نقد فیلم Jurassic World: Fallen Kingdom - دنیای ژوراسیک: امپراطوری سقوط‌کرده

داستان فیلم، به چند ماه بعد از حوادث فیلم اول می‌پردازد که در آن اوئن و کلیر از یکدیگر فاصله گرفته‌اند و هر کدام مشغول شکل دادن به دنیای خودشان هستند. اوئن، حالا دیگر به سبک رفتارهایی که از او انتظار داریم، مشغول ساختن خانه‌ای چوبی در دل طبیعت است و کلیر هم با ساخت کمپینی به خصوص، می‌خواهد از جان آخرین و جدیدترین دایناسورهای حاضر روی زمین، محافظت کند. چرا؟ چون با نابود شدن پارک بزرگ «دنیای ژوراسیک» در انتهای فیلم اول، حالا همه‌ی دایناسورها درون یک جزیره‌ی مشخص زندگی می‌کنند. چیزی که هم به مذاق همه‌ی مردم جهان که از آن‌ها می‌ترسند خوش می‌آید و هم زیست‌شناسان و دانشمندان دیگر را راضی نگه می‌دارد. اما به سبب فوران دوباره‌ی آتش‌فشان بزرگ جزیره‌ی مورد نظر که اصلا کسی فکر نمی‌کرد دوباره فعالیتش را آغاز کند، حالا جان همه‌ی دایناسورها به خطر افتاده است و در صورت عدم خارج شدن‌شان از جزیره، تک‌تک آن‌ها وسط گدازه‌های آتش‌فشانی خواهند مرد و جهان برای بار دوم، با انقراض بزرگ‌ترین ساکنانش مواجه می‌شود. یک ایده‌ی داستانی قابل قبول که کاری می‌کند بالاخره پس از مدت‌ها، مجموعه «ژوراسیک»، داستانی نه درباره‌ی سرکش شدن ناگهانی دایناسورها و تلاش انسان‌ها برای فرار از دست‌شان، که قصه‌ای درباره‌ی تلاش آدم‌ها برای نجات دادن آن‌ها باشد.

قصه‌ای که در آن قهرمانان و حتی آنتاگونیست‌های قصه، خودشان با پای خودشان به قلمروی در حال نابودی این موجودات می‌روند و برای بیرون کشیدن‌شان از مخمصه، نقشه می‌چینند و تلاش می‌کنند. به همین دلیل، فضاسازی‌های فیلم خیلی سریع از همان دقایق ابتدایی وجه تمایزشان با آثار قبلی مجموعه را به رخ می‌کشند و نتیجه‌اش هم چیزی نیست جز آن که لابه‌لای همان پرده‌ی نخست فیلم‌نامه، انتظارات مخاطب از فیلم نیز دچار تغییرات مشخصی می‌شود. ادامه‌ی مسیر پرداخت به چنین ایده‌ای هم که چیزی نیست جز آفرینش موقعیت‌های جدید که در عین قابل پیش‌بینی بودن پایان‌شان، مواجهه با آن‌ها حس تکرار مکررات را به ذهن تماشاگر انتقال نمی‌دهد.

اما فارغ از طرح داستانی و پیرنگ‌هایی که حس تازه بودن‌شان را لمس می‌کنیم، روایت فیلم از جهات گوناگونی لیاقت بررسی شدن دارد. یکی از نکات مثبت روایت آن است که در درون تنگنا قرار دادنِ شخصیت‌های مثبت، توانایی انکارناپذیری دارد و با آن که مشخصا در ساخته‌ای چون Jurassic World: Fallen Kingdom، نمی‌شود و نباید انتظار مرگ کاراکتر مهمی را داشت، فیلم آن‌قدر پروتاگونیست‌هایش را در موقعیت‌های بغرنج و گرفتارکننده به دام می‌اندازد که جست‌وجوی مخاطب به دنبال راهی برای نجات پیدا کردن‌شان از هر مخمصه، تبدیل به قسمتی از سرگرمی‌های وی بشود. در عین حال، روایت دو پیرنگ موازی تا میانه‌های ماجرا و بعد پیوند دادن این دو داستان که حتی در لوکیشن‌های کاملا متفاوتی نمایش داده شده‌اند، باعث می‌شود که فیلم بتواند به مخاطب دلیلی برای تماشای تایم بلند خود بدهد و انصافا هرگز با مسئله‌ی خسته‌کننده بودن، دست‌وپنجه نرم نکند. بدون شک قسمت به قسمت این فیلم با برداشت از آثار بزرگ و کوچک دیگر و ترکیب آن‌ها خلق شده است و البته که می‌شود نود درصد توئیست‌های داستانی‌اش را به سادگی هر چه تمام‌تر پیش‌بینی کرد و بازهم البته که چنین اشکالاتی فاصله‌ی یک اثر سینمایی با ایده‌آل یا فوق‌العاده را به شدت کاهش می‌دهند. ولی واقعیت آن است که Jurassic World: Fallen Kingdom، اصلا قرار نیست فیلمی ایده‌آل یا فوق‌العاده باشد. چنین اثری ساخته می‌شود که تماشایش کنید، دو ساعت و چند دقیقه سرگرم بشوید، احساس نکنید که حوصله‌تان دارد سر می‌رود یا شاهد قصه‌ای بدون تازگی هستید و از همه مهم‌تر، با تعلیق‌های کوچک و راضی‌کننده‌اش به هیجان برسید و از تک‌تک عناصر سینمایی‌اش به اندازه‌ی کافی لذت ببرید. ساخته‌ی جی. ای بایونا هم تک‌تک این‌ها را دارد و در زیرژانر خودش، همین یعنی فیلم واقعا خوبی است.

البته متاسفانه اوضاع درباره‌ی شخصیت‌های منفی فیلم ابدا این‌گونه نیست و آن‌ها بی‌ارزش‌ترین و حوصله‌سربرترین کاراکترهایی هستند که می‌توانیم در چنین فیلمی ببینیم. تا آن‌جا که حتی هرگز کوچک‌ترین خطری از سوی آن‌ها احساس نمی‌شود و آن‌قدر بی‌خاصیت جلوه می‌کنند که مطمئن به شکست خوردن‌شان به ساده‌ترین اشکال ممکن هستیم. افزون بر این‌ها، فیلم به معنی واقعی کلمه، تعلیق بزرگ و طولانی‌مدتی را ارائه نمی‌دهد و تمپوی تزریق‌شده به مخاطب، تنها در سکانس‌هایی فاصله‌دار از یکدیگر که شخصیت‌ها را در مقابل دایناسورها می‌گذارند، ظاهر می‌شود.