راهنمای خرید کالای کارکرده و دست دوم گیمینگ؛ نکاتی برای خرید امن و مطمئن

متاسفانه طی ماه‌های اخیر و با افزایش بسیار زیاد قیمت دلار، خرید کالاهای گیمینگ هم برای خیلی از ما ایرانی‌ها بسیار سخت و دشوار شده است. در این شرایط، یکی از راه‌حل‌ها می‌تواند خرید کالاهای استوک، کارکرده یا اوپن باکس باشد. اما این کار چالش‌های مخصوص به خودش را دارد که توجه نداشتن به آن‌ها، می‌تواند ضرر و زیان زیادی به کاربران وارد کند. در این مقاله سراغ نکاتی می‌رویم که با رعایت آن‌ها، می‌توانید ریسک خرید کالای گیمینگ کارکرده و دست دوم را کاهش دهید.

اولین نکته که در خرید هر نوع کالایی به جز کالای نو باید به آن توجه داشته باشید، شناخت ماهیت و جنس آن کالا است. به این معنی که ممکن است کالای مدنظر شما در یکی از دسته‌بندی‌های کارکرده، استوک، اوپن باکس یا ریفربیش قرار بگیرد و شناخت این دسته‌ها، ضروری است.

کالای کارکرده یا دست دوم، به محصولی گفته می‌شود که پیش از شما کاربر دیگری از آن استفاده کرده است و حال به‌صورت شخصی یا از طریق پلتفرم‌های واسطه، قصد فروش آن را دارد. در خرید این نوع کالا باید مدت زمانی که محصول استفاده شده است یا موارد دیگری را در نظر بگیرید که در ادامه مفصل به آن خواهیم پرداخت.

کالای استوک متاسفانه در کشور ما گاهی تعریفی متفاوت از جایگاه جهانی این محصولات دارد. در حالت ایده‌آل، به کالایی استوک گفته می‌شود که به دلایلی مثل فروش نرفتن یا از رده خارج شدن، در فروشگاه‌های بزرگ و معمولا زنجیره‌ای خارجی برگشت می‌خورند و در نهایت با قیمتی کم‌تر و به‌صورت عمده، فروخته می‌شوند. این کالاها معمولا در ایران توسط فروشگاه‌ها و واسطه‌ها خریداری می‌شوند و اصولا باید بدون کارکرد یا با کارکرد خیلی کم باشند؛ هرچند این اصل همیشه در ایران رعایت نمی‌شود و یکی از مواردی است که در خرید این محصولات باید به آن دقت کنید. کالاهای استوک ممکن است به‌دلیل جابجایی‌ها دارای خط و خش هم باشند ولی در حالت ایده‌آل، باید کارکرد آن‌ها خیلی کم یا حتی صفر باشد.

کالاهای اوپن باکس، یکی دیگر از دسته‌های مهم هستند که می‌توانند ارزش خرید بسیار بالایی داشته باشند. اصولا به کالایی اوپن باکس گفته می‌شود که مشتری آن را از فروشگاهی خریداری کرده است و به‌دلیل تطابق نداشتن محصول ارسال‌شده با محصول موردنظر، آن را عودت داده است. در نتیجه فقط جعبه این دستگاه‌ها باز شده است و استفاده‌ای نداشته‌اند؛ به همین دلیل هم فروشگاه‌ها در فروش مجدد این محصولات، آن‌ها را با قیمت پایین‌تری به‌فروش می‌رسانند. این محصولات هم در ایران اکثرا توسط واسطه‌ها فروخته می‌شوند و باید با شناخت درست آن فروشگاه، مطمئن شوید که قبلا استفاده نشده‌ باشند.

