هر آنچه که برای استریمر شدن باید بدانیم

در دهه‌های گذشته تماشا کردن رقابت ورزشکاران سنتی همیشه جزو تفریحاتی بوده است که مردم در زمان فراقت خود به آن پرداخته‌اند و به خاطرش زمان زیادی را جهت سفر کردن و حضور در ورزشگاه‌ها صرف کرده‌اند. این موضوع در گذر زمان و با پیشرفت علم و معرفی تلویزیون با سهولت بیشتری همراه شده است که هزینه و زمان کمتری را برای علاقه‌مندان ورزشی رقم زد.

بعد از ورود بشر به قرن ۲۱ شاهد رشد قابل توجه طرفداران بازی‌های ویدیویی بودیم که در دهه گذشته با رقابت‌های حرفه‌ای و جوایز چند میلیون دلاری همراه بوده است. همین موضوع باعث شد که سازندگان و برگزار کنندگان مسابقات بازی‌های ویدیویی برای بیشتر دیده شدن محتوای خود به سمت پلتفرم‌های استریمینگ روی آورند و با هزینه کمتری نسبت به شبکه‌های کابلی، محتوای فعالیت خود را به صورت زنده در اختیار علاقه‌مندان گیمر قرار دهند.

در اوایل ظهور پلتفرم‌های استریمینگ استریم کردن هزینه زیادی به همراه داشت و بیشتر شاهد استریمرهای حرفه‌ای بودیم. تا زمانی که کیفیت اینترنت جهانی افزایش یافت و قیمت سخت‌افزار مورد نیاز برای این کار کاهش پیدا کرد و استریمرهای خانگی نیز وارد میدان شدند.

استریم کردن بازی‌های ویدیویی امروزه از هر زمانی پرطرفدارتر شده است و در این بین شیوع ویروس کرونا نیز مزید بر علت شده است تا استریمرهای بیشتری را شاهد باشیم و در راستای این موضوع تماشاچیان بیشتری هم به سمت پلتفرم‌های استریمینگ روی آوردند. مهم‌تر اینکه با وجود پلتفرم‌های مختلفی که برای استریم کردن و تماشای بازی‌ها به وجود آمده است هر کسی می‌تواند بازی کردن خود را با دیگران به اشتراک بگذارد.

حال باتوجه‌به این موضوع، بر آن شدیم تا در مقاله‌ای موارد مورد نیاز و اطلاعات لازم جهت استریم کردن یک بازی روی کامپیوتر را گردآوری کنیم. در این مطلب اهمیت مواردی مانند سرعت آپلود اینترنت و Bitrate را بررسی می‌کنیم و درباره اهمیت تهیه قطعات سخت‌افزاری مناسب و معرفی پلتفرم‌های بومی و غیربومی موجود برای استریم کردن صحبت خواهیم کرد.

خرید قطعات کامپیوتر و سخت‌افزار مناسب، مهم‌ترین بخش کار است. شما با بودجه‌ای که برای این بخش در نظر گرفته‌اید قرار است یک سیستم بهینه را برای فعالیت خود خریداری کنید. اولین نکته‌ای که باید مد نظر داشته باشید، درجه‌بندی نیازتان است. بایستی پیش از انتخاب قطعات سیستم اصلی، اطلاعات لازم برای اجرا کردن بازی مورد نظرتان را به‌دست آورید. به‌عنوان مثال اگر به‌دنبال استریم کردن یک بازی مانند League of Legends یا Dota 2، هستید و کیفیت 1080p جزو معیارهای اصلی استریم شماست، بایستی به فکر یک گرافیک مناسب و ایجاد تناسب لازم بین قطعات باشید. نکته مهم‌تر اینکه در بازی‌هایی با سبک MOBA شما می‌توانید به‌راحتی با داشتن FPS نزدیک به ۸۰ به بازی کردن بپردازید و با مشکل جدی روبه‌رو نشوید. ولی وقتی حرف بازی‌های اول شخص می‌شود، باتوجه‌به اینکه FPS بالا از اهمیت زیادی برخوردار است، بایستی به فکر یک سیستم مناسب‌تر باشید.

معمولا استریمرهای حرفه‌ای برای حذف کردن مشکلات احتمالی مانند کاهش فشاری که روی CPU، وارد می‌شود (بازی‌هایی مانند StarCraft 2) از دو سیستم مجزا استفاده می‌کنند. اولین سیستم برای بازی کردن استفاده می‌شود و سیستم دوم وظیفه استریم کردن بازی را از روی سیستم اول، بر عهده دارد. نکته قابل‌توجه در این بین عدم نیاز به خرید کارت گرافیک برای سیستم دوم است و شما با استفاده از یک capture card، می‌توانید به‌راحتی به استریم کردن بپردازید.

