نقد فیلم A Wrinkle in Time - چین‌خوردگی در زمان

بعضی فیلم‌ها، با آن که لزوما تبدیل به آثار موفقی نمی‌شوند و با این که اشکالات انکارناپذیری را در بخش‌های گوناگون‌شان یدک می‌کشند، همیشه چیزهایی را هم آن‌قدر پررنگ‌شده و قابل احترام کنار گذاشته‌اند که نمی‌توان به سادگی تماما زیر سوال‌شان برد و ارزشی را که حداقل برای عده‌ای از بینندگان سینما دارند، فراموش کرد. A Wrinkle in Time، که داستانی فانتزی/علمی‌تخیلی را برای ارائه کردن به مخاطب خویش انتخاب کرده است، شاید نسخه‌ی دیگری از همان قصه‌ی دختربچه‌های شجاع و پدرانی که غرق در کارشان آن‌ها را فراموش می‌کنند باشد، ولی چه در تصویرپردازی و چه در معناگراییِ حتی ساده‌ی فیلم‌نامه‌اش این‌قدر اوریجینال و خوب ظاهر می‌شود که بتوان آن را با همه‌ی اشکالاتش، اندکی هم که شده دوست داشت و فلسفه‌ی ساخته شدنش را درک کرد. نه! «چین‌خوردگی در زمان»، هرگز یکی از آن فیلم‌هایی نیست که فقط برای فروختن ساخته می‌شوند. شاید بتوانید به آن تهمت خسته‌کننده بودن مطلق را بزنید، شاید بتوانید به خاطر شخصیت‌پردازی ضعیفی که دارد از آن متنفر باشید و شاید بتوانید اغراق‌های فانتزی‌اش را بیش از حد کودکانه خطاب کنید، ولی نمی‌توانید بگویید فقط و فقط برای سودآوری خلق شده است. چرا که دیالوگ‌ها، تصاویر و مفاهیم حاضر در داستان‌سرایی‌اش، مشخصا به عنوان عناصری که برای فکر و ذهن مخاطب و این که تماشاگر کودک یا نوجوان بعد از تماشای اثر چگونه دنیا را خواهد دید اهمیت قائل می‌شوند، جلوه کرده‌اند. همین‌ها، باعث می‌شوند هنگام رویارویی با ثانیه‌های «چین‌خوردگی در زمان»، با یک مشت سکانس‌های فانتزی خشک‌وخالی که صرفا از ترکیب سی‌جی‌آی‌ها به وجود آمده‌اند، طرف نباشیم و وقتی صحبت از لایواکشن‌های پرخرج دیزنی به میان می‌آید، این واقعا دستاورد لایق احترامی است.

در عین حال، فیلم‌نامه‌ی اثر تنها پرشده از نقاط ضعف هم نیست و مثلا در دیالوگ‌نویسی، قدرتمند ظاهر می‌شود. وسط دقایق A Wrinkle in Time، بدون شک یکی از آن عناصری که تقریبا از نفس نمی‌افتند و عملکردشان همیشه جذاب، اثرگذار و مهم باقی می‌ماند، دیالوگ‌ها هستند. دیالوگ‌هایی که هم بدون اعصاب‌خوردکن شدن هویت ماجراها را به درستی شرح می‌دهند، هم در انتقال پیام‌های آرامش‌بخش فیلم، محوری‌ترین عنصر سینمایی به کار گرفته‌شده توسط فیلم‌ساز محسوب می‌شوند و هم همان‌گونه که از چنین داستانی انتظار می‌رود، کاراکترها بیشتر از هر چیز برای موفق شدن و فائق آمدن بر مشکلات مقابل‌شان، محتاج به استفاده‌ی صحیح از آن‌ها هستند. افزون بر این مورد، با آن که «چین‌خوردگی در زمان» بعضی وقت‌ها داستان‌گویی غیرقابل انتظار و بی‌منطق را هم تجربه می‌کند و صرفا وقتی که کم آورده، با رو کردن یک قابلیت جدید برای کاراکترها به حل مشکلات‌شان می‌پردازد، ولی انصافا در قسمت‌های اصلی داستان این‌گونه اثر را نمی‌بینیم و به خوبی، موارد موجود در دستان شخصیت‌ها برای حرکت رو به جلو درون این روایت، معرفی می‌شوند. جالب‌تر آن که برخلاف خیلی از فیلم‌های حاضر در این زیرژانر یا برخی زیرژانرهای مشابه دیگر، این معرفی کردن‌ها هرگز باعث لو رفتن داستان و اسپویل شدن همه‌چیز هم نمی‌شوند و از آن‌جایی که در کل، ایده‌ی فیلم‌نامه همان‌قدر که در بخش‌های زیادی کلیشه‌ای است در بخش‌های زیادی نیز حس تازگی دارد، این موضوع کاری می‌کند که موقع دیدن A Wrinkle in Time، حقیقتا حس مواجهه با یک فیلم کپی‌شده‌ی صرفِ دیگر به وجود مخاطب وارد نشود.

