نقد فیلم Jumanji: Welcome to the Jungle - جومانجی: به جنگل خوش آمدید

این که سینمای بلاک‌باستر در حال کاهش دادن توقعات برخی از مخاطبان تازه‌ی هنر هفتم است و ارزش‌های داستان‌گویی عمیق در ساخت غالب این فیلم‌ها فراموش شده و اشکالات آثار مورد بحث زیادند و غیره و غیره به کنار، Jumanji: Welcome to the Jungle، انصافا فیلم خوبی است. چون ساخته‌ی پرفروش و محبوب جیک کاسدان، حداقل از پس نخستین و ابتدایی‌ترین وظیفه‌ی سینما یعنی سرگرم کردن مخاطب و وارد کردن او به جهانی جایگزین، برمی‌آید. چون می‌داند که چگونه می‌توان با این همه کلیشه، جوری سر مخاطب را به طرز شیرینی شیره مالید که وسطِ فیلم، ذوق مواجهه با قصه‌ای بامزه و در ظاهر شدیدا تازه را داشته باشد. این‌ها یعنی «جومانجی: به جنگل خوش آمدید»، فارغ از آن که فیلم خوبی محسوب می‌شود یا خیر، فیلمی است که از تماشا کردن آن خوشحالم و از لذت‌های مختلفی که موقع دیدنش نصیبم شده، احساس رضایت می‌کنم. فیلمی که هم‌گام با تم داستانی‌اش، دوباره فارغ از پیشرفت کردن یا نکردن، حقیقتا نسبت به نسخه‌ی اولش به‌روز شده و برای مخاطب امروز، سرگرمی می‌آفریند. این موضوع، از همان ثانیه‌ای که در مقدمه‌ی کوتاه و اذیت‌نکننده‌ی فیلم که خیلی سریع بیننده را به اصل موضوع می‌رساند ولی با این حال اضافی و بی‌فایده هم نیست، برای‌مان روشن می‌شود. جایی که جومانجی، از یک بوردگیمِ دوست‌داشتنی، به یک کنسول بازی هیجان‌انگیز تغییر شکل می‌دهد و فیلم‌ساز خیلی راحت به مخاطبش می‌گوید که شاید در این اثر خبری از برخی از آن ظرافت‌های فیلم اول نباشد اما تا دل‌تان بخواهد ماجراجویی، سرگرم شدن، گرافیک‌های خوش‌رنگ و لعاب و صد البته، بازی کردن پیدا می‌شود. همین موضوع، کاری می‌کند که نه تنها ما به عنوان مخاطبان هویت فیلم را درک کنیم، بلکه برایش هیجان‌زده شویم یا برعکس، خیلی سریع تصمیم‌مان را نسبت به عدم تماشای آن بگیریم. یک برتریِ بزرگ نسبت به بسیاری از بلاک‌باسترهای بدِ این‌روزهای هالیوود؛ «جومانجی: به جنگل خوش آمدید» با شناخت درستی از خودش آغاز می‌شود و هرگز، تعریف وجودی‌اش را فراموش نمی‌کند و همیشه می‌خواهد با افتخار همان اثر سرگرم‌کننده‌ای که ادعای بودنش را داشت، باقی بماند. پس ما این‌جا، لحنی منسجم و داستان‌گویی‌ای را می‌بینم که یک بار دیگر فارغ از کیفیت آن، می‌توانیم لایق اعتنا خطابش کنیم و با دیدن ثانیه‌هایش، با احساسِ مواجهه با چیز کوچکی که به زور قصد بزرگ جلوه دادن خود را داشته، روبه‌رو نشویم.

