نقد فصل اول سریال Ted Lasso - تد لاسو

Bill Lawrence، Jason Sudeikis، Joe Kelly و Brendan Hunt، مجموعه‌ی تلویزیونی Ted Lasso را بر اساس شخصیتی به همین نام ساخته‌اند. شخصیت تد لاسو اولین‌بار توسط جیسون سودیکیس، برای پوشش خبری و تبلیغاتی لیگ‌ برتر انگلیس در شبکه‌ی NBS Sports به مخاطبان فوتبالی لیگ جزیره معرفی شد. مجموعه‌ای که در فاصله‌ی سال‌های 2013-2014 پخش می‌شد. از همان زمان ساخت سریالی براساس شخصیت تد لاسو دور از ذهن بنظر نمی‌رسید. موضوعی که بالاخره بعد از گذشت چند سال توسط اپل محقق شد. سریال نخستین‌بار در سه قسمت از +Apple TV در ۱۴ آگوست ۲۰۲۰ به نمایش درآمد و پس از گذشت پنج روز از پخش آن، فصل دوم آن با ده قسمت تمدید شد و در اکتبر ۲۰۲۰ نیز مجوز ساخت فصل سوم خود را گرفت. Ted Lasso با خلق مجموعه‌ای از کاراکترهای دوست داشتنی، شوخی‌های خنده‌دار و موقعیت‌های احساسی و جدیِ به اندازه‌ و دلچسب، توانسته به موفقیتی فراتر از انتظار برسد. البته این موفقیت چندان هم دور از انتظار نبود: بهرحال بسیاری از مخاطبان در این روزها بیش‌تر از هر چیزی از دیدن یک سریال و فیلم حال خوب‌کن استقبال می‌کند.

به این ترتیب سریال با شروع کنجکاوی برانگیزش از همان ابتدا ما را پیگیر سرنوشت این تیم خیالی لیگ جزیره می‌کند؛ آیا تیم ریچموند امسال با هدایت تد یک فصل فاجعه را پشت‌سر خواهد گذاشت یا آن‌ها موفق خواهند شد که جهان فوتبال را شگفت‌زده کنند؟ بعد از تماشای فصل اول شما یکی از طرفداران تیم ای‌اف‌سی ریچموند می‌شوید. سریالی که تماشایش احتمالا برای طرفداران لیگ جزیره لذت بیش‌تری به همراه خواهد داشت. البته برای لذت بردن از Ted Lasso نیازی نیست که حتما یک آدم فوتبالی باشید. چرا که تد شخصیت اصلی سریال وضعیت بهتری از شما ندارد. او تقریبا هیچ اطلاعاتی از فوتبال ندارد. دستیار مربی و دوست دیرینه‌اش بِرد (Brendan Hunt)، کتاب فوتبالی می‌خواند و از روی آن اطلاعاتی به تد می‌دهد. او حتی نمی‌داند که نتیجه‌ی یک مسابقه‌ی فوتبال ممکن است مساوی بشود. پس اگر به فوتبال علاقه‌ای ندارید و حتی ساده‌ترین قواعد آن را نمی‌دانید، نگران نباشید چرا که موقعیت‌تان تفاوت چندانی با موقعیت تد لاسو سرمربی تیم ریچموند ندارد. او در ابتدای شروع کارش در ریچموند سر سوزنی درباره‌ی فوتبال نمی‌داند و حتی تا پایان اولین فصل حضورش در تیم، چیز چندانی به اطلاعاتش افزوده نمی‌شود.

جدل‌های و تنش‌های آشنای این سرمربی‌های شناخته شده، حواشی بازیکنان مطرح و همچنین تماشاگران دوآتیشه و متعصب لیگ انگلیس در کنار جزئیات ریز و درشت بسیار، از عناصر جذاب و هیجان‌انگیز این لیگ پرطرفدار هستند که انتظار مواجهه‌ا‌ی طنازانه و هجوآمیز با آن‌ها را داریم. اما Ted Lasso در فصل اول خود چندان به این انتظار مخاطبان فوتبالی خود پاسخ نمی‌دهد و سریال بیش‌تر بر روابط تد با اعضای باشگاه ریچموند، تنش‌ها و ناسازگاری‌های‌ میان بازیکنان تیم و همچنین اشاره‌هایی به جزئیات زندگی‌ شخصی‌شان متمرکز است. البته این مسئله باعث نشده که Ted Lasso برای مخاطبان فوتبالی خود از جذابیت‌های سرگرم‌کننده‌ی لازم برخوردار نباشد.به این ترتیب سریال در غالب زمان خود در مسیر دیگری پیش می‌رود. شاید به این دلیل که بتواند مخاطبان غیرفوتبالی را به تماشای خود بکشاند. بنابراین تردیدتان را کنار بگذارید و با خیالی آسوده به تماشای Ted Lasso بنشینید.

