نقد انیمیشن افسون (Encanto) | خانه جادویی دیزنی

انیمیشن Encanto به‌عنوان ۶۰امین انیمیشن بلند ساخته شده توسط استودیو انیمیشن‌سازی والت دیزنی مدتی می‌شود که منتشر شده است. انیمیشن افسون از این نظر بیشتر مورد توجه قرار گرفته که بایرون هاوارد، کارگردان انیمیشن Tangled و انیمیشن Zootopia وظیفه کارگردانی آن را بر عهده داشته و درواقع تیم زوتوپیا پشت ساخت انیمیشن موزیکال دیزنی قرار دارد. انیمیشن Encanto قرار است داستان یک خانواده خارق‌العاده به‌نام مادریگال را دنبال کند که در کوه‌های کلمبیا و در یک خانه‌ جادویی و در یک شهر پر جنب و جوش و در یک مکان شگفت‌انگیز و جذاب به‌نام انکانتو پنهان شده و زندگی می‌کنند.

جادوی انکانتو به هر کودک در خانواده یک قدرت فوق‌العاده می‌بخشد، اما میرابل تنها عضو خانواده مادریگال است که دارای قدرتی نیست. اما زمانی‌که میرابل می‌فهمد انکانتو در خطر است، او به‌عنوان تنها عضو معمولی خانواده مادریگال، شاید آخرین امید این خانواده استثنایی نیز باشد. همه چیز خبر از یک انیمیشن موزیکال دیگر به سبک کارهای دیزنی می‌دهد که می‌توان شاهد نمونه‌های مشابه بدون شخصیت شاهدخت یا با شخصیت شاهدخت بود. اما انیمیشن Encanto با اینکه تمامی فاکتورهای موجود برای پیروی کردن از راه و فرمول انیمیشن های دیگر دیزنی را دارد، اما نشان می‌دهد که قرار است روی پای خود بایستد.

ادامه نقد ممکن است بخش‌هایی از داستان انیمیشن Encanto را فاش کند

ما به‌صورت ظاهری می‌توانیم تفاوت‌های قابل‌توجه را مشاهده کنیم که یکی از مهم‌ترین آن نبود شخصیتی شرور است. اگر به خلاصه داستان بازگردیم، این تفکر به ما دست می‌دهد که شخصی مثل برونو یا شخص خارجی دیگری به‌دنبال نابودی خانواده مادریگال است، اما درواقع این نگاه در تضاد داستان و مفهوم انیمیشن است. انیمیشن به ما توضیح می‌دهد که مهم نیست یک شخصیت دارای قدرتی است یا نه و هر یک دارای محدودیت‌هایی هستند. درواقع همه آ‌ن‌ها اعضای یک خانواده را تشکیل می‌دهند و قرار نیست اشخاصی بی‌نقص باشند و جمع همه آن‌ها معنای خانه را شکل می‌دهد.

همین موضوع باعث می‌شود تا او افراد عادی خانواده مثل میرابل را که به نحوی به‌عنوان قلب خانه در انیمیشن توصیف شده‌اند، نادیده بگیرد و به‌جای اینکه از اشتباهات گذشتگان خود دوری کند، به‌دنبال شکل دادن به یک خانواده بی‌نقص باشد. درواقع هدف انیمیشن در مرحله اول این است که نشان دهد هیچ خانواده‌ای بی‌نقص یا بدون اشکال نیست و هر شخص حتی اگر قدرت زیادی داشته باشد که بتواند یک ساختمان کامل را جابه‌جا کند یا بتواند با گل همه‌چیز را زیبا و بی‌نقص کند، باز هم ضعف‌ها و مشکلاتی دارند. به‌طور مثال لوئیزا، خواهر قدرتمند میرابل همیشه ترس از این دارد که روزی قدرتش برای انجام کارهای شهر و خانه کافی نباشد و حتی ترس این را دارد که روزی قدرتش را از دست دهد و همین موضوع به بحرانی بزرگ برای او تبدیل شده است.

درواقع داستان و کلیت داستانی و شخصیت‌پردازی انیمیشن Encanto برگرفته از گذشته خشن کلمبیا و جامعه آن طی دهه‌های مختلف است که مکان اتفاقات انیمیشن نیز است. انکانتو به محلی توصیف شده که به نحوی خانواده‌ها به‌دنبال رسیدن به آن هستند تا زندگی آرام و امنی داشته باشند و حالا آلما به‌عنوان همان فردی یاد شده که دارد همان اشتباهات را تکرار می‌کند. اگرچه قرار نیست پایان تاریکی را مشاهده کنیم و مشخصا هم نباید در چنین اثری شاهد چنین موضوعی باشیم، اما سازندگان انیمیشن به درستی تصمیم گرفتند تا خانه مادریگال را از بین ببرند. دلیل درستی این تصمیم این است که خانه فعلی دیگر نمی‌تواند نمادی برای توصیف خانه‌ای باشد که انیمیشن در ابتدا به ما می‌گوید.

اما میرندا نه‌تنها یکی از بهترین کارهای خود را در انیمیشن افسون ارائه کرده است، بلکه توانسته تمامی موارد بالا را در اشعار و اجراهای انیمیشن بگنجاند که حتی برای افراد کم سن و سال نیز جذابیتش را حفظ کند. انتخاب یک آهنگ و اجرا بسیار سخت است و شاید بتوانیم آهنگ برونو را کمی بهتر از دیگر اجراها معرفی کنیم. اما در هر حال تمامی اجراها قدرتمند هستند و به جرات می‌توان گفت که انیمیشن Encanto دارای بهترین اجراهای موسیقی انیمیشن‌های دیزنی است و حتی شاید بتوان گفت در نوع خود بهترین است. اما انیمیشن انکانتو در بخش‌های دیگر نیز عملکرد بسیار خوبی دارد که از صداپیشه‌های مناسب و قدرتمند تا طراحی زیبا و چشم نواز دنیای انیمیشن.

انیمیشن Encanto شاید تازگی و متفاوت بودن انیمیشن Zootopia را نداشته باشد و شاید یک اثر کاملا ساختار شکن نباشد، اما درنهایت توانسته بسیاری از الگوهای انیمیشن‌های دیزنی را بشکند و اثری نسبتا متفاوت را ارائه کند. انیمیشن افسون یکی از بهترین انیمیشن‌های اورجینال دیزنی است که به‌خوبی توانسته از پتانسیل‌های موجود در کشور کلمبیا استفاده کند و داستانی با الهام از گذشته تاریک و خشن این کشور خلق و ارائه کند. داستانی که مشخصا قرار نیست تمامی فاکتورهای آن را داشته باشد، اما در بطن آن شاهد پرداخت به اهمیت خانه و مکانی امن برای خانواده هستیم و اینکه خانواده هرگز قرار نیست متشکل از افراد بی‌نقص باشد و همه ما دارای مشکلاتی هستیم که باید آن را بپذیریم.