در نهایت هم محصولات ریفربیش یا تعمیر‌شده را داریم که اخیرا در ایران هم فروشگاه‌ها، مخصوصا در زمینه کنسول‌های بازی با اعلام شفاف این موضوع اقدام به فروش آن‌ها می‌کنند. کالای ریفربیش به محصولی گفته می‌شود که به‌دلیل مشکلات سخت افزاری به شرکت‌های اصلی یا گارانتی برمی‌گردند و پس از تعمیر اصولی دستگاه توسط این شرکت‌های مرجع، دوباره فروخته می‌شوند. اگر این تعمیر توسط شرکت‌های اصلی و گارانتی صورت گرفته باشد، می‌توان به کیفیت محصول اعتماد کرد.

با شناخت این موارد، حال نوبت به مرور نکاتی می‌رسد که در خرید کالاهای کارکرده باید به آن‌ها توجه داشته باشیم:

فرقی نمی‌کند که طرف مقابل شما در خرید کالاهای کارکرده یک فروشگاه باشد یا شخص؛ همواره بهتر است تنها کالاهایی را خریداری کنید که جعبه دارند و از این طریق ریسک خریدن کالاهای دزیده‌شده را به صفر برسانید. داشتن جعبه، مزیت دیگری هم دارد و آن احتمالا باقی‌ماندن زمان گارانتی آن محصول است. البته که متاسفانه در ایران به‌دلیل قیمت بالای محصولات، چرخه تعویض آن‌ها بسیار طولانی شده است ولی هنوز هم می‌توان با کمی وسواس بیش‌تر، حداقل چند مورد از کالاها را در وضعیتی خریداری کرد که هنوز چند ماه از گارانتی آن‌ها باقی مانده باشد.

فقط باید مطمئن شوید که کالاها در شرایطی استفاده نشده باشند که باعث ابطال گارانتی آن‌ها شود. برای مثال حتما پیچ پلمپ محصول را چک کنید و مطمئن شوید که باز نشده باشد؛ چرا که این کار هم باعث باطل شدن گارانتی می‌شود و هم نشان می‌دهد که احتمالا تعمیراتی روی دستگاه انجام شده است.

در صورتی که کالای خریداری‌شده شما فاقد گارانتی است، حداقل حتما برای آن تقاضای مهلت تست داشته باشید که اصولا در خرید و فروش کالاهای دست دوم باید رعایت شود. این فرصت می‌تواند توافقی یا در صورت خرید از فروشگاه‌ها، وابسته به قوانین آن‌ها باشد ولی هرگز کالای کارکرده را بدون مهلت تست تهیه نکنید. کم‌ترین زمان تست حداقل ۴۸ ساعت است. در خرید از فروشگاه‌ها، این تعهد در فاکتور ارائه‌شده ثبت می‌شود و از خرید از اشخاص هم می‌توانید با روش‌هایی مثل گرو نگه داشتن بخشی از مبلغ برای مهلت تست، از آن استفاده کنید و در صورتی که فروشنده حاضر به ارائه چنین زمانی نبود، بهتر است کلا قید آن محصول را بزنید.

اولین و سطحی‌ترین قدم برای خرید کالای کارکرده و اطمینان از وضعیت مناسب آن، بررسی وضعیت ظاهری و فیزیکی آن محصول است. در خرید کنسول، لپ تاپ، گوشی، هدفون گیمینگ یا قطعاتی مثل کارت گرافیک، مادربرد و هر محصول دیگری، مطمئن شوید که کالای مدنظر آسیب فیزیکی ندیده باشد. البته که در خرید محصولات دست دوم، وجود برخی خط و خش‌های جزئی را باید نادیده بگیرید ولی در صورت وجود آثار ضربه یا شکستگی، تغییر رنگ بُرد‌ یا موارد محسوسی از این دست، بهتر است قید آن محصول را بزنید.

در مورد هدفون‌های گیمینگ، یکی از مواردی که از حیث وضعیت ظاهری اهمیت زیادی دارد، سالم بودن پدهای محصول است. چرا که در صورت خراب بودن یا پارگی این پدها، عمر چندانی نخواهند داشت و پیدا کردن پدها برای خرید جداگانه هم در خیلی از محصولات داخل بازار، اصلا کار ساده‌ای نیست.