همچنین شاید از بداقبالی ما است که فوتبال، در میان آمریکایی‌ها چندان پرطرفدار نبوده و تا همین چند سال پیش در میان چند رشته‌ی ورزشی محبوب این کشور جایی نداشت. آن‌ها حتی به فوتبال Soccer می‌گویند و فوتبال آمریکایی خودشان را فوتبال می‌نامند. در نتیجه این مسئله باعث شده که هالیوود درطول تاریخ خود چندان تمایلی به ساخت فیلم‌های فوتبالی نشان ندهد. در دوران رونق و اوج سینمای ورزشی در دهه‌ی هفتاد، حتی یک فیلم فوتبالی قابل توجه نمی‌توان نام برد. البته در سال‌های اخیر فوتبال در ایالات متحده محبوبیت بیشتری پیدا کرده، به گونه‌ای که اکنون نزدیک به ۱۳ میلیون نفر در آمریکا فوتبال بازی می‌کنند و سومین ورزش پرمخاطب این کشور به حساب می‌آید. بنابراین می‌توانید امیدوارم باشیم هالیوود در سال‌هایی آینده توجه بیش‌تری به این ورزش داشته باشد. آیا روزی خواهد رسید که فیلم سینمایی فوتبالی‌ای را ببینیم که به اندازه‌ی یک مسابقه‌ي فوتبال جذاب، هیجان‌انگیز و البته سینمایی باشد؟ Ted Lasso در نوع خود تلاش قابل تحسینی برای ساخت یک سریال کمدی فوتبالی است.

تفاوت جایگاه فوتبال در آمریکا و انگلیسی دستمایه‌ی برخی از شوخی‌های طنازانه‌ی Ted Lasso است. مسئله‌ای که حتی در موقعیت مرکزی سریال نیز دیده می‌شود؛‌ اینکه یک آمریکایی که او را گاوچران صدا می‌زنند، بدون هیچ سابقه‌ی مربیگری در سرزمینی که مهد فوتبال حساب می‌شود و پرطرفدارترین لیگ فوتبال جهان را دارد به عنوان سرمربی یک تیم لیگ‌ برتری مشغول به فعالیت شود. او باید در برابر انتظارات طرفداران دوآتیشه و متعصب انگلیسی دوام بیاورد و راهی برای مقابله با خبرنگاران و ورزشی‌نویسان سمج آنجا پیدا کند. تد در همان اولین کنفرانس مطبوعاتی مقابل خبرنگاران و ورزشی‌نویسان، ناآشنایی خود با فوتبال را نشان می‌دهد: «در ریچموند همانند تمام تیم‌هایی که در آن‌ها مربیگری کرده‌ام، بازیکنانم به زمین می‌روند و تمام توان خود را در چهار کوارتر نشان می‌دهند». یکی از کابوس‌های روی کنت (Brett Goldstein) کاپیتان کارکشته و پا به سن گذاشته‌ی ریچموند این است که در آخرین روزهای دوران حرفه‌ای خود سر از فوتبال آمریکا در بیاورد.

در یکی از مسابقه‌های ریچموند، جیمی به تنهایی دو گل برای تیمش به ثمر می‌رساند و مسابقه را به تساوی می‌کشاند. اما تد در اقدامی به ظاهر احمقانه و البته جسارت‌آمیز ستاره‌ی تیمش را از بازی بیرون می‌کشد. جیمی با رفتارهای خودخواهانه و مغرورانه‌اش روحیه‌ی تیم را تضعیف می‌کند و تد این مسئله را می‌داند. تد نمی‌خواهد که جیمی، طرفداران و مفسران تصور کنند که ریچموند بدون حضور او هیچ نخواهد بود. تد با این اقدام شجاعانه‌اش ارزش کار تیمی و گروهی را به جیمی می‌آموزد. هرچند همین درسی که تد به جیمی می‌دهد در نهایت باعث سقوط ریچموند می‌شود. هنگامی که جیمی با لباس منچسترسیتی در مقابل تیم سابقش در آخرین بازی فصل قرار می‌گیرد و در صحنه‌ای حساس در انتهای بازی با یک پاس گل باعث پیروزی سیتی و باخت ریچموند می‌شود. جیمی بنظر درس مربی‌اش را یاد گرفته است؛ اینکه به هم تیمی‌هایش پاس بدهد. با اینکه جیمی رویای تد را نقش برآب می‌کند اما او از اینکه جیمی اهمیت کار تیمی را یاد گرفته، خشنود است و او را تحسین می‌کند.

