشود. داستان بازی از این قرار است که همسر آتروس Gehn، پدر آتروس، در جهانی به نام Riven زندانی شده است و به همین دلیل هم شخصیت اصلی بازی به این جهان فرستاده میشود تا راهی برای نجات او پیدا کند.
برخلاف خیلی از بازیهای ادونچر و همینطور بسیاری از آثار همدوره، Riven از نظر داستانی واقعا حرفهای زیادی برای گفتن دارد. سبک روایت بازی به شکلی است که باوجود گذر بیش از ۲۰ سال هم میتواند مخاطب علاقهمند به شنیدن قصهای جذاب در دل یک ویدیو گیم را راضی نگه دارد. برخی از المانهای داستان با سبک روایت مستقیمی تقدیم گیمر میشوند و برخی هم وابسته به علاقه شما به اکتشاف و گشت و گذار در جهان Riven دارند. برای مثال در همان ابتدای بازی، وارد اتاقی خواهید شد که تعدادی سوسک فلزی و طلایی روی ستونهای آن دیده میشوند و در تعامل با آنها، میتوانید نقاشیهایی را ببینید که روایتگر داستان کاراکتر Gehn هستند و چگونگی به قدرت رسیدن او در این جهان و ادعای حاکمیتش بر آن را نمایش میدهند.
چنین المانهای مخفی داستانگویی در سراسر جهان Riven پخش شدهاند. به جهان بازی اشاره شد و اجازه بدهید بگویم که جهان ریون واقعا زیبا و پرجزییات است. بازی تنوع محیطی بسیار خوبی دارد و یکی از بهترین پیشرفتهای آن نسبت به نسخه اصلی در کنار افزایش قابلتوجه کیفیت بصری آن، تبدیل شدن Riven به ادونچری سهبعدی به جای حفظ حالت اشاره و کلیک است. بهطور دقیقتر، نسخه اصلی Riven در سال ۱۹۹۷، اثری اشاره و کلیک با محیطهای ثابت بود که گیمر برای حرکت در آن صرفا محدود به استفاده از ماوس بود و باید روی قسمتهای مختلف کلیک میکرد. با این حال در نسخه بازسازیشده، میتوان آزادانه در سراسر جهان بازی حرکت کرد و به قسمتهای مختلف آن رفت که این موضوع جدا از حس امروزیتری که به بازی میدهد، باعث شده است تا از نظر بصری هم زیباییهای جهان Riven بهتر و بیشتر به چشم بیاید.
اما مهمترین جنبه یک بازی ادونچر که میتوان تضمینکننده شکست یا موفقیت آن باشد، کیفیت پازلها است. با اینکه توسعهدهندههای نسخه اصلی Riven دیگر در استودیو Cyan حضور ندارند، ولی ما با یک اثر بازسازیشده طرف هستیم که نسخه اصلی آن در زمینه طراحی پازلها، حرفهای زیادی برای گفتن داشت و خلاقیت بسیار خوبی در معماهای آن دیده میشد. این ویژگیها به نسخه جدید Riven هم منتقل شدهاند و بهطور کلی، در طراحی پازلهای بازی تغییرات خیلی زیادی به نسبت نسخه اصلی دیده نمیشود. البته که این حرف به معنی بد بودن پازلهای بازی نیست و یک سری از آثار کلاسیک سبک ادونچر مثل مانکی آیلندها یا بهطور کلی بازیهای لوکاس آرتس هستند که همین امروز هم اگر به سراغ آنها بروید، میتوانید از خلاقیت موجود در طراحی پازلهای بازی حسابی لذت ببرید و این ویژگی در رابطه با Riven هم صدق میکند.
با این حال موضوعی که بهتر است پیش از تجربه Riven بدانید، این است که در مقایسه با استانداردهای فعلی بازیهای ادونچر و پازلمحور، با اثر واقعا سختی طرف هستیم؛ اثری که قرار نیست شما را در راستای حل معماهایش راهنمایی کند یا مثل برخی از بازیهای مدرن و امروزی که صرفا اسم ادونچر را یدک میکشند، با اولین به چالش افتادن گیمر راهحل معما را مستقیم یا غیر مستقیم ارائه دهد. خود این درجه سختی بالا نه تنها بد نیست که از قضا یکی از ویژگیهای خوب بازی هم بهحساب میآید که خوشبختانه سازندهها هم در مدرنسازی بازی، آسیبی به آن وارد نکردهاند.
با این حال حتی نسخه اصلی Riven هم در بین تمام معماهای هوشمندانهاش، یک سری معمای گنگ داشت که این موضوع در نسخه بازسازیشده هم دیده میشود و تعداد واقعا کمی از معماهای بازی، نه اینکه لزوما سخت باشند بلکه تا حدودی نامفهوم هستند و راهحل آنها هم به همین دلیل نامفهوم است. همچنین از آنجایی که آزادانه میتوان در جهان بازی حرکت کرد، گاهی پیدا کردن اینکه مقصد و هدف بعدی کجا است هم کمی پیچیده و مبهم میشود.
بازسازی Riven از حالت واقعیت مجازی هم پشتیبانی میکند که البته ما در زومجی نسخه معمولی این تجربه بازسازیشده را بازی و بررسی کردهایم. در مجموع استودیو Cyan بهخوبی توانسته یک بازی مهم و فراموشنشدنی در ژانر ادونچر را با یک سری ویژگیهای جدید مثل اضافه کردن گشت و گذار آزادانه در جهان بازی، بازسازی کند و ویژگیهای مثبت آن مثل داستانگویی باکیفیت و معماهای بسیار هوشمندانه را به شکلی وفادارانه در قالب اثری مدرن ارائه دهد. بازی همچنین از نظر بصری و صوتی هم کاملا اثری مدرن و امروزی است و اگر دنبال اثری ارزشمند در سبک ادونچر هستید که حسابی مغزتان را بهچالش بکشد، پیشنهاد میکنم Riven را از دست ندهید.
بررسی بازی بر اساس نسخه کامپیوتر صورت گرفته است و کد آن توسط ناشر برای زومجی ارسال شده است
Riven
نقاط قوت
- روایت داستانی باکیفیت که دنبال کردن آن لذتبخش است
- جهان وسیع با تنوع محیطی بالا
- معماهای چالشبرانگیز با طراحی بسیار هوشمندانه
- جلوههای بصری و صوتی باکیفیت
نقاط ضعف
- تعداد بسیار کمی از معماها کمی گنگ و نامفهوم هستند
- گاهی پیدا کردن مقصد بعدی بسیار چالشبرانگیز میشود