دقت داشته باشید که در زمان استریم کردن همیشه به یک هدست مناسب نیاز دارید. دلیل استفاده از هدست جلوگیری از بازگشت صدا است. زمانی‌که شما در حال استریم کردن هستید صدای بازی توسط خود سیستم به بیننده انتقال داده می‌شود و صدای شما نیز به واسطه میکروفن شما به آن اضافه می‌شود. در صورتی که از اسپیکر استفاده کنید صدای بازی با صدای شما همراه می‌شود و مخاطب صدای بازی را دو مرتبه دریافت خواهد کرد که باعث کم شدن کیفیت کار شما می‌شود.

به‌عنوان یک استریمر خوب شما همیشه راه‌های زیادی برای جذب مخاطب خواهید داشت. یکی از این موارد استفاده کردن از وب‌کم و میکروفن مناسب است. در صورتی که قصد دارید استریم مناسبی را به مخاطب خود ارائه دهید، بهتر است که در زمان خرید قطعات سخت‌افزار اصلی، بخشی از بودجه را به خریدن یک وب‌کم و میکروفن مناسب اختصاص دهید، چرا که صدا و تصویر با کیفیت همیشه جزو نکات مثبت یک استریمر خوب است.

بیشتر استریمرهای حرفه‌ای از دو مانیتور برای استریم کردن استفاده می‌کنند. اولین مانیتور مخصوص بازی کردن است و مانیتور دوم برای کنترل کردن استریم استفاده می‌شود. بخش‌هایی مانند چت مخاطبان و ارتباط با بیننده جزو مهم‌ترین فعالیت‌های یک استریمر است که به کمک یک مانیتور دوم می‌توانید به‌راحتی آن را کنترل کنید و به مخاطبان خود حس بهتری را انتقال دهید.

دومین نیاز مهم شما بعد از تهیه کردن تجهیزات سخت‌افزاری، تهیه اینترنت مناسب است. شما به‌عنوان یک گیمر تا قبل از اینکه تصمیم به استریم کردن بگیرید همیشه دغدغه پینگ پایین، کاهش پینگ و اینترنت پایدار را به همراه داشته‌اید و هر زمان که نیاز به آپدیت کردن بازی است بایستی از مقدار سرعت دانلود مناسبی برخوردار باشید تا در اولین فرصت ممکن به دوستان و رقبای خود در بازی بپیوندید. ولی در مورد استریم کردن یک عامل جدید و مهم به دغدغه‌های شما اضافه خواهد شد و آن هم مقدار سرعت آپلود مناسب و پایدار است.

زمانی‌که شما برنامه مخصوص استریم کردن خود را باز می‌کنید و به بخش تنظیمات وارد می‌شوید، با گزینه‌ای به نام Bitrate مواجه خواهید شد. برای استریم کردن بازی با کیفیت بالا (مثلا 1080p) روی پلتفرم‌های استریمینگ، به یک اینترنت با سرعت آپلود بالا نیاز خواهید داشت. برای اطلاع از مقدار سرعت آپلود اینترنت خود بر روی سرورهای نقاط مختلف جهان می‌توانید از سایت‌هایی مانند speedtest استفاده کنید.

اولین قانون برای انتخاب مقدار Bitrate، مطلع بودن از مقدار سرعت آپلود اینترنت است. زمانی‌که مقدار سرعت آپلود اینترنت خود را متوجه شدید دقت داشته باشید که تمام مقدار سرعت آپلود خود را به Bitrate اختصاص ندهید. به‌عنوان مثال اگر شما 3 mbps سرعت آپلود در اختیار دارید بایستی Bitrate خود را روی کمتر از 3000 kbps تنظیم کنیم. چیزی حدود ۲۶۰۰ الی ۲۸۰۰ می‌تواند رقم مناسبی باشد. (هر 1 mbps برابر است با 1000 kbps)

بایستی یادآوری کرد که استریم کردن با رکورد کردن ویدیو و آپلود روی سایت‌هایی مانند یوتیوب بسیار متفاوت است. زمانی‌که شما در حال استریم کردن هستید خبری از ویرایش تصویر نیست و هیچ روش آپلود کردن جداگانه‌ای را تجربه نخواهید کرد. همه چیز به‌صورت زنده یا کمی تأخیر که توسط شما تعیین خواهد شد روی سرورهای اصلی قرار می‌گیرد. در نتیجه برای انجام این کار شما به نرم‌افزار مناسب استریمینگ نیاز دارید.