هیچکس به توانایی‌های لاسو باور ندارد و او مدام سوژه‌ی تمسخر خبرنگاران و هواداران دو آتیشه‌ی ریچموند قرار می‌گیرد. او با جسارت‌ها و یا حماقت‌هایش خود را در معرض قضاوت‌های جامعه قرار می‌دهد، اما تد از این مسئله بیمی ندارد چرا که یکی از شعارهای وردِ زبان او «باور داشتن» است. او هیچکس را قضاوت نمی‌کند و به توانایی‌های همه حتی تدارکاتچی تیم نیتن (Nick Mohammed) باور دارد. نیتن که هیچکس او را نمی‌بیند و تنها سوژه‌ی اذیت و آزارهای جیمی و گروهش است. هنگامی که تد در اولین برخوردش با نیتن نام او را می‌پرسد، نیتن با تعجب رو به او می‌گوید که «هیچ‌وقت کسی اسم من رو نمی‌پرسه». تد اما مشتاق است که نقطه‌نظرهای نیتن درباره‌ی عملکرد بازیکن‌ها و سبک بازی ریچموند بشنود. تد تنها کسی است که نیتن را می‌بیند و از آن طرف نیتن اولین کسی است که به تد در اولین قدم‌هایش به عنوان سرمربی کمک می‌کند. نیتن به تدریج عضوی از تیم مربیگری تد می‌شود و در نهایت با ترفیع درجه در سمت مربی باشگاه قرار می‌گیرد. او که هیچکس حتی اسمش را نمی‌پرسید به موقعیتی می‌رسد که بازیکنان تیم او را بر روی دست‌های خود می‌گیرند و یک صدا نامش را صدا می‌زنند.

Ted Lasso با اینکه از مجموعه بازیگران خوبی بهره می‌برد، اما بیش‌تر ویترینی برای توانایی‌های جسیون سودیکیس است. جیسون در نقش تد، سرانجام توانسته شمایلی منحصربه‌فرد از خود بسازد. کمدینی که هرچند پیش از این توانایی ویژه‌ی خود در شخصیت‌سازی در سریال‌ها و برنامه‌هایی مانند Saturday Night Live «پخش زنده‌ شنبه شب»، نشان داده بود اما در Ted Lasso توانسته به عنوان کمدینی وابسته به تحرک بدنی منعطف، مجموعه‌ای از ژست‌های متنوع و گسترده را به نمایش بگذارد. هرچند شخصیت تد با طنازای خل‌وضعانه‌اش و با ارزش‌های اخلاقی و رفتاری به ظاهر شعاری‌اش واقعیت‌های اطراف را دست می‌اندازد، اما به هیچ وجه به دام لودگی و هزل نمی‌افتد. یکی از جنبه‌های پیچیده‌ی شخصیت تد قرار گرفتن او در موقعیت‌های مختلف است؛ مانند زمانی که متوجه می‌شویم برخلافش ظاهر همیشه شاداب و پرانرژی‌اش در زندگی خانوادگی خود در آستانه‌ی طلاق از همسرش است. ماجرایی که دلیل اصلی تد برای پذیرفتن پیشنهاد شغلی‌‌ای است که هیچ شناختی از آن ندارد. او کیلومترها از خانواده‌اش دور شده تا با مسئله‌ی جدایی‌ خود از همسرش کنار بیاید. یکی از فصل‌های دراماتیک سریال هنگامی است که همسر و فرزندش برای دیدن او به لندن می‌آیند. تد در آنجا است که متوجه می‌شود رابطه‌ی شان به پایان خود رسیده است. مسئله‌ای که هضم آن برای تد سخت است، اما او می‌داند که چگونه با مسائل کنار بیاید.

