ری لود دهم: از جزیره میمون ها تا دنیای ربات ها در ماشیناریوم
سبک ماجراجویی یا همان ادونچر خودمان، از روزگار اول پیدایش به این شکل و شمایل نبوده. درست است که امروزه این سبک را بیش‌تر در قالب ماجراجویی- اکشن می‌بینیم، اما سال‌ها پیش بازی‌های ادونچر تنها به صفحاتی پر از نوشته خلاصه می‌شدند. بازی Hunt the Wumpus، محصول سال ۱۹۷۲ میلادی را می‌توان اولین بازی در سبک ماجراجویی دانست. در این بازی، بازیکنان تنها با نوشته‌های روی صفحه رو به رو بودند و خود نیز باید از طریق نوشتن کلمات و دستورالعمل‌ها با بازی تعامل می‌کردند. به دلیل همین ناکارآمد بودن شیوه‌ی تعامل بازیکن با بازی بود که کم‌کم سبک ماجراجویی هم شکل جدیدی به خود گرفت. در اوایل دهه هشتاد، زوجی با نام‌های کن و روبرتا ویلیامز با تاسیس استودیوی سیرا آن‌لاین (Sierra On-Line) اولین بازی‌های گرافیکی ماجراجویی را خلق می‌کنند و به این ترتیب باب جدیدی در مبحث بازی‌های ادونچر گشوده می‌شود.
درست است که بنیان‌گذاران استودیوی سیراآن‌لاین را می‌توان از مهره‌های اصلی سناریوی جدید به حساب آورد، اما این پیدایش استودیوی لوکاس آرتز (LucasArts) بود که بازی‌های ادونچر گرافیکی را به اوج خود رساند. در سال‌های اولیه دهه نود میلادی، حالا دیگر بازی‌ها از حالت نوشته‌محور صرف خارج شده بودند و دیگر تصاویری هرچند بی‌کیفیت و حداقلی از محیط بازی نیز به نمایش در می‌آمدند، اما کماکان شیوه تعامل بازیکن با بازی از طریق تایپ دستورات انجام می‌شد. استودیوی لوکاس آرتز در این میان موفق می‌شود با ابداع انجینی با نام SCUMM، شیوه‌‌ای جدید و بسیار کارآمد را جایگزین شیوه‌های قدیمی کند. در این شیوه که بیش‌تر از هر جایی در مجموعه بازی‌های مانکی آیلند (Monkey Island) خودنمایی می‌کند، بازیکن می‌توانست به‌جای تایپ، از دستورات پیش‌فرضی که بازی برایش در نظر گرفته بود استفاده کند و با کلیک کردن روی صفحه، در محیط بازی جا به جا شود. به این ترتیب بازی مانکی‌آیلند که علاوه بر شیوه‌ی جدید تعاملی که تقدیم بازیکنان می‌کرد، از داستان، شخصیت‌پردازی و گرافیک بی‌نهایت خیره‌کننده‌ای هم بهره می‌برد، به اثری موفق و ماندگار تبدیل می‌شود و خالقینش یعنی ران گیلبرت (Ron Gilbert) و تیم شیفر (Tim Schafer)، اسطوره‌های جدید سبک ماجراجویی پوینتاندکلیک لقب می‌گیرند.
البته که متاسفانه این موفقیت چندان دوام پیدا نمی‌کند. با رسیدن به سال ۱۹۹۸ میلادی، استودیو لوکاس‌آرتز پرو‌ژه‌ای جدید را با رهبری تیم شیفر آغاز می‌کند. این پروژه اما چیزی نبود جز بازی گریم فاندانگو (Grim Fandango). بازی گریم فاندانگو که اولین بازی ادونچر سه‌بعدی استودیوی لوکاس آرتز به‌حساب می‌آید، داستان و شخصیت‌پردازی بسیار قوی و طراحی بی‌نهایت تاثیرگذار و به‌یادماندنی‌ای داشت. هرچند علی‌رغم تمام این موارد، بازی گریم فاندانگو در زمان عرضه‌اش با استقبال چندان گرمی رو به رو نمی‌شود و از لحاظ تجاری شکست سنگینی می‌خورد. به این ترتیب استودیوی لوکاس‌آرتز به ساخت بازی‌های ادونچر پوینتاندکلیک پایان داده و تیم‌شیفر نیز از این استودیو جدا می‌شود.
سبک ماجراجویی‌اشاره و کلیک در طول تاریخ بارها و بارها در معرض نابودی و فراموشی قرار گرفته است. هرچند هرازچندگاهی سرو‌کله‌ای استودیوی جسوری پیدا می‌شود که باری دیگر قدم در این راه گذاشته و بازی جدیدی در این سبک را روانه بازار کند. یکی از بهترین نمونه‌های بازی‌های جدید در این سبک را شاید بتوان بازی ماشیناریوم (Machinarium)، ساخته‌ی استودیوی آمانیتا دیزاین (Amanita Design) دانست. این استودیوی کوچک و کم تعداد، در سال ۲۰۰۹ موفق به ساخت بازی‌ای می‌شوند که بی‌اغراق در تمامی زمینه‌ها، از طراحی محیط و پازل گرفته تا موسیقی و شخصیت‌پردازی بازی، سنگ‌تمام گذاشته بود.
برای ری‌لود این هفته اما نسخه سوم از مجموعه‌ی پرطرفدار مانکی آیلند، بازی گریم‌فاندانگو و نیز بازی ماشیناریوم را انتخاب کردیم. این سه بازی هرکدام تاثیری ماندگار در سبک ماجراجویی از خود برجای گذاشتند و بی‌شک، مرور این دستاوردها که راه را برای ساخت بازی‌های ادونچر امروزی بسیار هموار کرده است، خالی از لطف نخواهد بود.
نظرات