مثلا با این که اثر به عنوان یکی از نقاط ضعف خود، مشخصا توسط سازندگانی خلق شده که ابتدایی‌ترین درک‌های ممکن از بازی‌های ویدیویی را دارند، ولی به سبب خلاء جدی سینما در به تصویر کشیدن فیلم‌هایی این‌چنین، ثانیه‌های «جومانجی: به جنگل خوش آمدید»، برای یک گیمر حکم طلا را پیدا می‌کنند. از جان‌های محدود داشتن کاراکترها که با هر بار مردن‌شان کمتر می‌شوند و در صورت به پایان رسیدن، نابودی آن‌ها و گیم‌اُور شدن‌شان برای همیشه را فراهم می‌کنند گرفته تا صفحه‌نمایشی پیکسلی، که ضعف‌ها و قوت‌های هر شخص را نشان او می‌دهد. از محیط‌های بزرگ و حرکت افراد اصلی قصه در نقشه‌ای بزرگ، که حس راه رفتن و ماشین‌سواری و پرواز کردن‌مان در بازی‌های جهان‌باز را به یادمان می‌آورد گرفته تا ضدقهرمان، دشمن‌های مختلف و مراحل و رمز و رازهایی که بازیکن برای به اتمام رساندن بازی، به گذر از آن‌ها احتیاج دارد. این‌ها همه و همه، چیزهایی هستند که به شکلی قابل درک برای مخاطبان عام و به شکلی جذاب و دل‌نشین برای گیمرها، وارد فیلم می‌شوند و کاری می‌کنند که تازه‌ترین قسمت از مجموعه‌ی «جومانجی»، به شکل خاصی جایش را به عنوان اثری سرگرم‌کننده در قلب‌مان باز کند. این‌قدر که بدون هیچ اغراقی پس از تماشای فیلم، دوست داشتم زودتر قسمت بعدی‌اش به دستم برسد تا یک بار دیگر همراه این کاراکترهای دوست‌داشتنی، حرکت وسط مراحلی سخت‌تر و چالش‌برانگیزتر از قبل را تجربه کنم.

یکی از اصلی‌ترین اجزای شکل‌دهنده به شیمی حاضر در بین شخصیت‌ها، بازیِ کامل بازیگران اثر است. البته دقت کنید وقتی که از لفظ «کامل» استفاده می‌کنم، منظورم این نیست که فیلم اجراهای بی‌نقص و مثلا بی مثل و مانندی را ارائه داده و باید به عنوان یکی از برترین آثار سینمایی اخیر از این منظر به حساب بیاید. نه، به جای این‌ها، دارم درباره‌ی آن صحبت می‌کنم که نقش‌آفرینان این قصه، همه‌ی آن‌چیزی که احتمالا در فیلم‌نامه موجود بوده را بدون کم و کاست، به تصویر می‌کشند. چون رکن اصلی این اجراها، القای دائمی این حس به مخاطب است که ما واقعا در حال تماشای همان چهار دانش‌آموز در قالب‌های تازه‌شان هستیم و انصافا بازیگران فیلم، از پس انجام این کار به خوبی برآمده‌اند. دواین جانسون، برخلاف همیشه که در فیلم‌ها فقط تصویر تختی از یک قهرمان پر زور بود، حداقل حالا کمی بامزه‌بازی هم به اجرایش اضافه کرده و مدام به طرز گیرایی، ادای پسر نوجوانی که در وجودش گیر افتاده را درمی‌آورد. کوین هارت با همان شوخ‌طبعی همیشگی‌اش، نه تنها در القای این احساس به مخاطب با مشکلی مواجه نمی‌شود، بلکه خیلی مواقع جلوتر از دیگران، بار طنز اثر را به دوش می‌کشد و حتی با مدل حرف زدنش در برخی زمان‌ها، انرژی طنزمحور و خاصی را به فیلم تزریق می‌کند و کارن گیلان هم که در تمامی ثانیه‌ها و حتی حساس‌ترین‌های‌شان، اجرایش آن‌قدر پرجزئیات است که خنده‌سازی‌های فیلم جای خود را به لودگی ندهند و بیننده به هیچ عنوان، حتی در کلیشه‌ای‌ترین ثانیه‌ها، احساس جدایی از قصه‌گویی فیلم را نداشته باشد. در این میان اما بدون شک، بهترین و اثرگذارترین بازیگری حاضر در فیلم، توسط جک بلک به سرانجام رسیده است. چرا که او برخلاف سه بازیگر دیگر، فارغ از تلاش برای ارائه‌ی همان پرسوناهای دیده‌شده در دقایق آغازین فیلم با قالبی جدید، تنها اجراکننده‌ای است که مسئولیت ارائه‌ی تصویری از انسانی با جنسیت مخالف را دارد.