تد طبق منطق داستانی سریال باید درجاهایی کاریزما و تاثیر خود را به عنوان سرمربی تیم نشان بدهد؛ مانند زمان‌هایی که در رختکن توصیه‌هایی به بازیکنانش تیمش می‌‌دهد، سکانس‌هایی که آن‌ها را مورد بازخواست قرار می‌دهد و اندک موقعیت‌هایی که از کوره در می‌رود. همچنین او موقعیت‌هایی با اطرافیانش از جمله ربکای دلشکسته، کنتِ پا به سن‌ گذاشته که از دوران اوجش فاصله گرفته و جیمی سرتق و مغرور، ارتباطی همدلانه ایجاد می‌کند. تد به آدم‌های پیرامونش کمک می‌کند که خودشان را باور داشته باشند، قدرت امید، جنگیدن و ادامه دادن را در آن‌ها زنده نگه می‌دارد و به آن‌ها یاد می‌دهد که قدر چیزهایی که دارند را بدانند. سودیکیس با تعادل لحن در بازی‌اش توانسته در همه‌ی این موقعیت‌های متفاوت حضوری باورپذیر داشته باشد. موقعیت‌هایی که در صورت حضور نابجای سودیکیس، از تد لاسو شخصیتی لوس، غیرجدی و روی مخ می‌ساخت.

او در مکالمه با تد لاسو سبک‌های مختلف فوتبال اروپا را به این شکل برای او توصیف می کند: «فوتبال انگلیس درباره‌ی سرعت و قدرت است. ایتالیا بر دفاع متمرکز است و آن‌ها استاد سیستم کاتناچیو هستند، در حالی که در اسپانیا آن‌ها تیکی تاکا را ترجیح می‌دهند». در وصف پرت بودن تد لاسو همین بس که او فکر می‌کند مورینیو درباره‌ی مرغ تیکی تاکا صحبت می‌کند! مورینیو در ادامه به لاسو درباره‌ی نحوه‌ی مواجهه با مطبوعات توضیح کوتاهی می‌دهد: «اما شما باید یاد بگیرید که چگونه کنفرانس‌های مطبوعاتی انگلیس را مدیریت کنید» و در این راستا توصیه‌ی کوتاهی به لاسو می‌کند: «I Prefer not to Speak». مورینینو در کنفرانس مطبوعاتی بعد از بازی تاتنهام و لوکوموتیو پلوودیو در جریان مسابقات امسال لیگ اروپا هنگامی که با سوال‌ خبرنگاری درباره‌ی انتقال گرت بیل روبه‌رو شد با اشاره به لاسو و توصیه‌‌‌ای که به او کرده بود در جواب می‌گوید: «ترجیح می‌دهم صحبتی نکنم» (این بخش از صحبت‌های مورینیو را می‌توانید در صفحه‌ی توییتر AFC Richmon ببینید).

البته با این توصیف‌ها تصور نکنید که با سریالی روبه‌رو هستید که خوش‌خیالی‌ای از جنس فیلم‌های هالیوودی به تصویر می‌کشد. Ted Lasso واقعیت‌های تلخ و شکست‌های ناخوشایند را به نفع خوش‌ بینی مرسوم هالیوودی نادیده نمی‌گیرد. لاسو به بازیکنانش رویایی آمریکایی وعده نمی‌دهد! آن‌ها قرار نیست با کمک این سرمربی که هنوز چیزهای زیادی از فوتبال نمی‌داند، ناممکن را ممکن کنند. آن‌ها هرچند در پایان شکست می‌خورند، اما می‌توانیم به سرنوشتتان در فصل‌های بعدی امیدوار باشیم. ناکامی تد مانع این نمی‌شود که او را تشویق نکنیم. همانطور که ترنت کریم در مقاله‌اش درباره‌ی تد به آن اشاره می‌کند: «هر چند ایمان دارم که تد لاسو در اینجا شکست می‌خورد و تیم ریچموند از سقوط به دسته‌ی پایین شرمسار می‌شود. اما هنگام سقوط حسرت نمی‌خورم، چون کاری جز تشوبق او از من ساخته نیست». تد ما را مجاب می‌کند که از همین الان مشتاق فصل بعدی سریال و امیدوار به آینده‌ی تیم ریچموند باشیم. تیمی که چاره‌ای جز دوست داشتنش نداریم و به عنوان یک طرفدار منتظر حضور موفق آن‌ها در لیگ برتر جزیره می‌مانیم.