همچنین در مورد ماوس و کیبوردهای گیمینگ، گاهی ممکن است باوجود وضعیت ظاهری نسبتا سالم این محصولات، مشکلاتی در عملکرد دکمه‌ها وجود داشته باشد. پس حتما کلیک‌ها و اسکرول ماوس را تست کنید و در مورد کیبورد هم به تست کامل تمام دکمه‌های آن بپردازید.

این نکته بیش‌تر در خرید گوشی‌ها یا لپ تاپ‌های کارکرده و هدفون، ماوس و کیبوردهایی با باتری داخلی صدق می‌کند و در زمینه کنسول‌های بازی می‌تواند شامل حال کنسول‌های دستی مثل سوییچ یا حتی دسته دستگاه‌هایی مثل پلی استیشن شود.

برای تست باتری هرکدام از این دستگاه‌ها، روش‌هایی وجود دارد و در برخی موارد هم این تست صرفا با گرفتن مهلت تست و تجربه کار با آن دستگاه انجام می‌شود. برای مثال در مورد لپ تاپ‌ها، می‌توانید با استفاده از دستور «C:\battery-report.html» در پاورشل ویندوز ۱۰ یا ترمینال ویندوز ۱۱، یک گزارش از وضعیت باتری در درایو C ذخیره کنید و به‌بررسی آن بپردازید. ابزارهای جانبی مثل BatteryInfoView هم برای این منظور استفاده می‌شوند.

در مورد گوشی‌های اندرویدی، می‌توانید از نرم افزاری مثل AccuBattery استفاده کنید. البته در برخی گوشی‌ها، با کد *#*#4636#*#* هم منویی باز می‌شود که در آن وضعیت باتری را می‌توان چک کرد و در برخی گوشی‌ها هم با رفتن به قسمت باتری در تنظیمات، می‌توانید میزان سلامتی باتری را چک کنید. البته بهترین پیشنهاد برای این منظور کار کردن با گوشی و بررسی میزان شارژدهی آن به‌صورت عملی است. این موضوع برای گوشی‌های آیفون و همینطور دستگاه‌هایی چون ماوس، کیبورد، هدفون، کنسول‌های دستی یا حتی دسته‌های بازی هم صدق می‌کند و در مهلت تستی که گرفتید، بهتر است حتما وضعیت باتری آن‌ها را در کار عملی بررسی کنید.

یکی از مهم‌ترین موارد در خرید کالاهای کارکرده، اطمینان از سالم بودن فن یا خنک‌کننده آن‌ها و سنجش دمای قطعات است. این مورد برای کارت گرافیک، قطعاتی مثل پردازنده مرکزی یا حتی کنسول‌های بازی صدق می‌کند.

برای تست دمای کارت گرافیک، بهترین روش استفاده از نرم‌افزار Furmark است. با اجرای تست این نرم‌افزار، فشار خوبی به کارت گرافیک شما وارد می‌شود و می‌توانید دمای آن را بررسی کنید. بهتر است دمای کاری مطلوب کارت خودتان را حتما چک کنید ولی اگر در این تست دمای کارت به بیش از ۸۵ درجه می‌رسد، احتمالا یک جای کار ایراد دارد. برای تست صدای فن کارت گرافیک هم بهتر است از نرم افزار MSI Afterburner استفاده کنید و صدای فن را روی دورهای مختلف بسنجید؛ چرا که گاهی فن‌ها فقط در سرعتی خاص مشکل صدا دارند.

در مورد پردازنده مرکزی هم می‌توانید با Cinebench تست بگیرید و عملکرد خنک‌کننده آن را بسنجید. در مورد CPU مواردی مثل کیفیت خنک‌کننده یا خمیر سیلیکون استفاده‌شده تاثیر زیادی در دما دارند و قدم اول می‌تواند تعویض خمیر سیلیکون و بعد هم خود کولر CPU باشد.