با کمی جست‌وجو در اینترنت می‌توانید به‌راحتی چندین نرم‌افزار را به همراه آموزش‌های لازم پیدا کنید. ولی در بین تمامی موارد موجود، سه نرم‌افزار Player.me، OBS و XSplit باتوجه‌به قابلیت‌های فراوان و رایگان بودنشان از محبوبیت بیشتری برخوردار هستند. این برنامه‌ها جهت رکورد کردن ویدیو و استریم کردن به کار می‌روند و توسط پلتفرم‌هایی مانند Twitch، نیز تایید شده‌اند.

در این بخش باتوجه‌به محبوبیت بیشتر برنامه OBS Studio در بین کاربران و استریمر‌های تازه وارد، بخش‌های مختلف برنامه را توضیح خواهیم داد.

برای ارائه یک استریم مناسب شما به بهترین کانفیگ ممکن برنامه OBS Studio نازمند هستید که نسبت به نوع قطعات و اینترنتی که در دسترس دارید تنظیم خواهد شد. در این مرحله شما دو راه پیش روی خود دارید، با داشتن اطلاعات کافی در مورد بخش‌های مختلف برنامه به تنظیم دستی برنامه بپردازید یا اینکه با استفاده از گزینه Auto-Configuration Wizard، که در منوی Tools، قرار دارد به برنامه اجازه کانفیگ کردن خودکار را با آنالیز وضعیت فعلی بدهید. با اینکه این کار شما را سریعا وارد مرحله اصلی استریم کردن می‌کند، ولی دقت داشته باشید که انتخاب ایده‌آلی نیست.

لازم به ذکر است که در یکی از مراحل این بخش شما بایستی استریم‌کی (Stream Key) خود را به نرم‌افزار ارائه دهید تا شما را به مقصد اصلی متصل کند.

یکی از مهم‌ترین تنظیمات مربوط‌به نرم‌افزارهای استریمینگ، متصل کردن برنامه به پلتفرم استریمینگ است که به کمک یک کلید مجازی امکان‌پذیر است. شما برای به دست آوردن این کلید که با نام استریم‌کی (Stream Key) شناخته می‌شود بایستی بعد از ساختن حساب کاربری در سایت مربوط‌به پلتفرم مورد نظرتان با مراجعه به پنل کاربری خود جهت دریافت آن اقدام کنید. به‌عنوان مثال در سایت توییچ شما با وارد شدن به بخش Settings و انتخاب منوی Channels and Videos می‌توانید استریم‌کی خود را به‌دست آورید.

دقت داشته باشید که به هیچ عنوان استریم‌کی خود را در اختیار دیگران قرار ندهید. دلیل اصلی آن این است که هر کسی با داشتن Stream Key شما می‌توانید روی کانال شخصی شما استریم کند. لازم به ذکر است که در صورت فاش شدن استریم‌کی شخصیتان، می‌توانید با ورود به سایت پلتفرم استریمینگ مورد نظر، برای تغییر و دریافت استریم‌کی جدید اقدام کنید.

در صورتی که به‌دنبال گرفتن بهترین خروجی از برنامه هستید، می‌توانید به‌راحتی با ورود به بخش Setting برنامه OBS Studio کیفیت تصویر خروجی استریم خود را تغییر دهید. در زمان تنظیم کردن برنامه به‌صورت دستی دقت داشته باشید که شما بایستی پلتفرم استریمینگ را انتخاب کرده باشید و استریم‌کی خود را داشته باشید.

در مرحله اول بایستی در بخش Stream، پلتفرم خود را انتخاب کنید و استریم‌کی را وارد کنید. به‌عنوان مثال در عکس زیر ما از پلتفرم توییچ به‌عنوان Service استفاده کرده‌ایم و با انتخاب یک سرور اروپایی استریم‌کی خود را وارد کرده‌ایم.

دقت داشته باشید که بخش Service بایستی نسبت به پلتفرم مورد نظر شما انتخاب شود و در صورتی که قصد استریم کردن روی پلتفرم‌های داخلی مانند Aparat را دارید، بایستی در این بخش تغییراتی را اعمال کنید.