فارغ از تک به تک این حرف‌ها، در انتهای کار نوبت به صحبت درباره‌ی یکی از بزرگ‌ترین نقاط قوت فیلم یعنی سکانس‌ها، رنگ‌پردازی‌ها و در کل تمام تصاویر A Wrinkle in Time می‌رسد. صحبت درباره‌ی جلوه‌های ویژه‌ای که سرتاسر بدون نقص چشمان مخاطب را به خودشان خیره می‌کنند، سکانس‌هایی شدیدا متفاوت و دوست‌داشتنی که حتی در صورت بی‌اهمیتی تمام و کمال داستان برای‌تان می‌توانند از سر رفتن حوصله‌تان جلوگیری کنند و حتی دقایق رنگ‌آمیزی‌شده و ویژه‌ای که بهتر از هر دیالوگ دیگر، داستان را پیش می‌برند و برخلاف فضاسازی‌های کلی و ضعیف انجام‌شده توسط فیلم‌ساز، به خوبی در پیش‌برد ذهنیت مخاطب نسبت به جهان فانتزی این محصول سینمایی دیزنی، نقش دارند. البته که وقتی دارم درباره‌ی سکانس‌پردازی‌های عالی حرف می‌زنم، منظورم مسائل پیچیده و هنری‌تری همچون میزانسن‌ها نیست. چون واقعا A Wrinkle in Time فقط چند دقیقه از وقت‌تان را در راه اثبات کردن آن که قرار نیست چنین چیزهایی را به شکلی کمال‌گرایانه یا حتی نزدیک به عالی ارائه کند، هدر می‌دهد.

اصلا انگار خود محصول هم می‌داند که در حد و اندازه‌ی این حرف‌ها نیست، ولی سعی می‌کند این ضعف‌ها را با چیزهایی ظاهری و خلق تجربه‌های بصری مناسب برای بیننده‌اش پشت سر بگذارد که البته در راه رسیدن به این مهم، موفق نیز می‌شود. این یعنی وقتی خواستید زمان‌تان را صرف دیدن «چین‌خوردگی در زمان» کنید، می‌توانید از دیدن تصاویر خوش‌رنگ و لعاب و متفاوت و پرانرژی مطمئن باشید، ولی برخلاف فیلم‌نامه که در بعضی بخش‌ها مثل معناسرایی‌ها و دیالوگ‌نویسی‌ها بار هنری ارزشمندی نیز برای تقدیم کردن به مخاطب کنار گذاشته است، این‌جا صرفا جذابیت‌ها به زیبایی‌های خلق‌شده توسط چندین و چند کامپیوتر، خلاصه می‌شوند.

برای کودکان کم سن‌وسال و افرادی که دوست دارند در کنار فرزندان یا نزدیکان کودک‌شان به تماشای فیلم‌ها بنشینند، A Wrinkle in Time مطمئنا محصولی است که نباید آن را فراموش کرد. برای مابقی افراد اما اگر هیچ مشکلی با فانتزی‌های افسارگسیخته و پرشده از جادو و مخلوط‌شده با عناصر ظاهرا علمی‌تخیلی ندارند، دل‌شان دیدن داستانی که به اندازه‌ی نقص‌هایش ویژگی‌هایی مثبت همچون دیالوگ‌هایی لایق دنبال کردن و پیام‌هایی لایق شنیدن دارند را می‌خواهد و ضعف‌های دیوانه‌وار در قسمت‌های مختلفی از فیلم‌نامه مانند شخصیت‌پردازی آن‌قدرها هم آزارشان نمی‌دهد، دیدن «چین‌خوردگی در زمان»، بدون هیچ و شبهه‌ای وقت تلف کردن نیست. اما هرگز آن‌طور هم نیست که فکر کنید حتی این افراد، با پشت گوش انداختن تماشای اثر مورد بحث، کوچک‌ترین چیزی را از دست می‌دهند.

برای تماشای آنلاین فیلم A Wrinkle in Time به وب‌سایت فیلیمو مراجعه کنید

برای تماشای آنلاین فیلم A Wrinkle in Time به وب‌سایت فیلیمو مراجعه کنید