برای دستگاه‌هایی مثل کنسول بازی، بهترین راه تجربه بازی‌های سنگین با آن‌ها در مهلت تستی است که گرفته‌اید. کنسول‌های مدرن در اثر داغ شدن ارور می‌دهند یا حتی خاموش می‌شوند و همین می‌تواند نشانگر ایراد در سیستم خنک‌کننده آن‌ها باشد.

حتی اگر کارت گرافیک شما در تست Furmark هم سربلند بود، بهتر است برای اطمینان بیش‌تر حتما نسبت به تمیز کردن فن‌های آن (یا در صورت وجود صداهای غیرمتعارف تعویض آن‌ها در صورت موجود بودن) اقدام کنید. صرفا تمیز کردن فن‌ها پروسه پیچیده‌ای ندارد و خودتان هم می‌توانید این کار را انجام دهید. فقط اگر این کار را با دستگاهی مثل دمنده انجام می‌دهید، حتما فن‌ها را ثابت نگه دارید که چرخش آن‌ها و ایجاد ولتاژ می‌تواند عواقب بسیار بدی داشته باشد.

قدم بعدی در کارت گرافیک هم می‌تواند عوض کردن خمیر سیلیکون و پدهای حرارتی یا ترمال پد آن‌ها باشد که اگر کارت کارکرده شما هنوز گارانتی دارد، اصلا سراغ آن نروید و در غیر اینصورت هم اگر تجربه باز کردن سیستم خنک‌کننده کارت گرافیک را ندارید، خودتان آن را انجام ندهید و کار را به یک تعمیرکار متخصص بسپارید؛ البته این کار در صورتی لازم است که دمای کارت بالا باشد و در غیر این‌صورت به‌دلیل تفاوت در ضخامت پدها و اهمیت دقیق بودن آن، بهتر است بیخیال این کار شوید؛ چرا که پیدا کردن پدهایی با ابعاد درست مخصوصا در بازار ایران کار ساده‌ای نیست.

دقیقا مثل کارت گرافیک، تمیز کردن فن‌ها در کنسول‌های بازی دست دو هم می‌تواند باعث افزایش طول‌عمر آن‌ها شود. کنسول‌های نسل جدید این کار را حتی برای خود کاربر هم راحت کرده‌اند ولی باز هم در صورتی که قبلا چنین کاری را انجام نداده‌اید، پیشنهاد می‌کنم حتما این کار را به یک تعمیرکار متخصص بسپارید.

فرقی نمی‌کند که کارت گرافیک کارکرده خریده باشید یا حتی کنسول بازی، لپ تاپ، گوشی و حتی سیستم کامل دست دوم. حتما در مهلت تستی که گرفته‌اید، تمام پورت‌های محصول را تست کنید و از سالم بودن آن‌ها مطمئن شوید. این مورد در کارت گرافیک پورت‌های خروجی تصویر را شامل می‌شود و در محصولاتی مثل لپ تاپ یا کنسول‌های بازی، در مورد پورت‌های USB صدق می‌کند.

یکی از مواردی که در خرید مانیتور یا حتی تلویزیون کارکرده باید به آن توجه داشته باشید، بحث سوختگی پیکسل است. البته این مشکل ممکن است حتی در مانیتورهای کاملا نو هم وجود داشته باشد و شرایط گارانتی آن معمولا بر اساس تعداد پیکسل‌های سوخته تعریف می‌شود. روش‌های مختلفی برای تست این موضوع وجود دارد ولی بهترین راه، استفاده از ابزار Dead Pixel Check است که نیاز به تخصص خاصی هم ندارد.

در پایان اگر شما هم نکات بیش‌تری به ذهن‌تان می‌رسد، آن را با زومجی و کاربرانش به‌اشتراک بگذارید.