در مرحله بعدی با ورود به بخش Output بایستی مقدار Bitrate تصویر و صدا را مشخص کنید و در صورت نیاز بخش رکورد کردن را فعال کنید تا هر‌آنچه که استریم می‌کنید به‌صورت هم‌زمان روی سیستم شخصی شما ذخیره شود. در این بخش یکی از مهم‌ترین موارد انتخاب Encoder است که بایستی باتوجه‌به اطلاعاتی که در بالاتر در اختیار شما قرار گرفت، انتخاب شود.

قبل از ادامه کار لازم است بدانید که Bitrate انتخاب شده در این بخش مقدار اطلاعاتی را شامل می‌شود که شما برای سرورهای پلتفرم مورد نظر خود ارسال می‌کنید. پس هرچه مقدار این عدد بیشتر باشد، پهنای باند اینترنت بیشتری نیاز است. با افزایش مقدار Video Bitrate شما کیفیت بهتری را به بیننده خود انتقال خواهید داد، ولی بایستی قبل از انتخاب کردن مقدار بیت‌ریت خود اینترنت مناسبی را تهیه کنید.

گام بعدی ورود به بخش Video و انتخاب کردن مقدار FPS و Resolution است. در این بخش همان‌طور بایستی مقدار Bitrate و Framerate کیفیت‌ مورد نظر خود را وارد کنید که برای انتخاب بهتر می‌توانید از جدول بالا استفاده کنید. به‌عنوان مثال برای ارائه یک کیفیت با تصویر عمودی 1080p که 60fps را شامل می‌شود بایستی Bitrate خود را بین ۴۵۰۰ الی ۶۰۰۰ تنظیم کنید.

حال که شما برای استریم کردن آماده هستید، می‌توانید با استفاده از برنامه‌هایی مانند Streamlabs، StreamElements، Muxy و Opera Event فضای جذاب‌تری را برای مخاطبان خود ایجاد کنید. ایجاد رویدادهایی با هدف جمع‌آوری امتیاز و جایزه دادن به بینندگان، نام بردن از افرادی که به جمع دنبال‌کنندگان شما اضافه می‌شوند یا به جمع مشترکین شما (Subscribe) پیوسته‌اند، تنها بخشی از مواردی است که توسط این برنامه‌ها قابل اضافه کردن به استریم شما است.

این موضوع که پلتفرم‌های زیادی در حال حاضر برای ارائه سرویس استریمینگ رایگان موجود نیست، خیلی هم عجیب و دور از ‌ذهن نیست. دلیل اصلی آن هم نیازمند بودن این فعالیت به داشتن تعداد زیادی سرور است. در صورتی که شرکتی به‌دنبال رقابت کردن در عرصه جهانی باشد، بایستی در سراسر جهان سرورهای مخصوص خود را مدیریت کند.

در حال حاضر پلتفرم‌های زیادی در سراسر جهان وجود دارند که به علاقه‌مندان اجازه می‌دهند به‌صورت رایگان محتوای خود را در چهارچوب قوانین مشخصی منتشر کنند. از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به پلتفرم توییچ (Twitch) ، میکسر (Mixer) و یوتوب گیمینگ (Youtube Gaming) اشاره کرد.

در بین موارد بالا توییچ را می‌توان به عنوان مهم‌ترین منبع استریمینگ نام برد که زیر مجموعه شرکت مطرح آمازون (Amazon) است. این پلتفرم در سال ۲۰۱۱ به جامعه گیمینگ معرفی شد و از آن روز به بعد به‌عنوان پلتفرم پیشرو در بخش پخش زنده یا همان استریم کردن شناخته می‌شود.

البته در سال‌های اخیر با توجه به اهمیت بالای استریمینگ و درآمد قابل توجه این بخش، کمپانی آمازون رقبای جدی‌تری را شاهد بوده است. از بین رقبای مهم توییچ، بایستی به حضور پرقدرت میکسر اشاره کرد که در ماه‌های اخیر با جذب استریمرهای مطرحی مانند نینجا، که به صورت انحصاری جذبشان کرده است، اشاره کرد.

موارد بعدی دو رقیب قدیمی توییچ هستند که با نام‌های یوتوب گیمینگ و فیسبوک گیمینگ شناخته می‌شوند. این دو بخش که با توجه به پسوندهایشان به عنوان زیرمجموعه‌های دو برند مطرح یوتوب و فیسبوک شناخته می‌شوند، از بدو تولد پلتفرم‌های استریمینگ، به خصوص گیمینگ، به عنوان رقبای اولیه این بازار بزرگ حضور داشته‌اند. ولی با توجه به کیفیت قابل قبول توییچ و تمرکزش بر روی جذب مخاطب گیمر، توانسته است به عنوان نقش اول این رقابت مطرح شود. نکته قابل توجه دیگر اینکه برندهایی مانند بلیزارد و ESL حق پخش رویدادهای خود را به صورت انحصاری در اختیار یوتوب و فیسبوک قرار داده‌اند، ولی با این حال پلتفرم توییچ هنوز هم آمار قابل توجهی را در بخش پخش زنده و بازدید ثبت می‌کند.

در کشورمان ایران نیز در سال‌های اخیر شاهد به وجود آمدن و فعالیت سایت‌های بومی هستیم که جهت استریم کردن بازی‌های ویدیویی و پخش زنده مراسم‌های مختلف در دسترس مردم قرار گرفته‌اند. از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به سایت آپارات اشاره کرد که چند ماهی است با دسته‌بندی‌های مختلفی در بخش استریمینگ فعالیت خود را شروع کرده است و بخش گیمینگ خود را با نام آپارات گیمز معرفی کرده است. مورد دیگری که می‌توان به آن اشاره کرد سایت استریم‌جی است که با تمرکز روی بخش بازی‌های ویدیویی کار خود را شروع کرده است.

درنهایت بعد از تکمیل مراحل مختلف و آماده شدن برای استریم و به قولی روی آنتن رفتن محتوای مربوط‌به شما، بایستی در نظر داشته باشید که چطور مخاطبان را به خود جلب کنید و مهم‌تر اینکه با سرگرم کردنشان آن‌ها را با خود همراه کنید. در حال حاضر افرادی که به دیدن بازی‌های ویدیویی علاقه‌مند هستند شامل دو دسته‌اند. دسته اول افرادی هستند که علاقه‌مند به دیدن رقابت بازیکنان مطرح در عرصه جهانی و مسابقات مختلف هستند و در زمان‌هایی که رقابت جذابی برگزار نمی‌شود به دیدن استریم افراد مطرح می‌پردازند. گروه بعدی افرادی هستند که با دیدن استریمرهای مختلف به‌دنبال یاد گرفتن و افزایش دانش فردی خود در یک بازی خاص هستند. به‌عنوان مثال زمانی‌که یک بازی جدید منتشر می‌شود و سروصدای زیادی می‌کند بهترین زمان برای یاد‌گرفتن بازی و استریم کردن آن است، تا مخاطبان جدیدی را به‌دست آورید و احتمال اینکه آن‌ها شما را در آینده همراهی کنند نیز بیشتر خواهد شد.

در زمان استریم کردن همیشه سعی کنید با مخاطب خود ارتباط برقرار کنید و با جواب دادن سوالات آن‌ها به قوی‌تر شدن ارتباطتان کمک کنید. اگر فعالیت‌های استریمرهای مطرح بین‌المللی را دنبال کرده باشید همیشه ازطریق راه‌های مختلف به‌دنبال ایجاد یک رابطه دوطرفه با بینندگانشان هستند که یکی از این راه‌ها حضور در رویدادهای مختلف و شرکت در فستیوال‌های حضوری است.

استریم کردن بازی‌های ویدیویی راه‌های مختلفی را برای کسب درآمد استریمرها به همراه دارد. اولین مورد Donate شدن توسط بینندگان است. ولی این تنها راه نیست و شما می‌توانید ازطریق راه‌های دیگری مانند معرفی کردن محصولات برندهای مختلف و تعیین مبالغ مختلف برای اهدافی خاص (مثلا اهدای جوایز به بینندگان فعال) درآمد خود را افزایش دهید. لازم به ذکر است که در حال حاضر استریمرهای مطرح با دریافت مبالغ قابل توجهی میزبان استریمرهای دیگر می‌شوند و به معرفی آن‌ها می‌پردازند. افرادی هم مانند Ninja، با گرفتن مبالغ هنگفتی به بازی کردن بازی‌هایه جدید می‌پردازند و محصولات جدید کمپانی‌های سازنده بازی‌های ویدیویی را به بینندگان خود معرفی می‌کنند.

این مطلب اولین بار اردیبهشت ۹۸ منتشر شده و ۲۳ اردیبهشت ۹۹ با تغییراتی بازنشر شده است.